Ad Verschoor
Donateur
Onze reizen door Tsjechië
Wat ik nog niet had laten zien !
Verschillende keren heb ik mijn latere beschrijvingen van bezoeken die we tijdens onze reizen aan bezienswaardigheden en plaatsen brachten, moeten stopzetten. Ik kwam er dan gewoon niet meer aan toe, omdat de volgende vakantie zich alweer aandiende. Het stond voor mij als een paal boven water, dat ik hier in een later stadium op terug zou komen. Dat moment is nu gekomen.
Afgelopen jaar moesten wij de vakantie wegens ziekte afbreken. Inmiddels hebben we ook ons huis, waarin we zo'n 48 jaar gewoond hebben, verkocht en gaan dit per 1 april 2019 verlaten. Gelukkig hebben we in deze tijd van woningkrapte een vakantiebungalow kunnen huren in het dorpje Spier. Wij huren dit vanaf half maart tot het moment dat ons nieuwe huis wordt opgeleverd. Ook zijn we al eigenaar geworden van de grond waarop ons nieuwe huis in Hollandscheveld gebouwd gaat worden. Op deze grond plaatsen wij een bungalow, die gasvrij en zelfvoorzienend is. Hij bezit straks 2 slaapkamers, woonkamer met open keuken, badkamer, bijkeuken en garage. Het huis wordt geheel gebouwd op de begane grond met een kleine tuin en voldoet daarmee aan de voorwaarden van een levensloopbestendige woning. Met de bouwactiviteiten, de verhuizingen, de inkopen voor de nieuwe inrichting en niet in de laatste plaats de financiën zit een Tsjechië vakantie er in 2019 niet in en zullen we ons gaan richten op het daarop volgende jaar.
Al met al een extra reden om terug te gaan in de tijd. In allerlei afzonderlijke hoofdstukjes zal ik beschrijvingen van onze bezoekjes alsnog aan jullie doorgeven. Ik ga hierbij uiteraard kris kras door het land, omdat ik dat zelf altijd gewend ben. Het staat de lezer vrij om de afgelegde kilometers erbij te denken.
Moravská Třebová (deel 1)
Zo kwamen we rijdend over de weg van Olomouc naar Hradec Králové door Moravská Třebová. Het is de weg met het nummer 35, die naar later blijkt ook dwars door Litomyšl loopt. De plaats ligt in de regio Moravskotřebovska en Jevička, op de grens tussen Bohemen en Moravië. Het telt ongeveer 11.500 inwoners en ze ligt aan de rivier de Třebůvka. We parkeren onze auto in het centrum van de stad op het TG Masaryk-plein en bij het uitstappen is het eerste wat we zien een oude "Velorex". Hij wordt ook wel de tent op wielen genoemd en deze behoort tot de oudste, die slechts 3 wielen laat zien.
Een oude "Velorex" op het plein in Moravská Třebová
De stad waar we in terecht gekomen zijn, werd gesticht in de tweede helft van de dertiende eeuw, zo rond het jaar 1270. In de jaren 1509 en 1540 zorgden grote stadsbranden ervoor dat de houten nederzetting totaal verloren ging, waarna wederopbouw plaatsvond met gebouwen en huizen van steen. Ook werd een stenen stadsmuur gebouwd met elf bastions. Onder het bestuur van de heren van Boskovice en Ladislav Velen van Žerotín (1486-1622) was Moravská Třebová een centrum van humanistische geleerdheid en kreeg het de bijnaam "Athene van Moravië".
In de 17e en 18e eeuw leefde men er van de textielindustrie, hoewel concurrentie werd ondervonden van het in de buurt liggende Svitavý, dat gebruik kon maken van een aanwezige spoorlijn. Pas in het jaar 1889 kwam voor Moravská Třebová spoorverbinding tot stand.
De hierna volgende jaren kwam de stad onder invloed van het Duitse Nationalisme, vooral door de economische crisis in de dertiger jaren. Tijdens de Tweede Wereldoorlog maakte de stad deel uit van het Duitse Rijk. Hier kwam een einde aan, alle Duitse inwoners werden verdreven en de stad werd weer Tsjechisch.
Het gemeentehuis op het TG Masaryk-plein
Bij het zien van de bebouwing aan en op het centrale plein "Námĕsti T.G. Masaryka, kunnen wij ons voorstellen dat deze stad in zijn geheel valt onder monumentenzorg. Rond het plein staan laatgotische en renaissancistische patriciërshuizen, die gebouwd zijn met opvallend gebeeldhouwde portalen. Te midden van deze huizen staat het stadhuis dat rond 1520 gebouwd moet zijn. De tweede verdieping is er in 1824 opgezet. Op de binnenplaats zien we arcades voorzien van sgraffito-versiering. Het gebouw valt op door zijn toren uit 1521, waarbij zeker niet onvermeld mag blijven dat deze niet op een fundering is gebouwd. Het gehele stadhuis is een mooi voorbeeld van de laatgotische en renaissancistische architectuur uit die tijd.
Kašna se sochou sv.Florian
Op het plein zien we een fontein met een barok standbeeld van Sint Florian. Florian was een Katholieke heilige, die leefde van 250-304 na Christus. Hij wordt gezien als beschermheilige van beroepen die met vuur te maken hebben, zoals brandweermensen, bakkers en glasblazers.
De fontein is vaak verplaatst. Zo moest een nieuwe plek gezocht worden bij het aanleggen van de rondweg om de stad. Bij iedere verplaatsing werd de fontein gemoderniseerd of opnieuw gebouwd. Het beeld bleef echter altijd bewaard. In 2002 keerde het beeld terug naar het plein en werd er neergezet op een nieuw gecreëerde zandstenen fontein.
De renaissancistische binnenplaats van het stadhuis
De nauwe straten rond het plein zijn in een schaakpatroon aangelegd. Halverwege elke zijde van het plein zien we poorten, waarvan één zich bevindt naast het stadhuis. We wandelen hier onderdoor en
komen zo langs de binnenplaats van het stadhuis. Even verder bereiken we de Maria Hemelvaartkerk.
De poorten rondom het plein
Op afstand, wandelend door de poorten, worden ze al zichtbaar. Muurschilderingen aan de buitenzijden van de "Loreto" kapel, die in 1767 aan de kerk is vastgebouwd. Bij een brand in 1844 zijn de schilderingen zwaar beschadigd en voor zover mogelijk in 1994 gerestaureerd door een speciaal team uit Litomyšl. Eén van de fresco's die het best bewaard is gebleven, is van het laatste avondmaal, waarin Jezus uitsprak dat één van z'n discipelen Hem zou verraden. Goed zichtbaar zijn ook de teksten boven de schilderingen, die luiden: "Et habitavit in nobis et vidimus" (We zagen ook), "Gloriam ejuus quasi unigeniti dei" (De glorie van de ene en enige God), "Et verbum caro factum est" (En het Woord is vlees geworden).
De herkenbare schildering van "Het laatste Avondmaal"
Ik realiseer me dat ik mij met de vertaling van de juiste Latijnse teksten, op glad ijs heb begeven. Een betere vertaling hiervan zou ik zeer op prijs stellen.
wordt vervolgd: "Moravská Třebová" Deel 2.
Wat ik nog niet had laten zien !
Verschillende keren heb ik mijn latere beschrijvingen van bezoeken die we tijdens onze reizen aan bezienswaardigheden en plaatsen brachten, moeten stopzetten. Ik kwam er dan gewoon niet meer aan toe, omdat de volgende vakantie zich alweer aandiende. Het stond voor mij als een paal boven water, dat ik hier in een later stadium op terug zou komen. Dat moment is nu gekomen.
Afgelopen jaar moesten wij de vakantie wegens ziekte afbreken. Inmiddels hebben we ook ons huis, waarin we zo'n 48 jaar gewoond hebben, verkocht en gaan dit per 1 april 2019 verlaten. Gelukkig hebben we in deze tijd van woningkrapte een vakantiebungalow kunnen huren in het dorpje Spier. Wij huren dit vanaf half maart tot het moment dat ons nieuwe huis wordt opgeleverd. Ook zijn we al eigenaar geworden van de grond waarop ons nieuwe huis in Hollandscheveld gebouwd gaat worden. Op deze grond plaatsen wij een bungalow, die gasvrij en zelfvoorzienend is. Hij bezit straks 2 slaapkamers, woonkamer met open keuken, badkamer, bijkeuken en garage. Het huis wordt geheel gebouwd op de begane grond met een kleine tuin en voldoet daarmee aan de voorwaarden van een levensloopbestendige woning. Met de bouwactiviteiten, de verhuizingen, de inkopen voor de nieuwe inrichting en niet in de laatste plaats de financiën zit een Tsjechië vakantie er in 2019 niet in en zullen we ons gaan richten op het daarop volgende jaar.
Al met al een extra reden om terug te gaan in de tijd. In allerlei afzonderlijke hoofdstukjes zal ik beschrijvingen van onze bezoekjes alsnog aan jullie doorgeven. Ik ga hierbij uiteraard kris kras door het land, omdat ik dat zelf altijd gewend ben. Het staat de lezer vrij om de afgelegde kilometers erbij te denken.
Moravská Třebová (deel 1)
Zo kwamen we rijdend over de weg van Olomouc naar Hradec Králové door Moravská Třebová. Het is de weg met het nummer 35, die naar later blijkt ook dwars door Litomyšl loopt. De plaats ligt in de regio Moravskotřebovska en Jevička, op de grens tussen Bohemen en Moravië. Het telt ongeveer 11.500 inwoners en ze ligt aan de rivier de Třebůvka. We parkeren onze auto in het centrum van de stad op het TG Masaryk-plein en bij het uitstappen is het eerste wat we zien een oude "Velorex". Hij wordt ook wel de tent op wielen genoemd en deze behoort tot de oudste, die slechts 3 wielen laat zien.
Een oude "Velorex" op het plein in Moravská Třebová
De stad waar we in terecht gekomen zijn, werd gesticht in de tweede helft van de dertiende eeuw, zo rond het jaar 1270. In de jaren 1509 en 1540 zorgden grote stadsbranden ervoor dat de houten nederzetting totaal verloren ging, waarna wederopbouw plaatsvond met gebouwen en huizen van steen. Ook werd een stenen stadsmuur gebouwd met elf bastions. Onder het bestuur van de heren van Boskovice en Ladislav Velen van Žerotín (1486-1622) was Moravská Třebová een centrum van humanistische geleerdheid en kreeg het de bijnaam "Athene van Moravië".
In de 17e en 18e eeuw leefde men er van de textielindustrie, hoewel concurrentie werd ondervonden van het in de buurt liggende Svitavý, dat gebruik kon maken van een aanwezige spoorlijn. Pas in het jaar 1889 kwam voor Moravská Třebová spoorverbinding tot stand.
De hierna volgende jaren kwam de stad onder invloed van het Duitse Nationalisme, vooral door de economische crisis in de dertiger jaren. Tijdens de Tweede Wereldoorlog maakte de stad deel uit van het Duitse Rijk. Hier kwam een einde aan, alle Duitse inwoners werden verdreven en de stad werd weer Tsjechisch.
Het gemeentehuis op het TG Masaryk-plein
Bij het zien van de bebouwing aan en op het centrale plein "Námĕsti T.G. Masaryka, kunnen wij ons voorstellen dat deze stad in zijn geheel valt onder monumentenzorg. Rond het plein staan laatgotische en renaissancistische patriciërshuizen, die gebouwd zijn met opvallend gebeeldhouwde portalen. Te midden van deze huizen staat het stadhuis dat rond 1520 gebouwd moet zijn. De tweede verdieping is er in 1824 opgezet. Op de binnenplaats zien we arcades voorzien van sgraffito-versiering. Het gebouw valt op door zijn toren uit 1521, waarbij zeker niet onvermeld mag blijven dat deze niet op een fundering is gebouwd. Het gehele stadhuis is een mooi voorbeeld van de laatgotische en renaissancistische architectuur uit die tijd.
Kašna se sochou sv.Florian
Op het plein zien we een fontein met een barok standbeeld van Sint Florian. Florian was een Katholieke heilige, die leefde van 250-304 na Christus. Hij wordt gezien als beschermheilige van beroepen die met vuur te maken hebben, zoals brandweermensen, bakkers en glasblazers.
De fontein is vaak verplaatst. Zo moest een nieuwe plek gezocht worden bij het aanleggen van de rondweg om de stad. Bij iedere verplaatsing werd de fontein gemoderniseerd of opnieuw gebouwd. Het beeld bleef echter altijd bewaard. In 2002 keerde het beeld terug naar het plein en werd er neergezet op een nieuw gecreëerde zandstenen fontein.
De renaissancistische binnenplaats van het stadhuis
De nauwe straten rond het plein zijn in een schaakpatroon aangelegd. Halverwege elke zijde van het plein zien we poorten, waarvan één zich bevindt naast het stadhuis. We wandelen hier onderdoor en
komen zo langs de binnenplaats van het stadhuis. Even verder bereiken we de Maria Hemelvaartkerk.
De poorten rondom het plein
Op afstand, wandelend door de poorten, worden ze al zichtbaar. Muurschilderingen aan de buitenzijden van de "Loreto" kapel, die in 1767 aan de kerk is vastgebouwd. Bij een brand in 1844 zijn de schilderingen zwaar beschadigd en voor zover mogelijk in 1994 gerestaureerd door een speciaal team uit Litomyšl. Eén van de fresco's die het best bewaard is gebleven, is van het laatste avondmaal, waarin Jezus uitsprak dat één van z'n discipelen Hem zou verraden. Goed zichtbaar zijn ook de teksten boven de schilderingen, die luiden: "Et habitavit in nobis et vidimus" (We zagen ook), "Gloriam ejuus quasi unigeniti dei" (De glorie van de ene en enige God), "Et verbum caro factum est" (En het Woord is vlees geworden).
De herkenbare schildering van "Het laatste Avondmaal"
Ik realiseer me dat ik mij met de vertaling van de juiste Latijnse teksten, op glad ijs heb begeven. Een betere vertaling hiervan zou ik zeer op prijs stellen.
wordt vervolgd: "Moravská Třebová" Deel 2.
