Bier & Wijn Rondleiding door bierbrouwerijen

Welkom op Tsjechie.net

Het Tsjechisch Forum, in een nieuw jasje!

Registreren Inloggen
C

chantal

De titel zegt het al: wie heeft er al eens de brouwerij van Budweiser bezocht en hoe was dat?
Ik ben daar binnenkort in de buurt en vraag mij af of het de moeite is om die brouwerij te bezoeken. Volgens de site zou het mogelijk zijn om op werkdagen om 14.00 uur een rondleiding te krijgen.
Bedankt!
 
C

chantal

Ik ben wel geïnteresseerd in het brouwproces (naar aanleiding van een opleiding die ik volg)!
Proeven :cheers: is natuurlijk meegenomen, maar ik wil vooral zien hoe het bier gemaakt wordt...
Zijn er misschien mensen die nog brouwerijen kennen in de buurt waar wij gaan zitten (Zdikov, Boheems woud)?
Bedankt alvast voor reacties
 
tsjechie

tsjechie

Ben een aantal jaar geleden bij de Budweiser brouwerij geweest.
Vond het best wel indrukwekkend, maar kan me niet herinneren iets gezien te hebben bij het brouwproces zelf.
Men zal er ongetwijfeld over verteld hebben, maar de rondleiding was in het Engels/Duits en dat werd gedaan door iemand die beide talen nogal gebrekkig sprak, dus moeizaam te volgen.
 
Tabe

Tabe

† In Memoriam
Chantal, als je eens in de buurt van Plzen (de bakermat van het bier) bent dan moet je daar de brouwerij eens gaan bezoeken. Leuke expositie, rondleiding etc. En.... je kunt er ook goed eten. Met name de goulash is aan te bevelen!.
 
Freddy2005

Freddy2005

† In Memoriam
tsjechie schreef:
Vond het best wel indrukwekkend, maar kan me niet herinneren iets gezien te hebben bij het brouwproces zelf.
Klik om te vergroten...
Dat zou best kunnen, ook in Praag bij "Staropramen" kan je slechts de productie vanachter glas bekijken. Ook in Plzen bij "Urquell" slechts bezoek van de oude gebouwen.

Staropramen/bezoek *

Het echte proces is slechts bij kleine brouwerijen te bezichtigen. O.a. in Chodova Plana bij Chodovar.

* Deze link werkt helaas niet meer.
DSC02711_Medium_.JPG
 
Laatst bewerkt door een moderator:
Pelhřimov

Pelhřimov

Donateur
Freddy, zo zag het in de brouwerij van Pelhřimov er ook uit. Maar we zijn ook beneden in de opslagkelders geweest, waar hele grote vaten stonden. We konden overal gewoon kijken.
 
C

chantal

Hey mensen, héél erg bedankt en zeker Freddy voor de mooie foto's van de gistbakken (denk ik toch). Is wel al een foto van enkele jaren oud?
Open gistbakken zijn namelijk niet meer toegelaten door de europese voedselcontrole.
En dat de Tsjechen zich daaraan houden heb ik al gemerkt vorig jaar!
 
Laatst bewerkt door een moderator:
C

chantal

Wij zijn in juni dit jaar dan naar de brouwerij van Budvar geweest en de open gistbakken zijn er NIET meer, conform europese wetgeving.
Wat niet wegneemt dat het een zeer interessante rondleiding was; Een studente gaf de rondleiding in het Duits en ze sprak dat zeer goed, maar het blijft moeilijk te volgen aangezien je alle termen in het duits niet altijd goed kent. Daarom is het interessant om op voorhand toch al eens op te zoeken wat de verschillende stappen van het brouwproces zijn. Op die manier kan je het ginder beter volgen en wordt het bezoek dubbel zo interessant. Aanrader!
 
Joss

Joss

Freddy2005 schreef:
Foto is door mij gemaakt in juli 2005. Dus is nog niet zo lang geleden en ik durf er op te wedden dat het vandaag zeker nog zo is.
Klik om te vergroten...

Ik denk dat Freddy2005 gelijk heeft. In de weekendbijlage van het AD, van 3-11-2007, staat een artikel van 3 pagina's over bier in Tsjechië. Leuke adressen voor rondleidingen en resataurantjes bij -of in de kleine brouwerijen. Ook de verslaggever heeft het over open gistbakken. De open gistbakken waarover gesproken werd stonden wel in de kleinere brouwerijen.
 
Freddy2005

Freddy2005

† In Memoriam
Joss schreef:
In de weekendbijlage van het AD, van 3-11-2007, staat een artikel van 3 pagina's over bier in Tsjechië. Leuke adressen voor rondleidingen en resataurantjes bij -of in de kleine brouwerijen.
Klik om te vergroten...

Dit heb ik bij het AD teruggevonden:

-----

Op bedevaart in het land van bier

Door NILS ELZENGA

Van de hoofdstad Praag tot de kleinste plattelandsdorpen: overal zijn de Tsjechen trots op hun Bourgondische biercultuur. ‘Heineken? Da’s geen bier. Dat is water.’

Bier is in Tsjechië niets minder dan religie. Met dagelijks een halve liter per persoon, baby’s en bejaarden inbegrepen, drinken Tsjechen wereldwijd het meeste gerstenat. Alleen Ieren en Duitsers kunnen enigszins bijblijven. Václav Havel, held van de anticommunistische revolutie van 1989 en later ’s lands eerste president, verklaarde ooit: ‘Bier drinken in de kroeg is goed voor de maatschappij’.

In café's, waar bier goedkoper is dan bronwater, zet de barman ruim voordat je glas leeg is een volgende verse schuimkraag voor je neus. Net zolang totdat je zelf stop zegt. Liefkozend noemen Tsjechen hun favoriete vocht ‘vloeibaar brood’.

Bierbrouwerijen zijn, met hun vaak eeuwenoude tradities, nationaal erfgoed. ‘Daar waar bier wordt gebrouwen, is het leven goed’, luidt een bekend gezegde. Van miljoenenmerken als Pilsner Urquell tot de minibrouwerijen in dorpsbars, ze vervullen de Tsjechen met nationale trots. Havel schreef persoonlijk een toneelstuk over zijn tijd als werknemer van een brouwerij.

De hoofdstad Praag herbergt er vele. Op een steenworp afstand van de wereldvermaarde burcht en kathedraal, die vanaf een heuvel majestueus de stad overzien, ligt de brouwerij van het Strahov-klooster. Zodra je het plein opwandelt waaromheen het witte monnikenhuis is opgetrokken, overvalt je de middeleeuwse sfeer. Elk moment verwacht je ridders te paard onder de oeroude bomen.

Die zouden ongetwijfeld direct galopperen naar de aan het plein gelegen St. Norbert-brouwerij, tevens een restaurant. Als je de deur opent van de rokerige, grotendeels houten ruimte - aan de wanden prijken vergeelde oorkondes en soldatenportretten uit de eerste wereldoorlog - bots je bijkans tegen twee glimmende koperen brouwketels. Zo kijk je tijdens het drinken uit op het kloppende hart van de brouwerij.

De abdijbieren zijn bijzonder smakelijk. ‘Versla uw herfstdepressie met St. Norbert donker’, kopt het pikzwarte, in bolle pullen geschonken bokbier. Voor eters tipt de ober ‘worst in biersaus met brood’, geserveerd op placemats met tekeningen van het brouwproces. "Zoals je merkt is de Midden-Europese keuken lekker vet," gniffelt gids Martina Kaderová. "Komt goed uit: bier is uitstekend voor de spijsvertering."

Vanuit de brouwerij wandel je heuvelafwaarts naar het stadscentrum, dat sinds 1992 in zijn geheel UNESCO-werelderfgoed is. Alleen al het prachtige panorama van monumentale gebouwen en de befaamde Karelsbrug over de Moldau zijn een reis naar Tsjechië waard. De enige smet verrijst in de verte: Praags telecommunicatietoren. De voormalige Sovjet-stoorzender voor westerse media, spottend ‘Breznjevs vinger’ gedoopt, is een stuitend staaltje van de beroerde bouwstijl uit het communistische tijdperk.

Eenmaal in de binnenstad vind je UFleku, één van de weinige Praagse dranklokalen die uitsluitend zelf gebrouwen bier schenken. De ruime binnenhof vol lange houten picknicktafels herinnert aan de ‘biertuinen’ waarin München zijn jaarlijkse Oktoberfeesten heeft gevierd. Geen wonder dat Duitse toeristen hier graag komen. Als ze geluk hebben, leidt de kleurrijke manager Miloš Ekstein hen rond. "Zie je die zware dakbalken? Stammen uit 1360," doceert deze senior (‘Ik ben ouder dan steenkool’), terwijl hij zweet tussen dampende ketels.

De borrelende drab daarin heet wort, een mengsel van water en mout dat is verkregen uit gedroogde en gekiemde gerstkorrels. Tijdens het koken wordt hop toegevoegd, het plantje dat bier zijn bitterheid bezorgt. Na afkoeling begint de zogeheten fermentatie of gisting, een proces dat soms weken duurt. Daarbij zet gist suikers om in alcohol en koolzuur. Een tweede gisting geeft het bier zijn definitieve smaak.

De Tsjechische liefde voor het eindproduct is volgens Ekstein erfelijk: "Vanaf mijn zevende haalde ik bij mijn vaders stamkroeg regelmatig kannen bier voor hem. Tijdens het teruglopen dronk ik stiekem schuim. Het bier zelf vond ik nog te bitter."

Gids Martina Kaderová knikt begrijpend; ook zij leerde als kind geleidelijk bier waarderen: "Wist je dat ‘pivo’, ons woord voor bier, oud Slavisch is voor ‘gewoonste drank’? Dat gold in de middeleeuwen en nu nog steeds."

Ekstein: "Bier is een gezond natuurproduct."
De Tsjechische biercultuur heeft voor hem een nationalistisch tintje: "Dat multinationals onze biermerken opkopen, is slecht voor het land," gromt hij, doelend op recente buitenlandse investeringen in onder meer Pilsner Urquell (SAB Miller) en Krušovice (Dr. Oetker). "Bovendien werkt het smaakvervlakking in de hand."

Kaderová beaamt: "Elk land zou zijn bijzonderheden moeten koesteren. Tsjechië heeft uniek bier. Maar we verkopen ons goud." Ekstein: "U Fleku brouwt nog traditioneel volgens een geheim recept."

Experimenteler zijn de bieren van Pivovarský Dùm, een drukbezocht etablissement waar tientallen soorten bierglazen de bar sieren. Toeristen van over de hele wereld proeven hier koffie-, bananen- of brandnetelbier. Het is een vreemde smaaksensatie, helemaal in combinatie met een inmiddels vertrouwde vette hap: varkensbout met rode kool en noedels.

Behalve microbrouwerijen als St. Norbert, U Fleku en Pivovarský Dùm koestert Praag zijn eigen A-merk: Staropramen bier. In een buitenwijk staat rondleidster Veronika Klecková voor de ingang van een fonkelnieuwe fabriekshal. "De biertanks die u ziet zijn zó fors, dat de gehele rechterwand van het gebouw eruit moest worden gesloopt om ze binnen te krijgen."

Het kan nog groter. De absolute melkkoe van de Tsjechische bierindustrie, Pilsner Urquell, huist in de provinciestad Pilzen, 90 kilometer buiten Praag. De fameuze, karakteristiek goudgele biersoort pils is hier uitgevonden.

De vroege autorit naar Pilzen meandert door een landelijke, heuvelachtige en bosrijke omgeving. Ochtendnevel sluiert over velden vol herfstkleuren. Talrijke appelboomgaarden dragen dieprood vrucht. Hier en daar trotseert een gammele boerenschuur de houtworm en de zwaartekracht.

Regelmatig doorkruis je dorpen waar de tijd heeft stilgestaan. Natuurstenen huizen zijn omzoomd met moestuinen en wijngaarden. Bebaarde boeren in overall onderbreken hun gespit en heffen hun verweerde koppen, een sjekkie bungelend aan de onderlip, voor een groet naar een tuffende tractor. Vanachter met braamstruiken overwoekerde schuttingen gluren oude vrouwtjes - een mengeling van verbazing en wantrouwen op hun gezicht.

In de brouwerij van Pilsner Urquell keer je terug in de 21e eeuw. Dat moet ook wel: Urquell exporteert naar 53 landen. Een bioscoop toont promotiefilms in zeven talen, brouwinstallaties zijn volledig geautomatiseerd en op het terrein vind je restaurants en souvenirwinkels.

Bij zoveel moderniteit steekt de grijzende gids Václav Kulle schril af. Zijn stijfheid en de nadruk die hij legt op de productiecijfers verraden een communistische jeugd. Het totalitaire systeem had volgens Martina Kaderová niet uitsluitend nadelen: "Doordat Tsjechië na de tweede wereldoorlog achter het ijzeren gordijn belandde, bleven onze traditionele brouwwijzen behouden."

Een afdaling naar de vroegere fermentatiekelders bevestigt dit. In het schemerlicht van de ondergrondse gangen liggen rijen metershoge eikenhouten tonnen. Het is er, gelijk een steenkolenmijn, koud en vochtig. De muffe lucht asemt een bruin café, daags na een drinkgelag. "Hier brouwen we, als kwaliteitscontrole, nog bier volgens eeuwenoude methoden," vertelt Kulle. "Zo behouden we Urquells originele smaak."

Als een kromgegroeide brouwmeester de glazen volschenkt uit een kraantje in een van de vaten, proef je de geschiedenis. Smakelijk bier is het, lijkend op Heineken. Die mening wordt bepaald niet gedeeld. Kulle: "Heineken? Da’s helemaal geen bier. Dat is water!"

Wie zich verder in bier wil verdiepen, bezoekt Pilzens brouwerijmuseum. Gevestigd in een monumentaal brouwhuis, ontvouwt zich hier een bierhistorie tot aan haar vroegste wortels in Mesopotamië. Ook elders in het statige stadscentrum zie je rijk geornamenteerde gevels, kleurig pleisterwerk, daktorentjes: net als in Praag. Tegenover de opera, niet ver van de gotische St. Bartolomeuskathedraal op het marktplein, staat Europa’s één na grootste synagoge, beroemd om zijn glas-in-lood. Cynisch detail: het joodse godshuis bleef bewaard tijdens de tweede wereldoorlog omdat het Duitse leger er uniformen produceerde.

Synagogen zijn in Tsjechië de meest tastbare herinnering aan de rijke joodse geschiedenis van Midden-Europa. Je vindt ze overal. Ook in het slaperige stadje Žatec, op enkele uren van Pilzen. Een mooi zicht op de synagoge krijg je na de beklimming van de toren van het stadhuis. Ook zie je stenen schoorstenen als voelsprieten uit de daken omhoog priemen. Ze herinneren aan de negentiende eeuwse industriële revolutie rondom de plant die Žatec op de kaart zette: hop.

Zoals Den Haag bij ons hofstad heet, noemen Tsjechen Žatec de hopstad. De kwaliteit van het ingrediënt voor bier is, vanwege de zonnige droogte die ook de lokale wijnbouw stimuleert, al minstens duizend jaar uitzonderlijk hoog. De meeste Tsjechische biermerken halen hun hop uit Žatec. De stad heeft zelfs een eigen hopmuseum, waar vreemdsoortige landbouwwerktuigen en grote zwart-witfoto’s getuigen van de noeste boerenarbeid ten behoeve van het ‘groene goud’.

In de bescheiden stadsbrouwerij Žatecký Pivovar verpulvert een vriendelijke brouwer met knoestige vingers geperste hopkorrels. Een prettige plantengeur vult de ruimte tussen de brouwketels. Minder fijn is de deken van zure lucht die over je heen valt in de fermentatiekelders, waar zwembaden bijna-bier rijpen. De modderige tegelvloeren en schuim scheppende bezoekers beantwoorden niet meteen aan moderne hygiënenormen.

Maar juist dat rommelige is de romantiek van deze brouwerij. Het meest lijkt het hier op een ouderwets boerenbedrijf. Bierproeven gebeurt uit robuuste, van mond tot mond gaande bekers. Martina Kaderová ziet er de humor van in: "Weet je waarom Tsjechische vrouwen zoveel bier drinken? Krijgen ze grotere voorgevels van."

Josef Helebrant, manager van de Krušovice-brouwerij in het gelijknamige dorp, kent nog zo’n Tsjechische volkswijsheid. "Volgens dokters zijn twee glazen bier per dag heilzaam. Het dubbele geldt voor harde werkers. Wij Tsjechen zijn noeste arbeiders, dus voor onze gezondheid drinken we er dagelijks vier."

Verstandig of niet – feit is dat bronwater met 90 procent het belangrijkste ingrediënt is van bier. Helebrant: "Wij betrekken ons water uit bronnen in een beschermd bos op twee kilometer hiervandaan. En hop halen we natuurlijk uit Žatec."

Helebrant moet brullen om hoorbaar te blijven boven het ratelen en rinkelen van Krušovices bottelarij. Enkele meters onder hem denderen lopende banden langs en over elkaar heen. Massa’s lege en volle flesjes, met en zonder etiket, inhoudloze en gevulde kratten. Het is alsof je neerkijkt op een snelwegknooppunt van Madurodam-formaat. Helebrant: "Hier komen jaarlijks 45.000 toeristen."

Voor die wagonladingen, weten ze bij Krušovice, is het onbetwiste hoogtepunt van de brouwerijtour het bierproeven. Bij het aanschuiven in de historische ‘Ontmoetingskamer’ staan de volle glazen al op tafel: Krušovice Dark, Imperial en Musketeer. En, anders dan bij de snobistische rituelen rondom het proeven van wijn, mag iedereen het bier zonder omhaal in zijn keelgat laten verdwijnen. Proost!

-----

Onder het artikel staat ook nog deze tip:
Tip voor ritten op het Tsjechische platteland: schaf een navigatiesysteem aan.
Klik om te vergroten...
 
Jan57

Jan57

Ook leuk om een keer te bezoeken is een restaurant in Vrchlabi, waarvan de naam me jammer genoeg niet te binnen wil schieten. Niet alleen brouwen ze hier hun eigen bier, maar het is ook de plaats waar Václav Havel, samen met zijn collega uit Slowakije, de puntjes op de i zette voor de deling van Tsjechoslowakije. Het tafeltje waaraan de mannen zaten, staat er nog steeds onberoerd, inclusief de aantekeningen die door hen zijn gemaakt en achtergelaten.
De pivo is er heerlijk, het eten prima! Wanneer je geluk hebt, brouwen ze het bier waar je bij zit.

Het restaurant ligt aan het eind van de hoofstraat in Vrchlabi, richting Splinderluv mlyn.
 
Bovenaan