Ik weet niet of andere forumleden het ook herkennen, maar als je de toeristische plekken een beetje vermijdt dan wordt het soms wat lastig om nog te begrijpen wat er op de menukaart staat. Een Engelse of Duitse kaart is dan vaak niet voor handen en de woorden op de menukaart staan nooit in het zakwoordenboekje opgenomen. Ik ben daarom begonnen met mijn eigen woordenlijst en heb me daar tijdens de laatste vakantie aardig mee kunnen redden. De lijst is verre van compleet, maar is in elk geval een handig hulpmiddel gebleken waardoor we meer hebben kunnen herkennen dan de Kureci Rizek met Hranolky of Gulash. Om anderen ook op weg te helpen, bij deze de lijst (eerst wat informatie over Tsjechische gerechten wat ik op het internet vond).
De Boheemse keuken bestaat van oorsprong uit stevige gerechten met ingrediënten als aardappel, kool, meeldeeg en vlees. De lunch is de belangrijkste maaltijd voor de Tsjechen. Specialiteiten als “Pečená kachna”, gebraden eend, en “Vepro knedlo zelo”, een maaltijdschotel met varkensvlees, zijn het proeven absoluut waard. Je zult ze ongetwijfeld terug vinden op een Tsjechische menukaart.
Bramboráky
In de Tsjechische keuken vind je veel gerechten waarvan aardappelen het belangrijkste ingrediënt vormen. Probeer bijvoorbeeld eens de typische aardappelpannenkoekjes “Bramboráky”. Ze zijn vrij sterk van smaak en gemaakt met veel knoflook. Lekker als losse snack of als bijgerecht.
Bramborov polevka
De daadwerkelijke maaltijd wordt gestart met één van de vele soorten smaakvolle soepen. Van bouillons en groentesoep tot de vollere, typisch Tsjechische soepen. Probeer bijvoorbeeld eens “Sumavask bramborov polevka”; een heerlijke traditionele aardappelsoep met gedroogde paddenstoelen.
Chlebicky
Bij het aperitief voor de lunch wordt vaak “chlebicky” geserveerd. Dit zijn kunstige canapés, oftewel finger food, die in vele variaties kunnen voorkomen. Ze worden met onder andere salami, ham, kaas en salade (vooral de Boheemse aardappelsalade) en veel mayonaise belegd.
Langos is een soort pizza van gefrituurde bodem met ui, kaas en ketchup.
Medovník is een honingcake. Perfect om een diner mee te eindigen maar ook bij de bakker te koop
Ovocne knedliky
In Tsjechië komen ook veel zoete, warme hoofdgerechten voor. De bekendste is “Ovocne knedliky”, een combinatie van allerlei soorten meeldeeg en vruchten. Dit kunnen abrikozen, aardbeien of bramen zijn. Erg lekker bij dit gerecht is een Tsjechische, witte “Riesling” wijn.
Palačinky
Pannenkoeken (als toetje geserveerd met fruit of marmelade, soms met chocoladesaus, daarbij slagroom en eventueel ijs)
Pečená kachna
Zoals wij Nederlanders echte kipeters zijn, wordt in de Tsjechische keuken veel eend gebruikt. Een echte specialiteit is dan ook “Pečená kachna”, gebraden eend. Het gerecht wordt standaard, net als “Vepřo knedlo zelo”, geserveerd met zoete zuurkool en knoedels en lekker veel jus dat in de knoedels trekt.
Pečené vepřové koleno
Een aanrader voor liefhebbers van varkensvlees is “Pečené vepřové koleno”, oftewel gebakken varkensknie. Het zijn zachte, sappige stukken vlees die aan het bot worden opgediend. Het licht zoete gerecht wordt veelal bereid in donker bier met mierikswortel en mosterd en geserveerd met brood.
Svíčková
Gebakken of gestoofd vlees vormt meestal de belangrijkste gang, bijna altijd met een roomsaus of andere een zachte saus op basis van melk en boter. Het gerecht “Svíčková na smetaně”, lendenstuk met roomsaus, is absoluut het kennismaken waard.
Topinka
Erg lekker als voor-, bijgerecht of gewoon als snack is “Topinka”. Dit is geroosterd brood met veel knoflook. De Topinka kan ook gebruikt worden als basis voor een wat uitgebreider gerecht. Zo kan er bijvoorbeeld een topping met vlees aan toegevoegd worden.
Vepřo knedlo zelo
Wat je in Praag zeker geprobeerd moet hebben is: “Vepřo knedlo zelo”, de korte volkse benaming voor “Vepřová pečeně s knedlíkem a se zelím”. Het is een typisch Tsjechische schotel met varkensvlees, zoete zuurkool en Boheemse knoedels. Lekker om erbij te drinken is de “Pivo”, een koel pilsener bier, zoals bijvoorbeeld een “Pilsner Urquell”.
WOORDENLIJST: (gemaakt volgens Nederlands alfabet)
Americké brambory - aardappel in schil
Bila - wit
Bramborova kase - aardappelpuree
Brokolice - broccoli
Bylinkovým máslem - kruidenboter
Cervene - rood
Cesnecka - knoflook
Chlebem - brood
Chřest zapečený - gebakken asperges
Cibule - ui
Cibulačkac - uiensoep
Cibulovými kroužky - uienringen
Cocka - linzen
Drůbeží játra - kippenlever
Dušená - gekookte
Džus - vruchtensap
Fazolova - bonen
Filety z candáta - Snoekbaars
Horcici - mosterd
Houbova - paddenstoelen
Houskové - huisgemaakte
Housk - broodjes
Hovĕzí steak - runderbiefstuk
Hranolky - patat
Husa - gans
Jablečny - appel
Jahoda - aardbei
Játrovými - lever
Jeleni - hert
Kachna - eend
Kapr - karper
Kapsa plněná - gevuld (met)
Knedlíky - knoedels
Koblása - (braad)worst
Koleno - (varkens)knie
Křenová omáčka - mierikswortel
Krevetový koktejl - garnalen cocktail
Krůt - kalkoen
Kuřecí - kip
Kurecí krídla - kippenvleugeltjes
Kuřecí smĕs pikantní - pikante kipstukjes
Krupicová kaše - griesmeel
Kyselo - zuur
Losos - zalm
Mákem - maanzaad
Malina - frambozen
Mandlemi - amandelen
Máslo - boter
Medovnik - honing
Mleka - Melk
Mozecek - hersenen
Nadívaná - gevuld
nápoje - dranken
Nealkoholické - alcoholvrije
Niva - blauwaderkaas
Noky - Gnocchi
Obložené prkýnko - Kaas-/vleesplankje
Ochucené - kruidig
Okurkový - komkommer
Omáčka - saus
Opeceným - geroosterd
Opékané brambory - gebakken aardappel
Ostrá masová směs - scherp gekruid vlees
Ovoce/Ovocný - fruit
Párek v rohliku - knakworstje in broodje
Pečená - geroosterde
Pecené - gebakken
Pečivo - gebakje
Pivo - bier
Platýz - schol (vis)
Plody - vruchten
Pochoutka šéfa kuchynĕ - specialiteiten van de kok
Podávaný - geserveerd
Polévka - soep
Pomeranč - sinaasappel
Povidlové taštičky - kwarkkoekjes
Pstruh - forel
Rajčata - tomaten
Repa - bieten
Rohlik - langwerpig wit broodje
řízek - schnitzel of steak
Rybí prsty - vissticks
Rýže - rijst
Skoricí - kaneel
Slanina - spek
Smažený hermelín - gefrituurde gepaneerde brie
Smážené hranolky - friet
Smažená rolka - gebakken rol
Smažené rybí filé - gebakken visfilet gepaneerd
Smažený sýr - gefrituurde gepaneerde kaas
Smažený vepřový řízek - varkensschnitzel (gepaneerd)
Smetanou - room
Spena - spinazie
Srnčí - ree/damhert
štouchané brambory - aardappelpuree
Strouhaná - geraspte
Studena sekana - gehaktbrood
šunka/ šunkou - ham
Svíčková na smetaně - Biefstuk gevuld met room
Svíčkové řezy - lendenlapjes
Sýrové prkýnko - kaasplankje
Tvarohove rezy - cheesecake/kwarkpuntjes
Uzený losos - gerookte zalm
Vajickem - eieren
Vařené brambory - gekookte aardappel
Vařená kukuřice - maiskolven
Vepřová panenka - varkenshaas
Vepřový - varkensvlees
Veprovy rizek - varkensschnitzel
Voda - water
žampionech - champignons
Zapečené brambor - gebakken aardappels
žebra - ribben
Zelenina - groenten
Zeli - kool
Zelný - zuurkool
Zverinový - wildbraad
De Boheemse keuken bestaat van oorsprong uit stevige gerechten met ingrediënten als aardappel, kool, meeldeeg en vlees. De lunch is de belangrijkste maaltijd voor de Tsjechen. Specialiteiten als “Pečená kachna”, gebraden eend, en “Vepro knedlo zelo”, een maaltijdschotel met varkensvlees, zijn het proeven absoluut waard. Je zult ze ongetwijfeld terug vinden op een Tsjechische menukaart.
Bramboráky
In de Tsjechische keuken vind je veel gerechten waarvan aardappelen het belangrijkste ingrediënt vormen. Probeer bijvoorbeeld eens de typische aardappelpannenkoekjes “Bramboráky”. Ze zijn vrij sterk van smaak en gemaakt met veel knoflook. Lekker als losse snack of als bijgerecht.
Bramborov polevka
De daadwerkelijke maaltijd wordt gestart met één van de vele soorten smaakvolle soepen. Van bouillons en groentesoep tot de vollere, typisch Tsjechische soepen. Probeer bijvoorbeeld eens “Sumavask bramborov polevka”; een heerlijke traditionele aardappelsoep met gedroogde paddenstoelen.
Chlebicky
Bij het aperitief voor de lunch wordt vaak “chlebicky” geserveerd. Dit zijn kunstige canapés, oftewel finger food, die in vele variaties kunnen voorkomen. Ze worden met onder andere salami, ham, kaas en salade (vooral de Boheemse aardappelsalade) en veel mayonaise belegd.
Langos is een soort pizza van gefrituurde bodem met ui, kaas en ketchup.
Medovník is een honingcake. Perfect om een diner mee te eindigen maar ook bij de bakker te koop
Ovocne knedliky
In Tsjechië komen ook veel zoete, warme hoofdgerechten voor. De bekendste is “Ovocne knedliky”, een combinatie van allerlei soorten meeldeeg en vruchten. Dit kunnen abrikozen, aardbeien of bramen zijn. Erg lekker bij dit gerecht is een Tsjechische, witte “Riesling” wijn.
Palačinky
Pannenkoeken (als toetje geserveerd met fruit of marmelade, soms met chocoladesaus, daarbij slagroom en eventueel ijs)
Pečená kachna
Zoals wij Nederlanders echte kipeters zijn, wordt in de Tsjechische keuken veel eend gebruikt. Een echte specialiteit is dan ook “Pečená kachna”, gebraden eend. Het gerecht wordt standaard, net als “Vepřo knedlo zelo”, geserveerd met zoete zuurkool en knoedels en lekker veel jus dat in de knoedels trekt.
Pečené vepřové koleno
Een aanrader voor liefhebbers van varkensvlees is “Pečené vepřové koleno”, oftewel gebakken varkensknie. Het zijn zachte, sappige stukken vlees die aan het bot worden opgediend. Het licht zoete gerecht wordt veelal bereid in donker bier met mierikswortel en mosterd en geserveerd met brood.
Svíčková
Gebakken of gestoofd vlees vormt meestal de belangrijkste gang, bijna altijd met een roomsaus of andere een zachte saus op basis van melk en boter. Het gerecht “Svíčková na smetaně”, lendenstuk met roomsaus, is absoluut het kennismaken waard.
Topinka
Erg lekker als voor-, bijgerecht of gewoon als snack is “Topinka”. Dit is geroosterd brood met veel knoflook. De Topinka kan ook gebruikt worden als basis voor een wat uitgebreider gerecht. Zo kan er bijvoorbeeld een topping met vlees aan toegevoegd worden.
Vepřo knedlo zelo
Wat je in Praag zeker geprobeerd moet hebben is: “Vepřo knedlo zelo”, de korte volkse benaming voor “Vepřová pečeně s knedlíkem a se zelím”. Het is een typisch Tsjechische schotel met varkensvlees, zoete zuurkool en Boheemse knoedels. Lekker om erbij te drinken is de “Pivo”, een koel pilsener bier, zoals bijvoorbeeld een “Pilsner Urquell”.
WOORDENLIJST: (gemaakt volgens Nederlands alfabet)
Americké brambory - aardappel in schil
Bila - wit
Bramborova kase - aardappelpuree
Brokolice - broccoli
Bylinkovým máslem - kruidenboter
Cervene - rood
Cesnecka - knoflook
Chlebem - brood
Chřest zapečený - gebakken asperges
Cibule - ui
Cibulačkac - uiensoep
Cibulovými kroužky - uienringen
Cocka - linzen
Drůbeží játra - kippenlever
Dušená - gekookte
Džus - vruchtensap
Fazolova - bonen
Filety z candáta - Snoekbaars
Horcici - mosterd
Houbova - paddenstoelen
Houskové - huisgemaakte
Housk - broodjes
Hovĕzí steak - runderbiefstuk
Hranolky - patat
Husa - gans
Jablečny - appel
Jahoda - aardbei
Játrovými - lever
Jeleni - hert
Kachna - eend
Kapr - karper
Kapsa plněná - gevuld (met)
Knedlíky - knoedels
Koblása - (braad)worst
Koleno - (varkens)knie
Křenová omáčka - mierikswortel
Krevetový koktejl - garnalen cocktail
Krůt - kalkoen
Kuřecí - kip
Kurecí krídla - kippenvleugeltjes
Kuřecí smĕs pikantní - pikante kipstukjes
Krupicová kaše - griesmeel
Kyselo - zuur
Losos - zalm
Mákem - maanzaad
Malina - frambozen
Mandlemi - amandelen
Máslo - boter
Medovnik - honing
Mleka - Melk
Mozecek - hersenen
Nadívaná - gevuld
nápoje - dranken
Nealkoholické - alcoholvrije
Niva - blauwaderkaas
Noky - Gnocchi
Obložené prkýnko - Kaas-/vleesplankje
Ochucené - kruidig
Okurkový - komkommer
Omáčka - saus
Opeceným - geroosterd
Opékané brambory - gebakken aardappel
Ostrá masová směs - scherp gekruid vlees
Ovoce/Ovocný - fruit
Párek v rohliku - knakworstje in broodje
Pečená - geroosterde
Pecené - gebakken
Pečivo - gebakje
Pivo - bier
Platýz - schol (vis)
Plody - vruchten
Pochoutka šéfa kuchynĕ - specialiteiten van de kok
Podávaný - geserveerd
Polévka - soep
Pomeranč - sinaasappel
Povidlové taštičky - kwarkkoekjes
Pstruh - forel
Rajčata - tomaten
Repa - bieten
Rohlik - langwerpig wit broodje
řízek - schnitzel of steak
Rybí prsty - vissticks
Rýže - rijst
Skoricí - kaneel
Slanina - spek
Smažený hermelín - gefrituurde gepaneerde brie
Smážené hranolky - friet
Smažená rolka - gebakken rol
Smažené rybí filé - gebakken visfilet gepaneerd
Smažený sýr - gefrituurde gepaneerde kaas
Smažený vepřový řízek - varkensschnitzel (gepaneerd)
Smetanou - room
Spena - spinazie
Srnčí - ree/damhert
štouchané brambory - aardappelpuree
Strouhaná - geraspte
Studena sekana - gehaktbrood
šunka/ šunkou - ham
Svíčková na smetaně - Biefstuk gevuld met room
Svíčkové řezy - lendenlapjes
Sýrové prkýnko - kaasplankje
Tvarohove rezy - cheesecake/kwarkpuntjes
Uzený losos - gerookte zalm
Vajickem - eieren
Vařené brambory - gekookte aardappel
Vařená kukuřice - maiskolven
Vepřová panenka - varkenshaas
Vepřový - varkensvlees
Veprovy rizek - varkensschnitzel
Voda - water
žampionech - champignons
Zapečené brambor - gebakken aardappels
žebra - ribben
Zelenina - groenten
Zeli - kool
Zelný - zuurkool
Zverinový - wildbraad
nu kunnen we allemaal wel opnoemen wat we lekker vinden, maar ik vermoed (niet vér moet), dat je dit gerecht nog nooit gegeten hebt: "býčí koule!!!!