Ad Verschoor
Donateur
Houvast ter grootte van een randje creditcard
De Tsjech Adam Ondra levert spektakel in deze sport
Over vier jaar zijn de Olympische Spelen een spectaculaire sport rijker: steilewandklimmen. Het Tsjechische wonderkind Adam Ondra demonstreerde in Yosemite Park in Californië hoe bloedstollend de sport kan zijn. Hij beklom schreeuwend in recordtijd El Capitan, de tweede geslaagde poging ooit.
Als een roofdier, in spijkerbroek en T-shirt, klautert een gespierde man met engelengezicht tegen de steile rotswand van de gevreesde El Capitan in Yosemite National Park, Californië. Zie Adam Ondra hangen, een nietig stipje tegen het granieten massief, liefst 900 meter hoog en wel een kilometer breed. Hoor hem schreeuwen en krijsen als hij zijn lichaam aan de vingertoppen omhoog hijst op wat geldt als de langste ‘vrije klim’ ter wereld: de Dawn Wall. Voor de wonderklimmer uit Tsjechië lijkt zwaartekracht niet te bestaan.
Eén keer eerder slaagde op de Dawn Wall een vrije beklimming, met alleen touwen en haken als zekering tegen een fatale val in de peilloze diepte. Na lange voorbereiding bereikten de Amerikaanse pioniers Tommy Caldwell en Kevin Jorgeson begin 2015 in negentien dagen de top.
Klimmers van over de hele wereld uitten diepe bewondering, de laatste uren van hun poging waren rechtstreeks te volgen op de Amerikaanse televisie. ‘Jullie herinneren ons eraan dat alles mogelijk is’, feliciteerde president Barack Obama het tweetal via Facebook.
Ondra (23) voltooide de lang voor onmogelijk gehouden klim in een recordtijd van krap acht dagen. „Het voelt ongelofelijk”, vertelde hij op de top van El Capitan via de telefoon aan het blad National Geographic. „Dit is een van de beste gevoelens die ik ooit had bij het klimmen.”
Voor de Tsjech geen televisiecamera’s of felicitaties van de president. De meervoudig wereldkampioen legde zijn belevenissen en emoties vanaf zijn aankomst in Californië half oktober vast op Instagram, voor nu ruim 47.000 volgers.
13 november: Dawn Wall is zo glad en blank. Ongelofelijk dat dit kan. Zoveel respect voor @tommycaldwell en @kjorgeson! Hoe langer ik op de wand heb doorgebracht, hoe minder intimiderend het voelt. Het voelt nog niet als thuis, maar de onzekerheid over het klimmen neemt wel af.
Roem was Ondra vooruitgesneld voordat hij op maandag 14 november aan de klim van El Capitan begon. „Adam is een van de young guns en nu al een icoon in de klimwereld”, vertelt de Nederlandse topklimmer Jorg Verhoeven.
„Hij domineert de sport al jaren”, stelt Bram Berkien, medeoprichter van het Nederlandse klimplatform Siked.nl, die Ondra meerdere malen ontmoette.
Op zijn zesde klom de in Brno geboren Tsjech al met zijn ouders, als tienjarige verbaasde hij met onmogelijkse staaltjes klimmen. Berkien: „Ik ben bij hem thuis geweest, daar klom hij met een blinddoek voor erg lastige routes in zijn vertrouwde rotswand, Lidomorna Vlevo. Dat kan niemand.”
Alsof Bolt ook de marathon wint
Ondra is een alleskunner, die wereldtitels combineert in sterk uiteenlopende disciplines als het explosieve boulderen en het meer op uithouding gerichte lead-klimmen. En nu een ‘Big Wall’ van ruim een kilometer lengte. „Alsof Usain Bolt naast de 100 meter ook de marathon wint”, vergelijkt Berkien.
De Tsjech onderscheidt zich door een bijzondere stijl. „Hij is enorm gepassioneerd, krijst en schreeuwt als hij klimt. Dat gaat echt door merg en been.” Uiterlijk lijkt hij geen killer maar dat is volgens Berkien schijn. „Hij heeft een beetje het imago van een knulletje met de babyface. Maar stiekem zal hij het prachtig vinden om nu binnen een paar weken te doen waar die twee Amerikanen jaren voor nodig hadden.”
14 november: Eerste dag, goede dag. Negen pitches in de tas na zes uur klimmen. De omstandigheden waren niet geweldig maar ik heb mijn doel van de dag kunnen bereiken. Nu hoop ik dat we de hitte in de portaledge kunnen overleven en dat we 28 uur kunnen rusten voordat we morgen opnieuw starten met pitch 10.
El Capitan is de meest indrukwekkende van de grote granieten wanden in Yosemite National Park, op een uurtje rijden van San Francisco. „Het mekka van de klimmers”, zegt Verhoeven.
De in Oostenrijk wonende Nederlander klom tegelijkertijd met Ondra in vijf dagen de één na lastigste van de vijftien ‘vrije’ routes op de wand. „De Dawn Wall is extreem moeilijk.” Veel grepen en treden zijn niet breder dan het randje van een creditcard. Het gevaar van een verre val ligt altijd op de loer.
Ondra had het voordeel dat zijn Amerikaanse voorgangers hem alle informatie konden geven over de klim, die is onderverdeeld in 32 pitches, touwlengtes van ongeveer 30 meter. „In een vrije klim werk je jezelf omhoog en ben je gezekerd met een touw. Vallen betekent opnieuw beginnen.”
17 november: Damn! Echt heel slecht geklommen. Zoveel druk, zo nerveus! Ik had zeven pogingen nodig voor het eerste boulderprobleem op pitch 14. Ik gleed uit bij mijn eerste poging, toen bij mijn tweede poging, toen ging ik uit mijn dak en voelde me zo onzeker over mijn voeten omdat ik probeerde zo voorzichtig mogelijk te klimmen en desondanks bleef wegglijden. Toen, bij mijn zevende poging, viel ik bij mijn laatste beweging. Moeilijk om optimistisch te blijven maar ik zal het opnieuw proberen.
Met bloed aan de handen glijd je weg
Het grootste probleem op Dawn Wall, muur van de zonsopkomst, is volgens Verhoeven de ruwe structuur van de rots. „Je hebt steeds maar kleine grepen aan dunne richeltjes om je aan vast te houden. Net als turners gebruiken we magnesium om glijden en glibberen door het zweet op de huid te voorkomen. Maar die richeltjes snijden in je hand en daardoor gaan je vingers naar de knoppen. Bloedende vingertoppen, dat was ook voor Adam het grootste probleem. Want met bloed aan je handen glijd je steeds weg.”
De documentaire Valley Uprising (2004) over klimmen in Yosemite:
19 november: De Wino Tower gehaald vanavond! Diepe voldoening, vrede en vuur op hetzelfde moment in mijn hart en ziel. Perfecte omstandigheden vandaag en perfecte focus. We hadden verder kunnen gaan maar het ziet er naar uit dat het spoedig gaat regenen. Dat betekent een gedwongen rustdag morgen en hopelijk de finish op maandag.
Acht dagen en zeven nachten in de steile wand, des te indrukwekkender omdat het voor Ondra de eerste keer was op een Big Wall.
„Wij zijn topsporters en gewend om dagenlang bezig te zijn”, zegt routinier Verhoeven. Slapen doen klimmers in een tentje dat hangt aan de rots, een zogenaamde portaledge. „Logistiek is een belangrijk deel van het succes. Je moet voldoende water en voedsel mee hebben, de juiste touwen en zekeringsmiddelen.” Onder de indruk van Ondra, die door de ‘klimindustrie’ gretig wordt omarmd als boegbeeld? „Zeker, hij is één van de topklimmers die steeds weer grenzen verleggen.”
24 november: Het is ongelofelijk hoeveel felicitaties en woorden van bewondering ik heb ontvangen de laatste dagen. Ik bedoel: ik klim omdat ik het geweldig vind. Ik klim uitdagende routes omdat ik van de uitdaging houd. Maar als zoveel mensen overal ter wereld geïnspireerd raken door wat ik doe, ben ik oprecht geraakt.
Bron: nrc.nl
De Tsjech Adam Ondra levert spektakel in deze sport
Over vier jaar zijn de Olympische Spelen een spectaculaire sport rijker: steilewandklimmen. Het Tsjechische wonderkind Adam Ondra demonstreerde in Yosemite Park in Californië hoe bloedstollend de sport kan zijn. Hij beklom schreeuwend in recordtijd El Capitan, de tweede geslaagde poging ooit.
Als een roofdier, in spijkerbroek en T-shirt, klautert een gespierde man met engelengezicht tegen de steile rotswand van de gevreesde El Capitan in Yosemite National Park, Californië. Zie Adam Ondra hangen, een nietig stipje tegen het granieten massief, liefst 900 meter hoog en wel een kilometer breed. Hoor hem schreeuwen en krijsen als hij zijn lichaam aan de vingertoppen omhoog hijst op wat geldt als de langste ‘vrije klim’ ter wereld: de Dawn Wall. Voor de wonderklimmer uit Tsjechië lijkt zwaartekracht niet te bestaan.
Eén keer eerder slaagde op de Dawn Wall een vrije beklimming, met alleen touwen en haken als zekering tegen een fatale val in de peilloze diepte. Na lange voorbereiding bereikten de Amerikaanse pioniers Tommy Caldwell en Kevin Jorgeson begin 2015 in negentien dagen de top.
Klimmers van over de hele wereld uitten diepe bewondering, de laatste uren van hun poging waren rechtstreeks te volgen op de Amerikaanse televisie. ‘Jullie herinneren ons eraan dat alles mogelijk is’, feliciteerde president Barack Obama het tweetal via Facebook.
Ondra (23) voltooide de lang voor onmogelijk gehouden klim in een recordtijd van krap acht dagen. „Het voelt ongelofelijk”, vertelde hij op de top van El Capitan via de telefoon aan het blad National Geographic. „Dit is een van de beste gevoelens die ik ooit had bij het klimmen.”
Voor de Tsjech geen televisiecamera’s of felicitaties van de president. De meervoudig wereldkampioen legde zijn belevenissen en emoties vanaf zijn aankomst in Californië half oktober vast op Instagram, voor nu ruim 47.000 volgers.
13 november: Dawn Wall is zo glad en blank. Ongelofelijk dat dit kan. Zoveel respect voor @tommycaldwell en @kjorgeson! Hoe langer ik op de wand heb doorgebracht, hoe minder intimiderend het voelt. Het voelt nog niet als thuis, maar de onzekerheid over het klimmen neemt wel af.
Roem was Ondra vooruitgesneld voordat hij op maandag 14 november aan de klim van El Capitan begon. „Adam is een van de young guns en nu al een icoon in de klimwereld”, vertelt de Nederlandse topklimmer Jorg Verhoeven.
„Hij domineert de sport al jaren”, stelt Bram Berkien, medeoprichter van het Nederlandse klimplatform Siked.nl, die Ondra meerdere malen ontmoette.
Op zijn zesde klom de in Brno geboren Tsjech al met zijn ouders, als tienjarige verbaasde hij met onmogelijkse staaltjes klimmen. Berkien: „Ik ben bij hem thuis geweest, daar klom hij met een blinddoek voor erg lastige routes in zijn vertrouwde rotswand, Lidomorna Vlevo. Dat kan niemand.”
Alsof Bolt ook de marathon wint
Ondra is een alleskunner, die wereldtitels combineert in sterk uiteenlopende disciplines als het explosieve boulderen en het meer op uithouding gerichte lead-klimmen. En nu een ‘Big Wall’ van ruim een kilometer lengte. „Alsof Usain Bolt naast de 100 meter ook de marathon wint”, vergelijkt Berkien.
De Tsjech onderscheidt zich door een bijzondere stijl. „Hij is enorm gepassioneerd, krijst en schreeuwt als hij klimt. Dat gaat echt door merg en been.” Uiterlijk lijkt hij geen killer maar dat is volgens Berkien schijn. „Hij heeft een beetje het imago van een knulletje met de babyface. Maar stiekem zal hij het prachtig vinden om nu binnen een paar weken te doen waar die twee Amerikanen jaren voor nodig hadden.”
14 november: Eerste dag, goede dag. Negen pitches in de tas na zes uur klimmen. De omstandigheden waren niet geweldig maar ik heb mijn doel van de dag kunnen bereiken. Nu hoop ik dat we de hitte in de portaledge kunnen overleven en dat we 28 uur kunnen rusten voordat we morgen opnieuw starten met pitch 10.
El Capitan is de meest indrukwekkende van de grote granieten wanden in Yosemite National Park, op een uurtje rijden van San Francisco. „Het mekka van de klimmers”, zegt Verhoeven.
De in Oostenrijk wonende Nederlander klom tegelijkertijd met Ondra in vijf dagen de één na lastigste van de vijftien ‘vrije’ routes op de wand. „De Dawn Wall is extreem moeilijk.” Veel grepen en treden zijn niet breder dan het randje van een creditcard. Het gevaar van een verre val ligt altijd op de loer.
Ondra had het voordeel dat zijn Amerikaanse voorgangers hem alle informatie konden geven over de klim, die is onderverdeeld in 32 pitches, touwlengtes van ongeveer 30 meter. „In een vrije klim werk je jezelf omhoog en ben je gezekerd met een touw. Vallen betekent opnieuw beginnen.”
17 november: Damn! Echt heel slecht geklommen. Zoveel druk, zo nerveus! Ik had zeven pogingen nodig voor het eerste boulderprobleem op pitch 14. Ik gleed uit bij mijn eerste poging, toen bij mijn tweede poging, toen ging ik uit mijn dak en voelde me zo onzeker over mijn voeten omdat ik probeerde zo voorzichtig mogelijk te klimmen en desondanks bleef wegglijden. Toen, bij mijn zevende poging, viel ik bij mijn laatste beweging. Moeilijk om optimistisch te blijven maar ik zal het opnieuw proberen.
Met bloed aan de handen glijd je weg
Het grootste probleem op Dawn Wall, muur van de zonsopkomst, is volgens Verhoeven de ruwe structuur van de rots. „Je hebt steeds maar kleine grepen aan dunne richeltjes om je aan vast te houden. Net als turners gebruiken we magnesium om glijden en glibberen door het zweet op de huid te voorkomen. Maar die richeltjes snijden in je hand en daardoor gaan je vingers naar de knoppen. Bloedende vingertoppen, dat was ook voor Adam het grootste probleem. Want met bloed aan je handen glijd je steeds weg.”
De documentaire Valley Uprising (2004) over klimmen in Yosemite:
19 november: De Wino Tower gehaald vanavond! Diepe voldoening, vrede en vuur op hetzelfde moment in mijn hart en ziel. Perfecte omstandigheden vandaag en perfecte focus. We hadden verder kunnen gaan maar het ziet er naar uit dat het spoedig gaat regenen. Dat betekent een gedwongen rustdag morgen en hopelijk de finish op maandag.
Acht dagen en zeven nachten in de steile wand, des te indrukwekkender omdat het voor Ondra de eerste keer was op een Big Wall.
„Wij zijn topsporters en gewend om dagenlang bezig te zijn”, zegt routinier Verhoeven. Slapen doen klimmers in een tentje dat hangt aan de rots, een zogenaamde portaledge. „Logistiek is een belangrijk deel van het succes. Je moet voldoende water en voedsel mee hebben, de juiste touwen en zekeringsmiddelen.” Onder de indruk van Ondra, die door de ‘klimindustrie’ gretig wordt omarmd als boegbeeld? „Zeker, hij is één van de topklimmers die steeds weer grenzen verleggen.”
24 november: Het is ongelofelijk hoeveel felicitaties en woorden van bewondering ik heb ontvangen de laatste dagen. Ik bedoel: ik klim omdat ik het geweldig vind. Ik klim uitdagende routes omdat ik van de uitdaging houd. Maar als zoveel mensen overal ter wereld geïnspireerd raken door wat ik doe, ben ik oprecht geraakt.
Bron: nrc.nl
Hij heeft ook al een 