Wonen in Tsjechië en de taal leren

Welkom op Tsjechie.net

Het Tsjechisch Forum, in een nieuw jasje!

Oké, een lesje supemarkt. Gelukkig zijn de Tsjechen niet lang van stof.
1. Onthoud hoeveel broodjes je in een zakje doet. Bij de kassa komt de vraag: hoeveel broodjes zitten er in het zakje? - kolik?
Als alles gescand is komt de vraag: heeft u alles, of wilt u nog produkten die achter mij liggen, zoals sigaretten of sterke drank? - vsechno?
Bij het afrekenen kan er gevraagd worden: wilt u contant betalen of liever pinnen? - hotově nebo kartou? Indien ze het niet vragen, gaan ze uit van contant geld, wil je dan toch pinnen, zeg dan: kartou prosím.
Als laatste vraag komt er dan nog of je zegeltjes wilt sparen voor de lopende actie in de winkel - sbíráte? Of sbírejte?
Nog een supermarkt tip voor Nederlands sprekende forumleden. Ga niet in een winkel luidruchtig op zoek naar de Pindakaas of Pinda's
Het woord Pinda betekend heel wat anders in het Tsjechisch. :bloos2:
 

Pelhřimov

Donateur
Gisteren was ik bij een concert van Jarek Nohavice, die spreekt en zingt Tsjechisch met een accent uit Ostrava.
dan wordt het voor mij nog moeilijker om te begrijpen. Zo wie zo is zang (behalve voor mij in het Engels) en humor het moeilijkste in een "vreemde" taal....

Ik luister graag naar hem en hoop dat hij ooit nog een keer in Nederland zal optreden.
"Zítra ráno v pět" is mijn favoriete nummer. Zo mooi en ontroerend.
Met de songteksten erbij en google translate kom je een heel eind.
Net als de liedjes van Honza en Frantisek Nedved zijn de teksten goed voor je taalontwikkeling.
 
Ik steek gewoon 2 of meer vingers op en dan komt vanzelf de vraag: Pivo?
En tenzij je er om vraagt is dat altijd een Pul litr. En in de winkel gewoon met je betaalkaart zwaaien, snappen ze allemaal.
Gewoon altijd JA antwoorden, en als ze een raar gezicht trekken snel Nee,Nee zeggen.
 
Net terug van de supermarkt en heb daardoor een vraag welke ook gesteld wordt;

Máte zákaznickou kartu , heeft u een klantenkaart?

Makkelijk antwoord; Ne
Ik steek gewoon 2 of meer vingers op en dan komt vanzelf de vraag: Pivo?
En tenzij je er om vraagt is dat altijd een Pul litr. En in de winkel gewoon met je betaalkaart zwaaien, snappen ze allemaal.
Gewoon altijd JA antwoorden, en als ze een raar gezicht trekken snel Nee,Nee zeggen.
Ik vermijd het woord "twee".
Dit omdat ik nooit weet of het dva of dvě moet zijn :denk: (dit hangt af van wat erachter komt)
Mijn oplossing is dvakrát (tweekeer) :)
 
Laatst bewerkt door een moderator:
Ik spreek de noodzakelijke woordjes en gebruik verder gebarentaal.
1 van de eerste woordjes die ik leerde was brčko. Mijn dochtertje had die echt nodig in een restaurant. De Tsjechen vinden het geweldig als je je best doet.
Leuke anekdote : Als ik ergens 1 stuks van nodig had stak ik dus mijn wijsvinger op. In Nederland is dat heel normaal. Terwijl de Tsjechen 1 aanduiden met hun duim! (Logisch!) En de wijsvinger als waarschuwing. 🤣 Herkenbaar?
 
Vandaag een paar woorden welke je nodig heb als je gaat verbouwen in Tsjechië.

sádrokarton = gips plaat. Wel logisch sádro is gips en karton kunen jullie zelf wel raden :ja:

vrut a šroub = schroef en bout Net als in het nederlands "vrut" is een schroef voor bijvoorbeeld in hout en šroub en bout met schroefdraad "závit" waar je bijvoorbeeld een moer "matice" op schroeft.

Houten balk = dřevěný trám
Houten plank = dřevěné prkno

In de loop van de jaren heb ik nog wel andere woorden op dit gebied geleerd.
In het verleden toen er nog geen bouwmarkten waren was dat nodig, nu (helaas) loop je door de bouwmarkt en vind je het ook zonder dat je weet hoe het in Tsjechisch heet.

Nu zijn uiteraard ook vertaal apps handig, maar dat gaat niet altijd goed. Bijvoorbeeld met schroef, dat word meestal vertaalt als šroub terwijl het in de praktijk vrut is.
Zo wie zo verwarend want schroevendraaier is šroubovák.:denk:
 
Best leuk om hier wat van de taal te leren.
De standaardwoorden leert iedereen vrij snel denk ik: goedemorgen, tot ziens, dankjewel, alsjeblieft, bier, proost, ja/nee (best verwarrend haha) etc. En met gebarentaal of een beetje Engels en Duits erbij kom je ook erg ver. Zolang je aardig blijft en je best doet zijn de Tsjechen erg behulpzaam heb ik in al die jaren gemerkt !
Maar hier komen ook de minder standaardwoorden voorbij.

Een woord dat ik ook vrij snel leerde: trpasličí (spreek uit als terpaslitjie)
Het betekent kabouter of dwerg (als in klein persoon). Het kwam erop neer dat onze huisbaas goed de gelijkenissen kon zien tussen mijn broer en mijn vader :)
 
Aan de woorden voor schroeven etc heb je niet zo veel. Je zult de grootte moeten aangeven en het aantal noemen. Ik kies dan voor een systeem dat ik een voorbeeld meeneem en een aantal kies dat ik kan uitspreken (dus zeker geen 4). Denk er ook aan dat wij in Nederland eigenwijs zijn bij het uitspreken van getallen: draaien eenheden en tientallen om. (Gelukkig niet zo gek als in Frankrijk waar men voor 98 het rekensommetje 4 keer 20 plus 10 plus 8 gebruikt.)
Spijkers worden afgewogen. Dan moet je er aan denken dat men hier aangeeft in decagrammen. Het begrip 'ons' gebruiken wij wel in Nederland, maar is eigenlijk verboden. Je zult vrijwel altijd grammen en kilogrammen tegen komen.
Bij bovenstaande voorbeelden ging ik niet uit van voorverpakte soorten waaruit je in de grotere bouwmarkten moet kiezen. Leuk van kleinere zaken dat je nog zeer kleine hoeveelheden kunt kopen die in een klein zakje gemaakt van krantenpapier worden gedaan.
Ik heb vaker moeite gehad met aan te duiden dat ik 'piepschuim' wil hebben. In Nederland gebruikt men het woord styropor. In Tsjechië kent men dit begrip niet maar moet je spreken over polystyren.
 
Zelf ben ik een liefhebber van dieren, ik heb een kleine boerderij in Tsjechië met

kozy geiten
ovce schapen
pes hond
kočky katten
husy ganzen
kachny eenden
kuřata kippen
perlička parelhoen
prasata varkens

Ik weet niet hoe andere het ervaren welke een beetje (of goed) Tsjechisch spreken, maar ik ben niet is staat om Slowaaks te begrijpen.
Het lijkt veel op Tsjechisch, maar de klanken zijn anders en sommige woorden ook. Bijvoorbeeld ezel in Tsjechisch is osel en in Slowaaks somár.
Wel vind ik in het Slowaaks het woord voor bosbes appart čučoriedka, terwijl het in Tsjechisch (veel makelijker ;)) borůvka is.

Aan de woorden voor schroeven etc heb je niet zo veel. Je zult de grootte moeten aangeven en het aantal noemen. Ik kies dan voor een systeem dat ik een voorbeeld meeneem en een aantal kies dat ik kan uitspreken (dus zeker geen 4). Denk er ook aan dat wij in Nederland eigenwijs zijn bij het uitspreken van getallen: draaien eenheden en tientallen om. (Gelukkig niet zo gek als in Frankrijk waar men voor 98 het rekensommetje 4 keer 20 plus 10 plus 8 gebruikt.)
Spijkers worden afgewogen. Dan moet je er aan denken dat men hier aangeeft in decagrammen. Het begrip 'ons' gebruiken wij wel in Nederland, maar is eigenlijk verboden. Je zult vrijwel altijd grammen en kilogrammen tegen komen.
Bij bovenstaande voorbeelden ging ik niet uit van voorverpakte soorten waaruit je in de grotere bouwmarkten moet kiezen. Leuk van kleinere zaken dat je nog zeer kleine hoeveelheden kunt kopen die in een klein zakje gemaakt van krantenpapier worden gedaan.
Ik heb vaker moeite gehad met aan te duiden dat ik 'piepschuim' wil hebben. In Nederland gebruikt men het woord styropor. In Tsjechië kent men dit begrip niet maar moet je spreken over polystyren.

Ja, het meenemen van wat je wil is altijd handig, maar dit gebruik ik in Nederland ook als ik iets heb waarvan ik de naam weet.

Grappig van het aantal, 4 is inderdaad moeilijker dan 5, dus neem je er 5
Op een of andere manier heb ik dat ook met 90, alle andere "tientallen" geen probleem, maar met 90 lukt het mij niet. Vrij onhandig mijn huisnummer is 90 :fool:
Decagrammen gebruiken ze in Tsjechie overal, ook bij de slager. Voor 100kg zie je ook vaak 1q.

Styropor is een merk, niet het product vandaar dat je polystyren gebruikt in CZ. Daar heb je dan ook weer verschillende soorten van

Fadadni polystyren voor de buitenmuur
Podlahový polystyren voor de vloer
en nog meer varianten
 
Laatst bewerkt:
Aan de woorden voor schroeven etc heb je niet zo veel. Je zult de grootte moeten aangeven en het aantal noemen. Ik kies dan voor een systeem dat ik een voorbeeld meeneem en een aantal kies dat ik kan uitspreken (dus zeker geen 4). Denk er ook aan dat wij in Nederland eigenwijs zijn bij het uitspreken van getallen: draaien eenheden en tientallen om. (Gelukkig niet zo gek als in Frankrijk waar men voor 98 het rekensommetje 4 keer 20 plus 10 plus 8 gebruikt.)
Spijkers worden afgewogen. Dan moet je er aan denken dat men hier aangeeft in decagrammen. Het begrip 'ons' gebruiken wij wel in Nederland, maar is eigenlijk verboden. Je zult vrijwel altijd grammen en kilogrammen tegen komen.
Bij bovenstaande voorbeelden ging ik niet uit van voorverpakte soorten waaruit je in de grotere bouwmarkten moet kiezen. Leuk van kleinere zaken dat je nog zeer kleine hoeveelheden kunt kopen die in een klein zakje gemaakt van krantenpapier worden gedaan.
Ik heb vaker moeite gehad met aan te duiden dat ik 'piepschuim' wil hebben. In Nederland gebruikt men het woord styropor. In Tsjechië kent men dit begrip niet maar moet je spreken over polystyren.

Het gebruik van "ons" wordt volgens mij steeds minder in Nederland. Generatie dingetje denk ik. Zelf gebruik ik het nooit, altijd grammen of kilogrammen. Ook bij recepten zie je het eigenlijk vrijwel niet meer.
 
Mijn maat en ik hebben op de cursus gezeten in Amsterdam. Helaas is de cursusleidster verhuisd naar Duitsland. Wij kunnen nu enkele dingen zeggen en dat levert toch sympathie op. Zo was ik met andere Hollanders in een brouwerij annex restaurant in Jince. Als je dan in het Tsjechisch vraagt of er een tafel voor 5 vrij is maakt indruk op de bediening, gasten en op je vrienden.

We steken ook wel eens de draak met de taal. Als we een leuke dame met een hondje tegenkomen aaien we het dier en spreken we de viervoeter met "kocka, kocka," toe. De reacties zijn altijd heel hilarisch.

Maar het mooiste was een bezoek aan restaurant Nova Paka Sklepy. Op vrijdag is het altijd druk. Alleen achterin was nog een klein tafeltje voor twee. Zo zaten we dicht bij twee lokale schonen. Waarschijnlijk zaten ze over ons te roddelen maar dat konden wij totaal niet volgen. Toen we wilden afrekenen riepen we naar de serveerster "Zaplatime (Kunnen we afrekenen)?" De lokale schonen schrokken geweldig en kwamen bijkans 30 cm van hun stoel.
 
Mijn maat en ik hebben op de cursus gezeten in Amsterdam. Helaas is de cursusleidster verhuisd naar Duitsland. Wij kunnen nu enkele dingen zeggen en dat levert toch sympathie op. Zo was ik met andere Hollanders in een brouwerij annex restaurant in Jince. Als je dan in het Tsjechisch vraagt of er een tafel voor 5 vrij is maakt indruk op de bediening, gasten en op je vrienden.

We steken ook wel eens de draak met de taal. Als we een leuke dame met een hondje tegenkomen aaien we het dier en spreken we de viervoeter met "kocka, kocka," toe. De reacties zijn altijd heel hilarisch.

Maar het mooiste was een bezoek aan restaurant Nova Paka Sklepy. Op vrijdag is het altijd druk. Alleen achterin was nog een klein tafeltje voor twee. Zo zaten we dicht bij twee lokale schonen. Waarschijnlijk zaten ze over ons te roddelen maar dat konden wij totaal niet volgen. Toen we wilden afrekenen riepen we naar de serveerster "Zaplatime (Kunnen we afrekenen)?" De lokale schonen schrokken geweldig en kwamen bijkans 30 cm van hun stoel.
Het is altijd het leukste als mensen om je heen denken dat je ze niet verstaat en dan iets in hun taal zeggen zodat ze weten dat je ze wel verstaat.
Een vriendin van mij had dat zelfs in Australie. Twee Tsjechische jongens in de bus spraken met elkaar en spraken over mijn vriendin, ze zag er goed uit maar had een iets te dikke kont. Toen ze uitstapte zei ze tegen de jongens; na shledanou. Die kregen uiteraard een rode kop 🥵
 
Bovenaan