Hobby plantencentrum oftewel Domaci z Petrovic

[Russalka]

Na 4 jaar EINDELIJK irissen



Bijna 4 heerlijke jaren wonen we nu in Tsjechië en voor het eerst hebben we Irissen! Heel veel irissen!Wij blij, want we dachten echt even aan ‘het boze oog’, ‘de hand van het noodlot’ en ga zo maar door.

Het eerste voorjaar moesten de irissen nog wennen, ze begrepen het klimaat niet, kenden de taal niet. Ach, we hadden begrip genoeg, maar we zeiden tegen elkaar: “Volgend jaar, dan zul je wat zien……”
Het volgend voorjaar kwam en zo ook de jonge – toch aardig grote - hond van de buren; in een onbewaakt moment was Argo ontsnapt en speelde verstoppertje………in de Iristuin. “Pak me dan als je kan, je kan me toch niet krijgen!” Na afloop hadden we letterlijk één iris! “Ach, we zijn ook jong geweest, volgend jaar………..”

2011 kwam, een schitterend voorjaar en de irissen stonden vol in knop; het werd 3 mei, de regen sloeg tegen de ruiten en ineens….veranderde dat in SNEEUW! Veel sneeuw en het vroor ook stevig. Tja, dat KAN gebeuren op 500 mtr. boven zeeniveau, maar onze irissen en nog veel meer planten waren ‘not amused’ en voor straf gaven ze geen enkele bloem.

Dit jaar was het erop of eronder en het leek wel of ze dat begrepen; we hadden een overvloed aan prachtige bloemen, uiteraard weer verkeerd geplaatst qua kleur, daar hebben we patent op, maar ONS kon het niet schelen. Iedere keer als ik uit mijn keukenraam keek, was het een feest. Jammer, dat het maar één keer per jaar iris-feest is!

 

[Russalka]

De “Mamince” en de “Boterbloem”……..

Hoe langer we als Trh-fanaten op de markt staan, hoe meer onze kennis toeneemt. Zowel het internet als mijn zwager zijn hierbij van onmisbare waarde…….nooit geweten dat er zoveel soorten Potentilla (Mochna písečná) zijn! Tja, met ‘leuk geel ding I’ en ‘leuk geel ding II’ kom je niet zo ver, hoewel IK perfect begrijp wat ik bedoel. We hebben lang getwijfeld, maar tot slot bleek dat het allebei Potentilla-soorten waren; onder die naam gingen ze dus in de verkoop EN in de catalogus.



Ook die catalogus is onmisbaar; we hebben er al zoveel plezier van gehad. Letterlijk veel plezier!

Op een regenachtige zaterdagmorgen, waarop we niet veel klanten verwachtten, besloot ondergetekende snel even naar de Kaufland te gaan; dat scheelde na afloop weer tijd en man-lief was capabel genoeg om de kraam in zijn eentje te runnen. Bij mijn terugkomst was het weer opgeklaard en was er toch nog aardig verkocht.
“Je moet de groeten hebben van die aardige mevrouw-met-de-paardenstaart. Ze kwam aan de kraam en vroeg ‘Kde je mamince?’ Ik ben meteen in de catalogus gaan zoeken, want ik had geen idee welke plant ze bedoelde……. Tot ze ONBEDAARLIJK begon te lachen; ‘ne, ne, manzelka, vaše žena!’

De week daarop kwam ze met een zak vol lege potjes bij de kraam. Ik kreeg een dikke knuffel en ze vertelde me wat een plezier ze hadden gehad om de “Mamince”. Maar nu moest ik TOCH eens uitleggen, waarom ik ordinaire boterbloemen in een bloempotje zette en te koop aanbood……Toegegeven, de Potentilla (Mochna písečná) LIJKT op een boterbloem, maar is het zeker niet. Kijk maar naar de bladeren, dan zie je het verschil. Voor ‘straf’ heb ik haar het laatste exemplaar van dit jaar gegeven. Ze koopt niet wekelijks, maar het enthousiasme EN de knuffel krijgen we wel iedere keer als we haar zien. Wat wil je nog meer?

 

[Russalka]

De akelei….IK zal handhaven

“Heb jij nog wat planten voor me?” vroeg een vriendin me vorig jaar. Ik gaf haar een lijstje met soorten, waar ik genoeg van had. “O, asteblief GEEN akeleien” kreeg ik per ommegaande teruggemaild.

Wat is er toch mis met akeleien? Hier op de Trh willen ze ze OOK al niet. “Orlíčky, ne, to je plevel.” Ze weten niet wat ze missen! Akeleien zijn schitterend, in vele soorten; je bent er niet altijd zeker van WELKE soort er volgend jaar terugkomt, dat is waar. Ook maken ze prachtige zaaddozen VOL nakomelingen, maar daar is wel wat aan te doen: handhaven, net als in het Nederlands Blazoen. Je maintiendrai. Ik zal handhaven. Dat wil zeggen, ik knip – meteen na de bloei – de zaaddozen eruit. Dat is nog beter voor de plant ook. De kans dat de plant muteert is dan een heel stuk kleiner en het volgend jaar heb ik zeker geen 10.00 extra. Door de jaren heen heb ik vele soorten zien veranderen van enkele naar dubbele en sinds we in Tsjechië wonen heb ik opvallend veel witte. Enkele EN dubbele!



“Oh, mag ik een stuk van die mooie dubbele witte akelei?” vroeg mijn vriendin me dit voorjaar. Nou, graag, maar pas als-t-ie klaar is, dus volgend jaar heb je er plezier van.
Voor de zekerheid EN voor die ene enthousiasteling die akeleien kan waarderen, hebben we ze TOCH maar op foto gezet. Zodat U het weet. IK handhaaf en U mag ze halen!



Naar de Trh nemen we ze niet mee; dat KAN ook niet, want ze staan prachtig te bloeien. Dat brengt me trouwens op een ‘zakelijke’ mededeling:
aanstaande zaterdag (16 juni) staat we voorlopig voor het laatst…..zijn we het zat? Welnee, maar het zomerseizoen begint, dan moeten de vaste planten eigenlijk al in de grond zitten en…eh, de ECHTE reden: de ouwetjes willen weer eens ’s ochtend met een ontbijt op het terras van hun EIGEN tuin genieten! Wie wil, is hier altijd welkom (na een telefoontje/sms-je/emailtje), want we hebben nog wel een wat staan. Rond eind augustus pakken we het Trh-gebeuren weer op met een aantal nazomerbloeiers, die dan – hopelijk – in bloei staan. Daar houden ze hier van!

 

[Russalka]

Plantencentrum Leermomentjes….

Misschien denkt U: “ze hebben Trh-vakantie, dus dan zijn we OOK van die stukjes af.”
Neen, dus, er schijnen toch mensen te zijn die het leuk vinden om over onze huis-TUIN- en GEEN keukenperikelen te lezen. Voor mij is het een soort administratie, mede om bij te houden wat er goed is gegaan en wat fout (met een lach erbij). Leermomentjes dus.

Zo’n leermomentje hadden we dit voorjaar, toen we in april met een bevroren lach op ons gezicht stonden blauw te bekken……ja, het was koud, maar – naar Hollandse begrippen – prima tuinier-weer….vonden WIJ. In Tsjechië werkt dat anders; daar moet het schitterend weer zijn (weer waarbij WIJ een wit wijntje pakken en de benen op tafel leggen), dan gaat de Tsjechische tuin-wroet-knop om. Nou, DAT hebben we dan weer geleerd! De laatste 2 weken brandden we weg op de markt (sorry Nederland, we weten hoe het momenteel bij jullie is), maar we hebben 2x het verkoop record gebroken! Als je meer dan 600 planten aanmaakt, houd je over, maar veel minder dan ik had gedacht.

Wat een TOPPER bleek te zijn is onze Tradiscantia (Podeňka). De plant is in een zeer ver verleden vernoemd naar twee Britse hoveniers: vader en zoon John Tradescant. Wij hebben 4 soorten, t.w. wit, lichtblauw, donkerblauw en paars.




Ze waren de hele maand niet aan te slepen, vooral de witte soort! Gelukkig had ik veel stekken gemaakt, die heel snel wortelen, maar – op de lichtblauwe soort na – moest ik eergisteren toch NEE verkopen. We weten dus wat ons dit najaar te doen staat!

 

[jan nijdam]

Van mij mag je doorgaan met schrijven, want het is lekker leesbaar en leerzaam. Geweldig als je op de markt zo goed verkoopt, want dat geeft inderdaad een erg lekker en voldaan gevoel.

 

[Ad Verschoor]

Russalka, wat een leuke topic heb je hiervan gemaakt. Eigenlijk valt mijn oog er nu pas op en ben ik gaan lezen.
Ik verzeker je dat ik het zal blijven volgen. Geweldig !!!!!!!!!!!

 

[Lina]

Mijn oog valt er ook pas nu op, wat een leuk topic! :top:Wij kunnen nog wel wat (zeer winterharde) planten gebruiken in de tuin dus als we in de buurt zijn...

Leuk dat je planten de naam dragen van iets of iemand, ik las ook iets over een Iris, daar heb ik nog wel een vraagje over. Wij hebben Iris al heel lang, of beter gezegd, "ik" heb Iris al heel lang, want ik had haar al voordat ik mijn huidige man leerde kennen en dat is best alweer wat jaartjes geleden. Iris is aangeschaft ter nagedachtenis aan Iris, het dochtertje van vrienden, gestorven op 8 jarige leeftijd, tweede Kerstdag in 2001. En nu komt de vraag, we willen Iris graag verhuizen naar Tsjechië want wij gaan hier in NL naar een huis zonder tuin. Wat moet ik doen om de plant de beste overlevingskansen te geven op onze koude berg??

 

[Russalka]

Wat een leuke en positieve reakties! Dank jullie wel. Voorlopig is er nog genoeg te schrijven en zoals ik al schreef: het is ook een beetje voor mijn eigen 'administratie' want een mens is nooit te oud om te leren, nietwaar?

* Lina: ik weet niet WAAR je woont, maar vast niet boven op de Snezka. Toen wij 4 jaar geleden Nederland verruilden voor Tsjechie heb ik prima advies gehad van forumlid Beruska. De enige plant waar ze - terecht - over twijfelde was de winterjasmijn. Die hebben we inderdaad niet meer terug gevonden na de tweede winter.

Irissen geven hier - op 500 mtr. boven zeeniveau - geen enkel probleem. Wacht tot de plant na de bloei begint af te sterven, dat is in de hoogzomer, voor zover die in Nederland nog bestaat. Dan de kluit in een ruime pot MET potgrond plaatsen en meenemen. Op de gewenste plek in de tuinplanten, maar eerst eventueel splitsen (splitsen is heel goed voor irissen, het geeft ze een 'boost'!).
In het najaar heb ik altijd een vaste afspraak met mijn buurman; ik mag zijn blad hebben (en mag het zelf bergopwaarts harken, da's minder), daarnaast zoeken we waaiervormige denneNtakken. Zogauw de vorst eraan dreigt te komen, in november, ga ik alle vaste planten afdekken. Eerst blad erop en dan denneNtakken tegen het wegwaaien. Tegen vraatzuchtige muizen helpt dit niet, maar tot op heden hebben ze mijn irissen met rust gelaten.

Ik ben geen tuinwetenschapper, hoor, alleen maar een simpele hobbyist. Op ons kleine plekje groeit en bloeit alles uitbundig en daar zijn we erg blij mee.

 

[Lina]

Bedankt voor je antwoord! :top: We gaan het gewoon proberen, veel andere keus hebben we niet.
Wij wonen niet op de Snezka maar wel kouder dan gemiddeld op 700m, dit wordt mede veroorzaakt door de straffe wind die vrij spel heeft rond "onze" onbeschutte heuvel.

 

[Russalka]

Kijk in de plaats, waar je woont, welke planten er bij de mensen staan. Dat geeft een idee, wat je zelf kunt plaatsen. Als die straffe wind een spelbreker is, dan kun je zelf vrij gemakkelijk windbrekers neerzetten. Natuurlijk is een 'groen' windscherm het leukste, maar totdat dat wat opgegroeid is, kun je je planten ook helpen met bv een houten scherm(Ik durf het bijna niet te zeggen....tijdelijk een p l a s t i c scherm.....). Het doel heiligt de middelen........

 

[kuurgast]

In Lázně Bělohrad worden de kleine Pěnišník/rododendrons in het najaar afgedekt met houtwerk en dennentakken om ze te beschermen tegen sneeuw en vorst.

 

[Lina]

Kijk in de plaats, waar je woont, welke planten er bij de mensen staan. Dat geeft een idee, wat je zelf kunt plaatsen.

Dat hebben we tot dusver steeds gedaan. Maar nog geen Iris gespot. Of we hebben niet goed opgelet.

 

[Russalka]

Rare snijbonen, die Hollanders……

“Sinds vier jaar wonen er in ons dorp twee Nederlanders; ze zijn aardig, doen enorm hun best in het Tsjechisch - wat voor ons een grote bron van hilariteit is - maar het moet gezegd worden: het gaat steeds beter met die twee! Ze hebben onze palmpaas- en paastraditie omarmd en ook qua drink-gedrag passen ze zich aardig aan!
Echter, ze houden een aantal vreemde gewoontes: kom je, zo rond 18.00 uur gezellig een kop koffie halen, dan zitten ze aan de warme maaltijd! Je mag dan mee-eten en da’s best een avontuur soms, maar wat ons het MEEST bevreemdt, dat is de moestuin. Met alle soorten, bessen, frambozen, aardbeien doen ze leuk mee, dat hebben ze aardig door. Maar dan wordt het juni en dan verschijnen daar hoge stokken in de tuin. Bonen. Goed, DIE kennen wij ook, maar deze mensen kweken sperziebonen (zelené fazole)en snijbonen (fazole lusky) en wat het allerergste is: ze hebben er erg veel en delen ze uit. We mogen komen eten, maar we weten niet hoe we onder die bonen uit moeten komen! Qua eetgedrag zijn het rare snijbonen, die Hollanders!”

Een fantasiestukje. Zo ZOU het dorp over ons kunnen praten, maar dat doen ze niet. Nee, hoor, ze laten ons onze bonen rustig opkweken; we hebben die witte, gespikkelde en anderskleurige bonen van hen OOK geprobeerd, maar daar vinden WIJ niets aan. Verschil moet er zijn.

In Nederland had een buurvrouw ons geleerd, dat we de bonen voor de 21e juni moeten leggen, want anders zouden ze niet meer groeien. Da’s toch knap dat die bonen dat weten, nietwaar. Toen we - twee jaar geleden – eindelijk eens tijd kregen voor bonen, waren we wat aan de late kant. Het was dik juli toen de eerste bonen groen uitlopers kregen. “Gewoon NIET aan ze vertellen dat het al juli is”, siste ik tegen mijn man. Hij kent me MET mijn eigenaardigheden, dus dan zegt hij niets terug. Maar geholpen HEEFT het, want in september hadden we schitterende sperzie- EN snijbonen.



Toen de vorst dat jaar eind oktober even toesloeg, hing er nog heel wat aan de bevroren ranken….We zijn het jaar daarop TOCH maar wat eerder gaan leggen!

 

[andrenel]

Mijn, inmiddels overleden oude buurman, vertelde ieder voorjaar"de bonen mogen de meimaand niet zien".
Ondanks of dankzij zijn advies toch een keer mislukt, kapot gevroren in Juni
Maar van hem heb ik toch veel over (moes)tuinieren geleerd.
Zo zal het in Tsjechie ook gaan, dat de ouderen de beginnelingen de fijne kneepjes bijbrengen.
Leuk en interessant topic Russalka, ik volg het al vanaf het begin.

 

[Russalka]

Leuke reacties van allen, dank jullie wel. Pas op hoor, ik ben GEEN "lieve Lita" van de tuinproblemen. Door ervaring en hobby weet ik er best wel IETS van af, maar alles 'domaci' hè..........

Inderdaad Andrenel, van luisteren naar anderen leren we veel en hier in Tsjechië vooral: "Kijken hoe de buren het doen en sommige dingen, zoals rozen en andere tere gewassen in doek inpakken tegen de winterkou METEEN kopiëren." Zo hebben we onze hulst (een aanwaaier in de tuin van mijn zus, ze was dolblij dat we een stuk meenamen) kunnen redden. We hebben hier in de buurt nog GEEN ENKELE hulst gezien, dus koesteren we hem; alleen al om er met Kerst een krans mee op de deur te kunnen maken!

Om de link naar ons plantencentrum EN de bonen nog even te vervolmaken: omdat we vorig jaar omkwamen in de bonen, de buren niet te bewegen waren om ook lekker mee te eten, zijn we ze gaan verkopen. Met recept en dat bleek nodig! De snijbonen volgens een oud recept van mijn moeder en de sperziebonen naturel of ingerold in ontbijtspek. Dat laatste recept was ook een grote hit bij Mirek-de-buurman; het spek vond hij heerlijk, zijn vrouw mocht de bonen opeten….

 

[Corrie]

Dat laatste recept was ook een grote hit bij Mirek-de-buurman; het spek vond hij heerlijk, zijn vrouw mocht de bonen opeten….

 

[saskia.v.h]

Goede keus van de buurman.
Teveel bonen is een beetje een nadeel van een moestuin. Vroeger kreeg mijn moeder zoveel sperciebonen mee van mijn oma, dat we drie keer in de week sperciebonen aten. Toen ik op kamers ging, heb ik jaren geen bonen meer gegeten daardoor.

 

[Doma]

Bekijk bijlage 21712

In Lázně Bělohrad worden de kleine Pěnišník/rododendrons in het najaar afgedekt met houtwerk en dennentakkenom ze te beschermen tegen sneeuw en vorst.

Een verlate reactie: Leuk die foto en tip over het afdekken tegen vorst. Ik heb een "Japanse" Acer (in Tsjechie gekocht, Jaroměř) die ternauwernood de winters hier overleeft. Die heb ik steeds beschermd met een omhulsel van wit vliesdoek. Misschien is het staketsel met dennetakken een beter idee.

 

[Russalka]

Pap, Rika (en Aad Zwinkels).

Eigenlijk is dit stukje “off topic”. Hoewel; huis,tuin en GEEN keuken, dat dekt toch de lading. Zie het maar als de zaterdagbijlage van de krant in Nederland; een stukje ontspanning met een smile.

Nu het voetbalgeweld weer over het scherm dendert en buiten de zomer volop heerst, denk ik met een glimlach terug aan 8 jaar geleden; 2004 en ook in Nederland was de maand mei prachtig. We hadden een te groot huis met een te kleine tuin, maar we hadden er toch het beste van gemaakt. Twee schuifpuien had de woonkamer en aan de tuinkant lagen dan ook 2 terras……jes; het ene verdiept, het andere op vloer-niveau. Onze goten waren breed, een groot voordeel als het zomers warm was en boven de meest westelijke schuifpui groeide De Glorie van Boskoop, een druif geschikt voor het wat koudere Nederland.




Medio mei waren de takken nog een beetje kaal en sinds een week waren 2 Turkse tortels bezig met nestbouw; Turkse tortels komen uit Turkije, maar ze hebben zich goed aangepast aan Europa; ze bouwen OOK nesten, alleen…..ze KUNNEN HET NIET! Het zit NIET in hun genen! Mijn moeder heeft op haar 70ste nog op het randje van haar balkon gebalanceerd met een mandje….om onder een Turks tortelnest te hangen (“Mam, ben je nou helemaal GEK geworden, het zijn maar tortels!”).

Bijna iedere ochtend lagen er takken op de grond in de hoek van de schuifpui en hing er één tak scheef in de druif. “Stop er maar mee”, zeiden we tegen het tortelpaar, “jullie kunnen het niet.” Ze gingen stug door en WIJ ook, met afvaltakken weghalen. “Zoek nou een andere plek, dit is niet handig”, waarschuwden wij. Even hebben we gedacht dat ze luisterden, want ze bleven weg…….

Het was een mooie vrijdagavond en omdat studentzoon J. kwam eten, besloten we de tafel op het gras te zetten, daar was meer plek. We zaten net aan het toetje, toen ma Tortel het genoeg vond. Traag EN laag (“Ho, ma…..opstijgen, je valt in het ijs!”) kwam zo over de tafel aanvliegen, liet gelukkig niets IN het ijs vallen en….daar zat ze. Op haar nest. De hormonen riepen en de eierwerp-drang was volop aanwezig. Van ons op het gras trok ze zich niets aan.

De volgende weken pasten wij ons gedrag toch wel enigszins aan. Je moet een jong inwonend stel toch wat privacy gunnen…… Gelukkig kreeg de druif volop bladeren, dus dat scheelde; echtgenoot Doma (forumnaam) heeft zelfs op slinkse wijze nog wat takken in het bouwwerk gewurmd en op een warme dag, toen Ma door de pui naar binnen keek, heb ik de TV voor haar gedraaid, zodat ze kon kijken. Afleiding voor de moeder-in-spé.

Eén keer heeft Doma in het nest gekeken, heel snel. “ Er liggen 2 of 3 eieren in”. Dochter D. wist meteen wat haar te doen stond. “Dat worden dan Pap, Rika en eh Aad Zwinkels!” (Vraag in ons gezin NOOIT ‘waarom’, we hebben nu eenmaal een enorme fantasie en WIJ voelen dat haarfijn van elkaar aan…..)

Tot het moment dat de eieren uitkwamen, mochten wij nog wel in de tuin komen, maar toen er eenmaal leven was……vond het echtpaar dat wij moesten verhuizen. Dat deden we niet, maar weer pasten wij ons aan. De gordijnen bleven dicht, onder protest, want het was schitterend weer en pas ’s avonds gingen we – via de andere pui – naar buiten. Onder het Tv-kijken – het EK was aan de gang - zagen en hoorden we regelmatig een donderend geraas in de druif. “Hij is weer verkeerd geland” of “De aanvliegroute klopte niet”. Ook kon pa (we gaan maar uit dat Hij het was) door het dichte gebladerte van de druif regelmatig zijn eigen nest niet meer vinden.

Toen het kroost wat groter werd, constateerden we dat het er 2 waren. Pap en Rika. Het waren mooie beestjes, sprekend pa en ma, alleen….we wilden zo graag weer eens de gordijnen open en lekker in de tuin rommelen.

Het weer bleef on-Nederlands mooi en door de gordijnen heen zagen we het silhouet van 2 duiven. Pa en Rika, ontsnapt uit het nest en wiebelend op de druiventakken. We begrepen het best, want dat nest? Dat was HELEMAAL NIKS, zeker als je al zo groot was. Maar waren ze al klaar? Konden ze alles al? Zogauw pa of ma kwam werden ze weer het nest ingejaagd. Tot die ene mooie vrijdag. Geen geruis, geen pa en geen ma; alleen Pap en Rika buiten het nest tussen de druivenbladeren. Ik kreeg helemaal de zenuwen. Het was zo warm en hoe moest dat nu? Man Doma wist raad: “Ga maar wurmen zoeken en die moet je wel voorkauwen!” De rotzak. Nee, zijn tweede advies was beter: “Bel de vogelwacht en vraag wat je doen kunt.” De mevrouw van de vogelwacht in Woerden – waar we vlakbij woonden - heeft het hele verhaal over zich heen gekregen en raadde aan, nog even te wachten omdat de druivenbladeren de ergste hitte wegnamen. Zou er de volgende dag geen verandering zijn dan konden we de duiven komen brengen. Naar Utrecht. “Helemaal naar Utrecht?” “Ja Mevrouw, het zijn beschermde vogels.”
Een paar uur later hoorden we het bekende gefladder-die-boem in de druif; een pak van ons hard. Pa of ma was gearriveerd en WIJ hoefden niet naar Utrecht! Die nacht was het afgelopen met het mooie weer; donder en bliksem, slagregen en ik dacht: “O jee. Het nest! Pap en Rika.” De volgende morgen zat er een jonge duif op de buitenste tak van de druif een beetje dom voor zich uit te kijken. “Waar is Rika, Pap?” vroeg dochter D. Wij vreesden dat boer/zus uit het nest was gewaaid en misschien wel ontbijt voor de kat zou zijn geweest. Op dat moment landde een oudere duif - pa of ma – naast junior, gaf hem een oplawaai en hij fladderde op de grond. Heel even bleef hij zitten en toen….weg, de wijde wereld in. Zo doe je dat dus met onwillige kinderen, die het ouderlijk huis niet uit willen! De volgende dagen zagen wij regelmatig twee jonge duiven rond het huis vliegen. Pap en Rika? Het ga jullie goed.

 

[Corrie]

Leuk verhaal!!