Verhalen

Welkom op Tsjechie.net

Het Tsjechisch Forum, in een nieuw jasje!

Registreren Inloggen
zapalky

zapalky

Mijn reactie op het verhaal van Kukel over de Tsjechische rij-mentaliteit is opgemerkt door Tabe, waarvoor dank. Ik ben niet zo'n berichtenschrijver maar kan wel verhalen.

"Het is nu vijf jaar geleden dat we uiteindelijk tegen die "ene" plek aanliepen. Natuurlijk was er al een plek; bij mijn zakenbroeder/collega op de boerderij. Sinds 1992 waren we daar te gast. Een hele boerderij tot je beschikking met alles er aan en er op. Voor een gezin met jonge kinderen (pubers) een fantastische plek om nieuwe ervaringen op te doen. Hoe we er ooit terecht zijn gekomen is een ander verhaal. Jaren lang waren we naar Frankrijk afgereisd en houden daar warme herinneringen aan over, maar dit was iets compleet anders. Na een aantal jaren voelde dat toch wel erg warm aan. Er werd contakt gemaakt met de nabije en verre familie, dorpsbewoners en nabije buren. Tsjechisch spreken was niet aan de orde. Alle communicatie ging in het Engels of steenkolen Duits. Dat laatste bleek goud waard. Een van de buren was door mijn "Maatje" ingehuurd om de familie traktor en de graskeer machine te repareren. Deze buurman had jaren in Libië gewerkt als "gastarbeider" en kende elk onderdeel van elke Tsjechische traktor en Carterpillar machines uit z'n hoofd. Als oud-lid van het technisch commitee wist hij ook waar hij de onderdelen vandaan moest halen. Wat je niet uit een magazijn kan halen zijn "handjes".

Op een zeker moment zag ik hem zichtbaar "pielen". Z'n ogen maakten kontakt met de mijne ( in die tijd was het helemaal niet normaal dat iedereen zomaar en ongevraagd met elkaar ging praten) en ik zag, als oud machinist (Marine) zijn probleem. Binnen een paar minuten zaten wij op de Nonverbale communicatie toer een motordeel uit elkaar te halen en zaten we tot in de oksels in olie en vet. Dát schiep een band! Bleek de beste man ook nog wat Duits te spreken en waren we min of meer na een middagje hard buffelen vrienden voor het leven en waren zowel de traktor en de keermachine gereanimeerd. ( heb ik nog ruimte?... Dan gaan we door)

De buurman met de zeer toepasselijke naam Jellinek, bleek een soort van spin in z'n web. Overal contacten, Overal oude kamaraden en een uitgebreid familiair en sociaal netwerk. Hij was degene die ons deed besluiten om uit te kijken naar een "eigen "plekje. Géén idee meer hoeveel huizen, krotten, schuren, scholen, boerderijen, notariswoningen enz. we wel niet, onder zijn leiding, hebben bekeken. Hieruit viel iets te destilleren: Het huis, schuur, woning of krot was mooi, maar stond op de verkeerde plek, óf de plek was goed en de rest een zooitje. En zo modderden we dus 10 jaar door en liet ik weten er een punt achter te zetten. Mijn Maatje had al toegezegd dat ik tot in lengtes van jaren in zijn boerderij kon blijven dus..................: Gaan met die banaan.

Maar ja,....Het blijft knagen. Dus toch maar naar een lokale makelaar. Gewapend met een gedetaileerde 1:25.000 kaart aangegeven dat binnen een straal van 5Km van ons sociaal netwerk er een object beschikbaar en betaalbaar moest zijn. En zo geschiede. Uit de lade kwamen vijf Z/W fotokopiën met aanbiedingen die wij konden bezoeken. Hallelujah! Na vier objecten te hebben bekeken hielden we het maar weer voor gezien. Het was het oude liedje: Het mooie huis op de verkeerde plek of de mooie plek met het verkeerde huis. Het 5e huis echter bleef in de map, en ik had er geen zin meer in. Besluit genomen: We blijven in de familieboerderij bij mijn Maatje, drinken nu een biertje en voelen ons verder gelukkig. Dacht ik dus niet.
Vrouwlief, met de kaart in haar hand sprak de magische woorden: En dit dan???. U kent dit wel: Mompel de mompel... Ehhh we gaan een biertje halen, ik ben er klaar mee.

U kent dit wel: "maar dat is toch maar een klein stukje van hier"....Ehhh nee, ik heb het wel gezien,... we gaan een biertje halen. ( stel je overigens niet veel voor van mijn bierconsumptie. "Alleen maar sociaal"). Maar toch, zo gaat dat. We zouden nummer 5 ook nog maar even aandoen. Het gehucht was makkelijk te vinden, alleen het vinden van het nummer gaf wat problemen. Het dorp /gehucht ligt op een kruising van drie lokale doorgaande wegen. Je kon er dus niet "doorheen". Na vanuit meerdere richtingen het dorp te zijn binnengereden, bleef het huisnummer onvindbaar. Uiteindelijk, aan het einde van de weg, stond een oud vrouwtje naar ons te kijken (of naar de auto) en kon ik in mijn beste tsjechisch vragen: Weet u het huisnummer xx aan te wijzen. De reactie staat nog steeds op mijn netvlies: Verbijstering! De ogen gingen groot open, de schouders werden opgehaald en de armen gingen uitelkaar met het gebaar: Nou Jaaaaaa? Wat had ik fout gedaan? Nogmaals het woordenboek geraadpleegd en nogmaals goed articulerend de vraag herhaald. Dezelfde reactie! Maar nu met pret-oogjes. Een miniscule beweging van haar hoofd, van links naar rechts gaf aan dat we kennelijk iets gemist hadden. En toen zagen we het. We moesten éérst de oprijlaan op om het huisnummer te kunnen herkennen. En dáár lag het. Het huis dat kennelijk al 3 jaar op ons had liggen wachten en niemand kon het vinden. Het hek stond open en konden we ons verbazen over zoveel schoonheid, rust, uitzicht en privacy.
Een uur later stonden we dus bij de makelaar.

Tot zover maar even dit eerste deel. Kijken wat er van komt en of het overkomt. Voor mij een test om uit te zoeken waar het komt en of ik het kan vinden.

Adviezen voor verbeteringen zijn welkom.
 
M

Maria

Geroyeerd Lid
Sjonge! Evenals Tabe vond ik ook jouw rijstijl verhaal mooi verhaald, en nu dit weer! Ik zou zeggen: schrijf nog een paar afleveringen, print het uit en bied het een uitgever aan...
Complimenten!
 
zapalky

zapalky

Verhalen-2

Nou, hartelijk dank voor de reacties. Er zijn meer aansporingen gegeven om door te gaan dan destijds bij het behalen van mijn rijbewijs!

Waar waren we gebleven?.........

Een uur later waren we terug bij de makelaar en met kloppend hart en om meerdere redenen. In Nederland een onbekend fenomeen, maar in Tsjechië heel normaal om een huis via meerdere makelaars aan te bieden. De kans is groot dat dan "ergens" al een koop wordt gesloten, terwijl jij nog bezig bent om een bezoek te regelen. Het kloppende hart van de opwinding bleek echter genoeg, want het huis stond nog vrij en exclusief bij deze makelaar ondergebracht.

"Regeren is vooruitzien" sprak ooit mijn wijze vader. Om die reden hadden we ons dus al een aantal jaren daarvoor onszelf voorbereid op deze stap en de voorwaarden om Real-Estate te mogen kopen voorbereid door het oprichten van een SRO. Niet een schimmig bedrijfje, maar een hele echte "Reklamní činnost a marketing" met briefpapier, facturen en rekeningen. Ook dat was eerst een soort van vicieuze cirkel. Je kan geen bedrijf oprichten zonder vast verblijfadres, en je kon geen huis kopen zonder SRO en je kreeg geen SRO zonder een Jednatel. Afijn, dat hebben we toen in goede gemeenschap opgelost. De familie Jellinek bood ons asyl aan en wilden ons wel tijdelijk adopteren, zodat we een officieel woonadres hadden en de directeur van het plaatselijke postkantoor werd aangezocht om als Jednatel op te willen treden. Practisch toch? Nou..........., daar was wel wat op af te dingen. Dat moet natuurlijk allemaal officieel via een notaris. Voor degene die dit allemaal eens hebben meegemaakt misschien erg begrijpelijk maar, voor de onbekenden beschrijf ik de procedure toch maar even.
Vanuit de gemeenschap wist iemand wel een goede notaris. In klatovy. Nadat er een afspraak was gemaakt (het moest natuurlijik wel allemaal binnen een vakantie geregeld worden), togen we goedgemutst naar dat stadje waar nog steeds busladingen vol met Duitsers naar toe worden gereden om daar met weemoed terug te kunnen denken aan de tijd dat het Klattau werd genoemd. We: dat wil zeggen het echtpaar Jellinek en onze Jednatel incluis onszelf vonden het kantoor van de notaris snel. Het is tenslotte geen Amsterdam. Helaas. De notaris was ergens voor weggeroepen en kwam pas weer morgen terug. Afijn, dan maar weer onverrichter zake 25 km terug. Alle partijen konden gelukkig ook de dag er op. Het dient opgemerkt, dat de familie Jellinek mee moest om aan te tonen A: wie zij waren en B: dat zij eigenaar waren van de woning die onderdak zou bieden aan mijn SRO. Je kan uiteindelijk wel van alles beweren. De beoogde Jednatel moest mee om haar kwalificaties aan te tonen en, uiteraard, zichzelf te legitimeren.
U snapt al een beetje welke kant het uit ging. Inderdaad, de volgende dag was de brave borst weer (nog) niet aanwezig en kostte het de nodige moeite om hem te overtuigen alsnog te komen, hetgeen uiteindelijk laat in de middag lukte. Na het passeren van de acte kregen we de documenten mee, uiteraard na betaling van de rekening die er, zeker voor die tijd, er niet om loog! Maar goed, die stap was genomen. Nadat voor de oprichting de uiteindelijke goedkeuring gegeven was, hetgeen maximaal drie maanden zou gaan duren, kon men dan met de acte bij de bank een zakelijke rekening aanvragen waarop het minimale bedrijfskapitaal van destijds 200.000Kc gestort moest worden.

Heerlijk, heerlijk. Hadden we weer een reden om later in het jaar weer even op vakantie te gaan en de zaken af te handelen.
Nou.........., dat liep natuurlijk weer even anders.

Het is uiteindelijk wel allemaal goedgekomen hoor, maar in het kort komt het er op neer, dat de acte niet bij het betreffende instituut was aangeboden en de notaris moest melden dat de acte helaas verloren was gegaan omdat die op z'n laptop zou staan die, helaas, nou net uit z'n auto was gestolen. Dus, helaas pindakaas, alles moest over. Naderhand bleek dat de notaris wat louche hobbies had waar al z'n geld in verdween. Het kantoor is inmiddels opgeheven.

Bij de makelaar aangekomen,.... ja we zijn weer terug, was dat allemaal goed voorbereid en konden we een bezoek afspreken enige dagen later. Omdat ik me realiseerde dat in nog nooit een huis had gekocht ( huurwoning) wilde ik mij laten bijstaan door mijn Maatje, z'n vader en uiteraard heer Jellinek. Dat lukte en uiteindelijk liep er een aardige ploeg mensen rond, omdat ook de makelaar wat hulptroepen had meegenomen. Daar komt nog bij dat eigenlijk alles in het Engels en Duits werd overlegd. Op een zeker moment hebben mijn vrouw en ik ons eigen inspectieploegje gevormd en kwamen we elkaar soms tegen op de overloop van de zolder of op het gras op weg naar de stallen en garage. Het leek wel een vlooiencircus en elkaar ondertussen informerend aangaande de waarnemingen. Eindconclusie: goede prijs, begrijpelijk bedrag, unieke lokatie en het huis zou ons vele malen overleven.

Nou, en zo is't gekomen.

We woonden dus officieel bij Jellinek maar hielden tegelijkertijd nog steeds vakantie in de boerderij van mijn Maatje. En toen begon het te regenen........................ Maar dat is weer een ander verhaal.
 
zapalky

zapalky

verhalen-3

........
Dat regenen begon gewoon als wat druilerigheid, op zich niets ongewoons. Sterker nog, het kan best plenzen in Sumava, maar nu hield het niet op. Dagen en nachten lang; regen. Ja, en dat zoekt z’n uitweg weer terug via kreekjes, beekjes en rivieren. Zo ook het normaal rustig kabbelende stroompje achter de boerderij dat langzaam in volume toenam en tegelijkertijd daarmee dus ook de hoogte. Persoonlijk hadden we dat nog nooit meegemaakt, maar mijn Maatje vertelde ooit, dat het in het verleden het niveau wel tot aan de onderkant van het bruggetje was gekomen. Gelukkig werd het daarna een paar dagen een beetje mooier weer. En toen begon het weer te regenen. Dagen en nachten lang.

Het dorp waar de boerderij in ligt heet Kadesice. De huizen liggen aan twee zijden van de berg/heuvel. Aan de ene kant de nummers 1 en 42, over de heuvel heen, en hoger gelegen de overige nummers. Ooit was nummer 1 in bezit geweest van de familie van mijn Maatje, nu woonden ze in numer 42. De afstand tussen de twee “boerderijen” bedroeg slechts 50 meter. Huisnummer 1, was ooit ingericht geweest voor kleinschalige verwerkende industrie, hetgeen bleek uit de restanten van een watermolen of schoepenrad in het langsstromende beekje. Twee jaar voor onze komst overleed de eigenaar en kon de familie het pand en stallen uit de boedel kopen. Een unieke lokatie dus. Het gebied wordt lokaal Napajedla genoemd, en ik weet nog steeds niet waarom. Aan het einde van WW-II heeft het Amerikaanse leger de plaats willen gebruiken om er tanks te stationeren, maar de drassigheid liet dat niet toe. Daarna heeft de Socialistische heilsstaat 40 jaar lang en zonder enig resultaat getracht om het gebied door drainage in een betere conditie te krijgen. De verhalen die ik daar weer over hoorde zijn alleen al een boek waard. met regelmaat waren de lachtranen niet meer te stelpen, en naar verluid liggen er meer buizen verzonken in dat veld dan nodig voor de totale riolering van Praag. Hoe dan ook, het land werd uiteindelijk aan de familie weer teruggegeven en werd er een soort van “wiederguttmachung” afgesproken. Naar ik begreep was de keuze destijds tweeleding. keuze A: een zeker bedrag ineens en daarna een aflopende betaling, of keuze B: Mee delen in de opbrengsten van het land (toen nog steeds in bezit van de commune), zoals graan, aardappels, mais of dergelijke voor gebruik naar eigen inzicht.

De familie had echter besloten om op het meest geschikte deel een karpervijver aan te leggen. Hiertoe had een gerenommeerd ingenieursbureau een plan gemaakt dat bestond uit het enigzins vertakken van de beek, het opwerpen van een geschikte dijk, het creeren van een overloop zodat het waterniveau geregeld kon worden en een uitloop van het water naar de originele loop van het beekje. in het eerste jaar van ons verblijf was dat net gereed gekomen en was er al jonge vis in uitgezet en kon het graan uit de compensatievoorraden als voeder hiervoor worden aangewend. Als snel was het bij de reigerkolonie zo’n 40 km verderop bekend dat het daar een Non-Stop Restaurace was. Al met al toch wel een flink oppervlak dat met z’n afmetingen van 60 x 40 meter en op het diepste punt 2.5 meter tot de overloop, een flinke plas water opleverde. Voor de snelle rekenaars: Dat is grofweg 6000 kuub water, oftewel 6 miljoen liter. En dan kwam het water natuurlijk nog lang niet tot aan de rand van de dijk!

Haaks op de uitstroom, met slechts een afstand van 300 meter ligt het dorpje Rozsedly.

De regen hield niet op. Met bakken kwam het uit de lucht en via de radio en buren werden we geïnformeerd over de watersnood ellende die hier en daar al was ontstaan. De hevige wind die soms waaide verergerde de zaak aanzienlijk. De grond was verzadigd en kon geen water meer opnemen, de bomen, topzwaar, verloren hun grip en langzaam aan ontstonden er spontaan allerlei stroompjes uit het bos die maar bleven aanzwellen. Geen tsunami, maar vanuit de verte zag je wel steeds meer weidegebied onderlopen en het beekje, dat een woeste stroom was geworden, kon het niet meer verwerken, zodat het kolkende water niet alleen onder, maar ook over het bruggetje begon te stromen.

We dachten nog, nou dat houd wel een keertje op, maar ’s morgens bleek dat niet te zijn. Gelukkig had ik de nacht ervoor mijn auto hoger op de dijk gezet.
Het was geen rustige nacht, en naast het geluid van de wind en de regen werden we vroeg in de ochtend wakker van een ander geluid. Water.

De slaapkamer lag drie of vier treden hoger dan de gang en de overige vertrekken. We deden de deur open en zagen het water onder de buitendeur door de gang in golven en in de keuken spoot het water uit de ventilatieroostertjes boven de vloer, net als een soort douchekoppen. Kennelijk liep de vloer iets af, en verdween het water, door de kamers heen, weer door de voordeur. Maar dat gaf toch te denken. Kijkend uit het keukenraam gaf dit het beeld van een uitgestrekt meer dat eindigde net onder de vensterbank. De voordeur eenmaal geopend gaf een nog rampzaliger beeld. Het bruggetje, tussen de twee huizen door was niet meer waarneembaar en het water, dat de weg van de minste weerstand zocht, kolkte tussen de huizen door naar lager gelegen gebieden. Alle voorraden hout, ongezaagd hout en gehele bomen waren verdwenen. De schuren naast het huis waren ondergelopen en de inhoud begon naar buiten te drijven. En het bleef maar regenen. Er viel dus het nodige te doen en te inspecteren. Na wat klauter en spetterwerk konden we vanaf een hoogte een en ander aanschouwen: We waren een eiland geworden.

Vanaf het droge stuk van de dijk waar we op het punt stonden om ons dan maar op de een of andere manier te evacueeren, zagen we echter een ramp in ontwikkeling.

“Iemand” had kennelijk besloten, dat met hoog water, misschien de karpers wel in de overloop konden verdwijnen en had daartoe alle schotten tot boven aan toe aangebracht. Hierdoor was het waterpijl zo gestegen dat het op sommige plaatsen al over de rand siepelde. Weer zo’n 3 miljoen liter water erbij. Dat was nog niet zo erg geweest, maar die zelfde “iemand”, was ook bezorgd geweest dat de eventueel ontsnapte vis maar in de overloop moest blijven en had dus bij de afvoerpijp een fijnmazig rooster aangebracht. De uitstroom had het formaat van een waterkrachtcentrale en de druk op de pijpen was te groot om de verbindingen te behouden. Hierdoor werd het water tussen de pijpen door naar buiten geperst en kwam fontijnsgewijs in hoogte verschillend naar boven gespoten, afhankelijk van de druk van de windvlagen. Het werd wel héél erg drassig daar en ik verwachtte dat de dijk het zou begeven als de onderlaag zou zijn weggespoeld. De schuren met gereedschappen zaten op slot en door het kolkende water kon je er ook niet bijkomen. Met een Leatherman Tool begin je dan dus weinig om een vastgelast rooster los te wrikken. Dat was balen en vrouwlief begon zich ernstig zorgen te maken.

Zoals ik al schreef: Haaks op de uitstroom, op zo’n 300 meter afstand ligt het dorp Rozsedly.
En bijna 10 miljoen liter water.

Tijd voor wat telefoontjes dus. Na de inwoners, via de heer Jellinek, geïnformeerd te hebben over de op handen zijnde ramp, heb ik mijn Maatje maar gebeld met de hamvraag:Wat nu te doen.
Broer Milan woont in Zelezna Ruda, kent het gebied als geen ander. Afstand; pakweg 25kilometer. Wegen afgesloten, bruggen onbegaanbaar. Narigheid dus. Slechts in grote lijnen weet ik hoe hij het voor elkaar heeft gekregen, maar na drie kwartier staat er ergens, op een droog stukje ineens een Rood Peugeot’je en een groepje schreeuwende mannen: Milan en z’n maten. De hele kar volgegooid met spullen: wrikijzers, kettingzagen, voorhamers en meer van dat spul en z’n maten er boven op. Maar ja hoe moest hij bij ons komen over die binnenzee.
Dat moet je dus aan Milan overlaten. Ik heb het helaas niet kunnen vastleggen, maar het was een prijs waard geweest. Het rode autootje is ineens weg, maar boven het geraas van de wind is nog wel motorgeraas te horen. En daar verschijnt het ineens weer. En met een noodgang om vervolgens, aquaplanend de benodigde afstand, hoewel enigzins gevuld met water met succes te overbruggen. Het duurde daarna niet lang en was het rooster gesloopt en waren de bovenste schotten van de overloop verdwenen.

Dát had het water nodig en hiermee verdween de druk op de buizen en verdwenen de fontijnen. Het dorp was ondertussen al spontaan overstroomd door het water van de woeste stroom van de beek. Op lager gelegen plekken werden de mensen via de ramen uit hun huis gehaald. Stroom en telefoon bleven het doen en bleven we op de hoogte van de watersnoden elders in Tsjechië en Duitsland. We hadden dus eigenlijk nog geluk gehad.

Langzaam aan verminderde de regen en normaliseerde e.e.a. zodat we de laatste dagen van de vakantie ons konden richten op het vullen van de ontstane gaten en kuilen. Alle riolering was losgespoeld. De blubber uit de gangen, kamers, keuken, badkamer, schuren en stallen scheppen en hier en daar wat wegwerk verrichten. De auto heeft het droog overleefd en uiteindelijk konden we het gehavende, maar ondertussen al weer drogende gebied verlaten.

In september zouden we terugkomen om onze zaken bij de makelaar en de bank af te ronden. Het was ons laatste jaar op de boerderij.
 
Bovenaan