Oskar Schindler

Welkom op Tsjechie.net

Het Tsjechisch Forum, in een nieuw jasje!

In de film Schindlers List gaat men naar de geboorteplaats van Schindler, het plaatsje Brunnlitz of Brinnlitz. Dit ligt in Tsjechie, maar ik kan het niet vinden.
Wie weet waar dit plaatsje ligt en of er nog herkenning is uit de periode van de tweede wereldoorlog?
 

Marcel

Moderator
de fabriek van Schindler is in groot verval geraakt, maar zal wellicht op de lijst van cultureel erfgoed monumenten terecht gaan komen.
een bedrijf uit Oloumoc is tegenwoordig de eigenaar.

schindler_factory.jpg
 
In 2010, in Litomyšl, keken we rond op de binnenplaats van de Fakulta restaurování, onderdeel van de Universiteit van Pardubice. Die fakulteit is gevestigd bij de Rode toren (Červená věž).
Op de binnenplaats lagen vele te restaureren zandstenen beelden en andere sculpturen om te restaureren.
Een bijzonderheid was een plaquette met de naam van Oskar Schindler en zijn geboorte- en oorspronkelijke woonplaats Svitavy.

Afgelopen vrijdag is het er van gekomen naar Svitavy te gaan.
In het plaatselijke muzeum is een zaal ingericht met een 25-tal presentaties over het leven en werk van Schindler.
De presentaties met foto’s en teksten zijn uitsluitend in het Tsjechisch, maar voor een paar Kronen is een uitstekend engels/duits geillustreerd tekstboek verkrijgbaar dat alle teksten en foto’s van de tentoonstelling toelicht. Dat tekst/fotoboekje is op zichzelf al zeer de moeite waard.

P7060889.JPG

Je vindt in Svitavy ook een monument ter nagedachtenis aan Schindler, tegenover het huis waar hij gewoond heeft. Oskar Schindler is geboren op 28 april 1908 aan de Jihlavské (tegenwoordig Poličské) ulici č. 24. http://www.muzeum.svitavy.cz/UserFiles/Image/os_03.jpg

P7060892.JPG

Voor wie verder geinteresseerd is: http://www.muzeum.svitavy.cz/

Als je de film hebt gezien en ook maar enigszins wilt weten wat de historische achtergronden waren, is een bezoek eigenlijk een „must“!
De tentoonstelling geeft een compleet beeld van wat zich rond Oskar Schindler heeft afgespeeld.

Schindler's lijst:

P7060885.JPG

(InBrněnec, waar Schindler’s fabriek staat, zijn we niet geweest. Daarom was ik blij jullie berichten en foto’s daarvan nu te hebben gezien in het topic: Brunnlitz / Brinnlitz)
 
In de geschiedenis van Oskar Schindler komt ook het concentratiekamp Gross Rosen voor.

Wie de route naar- of van Tsjechië door Polen via Legnica en de grensovergang bij Lubawka en Kralovec wel eens heeft genomen kan het bruine bord met de verwijzing naar Gross Rosen gezien hebben. Het ligt niet ver van Jawor, bij het plaatsje Rogoźnica, op de weg naar Strzegom.

Wat is de koppeling met Schindler?
Toen hij uit Krakow in weg moest, in eerste helft van 1944, is de bekende lijst van Schindler opgesteld.
http://www.muzeum.svitavy.cz/stale-exp/oskar-schindler/biography/148-2/

Ca. 700 mannen zijn eerst naar Gross Rosen en daarna naar Brněnec (Brünnlitz) getransporteerd. Daar was een nieuw kamp opgebouwd dat een filiaal was van Gross Rosen. Ook ca. 300 vrouwen stonden op de lijst. Zij werden eerst naar Auschwitz vervoerd en na een paar weken ook naar Brněnec. (Ca. 15 km ten zuiden van Svitavy.)
Afgelopen vrijdag bezochten we Gross Rosen. Het gehele terrein, met de poort en de steengroeve is als museum bewaard. In een van de bijgebouwen is een tentoonstelling en een aparte filmzaal. (De film kan met diverse talen, inclusief Nederlands, vertoond worden.) http://en.gross-rosen.eu/

Ik heb geen woorden om uit te drukken wat je voelt als je daar loopt. De historie denken we een beetje te kennen, maar iedere keer als je met deze feiten wordt geconfronteerd wordt je diep geraakt.
Een bezoek aan Gross Rosen doet je ook weer eens beseffen wat een omvang het netwerk van terreurkampen heeft gehad.
 
Fabriek Oskar Schindler wordt museum

PRAAG - De fabriek van Oskar Schindler die in de Tweede Wereldoorlog als dekmantel diende voor de redding van meer dan duizend Joden, wordt een museum.


De Tsjechische Shoah-stichting heeft het vervallen gebouw opgekocht en wil het openstellen voor bezoekers.

,,De stichting wil de fabriek en het terrein eromheen in oorspronkelijke staat terugbrengen, ook de wachttorens en het ziekenhuisje”, zei oprichter Jaroslav Novak. Hij rekent op overheidssubsidie omdat het nieuwe museum veel dagjesmensen naar het Tsjechische Brnenec zou kunnen trekken.

De Duits-Tsjechische fabrikant Oskar Schindler haalde in 1944 ruim duizend Joodse dwangarbeiders, onder wie kleine kinderen, naar zijn emaillefabriek in Brnenec met het voorwendsel dat hij arbeidskrachten nodig had voor de oorlogsproductie. Zo voorkwam hij dat ze naar vernietigingskampen werden afgevoerd. Schindler werd bij een groot publiek bekend door Steven Spielbergs verfilming van zijn heldendaad.

Bron: Telegraaf
 

Ad Verschoor

Donateur
Waarom de Tsjechen geen Schindler-museum hoeven

Door: Rianne Oosterom

Dat Hollywood van Oskar Schindler een oorlogsheld heeft gemaakt, betekent nog niet dat de Tsjechen ook met hem weglopen. Voor een museum in de fabriek die Schindler als dekmantel gebruikte om Joden te redden, is weinig animo. Waarom niet?

media_xl_4126949.jpg

De vervallen fabriek in 2004. Inmiddels is de fabriek nog verder vervallen, en groeien er struiken en planten overheen.

In het Tsjechische dorpje Brnenec staat een emaillefabriek die van ellende uit elkaar valt. Kapotte ruiten, loszittende bakstenen. De natuur verovert de plek langzaam terug op de industrialisatie. Geen voorbijganger weet dat de vroegere eigenaar Oskar Schindler is - u weet wel, de oorlogsheld uit Stevens Spielbergs bekende film Schindler's List.

De fabriek in Brnenec is de plek waar deze door Hollywood groot geworden nazi en Sudeten-Duitser twaalfduizend Joden - zijn personeel - verstopte en ze zo redde van vergassing in concentratiekampen. Sinds deze zomer is de Tsjechische Shoah-stichting eigenaar van de fabriek.

Voorzitter Jaraslav Novak wil de fabriek van verval redden, en er een museum van maken. Om Schindler te eren, en de Joden die hij redde. Novak probeert daar geld voor los te peuteren, maar dat lukt nog niet zo goed. "Ik heb hier twintig jaar voor gevochten, maar de mensen zijn er gewoon niet in geïnteresseerd," vertelt Novak de Britse krant The Guardian.

Hoe komt dat eigenlijk? In het Poolse Krakau is de Schindler-fabriek juist een ware hit. In deze emaillefabriek liet Schindler de Joden werken. Pas tegen het eind van de oorlog evacueerde hij zijn personeel naar Brnenec, omdat de Russen steeds dichterbij kwamen.

media_xl_4126952.jpg

De fabriek in Tsjechië in 2004.

Schindler, de gokkende oorlogsmisdadiger
Krakau is de Schindler-trekpleister geworden, vertelt Carlos Reijnen, specialist oost-Europese geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam, terwijl Brnenec niet meer is dan een dorp met een vervallen fabriek, zoals er meer zijn in Tsjechië. Volgens Reijnen hebben Tsjechen het niet zo op Schindler.

"Zij vinden hem gewoon een oorlogsmisdadiger", vertelt de onderzoeker. "Voor de oorlog heeft hij zich als Sudeten-Duitser ingezet voor de aansluiting van Sudetenland (tot 1945 naam voor een grotendeels Duitstalige regio in Tsjechië, red.) bij Duitsland. Hij was een spion, en werd gezien als landverrader. Na de oorlog werd hij ook gewoon gezocht."

Daarbij schreef de Tsjechische communistische politica Jitka Gruntova een kritisch boek over haar veelgeroemde landgenoot. Dat hij een held is, vindt zij 'een verzonnen legende'. Volgens haar wilde Schindler niet per se de Joden, maar vooral zichzelf redden. In de Tsjechische geschiedschrijving is hij gewoon een foute fabriekseigenaar die te veel dronk, gokschulden had en zich zo nu en dan misdroeg tegenover vrouwen.

Toch kan Reijnen zich niet voorstellen dat het boek van Gruntova erg veel invloed heeft. "Dit zijn wel geluiden over Schindler die klinken in Tsjechië, maar in de marge. De communisten doen het niet heel goed in het land, zij kunnen rekenen op zo'n 15 procent van de stemmen."

Geen interesse in de Joodse geschiedenis
Volgens Reijnen is er nog een andere reden waarom Tsjechen de vervallen fabriek niet graag omtoveren tot een museum. "Er is in Tsjechië niet veel aandacht voor het lot van joden in de Tweede Wereldoorlog. Sommige mensen zeggen dat dat te maken heeft met een antisemitische tendens in de samenleving."

Reijnen denkt zelf dat het gebrek aan aandacht voor Joden eerder te maken heeft met de geschiedenis van het land: nadat Tsjechoslowakije door Duitsland werd geannexeerd, werd het land door de Sovjet-Unie ingelijfd, en volgden zuiveringen. "Je hebt Joods leed, en Tsjechisch leed onder totalitarisme. Waarom zou je geld stoppen in een museum om het leed van de Joden eruit te lichten, als de eigen geschiedenis ook om aandacht vraagt?"

Reijnen concludeert: "Tsjechië eigent zich de geschiedenis van Schindler niet toe, zoals Polen dat wel doet. Daar hebben ze hem helemaal omarmd, ook om commerciële redenen natuurlijk. In Tsjechië zijn ze daar te principieel voor: het verhaal van een Sudeten-Duitser die Joden redde, interesseert ze gewoon niet genoeg."

Bron: trouw.nl
 
Goede toevoeging aan dit geschiedenisverhaal Ad.
Gelukkig was er in Svitavy in het plaatselijke museum wel aandacht voor dit stuk geschiedenis. Het lezen van de diverse meningen en achtergronden zet je aan het denken. De zaak heeft verschillende kanten.
 

kuurgast

Donateur
Waarom de Tsjechen geen Schindler-museum hoeven
Maar ondanks die negatieve krantenkop komt dat museum er wel!
De vervuilde grond is zo goed als schoon gemaakt afgelopen tijd, de stichting is 8 juli opgericht en ze willen zo snel mogelijk zorgen dat de daken gerepareerd zijn om verder verval tegen te gaan. Alleen duurt het allemaal langer door gebrek aan geld en het wachten op subsidies. De stichting denkt dat er vooral veel mensen uit het buitenland naar het museum zullen komen.

Enkele links met informatie:
Nadačního fondu Památník šoa a Oskara Schindlera oskarschindler.cz.
Artikel op radio.cz/de.
Soortgelijk artikelen in Engels praguemonitor.com. + expats.cz.

Wat nu blijkt is dat Emilie Schindler, de vrouw van Schindler, een hele belangrijke rol heeft gespeeld door te zorgen voor de Joodse arbeiders. Als deze mensen alleen moesten vertrouwen op Schindler, dan zouden ze verhongerd zijn.
De Amerikaanse componist Thomas Morse heeft daarom een opera geschreven over Frau Schindler, zie operanederland.nl + praguemonitor.com. + facebook.com/FrauSchindler.
 
Laatst bewerkt:

kuurgast

Donateur
Het Tsjechische ministerie van Cultuur verklaart het gebouw van het voormalige concentratiekamp in Brněnec tot cultureel monument. De beslissing van het ministerie is nog niet definitief.
In 2019 zou de voormalige Schindlerfabriek gerenoveerd en in gebruik moeten zijn als een Holocaustmuseum. Naar aanleiding van de verklaring van het cultureel erfgoed zal de stichting aan het ministerie een verzoek tot opname van nationaal cultureel monument indienen.
Bronnen svitavsky.denik.cz ,lidovky.cz + radio.cz/de nav bericht op nu.nl + telegraaf.nl.
 
Bovenaan