Zomer 2017 - 2 weken Moravië van dag tot dag

[Leo]

Dag 11: Vrijdag 18 augustus 2017 : Brno

Na een prima maar door gebrek aan andere gasten wederom wat ongezellig ontbijt trekken we ons nog drie kwartier terug op onze kamer. Vrouwlief leest wat op de e-reader, ondergetekende typt een dagverslagje over onze belevenissen van gisteren voor het thuisfront. Dat laatste heeft wat meer voeten in aarde dan normaal doordat er ergens iets met de wifi-verbinding fout gaat. Op de een of andere manier lukt het met de laptop niet meer om op het netwerk in te loggen terwijl dat een paar dagen terug probleemloos liep. Met de smartphone lukt het gelukkig wel nog om in te loggen. Daarom typ ik eerst in Word op de laptop een kort verhaaltje, verklein een paar foto’s vanuit de camera, converteer het verhaaltje in pdf-formaat, zet de handel met een kabeltje over op de eier-föhn en mail dan vanaf daar het geheel naar Nederland. Het kost allemaal wat meer tijd dan rechtstreeks via de laptop, maar het is beter als helemaal niks.
Even na half tien, als het verslagje van gisteren verzonden is, trekken we te voet vol goede moed naar dezelfde tijdschriftenzaak bij Komárov als eergisteren, om een dagkaartje voor de tram te kopen. De auto mag vandaag van een rustdag genieten; net als eergisteren willen we de dag in het centrum van Brno doorbrengen en ons verplaatsen met het openbaar vervoer.
Bij de tijdschriftenzaak aangekomen wacht ons een verrassing. Achter de toonbank staat een meneer, wellicht de echtgenoot van de vriendelijke mevrouw van eerder deze week, die in tegenstelling tot zijn collega/eega geen enkel woord over de grens spreekt. In eerste instantie snapt hij dan ook niet welk kaartje we willen hebben. Als we na veel gebaren en google translate woordjes duidelijk gemaakt krijgen dat we een dagkaartje zoeken haalt hij een scala aan mogelijkheden van onder de toonbank vandaan, maar geen daarvan is het gezochte dagkaartje. Als we hem dan onze kaartjes van eergisteren tonen maakt hij breed gebarend duidelijk dat hij die niet (meer) heeft.

Jammer. Dan maar met een 20-kronen-enkeltje naar Hlavní nádraží en voor het centraal station op zoek naar een 90-kronen dagkaartje waarmee we zorgeloos de hele dag de stad kunnen doorkruisen.

Dachten we.

Na wat speurwerk komen we ook daar tot de conclusie dat een dagkaartjes in Brno kennelijk ofwel een weinig verkocht artikel is, ofwel dat die kaartjes zo in trek zijn dat ze niet meer aan te slepen zijn. Tabakszaak één is nog gesloten. Tabakszaak twee, drie en vier zijn open, men verkoopt er dezelfde 20 kronen enkel-kaartjes als we al hebben, maar ook zij hebben geen dagkaartjes meer. Pas in de vijfde zaak (die van voor tot achter volgestouwd is met sterke drank) worden er van ergens diep uit een la triomfantelijk twee 90-kronenkaartjes tevoorschijn getoverd en is het verplaatsingsgedeelte van onze dag alsnog gered.

Aansluitend nemen we de eerste tram richting Námestí Svobody om op hetzelfde terras als eergisteren plaats te nemen voor de broodnodige kop koffie. Vandaag zijn we een kwartier eerder ter plekke en blijkt één van de vier uitgangen van de klok met de knikker zowaar nog onbezet.
Niet veel later wordt die laatste vrije plaats ingenomen door een jongedame die ook haar geluk wil beproeven. Naast haar staat al enige tijd een jongetje van een jaar of 6 dat zich met veel pijn en moeite net aan de rand kan optrekken om in het gat te kijken. Tegenover hem hetzelfde meisje dat eergisteren ook al aanwezig was. Achter het jongetje van 6 staat een oma met twee kids te azen op de plek van het jongetje. Korte tijd later staat iemand op van het terras. Het is de vader van het jongetje die tot nog toe het geheel vanaf een afstandje op een bank zit te bekijken. Het is vijf voor elf, oma heeft tot irritatie van het jongetje haar handen inmiddels een paar keer door het eigenlijk door hem bezette gat gestoken. Papa heeft er genoeg van en schiet zijn zoontje te hulp.
Hij moppert wat op oma. Oma stelt dat niet op prijs en begint papa uit te schelden.
Papa houdt voet bij stuk en tilt zijn zoontje op zodat die zijn armen goed in het gat kan steken. Er volgen nog wat woorden met oma waarna ook een paar omstanders zich ermee gaan bemoeien en oma aan haar verstand brengen dat het jongetje toch echt eerder was.
Een van de kids schaamt zich voor het gedrag van haar oma en trekt uit alle macht aan haar om haar weg te krijgen van zoveel boze blikken. Oma houdt stand en weet van geen wijken.
Om klokslag elf uur een klepperend geluid in de klok. Tergend langzaam rolt de knikker hoorbaar naar beneden om na een gevoelde eeuwigheid te eindigen bij …
… de uitgang van het jongetje!!!
Trots houdt papa zoontje met knikker in de lucht. Enkele omstanders klappen en juichen.
Zoontje blij, papa blij.
Oma kiest zwaar teleurgesteld het hazenpad.
Voor sommigen gaat het om het spel, voor sommigen om de knikker(s) .

10.58 uur: Met spanning wachten op de knikker​

11.01 uur: Een trotse pa houdt zoon met zojuist gewonnen knikker in de lucht


​

Na dit wederom boeiende schouwspel rekenen we onze koffie af, bekijken wat etalages en lopen een enkele winkel binnen. Vrouwlief tikt onderweg een leuke bakvorm op de kop, we lopen over de groentenmarkt op het Zelný trh plein en al winkels, gevels en gevelversieringen bekijkend slingeren we verder door het stadscentrum heen. Via een stenen maagd, een rode kreeft, drie hanen, een ingemetselde raadsheer, tal van ornamenten en een paar kleinere kerken belanden we uiteindelijk bij de Nalezení svatého Kríže (Heilig Kruis kerk).

Tussen de tramrails op Námestí Svobody rijden ook andere voertuigen​

Gevelimpressies, van kraaiende hanen tot zeemeermannen

Zelný trh met op de achtergrond de Kašna Parnas (barok fontein uit 1695)
​

Van binnen is de Heilig Kruis kerk niet specialer dan andere kerken, maar eronder bevindt zich een bijzonderheid waar maar weinig andere kerkgebouwen aan kunnen tippen. De Kapucijner orde die rond 1650 deze kloosterkerk heeft opgericht, heeft in een crypte onder de kerk tot het einde van de 18e eeuw een tweehonderdtal broeders hun laatste rustplaats gegeven. Als gevolg van bijzondere klimatologische omstandigheden (weinig vocht en veel ventilatiegaten met droge lucht) zijn de lichamen van een dertigtal ordebroeders in de Krypta capuccinorum gemummificeerd en daardoor verrassend goed bewaard gebleven. De oudste mummie stamt uit 1658. Ook Baron Freiherr von Trenck (1711-1749), die door Maria Theresia veroordeeld werd tot een levenslange gevangenisschap op de burcht Špilberk en na een jaar al stierf, is hier bijgezet. Hij ligt in een ruimte met een tentoonstelling over de begrafeniscultuur in de 17e en 18e eeuw. In een gezamenlijke ruimte ligt in een rij met zijn ordebroeders één monnik die nog een kruis vasthoudt en een paar broeders die de kap van hun pij nog op hebben. Heel apart.
Net als op veel andere plekken tijdens deze vakantie lopen ook hier nauwelijks toeristen rond wat maakt dat we in alle rust de tijd kunnen nemen om de infoborden en begeleidende beschrijvingen te lezen.

Tentoonstellingsruimte in het teken van begrafeniscultuur met mummie in glazen sarcofaag​

Krypta met Kapucijner mummies​

Als we uitgekeken zijn maken we voor de kerk nog een lollige foto door met de sleutels van het pension in de hand te doen alsof dat de nieuwe autosleuteltjes van een geparkeerde bolide zijn. Ook voor en na ons is het een komen en gaan van mensen die even met deze opvallende auto op de foto gaan. Bij thuiskomst hebben we eens gegoogled op het bijhorende nummerbord en komen tot de conclusie dat het oranje gevaarte een Lamborghini Aventador LP700 betreft; een waar snelheidsmonster dat binnen 3 seconden optrekt van 0 naar 100 km/h en voor iets meer dan € 300.000 bij de dealer aangeschaft kan worden.
Het schijnt dat de politie in Dubai er in 2013 ook een gekocht heeft met als doel na de financiële crisis van 2008 het imago van luxe en welvaart op te krikken. Of de politie zelf voor de kosten opdraaide of dat het een gesponsorde actie van Lamborghini betrof is nooit bekend gemaakt.

Iedereen wil op de foto met Martin69​

Tussen de middag nemen we plaats op het terras van Pod Radnicním kolem, een restaurantje dat in het oude raadhuis gevestigd is en buiten eveneens een paar tafels en stoelen heeft staan.
Met voor beiden een champignonsoep, rundvlees met gebakken aardappelen in whisky-crèmesaus, huisgemaakte limonade en een flinke cola genieten we van een degelijke maaltijd voor een ongekende prijs. Ditmaal lukt het nog niet eens om voor ons tweeën samen meer dan 10 euro op tafel te mogen leggen, inclusief fooi. Zo goedkoop hebben we het nog niet eerder gezien.
Na het middageten lopen we terug richting kapucijnerkerk omdat zich ernaast nog een klein museumpje bevindt: het Moravská vesnička oftewel het Moravische dorp. In een woning achter de kerk, bereikbaar via een nauw steegje, heeft Miroslav Mužik uit Blansko in 1983 een model windmolen voor zijn zoontje gebouwd. Was de molen ooit als speelgoed bedoeld, in de loop der jaren heeft Miroslav een kasteel, een school, een kerk, huizen, boerderijen en werkplaatsen toegevoegd zodat het geheel uiteindelijk een prima beeld geeft van het Moravische boerenleven in de 19e eeuw. Sommige onderdelen kunnen bewegen dankzij een ingenieus aandrijf-mechanisme. Kerkgangers lopen eeuwig rondjes rond de kerk, een boerin staat de was uit te wrijven op een houten bord en op een verhoging voeren een aantal stelletjes een traditionele dans uit. Teksten aan de muur leggen uit hoe het dagelijks leven er vroeger in Moravië uitzag. Ertegenover heeft Miroslav de geboortescene van Jezus in Bethlehem gemaakt, compleet met bewegende ster, drie koningen en hele horden van toestromende belangstellenden.

Moravská vesnička: Wervelende dansparen op een boerenbruiloft​

Op dit moment zijn er 580 karakters, variërend van boeren en timmerlui tot brandweerlieden en een pastoor in het dorpje. 120 van die 580 karakters zijn voortdurend in beweging. Daaronder ook de varkens die via een trog gevoederd worden. Prachtig om te zien!
In het half uurtje dat we er rondlopen zijn we de enige bezoekers. Het kleine museumpje is nochtans de moeite waard. Leuk detail: de man aan de entree wil ons bij binnenkomst uitleggen dat we voor de crypte met de monnikmummies een deur verderop moeten zijn. Groot is zijn verrassing (en blijheid) als we vertellen dat we toch echt voor zijn Moravisch dorpje zijn gekomen.


Na deze verrassing nemen we de tram die via het centraal station naar de Comeniuskerk gaat. Een kerk die weliswaar typisch Nederlands, maar voor Tsjechische begrippen een opvallend sober interieur bezit. Vóór de kerk daarentegen staat iets dat daarentegen wel heel erg opvalt: een roze tank.
De tank is, hoe kan het ook anders, een idee van kunstenaar David Cerny.

De Pink tank voor de ingang van de Comeniuskerk​

In de nacht van 27 op 28 april 1991 beklom –toen nog student- David met een groep vrienden in Praag de sokkel waarop Sovjet Tank no. 23 als monument voor de Russische bevrijders stond en verfden zij de tank roze. Hun daad haalde de internationale pers en zorgde voor een grote controverse in Tsjechië. Een deel van het publiek beschouwde het overschilderen van de tank als vandalisme en vonden het getuigen van disrespect voor de Russische soldaten die het leven lieten bij de bevrijding van Praag in WOII. Anderen zagen in het roze verfbad een antimilitaristisch protest tegen de koude oorlog die in die jaren net beëindigd was, temeer daar voor velen de Russische tank symbool stond voor de naoorlogse communistische onderdrukking. Het waren immers Russische tanks die een einde maakten aan de Praagse lente van 1968.
Ook nu nog houdt de roze tank, die wegens een expositie tijdelijk hier in Brno te zien is de gemoederen bezig. Op 20 mei 2017, net een dikke week na de plaatsing, probeerden leden van de Brno Military Club de tank weer groen te schilderen maar werd hun poging door tussenkomst van de politie verijdeld. Een paar streken inderhaast aangebrachte groene verf werden verwijderd en vervangen door een nieuw likje roze. In dezelfde week nog probeerde een groep mensen de tank in doek in te pakken, een paar dagen later op 18 mei raakte een avonturier gewond toen hij een nachtelijke selfie wilde maken en tijdens die actie vanaf de loop naar beneden viel.

Nadat we een korte blik in de kerk geworpen hebben lezen we de infoborden bij de tank en worden iets wijzer over de geschiedenis en het idee rondom de actie van Cerny.
Van hieruit lopen we verder naar de voet van de burchtheuvel, van waaruit een pad zich slingerend omhoog werkt naar Hrad Špilberk. We volgen het trouw en raken onderweg een paar zweetdruppels kwijt.
Om het verloren vocht weer aan te vullen (en als kleine beloning voor onszelf) verorberen we twee heerlijke glazen huisgemaakte limonade op een terras in de schaduw .
Als we voldoende afgekoeld zijn kopen we een combikaartje voor het stadsmuseum Brno. Dit museum bevindt zich in de burcht en bestaat uit een aantal verschillende delen.
We bezoeken een tentoonstelling over de geschiedenis van de burcht, de burcht als gevangenis, geschiedenis van de stad, archeologische vondsten, folterinstrumenten, kleding uit begin 20e eeuw, een jaarlijkse vuurwerkshow op het kasteel, kunst van renaissance tot modern en als laatste een tentoonstelling over architectuur.
Voor de museumshop en de apotheek uit baroktijd zijn we helaas te laat. Voordat we het in de gaten hebben lopen we al twee uur rond in het museum en is het om 18.00 uur sluitingstijd.

Hrad Špilberk

Maquette Hrad Špilberk​

Kleding uit begin 20e eeuw​

Instructies uit de cursus "folteren voor beginners"

15e eeuwse houten hijskraan (nabouw op ware grootte)

Voorbereidingen voor het avondconcert op het binnenplein​

We hebben kaartjes voor een concert van de Brno-Philharmonic dat om 20.00 op het binnenplein van de burcht zal plaatsvinden, maar mogen de tussenliggende tijd elders overbruggen.
De heuvel af en weer op trekt ons bij de huidige temperatuur niet echt. Wachten op de bus naar beneden en weer terug naar boven gaat teveel tijd kosten. We gaan daarom voor een huisgemaakte limonade met honing-notencake en uitzicht over de stad op terras 1, om een half uurtje later te verkassen naar terras 2 om daar verder te lurken aan een tweede huisgemaakte limonade. Naarmate de klok van zeven uur nadert loopt het in eerste instantie vrijwel lege terras langzaam vol met concertbezoekers. Ons limonadeglas is inmiddels leeg en we gaan voor een derde glas.
Bah wat lekker!

Uitzicht op de Petrov heuvel met Petrus en Paulus kathedraal​

Mmmmmmmm.... van Medovník​

Bah wat lekker ;-)​

Tegen half acht gaat de toegangspoort tot de burcht weer open en stromen de bezoekers van alle kanten toe. Een enkele keer stopt een auto om een muzikant af te zetten. Als onze limonade op is rekenen we af en gaan ook naar binnen.

Rond acht uur zijn alle stoelen bezet en begint het concert. Een aparte plaats, zo binnen de muren van een burcht op een heuvel boven de stad zonder dak boven je hoofd. Toch komt er uit die stad geen enkel storend geluid door en is het in de open lucht optimaal genieten van sfeer en muziek.
Het Brno philharmonisch orkest speelt achtereenvolgens Symphonie nr. 34 van Mozart gevolgd door het 1e vioolconcert van Saint Saens, dan een korte pauze met daaropvolgend Dances of Galanta van Kodály en tot slot vijf Hongaarse dansen van Brahms. Vooral de laatste melodieën zijn goed gekend bij de bezoekers en menigeen neuriet mee, tot genot van orkest en dirigent.
Aan het eind volgt terecht een staande ovatie.
Mooie locatie, mooie muziek.

De Brno Philhamonic aan het werk​

Na afloop staan we in het donker nog even op een uitkijkpunt te kijken naar de lampjes die de stad verlichten en dan gaat het per tram terug naar het pension. Onderweg stappen we nog even uit om wat kronen uit de muur te tappen. Alweer een bank die met een slimme truc (zie elders op dit forum) bijna 15% minder hoopt te bieden dan de gangbare koers van 26 kronen voor een euro.
We trappen er niet in en kiezen zoals gewoonlijk voor de optie “withdrawal without conversion”.
In plaats van de door de terminal voorgestelde 306,52 euro wordt er 267,48 euro afgeschreven.
Klein verschilletje van 40 euro in uw voordeel.

Als we in het pension aankomen is het bijna twaalf uur.
Bedtijd dus.
Morgen staat Olomouc op het programma.
Dobrou noc!

 

[Pelhřimov]

Leo bedankt weer voor jullie leuke reisverslag.

 

[hgmw]

Leuk dat je de draad weer oppakt Leo :top:

 

[Leo]

Dag 12: Zaterdag 19 augustus 2017, Olomouc

We waren er al eerder deze week kort op een avond, vandaag gaan we er de volledige dag doorbrengen: Olomouc. Na het ontbijt tellen we de gisteren uit de muur getapte kronen . De gastvrouw heeft op een onder de TV-voet geschoven memoblaadje iets geschreven dat de rekening van ons verblijf in haar ubytování blijkt te zijn. We hebben met haar afgesproken dat we het geld er bij stoppen en dat ze dan overdag als ze toch een keer in de woning moet zijn het geld wel op zou halen. Lekker ongecompliceerd, geef haar eens ongelijk. Waarom moeilijk doen als het makkelijk kan
Van Brno tot Olomouc hebben we iets meer dan 80 km voor de boeg. Het overgrote deel daarvan schiet lekker op over de D1 en R46 autosnelwegen.
Onderweg stoppen we een eerste keer bij Santon.

Deze heuvel ligt op een paar honderd meter afstand van de autosnelweg D1, recht tegenover autostop Rohlenka, waardoor we ons bezoek aan Santon kunnen combineren met een koffiepauze. Als we op de parkeerplaats aan de voet van de heuvel uitstappen begint het zowaar te regenen. Op de enorme nachtelijke onweersbui in Valtice vorige week na, zijn dit de eerste regendruppels die we op Tsjechisch grondgebied gewaarworden. Gelukkig zet het niet door en hebben we de rest van de dag geen paraplu nodig. Als we de kapel bovenop de heuvel bereiken is het ergste al over en begint het in de verte langzaam op de klaren.

Bovenop de Santon heuvel​

Santon, dat zijn naam heeft verkregen in de tijd dat de Fransen hier waren, was tijdens de Driekeizersslag bij Slavkov/Austerlitz de basis van de Franse kanonnen waarmee zij het noordelijke deel van het slagveld domineerden. Ieder jaar vinden op deze heuvel reënactments plaats waarbij men delen van de slag in zo authentiek mogelijke uitrusting naspeelt. Voordat de heuvel zo’n belangrijke rol speelde heette hij gewoon “Tvaroženský kopeček”, ofwel “Heuvel bij Tvarožná”, naar het bijliggende dorp Tvarožna. Oorspronkelijk werd de heuvel als wei gebruikt want er liggen te veel rotsjes en stenen op de grond om als akker te kunnen dienen. In voorbereiding op de Driekeizersslag werd de heuvel kaal gemaaid zodat de kanonnen van de Franse troepen vrij schot in alle richtingen zouden hebben. Sinds 1979 is het een beschermd natuurgebied.
Vanaf de heuvel heb je een mooie uitkijk op het glooiend landschap. We proberen ons voor te stellen hoe het hier ruim 200 jaar geleden vol zat met soldaten, paarden en kanonnen. Het lukt maar moeilijk als je ziet hoe vredig het anno 2017 oogt. Tot voor kort schijnt naast de kapel nog een Frans kanon, beter gezegd een replica daarvan, gestaan, maar die heeft men wegens vandalisme naar elders verplaatst. Nergens meer een spoor van de enorme slag die hier plaatsgevonden heeft. Zoals gezegd zien we in de verte al weer wat open plekken in het wolkendek en inderdaad, de rest van de dag hebben we geen regen van betekenis meer gehad. Op het einde van de middag zal het zelfs nog zonnig worden.
Wat boffen we weer met het weer deze vakantie.

We lezen bij de kapel een en ander over de geschiedenis ervan en na de kop koffie bij Rohlenka gaan we verder richting Olomouc. Daar stoppen we eerst aan de rand van de stad bij de begraafplaats Neredín. Het nieuwere gedeelte van deze begraafplaats lijkt in eerste instantie niet zo interessant, maar als we een tijdje rondlopen vallen toch een paar dingen op. Op het grootste deel van de graven staan enorm veel vazen met bloemen. Een kapel op de begraafplaats is weliswaar ingericht als winkel met verse bloemen (květiny, +1 voor de Tsjechische woordenschat) maar het overgrote gekleurde gedeelte op de graven blijkt als we het van dichtbij bekijken niet vers, maar van plastic. Dan valt de verscheidenheid aan vogels op. Een Vlaamse Gaai, nog een Vlaamse Gaai, een bonte specht die van grafkruis naar boom naar beeld naar volgend graf springt en een serie spreeuwen die we wel horen maar waar we er maar weinig van zien. Links en rechts laten dan nog wat mezen van zich horen om het gekwetter compleet te maken. Bovenop een rode ster bij het monument voor de Russische soldaten die de stad in 1945 bevrijdden zit, hoe toepasselijk, een duif.
We dopen hem lachend tot vredesduif.
Slechts een palmtakje in de snavel ontbreekt er nog aan.

Gaai, specht en vredesduif​

Bij het wandelen over de paden valt ons op dat er één rij is waar wel heel erg veel mensen met dezelfde naam naast elkaar liggen. In eerste instantie lijkt het toeval, maar als we zes graven op een rij met dezelfde naam zien en aan de overkant van die rij ook nog eens drie keer dezelfde beginnen we te twijfelen.
We staan te filosoferen of die naam (Rodina) de voornaam of de achternaam is, maar met wat logica leiden we af dat het de achternaam moet zijn. Aan de andere kant. Als ze allemaal Rodina met hun achternaam heten, waarom staat dan nergens hun voornaam erbij???
Als we de bocht omslaan blijkt ook daar weer een hele rij vol van de Rodina’s te liggen.
Mmmmm, zoveel Rodina’s? Het lijkt ons toch heel onwaarschijnlijk dat er zoveel met diezelfde achternaam bestaan. Nadat we het mobieltje erbij nemen en “Rodina” intikken wordt onze blunder duidelijk: “rodina”, zo weet Google Translate te melden, betekent gewoon “familie”.
Hèhè, geen wonder dat dat zo vaak voorkomt.
Weer een woordje Tsjechisch erbij geleerd. Deze zullen we niet zo snel vergeten !
Aan het eind van het moderne gedeelte komen we op de meest bloemrijke afdeling die zo te zien gevormd wordt door een aantal graven van zigeunerfamilies. Behalve wederom de grote hoeveelheid bloemen zien we nog een tweede grafbedekking: kaarslicht en waxinelichthouders. Op een van de graven tellen we 53 stuks, waarvan er geen enkele nog een brandend lichtje bevat.

Een overvloed aan kaarshouders en (plastic) bloemen​

Even verderop komen we op het oudere gedeelte van de begraafplaats.
Hier woekeren slingerplanten over de deels scheve grafplaten en kruizen heen. In dit gedeelte geen nieuwe bijzettingen, laat staan een (plastic) bloem. Dit gedeelte wordt nauwelijks meer onderhouden en de natuur heeft er vrij spel. Zo zeer dat sommige paden zelfs niet meer begaanbaar zijn. We maken er een paar foto’s en als we uitgekeken zijn gaat het per auto verder richting stadscentrum.


Bij het binnenrijden van het centrum volgt een hilarisch schouwspel: bij een verkeerslicht op de stoep staat een politie-auto met zwaailicht. Ernaast twee agenten die niet meer bijkomen van het lachen. De combinatie van zwaailicht en lachende agenten is op zich al ietwat vreemd. Maar dan. Op de grond ligt een man die zich over zijn been wrijft en daarbij een enorm pijnlijk gezicht trekt. Hoe pijnlijker hij kijkt en hoe meer hij daarbij praat, des te harder de agenten lachen. Wellicht heeft de beste man wat diep in het glaasje gekeken, maar dan toch. We vragen ons af waarom die agenten nu zo moeten lachen?
Als het verkeerslicht op groen springt en we verder kunnen zien we pas waarom er zo’n hilariteit bij de politiemannen heerst: naast de man zit een levensgrote kerstman op de stoep. Inderdaad geen verschijning die je hartje zomer vaak op straat tegenkomt. De kerstman heeft alle oog voor de man met het pijnlijke been, maar zo te zien net zo straalbezopen als zijn kompaan. Als de man met het been weer zijn mond open doet (geen idee wat ie zegt) reageert de kerstman ernaast. En vervolgens beginnen de agenten weer te lachen. Waarschijnlijk slaat het onfortuinlijke duo op de stoep voldoende onsamenhangende taal uit want de agenten maken niet veel aanstalten om noodhulp te verlenen. Het lijkt erop alsof het vooral een kwestie is van roes uitslapen (en kerstmanpak uittrekken) en dan kunnen beide levensgenieters er weer tegenaan.

Even verderop volgt een raadseltje.
In iedere straat en in iedere richting lopen enorm veel groepjes mensen in regenponcho’s van doorzichtig plastic. Wie zijn het? Wat gaan ze doen? We hebben geen idee. Velen van hen hebben daarbij ook nog een oprolmatje bij zich (om zacht te zitten of liggen?) en een plastic tas met wat spulletjes erin. Dit weekend is er een grote bloemenbeurs “Flora Olomouc”, maar daarvoor lijkt ons het publiek toch wat te jong. En wat we van de inhoud van de plastic tassen kunnen zien lijkt dat meer op kleding dan op bloemen of vazen. Hoe korter we bij het centrum komen, des te meer jeugd met tassen, poncho’s en rolmatjes loopt er over de straat. Uiteindelijk komen we er ’s middags dankzij een paar posters en met hulp van (alweer) Google Translate achter dat er dit weekend een soort EO-jongerendagen in Olomouc plaatsvinden en dat de jeugd gewoon massaal naar een centrale ontmoetingsplaats onderweg is.

Ook wij zijn op zoek naar een kerkelijke ontmoetingsplaats: we hopen iets van de orthodoxe St. Gorazd kerk te kunnen zien, maar als we daar arriveren blijkt de deur potdicht te zitten en zit kunnen we slechts genieten van de buitenkant. Jammer, fotootje maken en bij gebrek aan meer dan maar verder richting parkeergarage. De rest van de dag gaan we, net als al die jongeren, te voet verder.

St. Gorazd kerk​

Als eerste bezoek staat het Museum of Modern Art (Muzeum Umĕní Olomouc, kortweg MuO) op het programma. Dat is het gebouw waar we eergisteren die man heen en weer zagen bengelen aan de balustrade. Ter plekke leren we dat het kunstwerk “Lupič” een inbreker moet voorstellen die zojuist een kunstdiefstal gepleegd heeft, maar als een soort vliegende Hollander de rest van zijn leven gedoemd is tot het eens per uur heen en weer slingeren aan de balustrade doordat het hem aan een ladder om naar beneden te komen ontbreekt. Het werk hangt sinds eind mei 2017 hier en de bedoeling is dat het daar –mits de motor in weer en wind blijft functioneren- nog enkele jaren heen en weer gaat. Het werk hangt op acht meter hoogte, iets waardoor de gemiddelde passant er onwetend aan voorbij zou lopen, ware het niet dat het af en toe wat schreeuwt en vloekt zodat je vanzelf toch naar boven kijkt wat daar gaande is. Binnen blijken van zijn bedenker – David Černý – nog twee leuke werken aanwezig.

MuO museum met linksboven aan de balustrade hangend het kunstwerk Lupič
(bij de buren verderop een koning die een selfie neemt)​

Aan het plafond voor de ingang van het museumscafé bewegen drie onderhelften van sportieve mannen onder de titel “De nieuwe Zátopek”. Emil Zátopek, bijgenaamd “de locomotief” was een beroemd Tsjechisch marathonloper die zijn hoogtijdagen in de jaren 50 beleefde en op de Olympische Spelen in Helsinki de unieke prestatie leverde goud te winnen op de 5000 meter, de 10000 meter en de marathon. Er schijnen van Černý meerdere kunstwerken onder dezelfde titel met hetzelfde principe in Tsjechië rond te zwerven. Allemaal één of meerdere atleten, of beter gezegd, onderhelften van atleten, die aan een plafond hangen en middels motorische aandrijving eindeloos doorlopen. Een aparte aanblik als je zo niets vermoedend een bocht omslaat en aan het plafond hangend drie stel benen in sportbroekje ziet bewegen.

Voor de deur van het museumscafé aan het plafond: de nieuwe Zátopek​

Ook Černý’s andere werk in het museum: “Adam” is op zijn minst opmerkelijk te noemen.
Een soort bouwpakketje van grijze plastic onderdelen in een doorzichtige plastic zakje dat aan een rekje hangt alsof het een van de vele items in een speelgoedwinkel is, maar dan op een net-iets-groter-dan-normaal formaat.
In de winkel zijn de bouwpakketjes doorgaans iets van 15 bij 15 cm, de Adam hier aan de muur meet ongeveer 2 bij 2 meter. Er schijnt ook een Eva-versie te zijn maar wellicht is die tijdelijk uitgeleend aan een ander museum, want haar kunnen we nergens ontdekken.
Verder bekijken we op de zolderverdieping meer 20e eeuwse zaken waaronder een mooi overzicht van Tsjechische abstracte kunst uit begin 20e eeuw met vooral veel kubistisch werk.

Rechts: Adam (1993, David Černý)
Midden: Cupid & Psyche (1995, Milan Kunc)​

De meest recente werken hangen in de tijdelijke tentoonstelling getiteld “hyperrealisme”. Hier een verzameling prachtige schilderijen, waarvan als je het niet beter wist je zou zweren dat het foto’s zijn die met een computerprinter in groot formaat en kleur afgedrukt zijn.
Pas als je er dicht bij staat zie je dat het echt allemaal met olieverf op doek is geschilderd.
Geen foto’s dus.

Onze aandacht wordt getrokken door iDeath2 van Michal Ožibko (2010). Een levensgroot gezicht van een meisje met Apple oordopjes in dat naar beneden kijkt. Aan de andere kant van de wand hangt iDeath1 waarbij hetzelfde meisje de toeschouwer aankijkt, maar die is lang niet zo mooi, ondanks dat ie eigenlijk op dezelfde manier met hetzelfde onderwerp geschilderd is. Vóór dat werk op de grond liggen een serie foto’s die de schilder kennelijk gemaakt heeft om die na afloop van de fotosessie uit te kunnen werken tot schilderijen. En één van die foto’s is inderdaad de verkleinde versie van het aan de andere kant hangende iDeath2.
Zodra je op meer dan 2 meter afstand van iDeath2 staat ben je er van overtuigd dat het een foto betreft en geen schilderij. Pas van heel dichtbij zie je het, dit is geen foto, dit is schilderkunst. Geen druk op een doek, maar echte olieverf. We hebben deze vakantie het nodige schilderwerk gezien, maar dit is toch wel het meest bijzondere van allemaal.
Het schijnt dat je bij de schilder een afdruk op posterformaat kunt aanwerven, maar die zal het bij lange na niet halen bij dat echte gevoel van olieverf dat je krijgt als je er voor staat.

Hyperrealisme, schilderijen die je nauwelijks van foto's kunt onderscheiden​

close-up: iDeath2 (2010, Michal Ožibko)
olieverf op doek !​

Na zo dik anderhalf uur in het mooie MuO rondgezworven te hebben, verorberen we in het naastliggende café een kopje koffie, een huisgemaakte limonade en een getoaste panini tomaat-mozarella. Opvallend veel jonge klanten in het café. Opvallend vaak ook dat we, net als hier, jong personeel zien. Eigenlijk logisch als je bedenkt dat zo’n 10% van de inwoners student is aan een van de vele onderwijsinstellingen die de stad kent. Alleen al aan de Palacký-Universiteit staan er zo’n 20000 ingeschreven.

Als we weer wat in de maag hebben gaat het verder door Olomouc. Eerst naar de opvallend hoge St. Wenceslas kathedraal. Beide torens zijn iets meer dan 100 meter hoog, zeg maar vergelijkbaar met de Domtoren in Utrecht. We proberen hem in zijn geheel op de foto te krijgen maar dat wil in eerste instantie niet goed lukken. Als we dichtbij staan is de blik vrij maar zijn de torens te hoog om binnen de beeldrand te passen. Als we wat verderaf gaan staan past alles erop, maar ontnemen bomen een groot deel van het zicht op de kathedraal. Uiteindelijk lukt het door van dichtbij een panoramafoto te maken waarop geen bomen ervoor staan en toch de torens volledig in beeld passen. Het enige nadeel, en dat gebeurt wel vaker met panoramafoto’s is dat een van de torenspitsen een klein beetje dubbel ziet. Maar ach, een kniesoor die daarover valt.

Wenceslas kathedraal in pano-opname​

Het is druk op het plein voor de kathedraal. Veel bezoekers van de jongerendagen zijn er naar toe getrokken omdat ook zij net als ons een kijkje binnen willen nemen. De kerk is vernoemd naar de heilige Wenceslas van Bohemen die in de 10e eeuw leefde. Oorspronkelijk was er in de 12 eeuw een romaanse kerk gebouwd, maar die werd door een brand in 1265 vernield. Men heeft toen een nieuwe kerk opgetrokken in gotische stijl waarvan begin 19e eeuw door een blikseminslag wederom een groot gedeelte vernield werd. Rond 1890 heeft men dan het huidige kerkgebouw in nieuw-gotische stijl gereconstrueerd naar de smaak van die tijd.
Ernaast ligt de onopvallende St. Annakerk waar nog duidelijk heel wat werk aan de winkel is. De stoffige vloer, zo kunnen we zien door een van de ramen, ligt vol met balken en gereedschap, de toegangsdeur is gesloten. Er hangt een brievenbus naast de deur waarin voorbijgangers uitgenodigd worden wat geld voor de renovatie te stoppen. Dat is hier inderdaad wel nodig.

Direct tegenover de Wenceslas kathedraal ligt het Bisschoppelijk paleis met daarin het Aartsbisschoppelijk Museum van Olomouc. Dit museum vormt de tweede langere stop van vandaag. Het behelst een enorme hoeveelheid kunstwerken, verzameld door de bisschoppen uit Olomouc sinds de 16e eeuw, en tracht een overzicht te verschaffen van religieuze kunst door de eeuwen heen.
Daarbij nog een tijdelijke tentoonstelling “In that housel thou art all runishly” van diverse belangrijke schilderijen, beeldhouwwerken en religieuze voorwerpen van de 14e tot de 20e eeuw in het thema Eucharistie, waaronder een Laatste Avondmaal uit 1515 van een kerk in Kutna Hora waar we vorig jaar waren. Heel apart is het inleg-ivoren model van de Heilig Graf Kerk uit Jerusalem. Bij thuiskomst vinden we op internet een filmpje waarin getoond wordt hoe het model uit elkaar genomen kan worden.

Laatste avondmaal (1515)​

En niet te vergeten de sluier of zweetdoek van Veronica, een 15e eeuws schilderij van de afdruk van het gezicht van Christus op een doek, geschilderd op een houten paneel door een onbekende meester uit het Rheinland dat voorop alle folders van de tijdelijke tentoonstelling staat. De ogen van de Christusfiguur kijken je op een dermate indringende manier aan dat je blijft kijken naar het gezicht. Zijn rechteroog lijkt je aan te kijken terwijl zijn linkeroog net een beetje naast je lijkt te staren. Als je naar ieder oog apart kijkt dan lijken ze ieder apart jou aan te kijken, terwijl als je ze allebei samen ziet, lijkt de Christusfiguur toch weer net dat beetje in de diepte naast je te staren. Een aparte gewaarwording, zeker als je bedenkt dat het werk inmiddels meer dan 500 jaar oud is.

Kijkt ie naast je, of kijkt ie je aan?​

In iedere ruimte van het uitgebreide museum staat een suppoost die als levende wegwijzer fungeert. We worden van de ene naar de andere ruimte geloodst door telkens een nieuwe suppoost die vriendelijk gebaart waar de route verder te vervolgen. Als we denken het hele gebouw onderhand wel gezien te hebben komen we via een tussenweg plots in deel 2 van het paleis dat nog groter lijkt te zijn dan deel 1 al was.
Meer oude houten kerkbeelden, stenen beelden en sierwerk, monstransen enz enz enz.
Het kan allemaal niet op.

Pietà van Křivák (ca. 1390)​

Links: wederopstanding Christus (polychroom hout, ca 1725 uit de kerk van Litomyšl)
Midden: bedelaar (glas en ivoor, Simon Troger, eerste helft 18e eeuw)
Rechts: Madonna met kind (polychroom hout, ca 1490)​

In een van de ruimtes op de begane grond, met direct zicht op de tegenoverliggende Wenceslas kathedraal, bevindt zich een van de hoogtepunten van de collectie; een opvallend lange gouden koets (die van Willem en Maxima verbleekt erbij) waarmee bisschop Ferdinand Julius von Troyer, die de koets in 1746 aankocht ten behoeve van zijn inhuldiging in Olomouc, zich als een ware koning van A naar Beter liet vervoeren. De barokke koets moet rond 1725 in Parijs gemaakt zijn. De bisschop besloot dit tweedehandsje over te kopen van de Franse hertog de Richelieu Kinsky en liet hem aansluitend in 1746 in Wenen voor een fiks bedrag verbouwen. De koets weegt ruim 3000 kilogram en als de paarden ervoor zouden staan zou de totale lengte ongeveer 16 meter bedragen.
Bladgoud, gouden ornamenten, donkerrood geborduurde doeken, prachtige schilderingen aan binnen en buitenkant. Een lust voor het oog.

tweedehands koetsje uit de 18e eeuw​

't is alles goud wat blinkt​

Het rode doek op de bok schijnt meer dan een halve kilogram gouden draad te bevatten en werd ooit in de kledingverzameling van de bisschop aangetroffen, maar niemand wist hoe het daarin terecht kwam of wat het precies was. Een historicus stelde na 80 jaar onzekerheid onmiskenbaar vast dat het doek hoorde op de bok van de gouden koets, waar het sinds de restauratie enkele jaren geleden ook weer teruggeplaatst werd.
Achter de koets hangt een langwerpig 18e eeuws schilderij waarop tegen de achtergrond van de stad te zien is hoe de bisschop tijdens zijn officiële inhuldiging als prins-bisschop van Olomouc in zijn koets langs stadhuis en de Drievuldigheidszuil gereden wordt onder het toeziend oog van de bevolking die in grote getale staat toe te kijken.

De koets blijkt het begin van de tweede museumvleugel waar we opnieuw de nodige tijd doorbrengen met het bekijken van allerlei objecten, met als toetje onderweg nog een blik in de bij het paleis horende Barbara-kapel. Na dit bezoek weet je weer waar de centjes in vroeger eeuwen zaten; in ieder geval niet onder de gewone bevolking…


Na het uitgebreide bezoek aan het Aartsbisschoppelijk museum lopen we via een toeristische wandelroute door het stadscentrum. Huizen, etalages en gevelversieringen bekijkend, hier en daar een kerk in en uiteindelijk eindigend op een plein op het terras bij Restaurace U červeného volka (Restaurant de rode stier). En inderdaad: aan de gevel hangt een rode stier
Als ons oog op een klok valt merken we pas dat het al 19.00 uur is. Zonder dat we het in de gaten hadden is de dag in Olomouc omgevlogen.
Als we rond half negen de smakelijke avondmaaltijd achter de kiezen hebben wandelen we nog wat over het plein, bekijken de Drievuldigheidszuil (Unesco werelderfgoed) een laatste keer, staan een tijdje te kijken naar een fantasierijke fontein, gesierd met dolfijntjes en schildpadden en passeren het helaas in de steigers staande stadhuis met astronomische klok. Voor de Drievuldigheidszuil staat een opvallend voertuig: de Ološlap. Het blijkt een in Nederland gefabriceerde bierfiets te zijn die plaats biedt aan 10 personen. De bestuurder zit bij gebrek aan klandizie wat verveeld voor zich uit te staren. Normaal rijdt er ook een stadstram door het centrum, maar er zijn nogal wat wegen opgebroken waardoor veel straten alleen nog voor voetgangers toegankelijk zijn. Zelfs deze bierfiets past daar niet meer over het trottoir. Daarbij, ondanks dat de folder aanprijst dat het een leuke activiteit voor kinderen kan zijn, lijkt de bierfiets niet bepaald voor die leeftijdscategorie bedoeld en moet de Ološlap het waarschijnlijk vooral hebben van de jonge studenten waarvan er wegens de zomervakantie momenteel veel elders zullen vertoeven.

Winkelstraat Olomouc: Werk in uitvoering​

Stadhuis Olomouc: werk in uitvoering​

Bierfiets voor de Drievuldigheidszuil: geen werk​

het is dol fijn bij de fontein​

Ook wij begeven ons uiteindelijk naar elders; nog een uurtje in de auto over het asfalt en tegen kwart over tien zijn we terug in de vertrouwde buitenwijk van Brno.

Moe van het geslenter van vandaag kruipen we op tijd in bed en laten foto’s en mail voor het thuisfront voor morgenvroeg. Het geld voor de lady of the house dat we onder de TV gelegd hadden is inmiddels vervangen door een net uitziende “nota voldaan” (maar dan op zijn Tsjechisch) met twee snoepjes erbij.

Morgen is weer een dag: kasteel Pernštejn.
Voor nu: oogjes toe.

 

[A.Smit]

Mooi verhaal weer leo.

 

[Leo]

Bedankt :top:
Ik blijf mij best doen ter leeringhe ende vermaeck ;-)
De volgende episode zal iets langer op zich laten wachten doordat ik van de laatste drie dagen geen aantekeningen meer heb:stom:, maar niet getreurd, er wordt aan gewerkt !

 

[elske]

Wij hebben geduld

 

[jo.lie]

Heb weer genoten, dank je.

 

[cor]

mooi hoor.benieuwd naar de foto,s van pernstein

 

[Leo]

mooi hoor.benieuwd naar de foto,s van pernstein

De raderen draaien.
Rrrrrrrrrrr ;-)

 

[cor]

beetje alcohol tussen de raderen.dat werkt prima......

 

[Leo]

Dag 13: Zondag 20 augustus 2017, Hrad Pernštejn


Na het ontbijt vanochtend werken we eerst de berichtjes en de foto’s naar het thuisfront bij. Door het communicatie-probleem met de wifi moet dat helaas nog steeds op de omslachtige manier via wat kabeltjes en de iPhone.
Als we klaar zijn is het al tien uur. Het lijkt wel met de dag later te worden..
Aan de andere kant, we hebben de tijd. Er staat voor vandaag eigenlijk maar één hoofdattractie op het programma staan: burcht Pernštejn. Aansluitend, mits er nog tijd over is, hebben we nog de Jeskyně Blanických rytířů in Kunštát op ons verlanglijstje, maar of we dat qua tijd gaan redden is nog maar de vraag.

De burcht Pernštejn is een van de eerste zaken die we bij de voorbereiding voor deze zomervakantie op het lijstje plaatsten. Van het bestaan van deze burcht, een van de belangrijkste en best bewaarde van Tsjechië hoorden we in eerste instantie doordat een groot deel van de interieur-opnames van de Nosferatu-remake door Werner Herzog hier opgenomen was. Deze film waarin de hoofdrol door Klaus Kinski gespeeld werd, werd in 1979 direct aansluitend gedraaid aan de opnames van Woyzeck in Telč, met dezelfde regisseur en dezelfde hoofdrolspeler. Na het zien van beide films was duidelijk, die filmlocaties willen we best eens zien als we toch in de buurt zijn. In Telč waren we vorige week al, vandaag is Pernštejn aan de beurt.

Burcht Pernštejn​

Hrad Pernštejn bevindt zich 2 km westelijk van het dorpje Nedvědice, zo’n 40 km ten noorden van Brno. Volgens de routeplanner zou het een klein uur rijden moeten zijn, maar we willen onderweg nog een paar dingetjes zien.
Rond half elf stoppen we een eerste keer voor een kort wandelingetje naar een geocache die in een natuurgebiedje even ten zuiden van Tišnov ligt.
Als we onze heilige koe aan de rand van een veld parkeren komt daar met grote vaart een andere personenauto door het veld heen naar de geasfalteerde weg. Dat ze hier op het asfalt zelf goed kunnen scheuren hebben we al menig maal mogen ervaren. Dat ze het ook ernaast doen is nieuw voor ons.
Zelf doen we het te voet in een wat lager tempo en na even gewandeld te hebben komen we aan bij een mooie biotoop met veel water, riet en wat kikkergekwaak.
De mooi gemaakte geocache wordt probleemloos gevonden, we wandelen terug naar de auto en rijden weer een stukje verder richting Pernštejn.
Even verderop maken we nogmaals een kort wandelingetje door het bos omdat dezelfde creatieve Tsjech als zojuist ook hier een ingenieus bouwsel als geocache verstopt heeft. Ook deze vinden we zonder problemen, alleen blijkt het uitgedachte mechanisme om hem te openen niet helemaal meer te functioneren zoals ooit bedoeld.

Tegen kwart over elf rijden we het dorpje Predklášterí in. Hier bevindt zich het Porta Coeli klooster. Dit 13e eeuwse cisterciënzer vrouwenklooster, waarvan de naam vrij vertaald “hemelpoort” betekent, heeft een kloosterkerk met een bijzonder portaal.
Even denken we op de verkeerde plek te zijn. De parkeerplaats waar we de auto achterlaten wordt omringd door bouwvallige stalletjes. Maar als we om de bocht lopen zien we een schitterend kerkportaal. Een drietal vrouwen, waarvan één met fiets en één met kinderwagen, staat voor de ingang met elkaar te kletsen. Wellicht zijn ze blijven hangen na de zondagse mis. We bekijken de ingang van de poort en zoeken naar herkenbare figuren in de gotisch ogende stenen boog. De tussen de steunpilaren staande figuren zijn onmiskenbaar de twaalf apostelen. Gezien de geelachtige kleur van de hoofden ervan zijn die apostelen in recenter tijden deels opgepoetst of gerestaureerd. De rest van hun lichamen en gewaden is in ieder geval een stuk donkerder en moet misschien nog ooit opgepoetst worden. Als er voldoende centjes zijn…

Een prachtig portaal waar het goed bijkletsen is​

Dat boven de ingang Jezus zittend op een troon op de timpaan te vinden is ook duidelijk, maar om de twee aan zijn zijde knielende figuren te duiden hebben we toch de hulp van het wereldwijde web nodig. Daarop blijkt dat de figuur linksonder aan de voeten van Jezus koning Otokar I van Bohemen (1155-1230) voorstelt en de figuur aan de rechterkant zijn vrouw Constance van Hongarije is, die leefde van 1180 tot 1240.
Niet lang voor de dood van Otokar I, werd door zijn vrouw het idee geopperd een klooster te stichten op deze plek. In 1232, twee jaar na zijn overlijden, werd daadwerkelijk gestart met de bouwwerkzaamheden en in 1233 namen de eerste nonnen hun intrek in de omliggende boerderijen. In 1239 was de kloosterkerk klaar en werd deze ingewijd. Nog geen jaar later overleed ook Constance in Poerta Coeli en werd zij bij de inmiddels tot basilica verheven kloosterkerk begraven. Tot op heden heeft men haar graf niet weten te lokaliseren. Otokar’s tombe daarentegen is wel bekend, die bevindt zich in de St. Vituskathedraal te Praag.

Otokar I, Jezus en Constance​

De kletsende dames voor de ingang hebben dit moois al zo vaak gezien dat ze er niet meer bij stilstaan. Voor ons is het de eerste keer, wij vinden het zeer de moeite waard en proberen het geheel op een panoramafoto vast te leggen. Dat lukt, met de dames erbij. Ze weten hebben het maar druk met bijkletsen.

In het klooster wonen en werken momenteel nog 5 nonnen. Graag zouden we een kijkje in de kerk zelf nemen, maar helaas is dat pas later vanmiddag mogelijk tijdens een officiële rondleiding.
Dat valt niet te combineren met het kasteel waarnaar we onderweg zijn, dus laten we het kerkinterieur ongezien achter.

We rijden verder noordwaarts over de “387” en draaien twee dorpjes verder in Borač een klein rondje: vanaf de hoofdweg naar het dorpsstationnetje en weer terug. Over de Svratka rivier heeft men hier in 1910 een stalen boogbrug gebouwd die inmiddels zo uniek is dat ze tot nationaal technisch erfgoed is gepromoveerd.
De originele bordjes met maximaal toegestane gewichten uit 1910 hangen er nog, inclusief de mededeling “rychlá jízda zakázána”, oftewel “snel rijden verboden”.
De flink geroeste verkeersborden geven aan dat je er niet overheen mag als je voertuig breder is dan 3 meter, dus de meesten doen het hier vanzelf rustig aan.
We rijden stapvoets over de boogbrug, verbazen ons over hoe slecht hij in de verf staat, maar bereiken probleemloos de andere oever. Daar draaien we en genieten nogmaals van de overtocht op de terugweg. We tarten het lot door midden op de brug te stoppen, maken een foto van een van de originele bordjes en rijden weer terug naar de hoofdweg.

De brug mag dan wel uit 1910 zijn, ook de verkeersborden kunnen best een likje verf gebruiken​

Na nog een kwartiertje rijden arriveren we tegen de klok van twaalf bij onze bestemming, de parkeerplaats aan de voet van de heuvel bij Nedvědice. Zo’n 40 meter boven ons bevindt zich Hrad Pernštejn. We kunnen te voet de heuvel oplopen. Optie twee is per toeristentreintje naar boven. We kiezen wegens de warmte voor het laatste.
We zijn blijkbaar net op tijd want als we het kaartje gekocht hebben vertrekt het felrood gekleurde treintje voor de rit. Alhoewel het locomotiefje mooi als stoomtrein gecamoufleerd is, verraad het gestamp tijdens het bergop rijden dat er een doodgewone tractormotor onder het plaatwerk verstopt is. Het maakt het ritje er niet minder leuk om.
Na een kilometer mogen we weer uitstappen en lopen via een stenen brug het burchtterrein op.
Vanaf hier strekt het terrein zich nog eens 300 meter uit in een langgerekte vorm tot de hoofdburcht die nog ietsje hoger ligt dan de plek waar we zojuist binnengekomen zijn.
Naar goed Tsjechisch gebruik is het eerste dat we tegenkomen een terras.

Het rode gevaar tsjoekt omhoog​

Een echte burcht kan niet zonder terras ​

Als we kaartjes hebben voor de rondleiding, die pas om 14.15 uur begint, wordt het terras getest met een koffie en een Lobkowicz Nealkoholicky. We bladeren wat in een folder om te lezen over de geschiedenis van de burcht.
Hrad Pernštejn werd ergens in het begin van de dertiende eeuw gebouwd, de oudste delen zijn dus al bijna 800 jaar oud. De naam is waarschijnlijk afkomstig van het Duitse Bernstein of Bärenstein. Het huidige uiterlijk is nagenoeg gelijk aan de gotische en renaissance bouw zoals die door de heren van Pernštejn –toentertijd een van de rijkste families van het Tsjechisch koninkrijk- begin 16e eeuw gefinancierd werd.

De burcht is op natuurlijke wijze beschermd door de aanwezigheid van steile rotsen aan drie zijdes. Slechts aan de noordkant kan men over een soort richel via de hoofdpoort naar binnen.
Als gevolg van de goed verdedigbare positie van de burcht is deze in haar bijna 700-jarige bestaan nooit door de vijand veroverd.
Zelfs in 1645 toen de burcht wegens gebrek aan middelen niet optimaal onderhouden werd wisten de Zweden tijdens een aanval slechts één toren omver te krijgen, maar geraakten niet binnen de centrale burchtwal.

Is het nog behoorlijk rustig op het terras als we onze bestelling krijgen, even later stroomt een buslading toeristen toe om in de aangename schaduw van de parasols neer te strijken. Het grootste deel van de gearriveerde bezoekers blijkt Nederlands. Een georganiseerde groepsreis die over een half uur een gezamenlijke rondleiding heeft en tevoren net als ons nog even een consumptie neemt.
Dit is de eerste keer deze vakantie dat we meer dan drie mensen tegelijk Nederlands horen praten. Zonde dat zo weinig landgenoten naar dit prachtige land komen, zo blijkt ook de mening van een aantal onder hen waarmee we een praatje aanknopen als ze ontdekken dat we hen verstaan.
Nee, wij zijn niet uit de bus gekomen maar op eigen gelegenheid hier

Wat een machtig bouwsel

​

Als koffie en alcoholvrij bier op zijn gaan we het de burcht verkennen. De mooiste aanblik heeft de burcht van onder de hoofdpoort gezien. Een steile helling loopt tussen een aantal gebouwen omhoog en bovenaan staat de burcht, met net ernaast nog een soort extra aangebouwde losse toren met oversteek naar het hoofdgebouw. Nadat we een paar foto’s gemaakt hebben wordt de historische sfeer licht doorbroken als een Jeep de keien af hobbelt en net naast ons stilhoudt. Blijkbaar iemand die hier werkt of woont.

In een van de gebouwen is een tentoonstelling te zien over de (bouw)geschiedenis van de burcht. Verschillende maquettes tonen hoe de oorspronkelijk kleine burcht zich in de loop der eeuwen heeft uitgebreid. Ondanks dat de begeleidende teksten bij de maquettes uitsluitend in het Tsjechisch zijn, zijn ze zo kort dat met Google Translate het meeste wel te begrijpen valt.
Daarna bezoeken we achtereenvolgens een tentoonstelling over de renovaties aan de burcht, een klein winkeltje met souvenirs en sieraden waar we een boekje over de burcht aanschaffen, een gebouw met een soort kerker/put erin en als laatste een kapel met een mooie plafondschildering.

Een van de vele hofjes, hier woonden en werkten ooit de ambachtslieden​

Op veel plekken is goed zichtbaar dat de burcht letterlijk op een rots is gebouwd​

Nepomuk voor de verandering eens niet op een brug maar in een tuintje​

Prachtige wand- en plafondschilderingen in de kapel​

Tegen kwart over twee zijn we aan de startplek van de rondleiding en gaan we met vertaalpapier erbij van start. Volgens de pictogrammen mag men binnen geen foto’s maken, maar gaandeweg de rondleiding blijkt dat er heel wat bezoekers zijn die van tijd tot tijd een plaatje schieten zonder dat er iets van gezegd wordt. We houden het bescheiden maar menen ons toch te moeten aanpassen aan de overige bezoekers. Hier en daar schieten we een plaatje, maar we houden onze aandacht toch vooral bij de rondleiding.
De inrichting van de burcht is lang niet zo overdadig als die van menig ander kasteel dat we dit en vorig jaar hier bezochten. Toch past het spaarzame meubilair het prima bij de gotische bouwstijl en komt juist door het ontbreken van tierelantijntjes de middeleeuwse architectuur het beste tot zijn recht.

Entree van de hoofdburcht​

De centrale hal, knooppunt van gangen en trappen​

Een sober ingerichte slaapkamer met antieke verwarmingsketel​

Luxe badkuip uit vervlogen tijden​

De tafel is gedekt in de feestzaal​

Als we na een interessante onderdompeling in de middeleeuwen weer buiten komen blijkt het al half vier.
Tijd om te vertrekken. We werpen nog een laatste blik op de mooie burcht vanaf een uitzichtspunt en gaan met het rode toeristentreintje weer naar beneden.

Tot ziens, je was mooi!​

We hebben nog het plan om de Blanik-ridders in Rudka bij Kunštát te bezoeken, maar als we daar tegen vier uur aankomen gaat de kaartverkoop net dicht wegens gebrek aan bezoekers.
Wat een verrassend vroege sluitingstijd op de zondagmiddag!
Een duidelijk gevalletje jammer.

Graag hadden we de in de mergelgrotten uitgehouwen beelden van de Blanik ridders gezien, maar niet getreurd, we hebben nog een alternatief van de hand van dezelfde kunstenaar.
We rijden een paar kilometer door tot het dorpje Obora. Daar parkeren we de auto aan de rand van het dorp bij Huť svaté Antonie en wandelen het bos in. Daar zou zich op de heuvel Chlum een in de mergelwand uitgehouwen beeld moeten bevinden van dezelfde kunstenaar die ook de Blanikridders in de grot van Kunštát gecreëerd heeft.
We zoeken onze weg met behulp van de gps met open source kaart. We twijfelen in eerste instantie of we het beeld gaan vinden, want nergens staat er ook maar een richtingwijzer of bordje over het kunstwerk.
Na een stukje wandelen langs een steeds smaller wordend pad, komen we plots op een wat breder pad, lopen een bocht om en staan na een paar minuten oog in oog met ons doel.
Joepie, we hebben hem gevonden. Aankomst bij “Sousoší Husitských bojovníku” meldt onze gps kaart.

Een imposant kunstwerk in het bos​

Tegen de heuvel, zo’n 15 meter boven het pad, staan drie meer dan levensgrote figuren naast elkaar.
Drie figuren die hun sporen in de Tsjechische geschiedenis hebben nagelaten: Jan Hus , Prokop Holý en Jan Žižka.
Het kunstwerk is gemaakt door Stanislav Rolínek uit het nabijgelegen Bořitov.
Het verhaal gaat dat hij het geheel met slechts twee stuks gereedschap wist te maken, een houthakkersbijl en een mes waarmee schapen geschoren werden. Rolínek deed er drie maanden over nadat hij een geschikte plek op de heuvel Velký Chlum gevonden had.
De reden dat het beeld juist op deze heuvel staat is dat het Hussietenleger onder leiding van Prokop Holý hier zijn kamp opsloeg tijdens de veldtocht naar Olomouc. Het schijnt dat Rolínek in het begin stiekem aan zijn werk begon gedurende de nachtelijke uren omdat de lokale bevolking hem in eerste instantie de toegang tot het bos weigerde. Toen het eenmaal af was vond men het over het algemeen toch een prachtig werk en bleef het voor iedereen openbaar toegankelijk.
Ook František Burian, de burgemeester van Kunštát, was diep onder de indruk. Om het toerisme in zijn dorp aan te wakkeren nodigde hij Rolínek uit om meer beelden in de omgeving te maken. Hij kocht een stuk bos bij Rudka waar Rolínek aan de slag ging om een gigantisch groot beeld van president Masaryk uit de rotsen te houwen. De opdracht was het beeld klaar te hebben bij de tiende verjaardag van de Tsjechische republiek in oktober 1928. Gedreven als Rolínek was lukte het hem, ondanks zijn matige gezondheid, in acht maanden tijd het toentertijd grootste standbeeld van Europa te vervaardigen. Toen het klaar was heeft Rolínek vervolgens de Blanik ridders en nog een aantal historische figuren in een grot bij het standbeeld uitgehouwen.
Lang heeft hij er zelf niet meer van mogen genieten. Zijn hele leven was hij al ziekelijk en in 1931 overleed Rolínek op slechts 29-jarige leeftijd. Het Masaryk-standbeeld werd door de nazi’s in de tweede wereldoorlog opgeblazen. Tegenwoordig zijn nog slechts de schoenen te zien voor de bezoekers van de Blanik-grot.

Zoals gezegd konden we die vandaag helaas niet meer bezoeken, maar wat hier in het bos te zien is een prima alternatief.

Rechts, met in één hand een soort knots en in de ander een schild met kelk, staat, herkenbaar aan zijn ooglap, Jan Žižka. Volgens het infobord heeft hij zijn favoriete hoofddeksel op; een poděbradka.
Geknield in het midden zit . eveneens een schild met kelk vasthoudend, Prokop Holý. Op zijn hoofd een helm en in zijn andere hand een wapen dat nog het meeste weg heeft van een dorsvlegel. Zijn voeten ontbreken. Doordat Rolínek geen ontwerptekeningen of voorstudies maakte is onbekend of dat bewust zo gepland was of dat het werk niet helemaal af is.
Links staat, net iets hoger dan de andere twee, Jan Hus. Deze priester, theoloog en rector van de universiteit van Praag is gekleed in zijn toog.
De tot enkele jaren geleden gebruikelijke benaming “Hussieten krijgers” is dan eigenlijk ook niet helemaal juist. Hus was weliswaar de inspirator voor de naar hem vernoemde Hussieten, maar op de slagvelden waren het anderen die hun geloof verdedigden. Hus heeft in zijn linkerhand een bijbel en vlak daarnaast staat de kelk die ook op de schilden van de twee Jannen is afgebeeld.

De beeldengroep is in 1996 gerestaureerd omdat de zure regen zijn sporen had nagelaten. Je zou inderdaad niet zeggen dat deze groep al 90 jaar oud. Het jonge stel dat net voor ons met een all-terrain-kinderwagen het bos in liep leest aandachtig het infobord. Wij maken een foto ervan en lezen de tekst thuis met behulp van Google Translate
Weer iets typisch Tsjechisch trouwens, zo’n heavy driewieler voor de baby. We zien ze hier beduidend vaker dan in eigen land. Aan de andere kant, best logisch als je ziet hoe heuvelachtig het is. Niks voor zo’n huis tuin en keuken stroller die het in de polder misschien prima doet, maar waarvan de wieltjes achter het eerste beste steentje steken blijven.

Als we uitgekeken zijn draaien we om en lopen we terug naar de auto.
Na een paar honderd meter valt ons nog een klein werkje op dat we op de heenweg gemist hebben. Het lijkt op een half afgemaakt beeld van een meisje of vrouw tegen een steen. Na wat speurwerk op internet weten we thuis te achterhalen wat het is. Het blijkt een van de eerste probeersels van Rolínek te zijn.
Omdat de mensen hem in eerste instantie uitlachten voor deze maar matig geslaagde vingeroefeningen trok Rolínek zich naderhand wat dieper in het bos terug om zich in alle rust aan zijn meesterwerk te kunnen wijden.

Eerste probeersels van Rolinek in een voormalige steengroeve​

Kunst van een heel andere soort: keramiek verkoop vanuit eigen huis​

Als we bijna terug aan de auto zijn komen we langs een huis waar een creatieve bewoner zijn keramisch werk op bijzondere wijze aan de man probeert te brengen. In de tuinmuur is een etalage gebouwd met daarin geprijsde potjes, vaasjes en kannetjes. Men is hier blijkbaar goed van vertrouwen want het kassa bakje staat er gewoon bij.

Eenmaal in de auto is het nog een paar kilometer rijden tot Blansko waar we een restaurant op het oog hebben voor de avondmaaltijd. Eenmaal geparkeerd blijkt het haast uitgestorven in het dorp. Het beoogde restaurant is dicht, net als twee andere restaurants in dezelfde straat. We proberen nog een paar zijstraatjes, maar ook daar geen geopend restaurant te bekennen.
Dan maar verder rijden naar Brno.
Onderweg verbazen we ons over de grote hoeveelheid geopende supermarkten.
Het is nota bene zondagavond.
Shoppen is geen probleem, maar een lekkere avondmaaltijd, ho maar.

Uiteindelijk vinden we in Brno schuin tegenover de Libanees waar we eerder deze week waren een Indisch restaurant en sluiten we onze laatste avond in Moravië af met een tandoori vergezeld door een mango-lassi.

Even na negen uur zijn we terug bij ubytování Nikol en beginnen laden alvast wat spullen in de auto.
Tegen kwart voor tien –lekker vroeg- liggen we in bed, dan kunnen we morgen op tijd vertrekken.
Nog een kleine 400 km asfalt, hopelijk zonder al te veel files, scheiden ons van onze laatste nacht op Tsjechische bodem in Mariánské Lázně.

až zítra / tot morgen

 

[Ad Verschoor]

Een combinatie van beleving, historie, schrijftalent en de mooiste foto's maakt het tot een prachtig reisverslag.
Het is volop genieten !!!!! Bedankt !!!!!

 

[cor]

prima gedaan.(de radertjes hebben goed gewerkt)

 

[kukel]

Fantastisch om dit te lezen.
En wat een schitterende foto's!
Dank voor het meereizen.

 

[sador]

Prachtige verhalen en foto's.

 

[PuNkEnStEiN]

Ik sluit mij aan bij de vorige sprekers.

 

[hgmw]

En ik ook, erg leuk geschreven en mooie foto’s :top:

 

[rainbow]

Interessant verhaal, magnifieke foto's. In je verslagen komt zowel het culturele als het culinaire aan bod. Goede keuze gemaakt wat betreft patrimonium... Veel nuttige tips! Je research heeft duidelijk vruchten afgeworpen.
Ik heb erg genoten van dit verslag, en veel bekende plekken teruggezien!

 

[Pelhřimov]

Wederom een mooi verhaal met schitterende foto's