Vaclav Klaus: Het klimaat van vrijheid

Welkom op Tsjechie.net

Het Tsjechisch Forum, in een nieuw jasje!

Ad Verschoor

Donateur
Home - Interview
Oud-president Václav Klaus: ‘Er is maar één klimaat goed voor de mens en dat is het klimaat van vrijheid’
24 april 2023

Interview met oud-president van Tsjechië (2003-2013), Václav Klaus (Praag, 1941), die in 2019 in Nederland was en mij een interview met hem toestand. Over zijn leven, het communisme van zijn tijd – en van deze tijd, de klimaatgekte, en de staat van de Europese Unie. Dit is een repost van het gesprek, omdat hij precies omschrijft wat nu, in 2023, steeds meer mensen kunnen zien.

Heldendom is essentieel in de politiek. We aten en dronken de woorden van Pim Fortuyn die in de inmiddels beroemde fragmenten Ad Melkert en Marcel van Dam ver achter zich liet. We verlangen naar iemand die ons vertelt wat we niet willen horen, of juist wel omdat we het zelf niet durven zeggen. Iemand die risico’s wil nemen, het tij wil keren, het onmogelijke wil bereiken, omdat het mogelijke geen kunst is. Onze politieke ruimte is tegenwoordig gevuld met beroepspolitici en lobbyisten die – niet verlegen om media-aandacht – hun zichtbaarheid en hoge posities zijn gaan verwarren met onmisbaarheid en kunde. En met heldendom. Van het soort dat een onderscheiding op voorhand eist, omdat het immers evident is dat de ideologische strijd al gestreden is, de kaarten geschud zijn en de burgers content.

‘Communisme heeft plaatsgemaakt voor de dreiging van ambitieus ecologisme, een gevaarlijke ideologie’

Deze beroepshelden feliciteren elkaar met donorwetten, afschaffing van referenda, meer macht naar Brussel en censuurmaatregelen, omdat burgers opofferen ‘voor de goede zaak’ in plaats van zichzelf ook iets heroïsch heeft, zolang de waarheid maar niet aan het licht komt. Om die reden zijn daden van zelfopoffering en moed de meest gevreesde uitingen in de publieke ruimte van vandaag. Ze brengen fysiek ongemak, haat en afschuw teweeg onder de valse profeten, bureaucraten en zelfverklaarde redders van de mensheid en onze planeet. Hardop zeggen dat de keizer geen kleren aan heeft is zo’n gevreesde daad, het is namelijk precies datgene wat niemand wil horen én iedereen wil horen.

Op 19 februari 2009 liep het Europees Parlement leeg toen de toenmalige president van Tsjechië, Václav Klaus, in een speech de naakte keizer aanwees. Hij begon positief over de Tsjechische toetreding in 2004 (“we nemen onze verantwoordelijkheid”), maar de sfeer kantelde met zijn “theoretische vraag” aan de leden of ze nou “werkelijk geloofden dat beslissingen hier gemaakt moesten worden in plaats van dichter bij de burgers”. Om zijn mond lag een kleine glimlach toen hij het begin van ongemak gewaar werd. Was het niet zo dat iedereen die anders dacht over zulke vragen bestempeld werd als een ‘vijand van de Europese integratie’? Nee dat laatste was geen vraag, Klaus stelde vastdat er geen parlementaire oppositie in Brussel mogelijk was. En er dus geen vrijheid bestond. En dat de dwang achter het Europese project een “spontane historische ontwikkeling” in de weg stond. “Onderdrukking van de natiestaat uit naam van een nieuwe multiculturele en multinationale samenleving zijn pogingen die in het verleden elke keer faalden”.

‘Er zijn nu meer marxisten in de universiteit van Berkeley, California dan in heel Tsjechoslowakije vroeger’

Hij gooide als kersverse lidstaat de knuppel in het hoenderhok en werd uitgejouwd. “Dit was geen verassing voor mij,” zegt hij daar nu over. “Ik weet ook dat ik daar voor sommige mensen een hoop onthulde. Een oude Britse conservatief die al 35 jaar in het parlement zat kwam na afloop lachend naar mij toe en zei: ‘Alleen al deze speech maakte mijn tijd hier het allemaal waard!”

We kunnen de politicus en econoom Václav Klaus, geboren in 1941 in het door de nazi’s bezette Praag, niet begrijpen zonder de geschiedenis van de Oost-Europese dissidenten te kennen: de intellectuelen en hervormers die in de jaren ’60 van de vorige eeuw onder het communisme een ‘parallelle polis’ creëerden, buiten de propagandabubbel, waarin kunstenaars, schrijvers en filmmakers ‘in de waarheid’ leefden (zoals Václav Havel, de bekendere voorganger van Klaus, het noemde). Deze ‘parallelle polis’ werd gedoogd, in ieder geval tot aan het einde van de Praagse Lente in augustus 1968 toen de Russen een einde maakte aan de gematigde koers – het socialisme met een menselijk gezicht’ van politiek leider Alexander Dubček – en de communistische teugels weer werden aangehaald.

‘Een oprechte hekel aan de propagandisten in de EU en het klimaatdebat’

Klaus was in die tijd in de bijzondere positie dat hij als handelseconoom aan de universiteit van Praag werd opgedragen Westerse wetenschappelijke literatuur te bestuderen, waaronder beroemde werken van de grondleggers van het neo-liberalisme, Friedrich Hayek en Milton Friedman. Het zou hem vormen tot de man die hij werd en nu nog steeds is: liberaal, onafhankelijk en geslepen.

Naïviteit is hem vreemd. Als iemand die het grootste deel van zijn leven onder het juk van het communisme heeft geleefd is hij hypergevoelig, een ‘kanarie in de kolenmijn’ zegt hij zelf, voor maatregelen die leiden tot een inperking van de menselijke vrijheid. “Zo heeft communisme plaatsgemaakt voor de dreiging van ambitieus ecologisme, een gevaarlijke ideologie,” zegt hij in zijn vele doorwrochte analyses over het klimaatdebat. Allemaal standpunten die wederom tegen de haren instrijken, maar essentieel heldhaftig zijn in de politiek van nu.

Als erfgenaam van de uiterste werelden, waarin de meest vulgaire, ongenadige aspecten van het kapitalisme werden vermengd met de meest corrupte, totalitaire aspecten van het communisme kan Klaus de huidige stand van onze democratie en menselijke vrijheid kernachtig analyseren. De achtergrond van zijn speech uit 2009 is dan ook niet de behoefte aan ‘provocatie’ (zoals zijn critici beweren) en zijn ‘verzet’ (zoals NRC Handelsblad het noemde) is geen “treurig einde van zijn loopbaan”. Hij heeft gewoon een oprechte hekel aan de propagandisten in de EU en het klimaatdebat, waaronder Al Gore en Nicholas Stern.

‘Feiten doen er voor ecologisten niet toe, slechts het opwekken van een gevoel van onbehagen, door te wijzen op een gevaar van onvoorstelbare omvang’

Klaus was in tegenstelling tot zijn voorganger Václav Havel bovendien nuchter, hij politiseerde (in plaats van romantiseerde) het vrijheidsideaal en implementeerde op zakelijke wijze wat hij had geleerd uit de ‘kapitalistische school’. Dit kwam van pas tijdens de Fluwelen Revolutie in 1989, waar Klaus een belangrijke rol speelde in de geweldloze omverwerping van het oude regime. “Ik werd tijdens het communistisch regime betaald om economische teksten te lezen, in zekere zin heeft het regime betaald voor hun eigen ondermijning,” luidt een bekende uitspraak van Klaus.

‘Schoolkinderen nu worden sterker gemanipuleerd dan destijds in communistisch Tsjechoslowakije’

In Nederland sprak hij onlangs op uitnodiging van het Renaissance Instituut over onze huidige confrontatie met andere, nieuwe ‘-ismes’ zoals hij het noemt (die van hem wordt in de volksmond ook wel ‘Klausisme’ genoemd). Nee, communisme is niet waar hij voor waarschuwt, zegt hij eerder die dag in ons gesprek, wel voor hetzelfde onderliggende ideologische geloof in de maakbaarheid van de samenleving, waaronder het ‘ecologisme’ (door zijn Nederlandse uitgever vertaalt uit het Engelse ‘environmentalism’) dat tegen de vrijheid en de wetten van de vrije markt ingaat.

U schreef in uw boek ‘Blauwe Planeet (Niet groen)’ over de fatale misvattingen rond het klimaatbeleid. U schrijft dat dit beleid op irrationale doemscenario’s is gebaseerd en ‘niets met wetenschap te maken’ heeft. U bent econoom, waarom zou uw economische benadering van de klimaatdiscussie mensen moeten overtuigen?
“Ik keerde mij tegen de groene ideologen rond het eerste rapport van de Club of Rome: Grenzen aan de groei, een publicatie uit de jaren ’70 vorige eeuw. Ik ben dus al langer betrokken in deze discussie en bekend met de religie van het ecologisme, dat je moet onderscheiden van ‘wetenschappelijke ecologie’. Dat laatste is een rationeel-wetenschappelijk antwoord op de reële bestaande ecologische crisis, het eerste een algehele verwerping van onze huidige samenleving die ‘fout’ zou zijn en gereorganiseerd moet worden.

‘Mensen worden gemanipuleerd om pro-EU te denken, ook journalisten zijn vreselijk naïef daarin’

“Omdat het tijdens het communisme onmogelijk was om over economische kwesties te schrijven stortte ik mij jarenlang op econometrie, de wetenschap van het economisch modelleren. Ik kan dus goed overweg met de klimaatmodellen. Ik was totaal geshockeerd toen ik zag hoe economische modellen werden gebruikt door ecologisten om hun bevindingen te presenteren. Ze snappen ze zelf helemaal niet! Neem de hockeystick-grafiek, die het icoon werd van het derde rapport van de VN over het klimaat in 2001, waaruit zou blijken dat de temperatuur op aarde vanaf 1900 scherp omhoog ging. Door onderzoek van outsiders is aangetoond dat die grafiek gebaseerd was op foutieve statistische methodes. De hockeystick is in de jaren daarna stilletjes verdwenen uit de rapporten.

‘Ik zeg niet dat Hitler of Brezjnev hetzelfde zijn als Juncker, maar structureel zijn er overeenkomsten. Je bent een soeverein land of je bent het niet’

“En toen was er nog de horror die ik voelde toen ik het bekende Stern-rapport in 2006 las, over de gevolgen van de opwarming van de aarde voor de wereldeconomie. Toen schreef ik mijn boek, waarin ik aangeef dat economen worden genegeerd door de ecologisten. Hun anti-menselijke houding ten opzichte van de natuur lijkt veel op de Marxistische opvattingen over de wetten van de economie. Feiten doen er niet toe, slechts het opwekken van een gevoel van onbehagen, catastrofisme, door te wijzen op een gevaar van onvoorstelbare omvang.”

Wat onderscheidt de mensen van West-Europa van mensen zoals u in Oost-Europa en waarom lijkt dit verschil vooral de laatste tijd zo aan de oppervlakte te komen als het over klimaat, migratie en de rol van de EU gaat?
“Het verschil tussen West en Oost Europa is verbonden met het verleden. We waren onderdeel van de SovjetUnie, het communistische rijk. En onderdeel van Berlijn tijdens de Tweede Wereldoorlog. Door onze ervaring met onderdrukking zijn we nu gevoelig voor kwesties die daaraan raken, overgevoelig misschien wel zelfs. We zijn de kanaries in de kolenmijn. We worden niet geregeerd vanuit Praag, maar vanuit Brussel. De meeste regelgeving komt daar vandaan. Ik zeg niet dat Adolf Hitler of Leonid Brezjnev hetzelfde zijn als Jean-Claude Juncker, dat zou onzin zijn, maar structureel zijn er overeenkomsten. Je bent een soeverein land of je bent het niet. En wij hebben niet het gevoel dat we een soeverein land zijn, terwijl het onze droom was na de val van de muur om een onafhankelijk land te worden. Dat is de bron van onze frustratie.”

U heeft ergens gezegd dat er geen ‘manifesto’ bestaat dat de ideologie en het plan van de EU om de samenleving te reorganiseren via onder andere klimaat- en immigratiebeleid uiteenzet. Maar is de VN ‘2030’-agenda met hun ’17 doelen om de wereld te transformeren’ niet zo’n manifesto, waarin puntsgewijs alle geloofsregels en de uitvoering van die regels vermeld worden?
“Dat is een goede vraag, maar mijn antwoord is kort en simpel en hopelijk niet te provocatief: ik ben zo ongelofelijk tegen de EU en hun manier van denken dat ik mijn tijd en mijn oude ogen niet zou willen verdoen met het lezen van zulke onzin. A priori weet ik dat het geschreven is door vertegenwoordigers van allerlei landen en niet door echte politici. Het is een bureaucratisch document, bestaande uit wishful thinking alleen. Als er al een ‘manifesto‘ is, dan is dat het concept wensdenken zelf, ja, schrijf dat maar op.”

Over manifesto’s gesproken, begin dit jaar verscheen in Frankrijk een oproep van 30 ‘Europese intellectuelen’ om een antwoord te formuleren op de “slopers van ons Europa” en “populisme” in het algemeen. Het doel moet volgens hen zijn om Europa en de liberale democratie ‘in een strijd om onze beschaving’ van hen te redden. Nogal alarmistisch.
“Ja die mede-auteur, die playboy filosoof Bernard-Henri Lévy was rond die tijd ook in Praag. Hij was uitgenodigd voor ons EU-toetredingsjubileum – niet dat wij dat werkelijk viéren hoor – en deed een lang tv-interview waarin hij zó arrogant was dat ik een artikel moest schrijven. Tot onze grote teleurstelling stond er ook een andere naam onder het manifest: Milan Kundera, een Tsjechische schrijver en sommigen van ons die in contact met hem stonden waren zo geschokt omdat hij, in een tijd waarin hij ziek was, dat ondertekend had. Het is dus de vraag hoe dat gegaan is…

‘De EU is een onvriendelijk concept van unificatie, centralisatie en ont-democratisering’

“In dat manifest zijn ze voortdurend Europa en de EU aan het verwisselen. Het zijn twee verschillende concepten, maar ze proberen te doen alsof deze begrippen identiek zijn. Europa is een culturele, geografische en historische entiteit, niet man-made. Ze willen Europa identificeren als ‘de EU’ en dat is mijn voornaamste kritiek op dit punt. We weten wat Europa is en wat de EU is. Mijn kritiek ziet op dat laatste, een onvriendelijk concept van unificatie, centralisatie en ont-democratisering.”

U schreef in uw klimaatboek dat het communisme in de jaren ’80 vorige eeuw een vermoeidheid kende, die tot uitdrukking kwam in het gebrek aan een werkelijk geloof in de ideologie. De EU, met hun geldverslindende bureaucratie in Brussel en hun retoriek van ‘nu of nooit’, vertoont ook scheuren in ‘het geloof’ (versterkt door de beschonken en verwarde toestand van sommige leiders). Hoe sterk ís de EU eigenlijk?
“Ik ben bang dat de nieuwe exponenten van de EU geen vermoeidheid laten zien. In het ‘Europeanisme’ en de noodzaak voor regulatie en open grenzen wordt nog wel degelijk geloofd. Het is nog jong. En overal. Er zijn nu meer marxisten in de universiteit van Berkeley, California dan in heel Tsjechoslowakije vroeger, zeg ik wel eens.

‘Veel mensen zijn naïef in hun geloof in ‘iedereen samenbrengen”

“De communisme-moeheid aan het einde van de jaren ’80 vorige eeuw is waarom het systeem zo makkelijk ineenstortte. Het is nooit verslagen. Enkele van de leidende dissidenten uit de jaren ’80 zijn ongelukkig met die constatering omdat zij de mythe van hun overwinning koesteren. Václav Havel is daar een goed voorbeeld van. Maar de propaganda binnen de EU is momenteel veel agressiever en veel serieuzer dan destijds. Schoolkinderen nu worden sterker gemanipuleerd dan iemand als mijn assistent Peter hier, die in de jaren ’80 vorige eeuw naar school ging in communistisch Tsjechoslowakije. Dus hoe sterk is de EU? Ik zou heel verheugd zijn als iemand me op dit moment kon overtuigen dat de EU al ‘voorbij is’, maar ik ben bang dat het niet waar is.”

Overspelen ze hun hand niet in de EU-top?
“Ja, dat is wel waar. Maar heel veel mensen zijn naïef in hun geloof in ‘iedereen samenbrengen’. Ze letten niet op de twee cruciale verschuivingen in de logica van de Europese integratie. Het Verdrag van Maastricht (1992) en Verdrag van Lissabon (2007) hebben de Europese Unie veranderd in iets compleet anders. De mensen in Europa denken niet werkelijk na over die radicale verandering. Ze hebben het over het ‘liberaliseren van de markt’ en ‘vrije markten’ maar er is niets liberaal of ‘vrij’ aan de huidige markten in de EU. Mensen worden gemanipuleerd om pro-EU te denken, ook journalisten die ik hierover spreek zijn vreselijk naïef daarin.”

Begin deze maand nam ons Nederlandse parlement een motie aan om de term ‘Ever closer union’ uit de EU-verdragen te schrappen. Sommigen zagen dit als het bewijs dat de integratiedoelstelling ter discussie staat en dat EU-kritiek in zijn algemeenheid weer mag.
“Deze kritiek op de inhoud van de tekst zal niets veranderen/ Het is een cosmetische verandering, als die er al komt. Ze stellen in feite een Gorbatsjov-‘Perestrojka-stijl’ verandering voor, door openheid en ‘staatkundige hervormingen’ te suggereren. De werkelijke substantie van het systeem verandert er niet door.”

In de jaren ’90 schreef u dat we altijd optimistisch moeten zijn, en dat herhaalde u in uw zojuist aangehaalde klimaatboek uit 2007. Is optimisme in 2019 ook op zijn plek?
“In de jaren voor de val van het communisme was dit voor ons een dagelijks terugkerende vraag. Terwijl we aan het Tsjechisch bier zaten in de kroeg deden we voorspellingen: duurt het nog maanden, jaren, weken misschien? Het was het idee dat je vooruit kon kijken wat optimistisch maakte. De reden voor optimisme is ook noodzakelijk omdat je gemotiveerd moet blijven in het bestrijden van verkeerde ideologieën. Het helpt als anderen dat ook doen. Zo zag ik onlangs de Duitse natuurkundige Horst-Joachim Lüdecke een uitstekende speech houden over de onzin van klimaatopwarming. Voor mij waren alle argumenten al bekend maar hij zei het met zoveel overtuiging. Daar word ik optimistisch van. En van dit gesprek ook.”

Bron: The Fire
 
Ik zie: Cafe Weltschmerts en Stichting Moederhart. Beiden van het departement "Wappie en de betere Google opzoekvaardigheden c.s".
Daarnaast samenwerken met het FvD en complottheorieen uitdragen.

Lekker type Punk, dank voor de link.

Waarbij ik overigens wil aantekenen het op hoofdlijnen wel grotendeels met Klaus eens te zijn.
 

Ad Verschoor

Donateur
Ik zie: Cafe Weltschmerts en Stichting Moederhart. Beiden van het departement "Wappie en de betere Google opzoekvaardigheden c.s".
Daarnaast samenwerken met het FvD en complottheorieen uitdragen.
Ik heb helemaal niets met deze zaken, maar heb ook geen onderzoek gedaan. Een interview,geplaatst op drimble, met Klaus leek me wel aardig voor dit forum.
 
Bovenaan