Nieuws van de Nederlandse ambassade in Praag

[kuurgast]

Welkomstreceptie Nieuwe Ambassadeur.

Op 18 augustus jl. arriveerde de nieuwe ambassadeur van Nederland in Tsjechië, Ed Hoeks, samen met zijn vrouw,
Odilia de Ranitz in Praag. Op 5 september aanstaande zal ambassadeur Hoeks zijn geloofsbrieven overhandigen aan President Klaus.
Vanaf dat moment zal hij officieel de ambassadeur van het Koninkrijk der Nederlanden in de Tsjechische Republiek zijn.

De ambassadeur en zijn vrouw zien er naar uit om kennis te maken met de Nederlandse gemeenschap in Tsjechië.
Daarom bent u van harte uitgenodigd voor een welkomstreceptie op 12 september 2012 van 19.00-21.00 uur in de residentie van de ambassadeur.
Diezelfde dag vinden de Tweede Kamer verkiezingen in Nederland plaats, daarom zullen vanaf ongeveer 20.00 uur de eerste exit polls te volgen zijn op TV schermen.
Voor info zie tsjechie.nlambassade.org/nieuws/

Een kennismaking met jonkvrouw Odilia E.M. de Ranitz ,echtgenote van de nieuwe ambassadeur op de website van de Nederlandse Vereniging in Tsjechië nedverpraag.com/.

 

[dieter]

De Ranitz... *Slaat de ongeschoonde versie van de stamboom van het Koninklijk Huis nog eens na.*

 

[joepvanderVen]

Leuk wat leven in de brouwerij Wel een mooie vrouw

 

[Ad Verschoor]

Nederlandse Ambassade in Praag, Tsjechië


Blog van de ambassadeur: De Tsjechische Ziel

Nieuwsbericht | 23 november 2012

Een nieuwe blog van de ambassadeur: enige overpeinzingen over de geest van het Tsjechisch volk.

Beste Lezer,

Nu mijn eerste drie maanden in de stad van de honderd torens zijn gepasseerd, vragen mensen mij naar de Tsjechische ziel. Het antwoord moet ik ze nog schuldig blijven. Toen ik consul-generaal was in Sint Petersburg dacht ik dat het daar te koud was voor het overleven van een ziel. Praag, met haar milde landklimaat, heeft vele overheersers gekend, maar de Boheemse ziel leeft voort. Een gezond chauvinisme en vaderlandse trots maken daar deel van uit.

Het Heilige Roomse Rijk, het Habsburgse rijk, het Duitse Derde Rijk en tot slot de invloed van de Soviet Unie, hebben hun sporen nagelaten. De jonge Tsjechoslowaakse republiek bleef na haar oprichting in 1918 onder leiding van de charismatische vader van de republiek, Tomáš Garrigue Masaryk, niet lang vrij van het Duitse juk, toen zij de Sudetengebieden met de annexatie door het Duitse Derde Rijk verloor. De tweede republiek onder Edvard Beneš’ toeziend oog was evenmin een lang leven beschoren, toen de Communistische machtsovername korte metten maakte met dit land dat zich zo had vrijgevochten. En toch leeft de Boheemse ziel voort. En hoe! Nu kan zij voor de derde keer binnen een kleine eeuw haar vleugels spreiden en wel in vrijheid.
Het rijke culturele leven in deze gouden stad bloeit en bruist als te voren in haar prille begin rond de fin de siècle en ook het zakenleven zindert. Steeds meer Tsjechen zijn de huidige lingua franca in Europa - het Engels - machtig, waardoor dit centraal Europese land steeds aantrekkelijker wordt voor buitenlandse investeerders. De traditie van de hoogopgeleide technische bevolkingsgroep zet zich voort in het borrelende Brno, maar hard werken kan men in alle hoeken van Tsjechië vinden.

Ik kom terug op de vraag “Wat is de Tsjechische ziel?” Een mysterieus, artistiek, ontastbaar Boheems kloppend hart? Of eerder een Švejkesque satire? Één ding is duidelijk, Kafka en Kundera hebben Tsjechië geholpen op de kaart te zetten als een natie, met verfijnde doch soms wat zwaarmoedige filosofische denkbeelden, in tegenstelling tot de levensvreugde van Poesjkin of de humor van Tsjechov. Zoals u de afgelopen maand bij verschillende culturele manifestaties kon zien, kent de Tsjechische ziel telkens een andere verschijningsvorm, zoals bijvoorbeeld de indrukwekkende moderne balletten van de Tsjechische choreograaf Jiří Kylián. De Tsjechische ziel? Nee! De Tsjechische zielen, even divers als het land en zijn geschiedenis.

Met vriendelijke groet,

Ed Hoeks

 

[kukel]

Leuk om dat te lezen.
Ben benieuwd naar het antwoord als heer Ed 3 jaar in Praag zetelt.

Groet.

 

[Ad Verschoor]

Blog van de ambassadeur: bezoek aan Brno

Nieuwsbericht | 19 december 2012
Op 18 en 19 december 2012 bracht ambassadeur Ed Hoeks een eerste bezoek aan Brno, om de juridische, culturele en economische banden aldaar aan te halen. Lees verder voor zijn blog over dit productieve bezoek.
Beste Lezer,
Tijdens de eerste dag van mijn kennismakingsbezoek aan Brno (18 en 19 December 2012) liep ik volgens nationaal gebruik rond in een broek met iets te korte pijpen, dit ter nagedachtenis aan een groot man. Een jaar na het overlijden van de eerste president van Tsjechië, filosoof en schrijver, Vaclav Havel (18 december 2011), is zijn populariteit ook in Brno onverminderd. De vader van de Tsjechische Republiek, Tomáš Garrigue Masaryk, ging begin vorige eeuw naar het gymnasium in het toenmalige Brünn, en ook de kunstenaar Alfons Mucha, bekend van de typerende 'art nouveau' posters was door zijn geboorte ook nauw aan deze regio verbonden.
Brno kent tevens een rijke historie en staat daarbij los van aloude rivaal Praag. Al eerder noemde ik dat Tsjechië meer is dan haar hoofdstad, en dat is mij tijdens mijn bezoek aan Brno nogmaals duidelijk geworden. Niet alleen de Boheemse geest leeft voort in de Tsjechische Republiek, maar ook de Moravische ziel, wellicht wat meer verscholen, zo heb ik ontdekt. Brünn en Moravië hebben hun eigen geschiedenis. Bohemen en Moravië: Nederland benoorden en bezuiden de rivieren, al doet deze vergelijking onvoldoende recht aan de diversiteit binnen de Tsjechische republiek.
Het industriële Brno, in eerdere tijden bekend onder de Duitse naam Brünn heeft vele facetten en is op allerlei manieren verbonden met Nederland. Net als de Nederlandse juridische hoofdstad Den Haag, is Brno het juridische centrum van Tsjechië. Aldus had ik gelegenheid gesprekken te voeren et de hoogste rechters van het land. Voor Brno werd gekozen als vestigingsplaats voor deze hoge rechtscolleges om een compromis in de Tsjechisch-Slowaakse rivaliteit tot stand te brengen. Brno ligt immers ongeveer in het midden tussen Praag en Bratislava. Verschillen tussen het Nederlands en het Tsjechisch rechtssysteem, maar ook aspecten van het Europees recht en de invloed daarvan op de nationale wetgeving konden zo de revue passeren.
Daarnaast heeft deze Moravische stad al langere tijd een stedenband met Utrecht, die als historisch-cultureel gekenmerkt kan worden. De diverse musea in Brno hebben hun bestaansrecht niet alleen aan de hoge kwalitatieve collecties te danken, maar zeker ook aan de belangstelling die in de regio voor cultuur bestaat. De Nederlandse ambassade heeft niet voor niets culturele projecten in de Moravische regio ondersteund. Bovendien worden sinds kort de zakelijke banden met de technologisch geavanceerde regio Eindhoven aangehaald en daarmee is, geholpen door een rechtstreekse vlucht tussen Eindhoven en het nijvere Brno, de afstand op vele manieren steeds kleiner geworden. Dit ervoer ik ook tijdens een zakendiner met enkele Nederlandse zakenlieden die in Moravië opereren, waarbij ik kennis kon maken met interessante gebieden waarin Nederlandse ondernemers actief zijn, van het produceren van staalboekjes en het oprichten van sportscholen tot aan de organisatie van waarde-transporten en logistiek in het algemeen. Het zakelijk klimaat in Moravië konden we zo vergelijken met de sfeer van zakendoen in de hoofdstad.
Brno ontwikkelt zich niet alleen op intellectueel gebied met haar 80.000 studenten, waaronder een toenemend aantal aan de faculteit Neerlandistiek, maar juist ook op economisch vlak. De textielfabrieken in Brno hebben plaatsgemaakt voor innovatie en technologische kennis, en wordt hiermee steeds interessanter voor Nederland. De samenwerking met Brainport Eindhoven ligt dan ook voor de hand. Brno is in vele opzichten een 'hub' of trechter voor een breed scala aan activiteiten met een Centraal-Europese sfeer, waarbij de stad in schoonheid niet onderdoet voor steden als Krakow en Breslau.
Er is met de afstand Praag-Brno (binnen 2 tot 2,5 uur met de auto) dus weinig excuus meer om Brno niet regelmatig te bezoeken.
Wel, dit was dan mijn laatste blog van dit jaar. Ik maak graag van deze gelegenheid gebruik om u goede feestdagen en een gelukkig en dynamisch 2013 te wensen. Ik hoop dat het nieuwe jaar u allen nieuwe kansen zal brengen om uw activiteiten in Tsjechië, op welk terrein ook, succesvol te laten zijn.
Ed Hoeks

 

[smileyfromcz]

En wat verdient zo'n man per jaar ??

 

[Tabe]

Maakt mij niet zoveel uit, heer Ronald. Uit zijn blog blijkt in ieder geval dat hij betrokken is bij de Tsjechen en zijn ervaringen wil delen met anderen (lees Nederlanders). Het zou leuk zijn als hij ook lid werd van dit forum.

 

[Marcel]

je kan het hem vragen via de email : http://tsjechie.nlambassade.org/organization/ambassadeur/ambassadeur.html

 

[kuurgast]

Beetje laat, maar Nieuwjaarswens van de ambassadeur staat op tsjechie.nlambassade.org.


Blog van de ambassadeur: een nieuwe President.

Nieuwsbericht | 28 januari 2013
Na een maandenlange aanloop zijn in het laatste weekend van januari 2013 de eerste rechtstreekse Tsjechische presidentsverkiezingen afgelopen. Milos Zeman heeft in de tweede ronde de huidige minister van Buitenlandse Zaken Karel Schwarzenberg verslagen. Lees verder voor een persoonlijke impressie van de ambassadeur.

Hoe heb ik de strijd om de burcht beleefd?

De verrassende uitkomst van de eerste ronde waaruit Karel Schwarzenberg als tweede tevoorschijn kwam, maakte een einde aan de droom over Sonny Boy Jan Fischer, de ideale schoonzoon, die lange tijd de gedoodverfde winnaar leek en ook nog eens precies zei wat de internationale gemeenschap wilde horen.

Nu stond er een crack uit oudere tijden voor de poorten van de Burcht. Minister van Buitenlandse Zaken, Karel Schwarzenberg, bleek al snel de favoriet van de pro-Europese jongeren in Tsjechië. Hij mocht het opnemen tegen de ervaren en politiek sluwe oud-premier Milos Zeman. Deze had nu eenmaal een goed genesteld steunpunt buiten de grote steden en de oudere kiezer voelde zich vertrouwd bij de nomenklatura-uitstraling van ervaring en de vanzelfsprekendheid van de macht die Zeman, hoe je het wendt of keert, aankleeft.

Het televisiedebat aan de vooravond van de verkiezing heb ik dan ook, hoewel mijn Tsjechisch ver beneden de maat is, op het puntje van mijn stoel bekeken. Zeman in de standaarduitrusting van politici op TV: donkerblauw pak, wit hemd en rode das, langzaam, bijna lijzig, maar zonder hapering sprekend, Schwarzenberg, met zijn donkerblauwe vlinderdas, vermoeid ogend, moeizamer formulerend, maar toch regelmatig applaus uit de zaal oogstend: een tafereel om je vingers bij af te likken. Maar wat een antagonisme! Een volkstribuun met veel Moravische steun tegenover het Boheemse symbool van de periode van voor het communisme.

Inhoudelijk is me opgevallen dat het verleden soms een grotere rol in de campagne leek te spelen dan de voornemens voor de toekomst. Misschien is dat wel kenmerkend voor een relatief jong land met een dergelijke bewogen geschiedenis. De Nazi-Duitse en Sovjet-Russische ervaring en de vraag waar men toen stond kwamen regelmatig terug, of het nu was in de vorm van een opinie over de Benes-decreten, dan wel in de vraag naar communistisch partijlidmaatschap.

De twee dagen van de verkiezingen zelf kenden een bijna onwerkelijke rust in de stad. Weinig verkeer, stilte, sneeuw, kou. Een opkomst die misschien daarom onder de zestig procent bleef. De tweede dag (zaterdag) heb ik een kijkje genomen bij de Burcht, waar grote schermen stonden opgesteld en camera's de opinies van voorbijgangers registreerden. Waarschijnlijk vanwege de ijzige kou (het was acht graden onder nul) waren er weinig mensen en had de kalmte iets surrealistisch. In de beschutting van een koffiehuis hoorden we rond half vier in de middag dat na telling van 95 procent van de stemmen de voorsprong van oud-premier Zeman beslissend was. Enthousiasme en gelatenheid mengden zich door de kleine ruimte en thuis keken we naar de overwinningsrede van de nieuwe bewoner van de Burcht.

Tijdens een concert diezelfde avond in het Rudolfinum hoorden we tijdens de pauze de gevarieerde commentaren van de Tsjechische concertbezoekers. Het was duidelijk dat men wel degelijk had meegeleefd met de spannende tweede ronde en dat het niet zo een eenvoudig was om stereotype bevolkingsgroepen met de een of de ander te associëren. De bevolking heeft in meerderheid behoudend en strategisch gestemd, waarbij de vereenzelviging met de nationale identiteit het vooralsnog heeft gewonnen van een sterk op Europa gerichte oriëntatie. Een kwestie van tijd?

Democratie kent (gelukkig?) een onvoorspelbare variatie. Voor de Tsjechische bevolking was deze verkiezing een eerste rechtstreekse volksstem en daarmee een bestendiging van de democratie in een republiek met een veelgelaagde geschiedenis.

Bron: tsjechie.nlambassade.org.

 

[kuurgast]

Blog van de ambassadeur: een half jaar in Tsjechië.

Nieuwsbericht | 18 februari 2013.
Het is deze week precies een half jaar geleden dat Odilia en ik in Praag arriveerden en dat ik mijn werkzaamheden op de ambassade aanving. Hoe kijken we op deze eerste zes maanden terug? Ieder nieuw begin kent altijd een zekere hectiek. We hebben met enorm veel nieuwe mensen kennis gemaakt, buitenlandse collegae, Nederlanders en Tsjechen uit vele hoeken van de samenleving. Wat ons is opgevallen is de sympathie en warmte waarmee we door iedereen zijn ontvangen. De banden tussen beide landen worden door velen gekoesterd. Nederland en Tsjechië zijn alle twee relatief kleine landen, maar weten elkaar binnen het raamwerk van de Europese Unie goed te vinden. Zowel de exodus van 1948 als die van 1968 heeft bovendien vele Tsjechen in Nederland gebracht, hetgeen de vriendschap een nog steviger basis heeft gegeven.

Op kantoor trof ik een goed ingewerkt team, dat vol ambitie de plaats van Nederland in de Tsjechische Republiek weet neer te zetten. We staan daarbij voor een grote uitdaging, omdat we onze doelstellingen moeten waarmaken in een periode waarin de bezuinigingen zwaar op ons drukken. Het personeelsbestand van onze ambassade is de afgelopen tijd dan ook al meer dan gehalveerd, terwijl we eigenlijk dezelfde dingen willen blijven doen. De dienstverlening aan het Nederlandse bedrijfsleven neemt daarbij een belangrijke plaats in. Het Nederlandse zakenleven geniet in Praag een uitstekende reputatie: betrouwbaar en financieel gezond. De nieuwkomers op deze markt kloppen graag bij de ambassade aan, want al is Tsjechië een volwaardig EU-lid, enige bewegwijzering in de soms kronkelige paden van het zakendoen in Tsjechië, is nodig en wordt gelukkig ook zeer gewaardeerd.

Het is me ook opgevallen dat wij in Praag en ook daarbuiten bekend staan als een land dat cultuur hoog in het vaandel voert. Tsjechië is voor Nederland dan ook nog steeds een prioriteitsland als het gaat om ons cultuurprogramma, al moeten we ook hier van al het hout lucifers maken, want de toegewezen budgetten nemen af. Maar of het nu Nederlandse literatuur, architectuur, mode of ‘creative industries’ betreft, alles passeert hier de revue en geniet grote belangstelling. Op literair gebied kijk ik positief terug op de komst van Geert Mak naar Praag, zoals eerder gezegd, een man die iedereen wel als geschiedenisleraar had willen hebben. De ‘Experience the city different 2012’ fietstocht zorgde voor een mooie en tevens sportieve kennismaking met de tal van prachtige kleine straatjes die Praag rijk is.

Politiek gezien waren de afgelopen zes maanden een bewogen periode: regionale verkiezingen in de herfst van vorig jaar gevolgd door de eerste rechtstreekse presidentiele verkiezingen vorige maand. Tel daarbij op de talrijke malen dat de regering leek te bezwijken onder tegenstand vanuit verschillende (soms onverwachte) hoeken en we hadden ons bordje vol aan analyses en interpretaties. We deden dit samen met de Europese collegae, die er, ieder om hun eigen redenen, ook belang bij hadden te begrijpen wie er nu werkelijk aan de touwtjes trekt achter de schermen van de Tsjechische politiek. Onze goede contacten met het Tsjechische ambtenarenapparaat zorgden voor de constante factor in de dagelijkse werkzaamheden.

Voor velen is de Tsjechische taal een belemmering in het leggen van contacten. Het is immers zo’n moeilijke taal dat je je afvraagt of Tsjechisch niet tot die kleine groep talen behoort die zelfs kinderen maar niet geleerd krijgen. Ik oefen iedere ochtend met geduldige secretaresse Klara een tiental minuten in het lezen van de dichter Karel Jaromir Erben, maar zodra ik in de praktijk iets probeer te zeggen, val ik met mijn Russisch accent meteen door de mand. Ik ondervind daarbij het onhandige nadeel dat men hier (om begrijpelijk historische redenen) niet van Russische accenten houdt. Met de oudere generatie kan men zich redelijk in het Duits verstaan, maar ook het Duits is hier historisch gekleurd. Buiten Praag hoeft men eigenlijk niet meer te rekenen op veel kennis van het Engels. Kortom: mijn streven om cultureel onder te dompelen in de samenleving en door te dringen in de haarvaten van de Tsjechische maatschappij behoeft nog veel inspanning.

Over het culturele leven in Praag hoef ik weinig te zeggen, de rijkdom daarvan staat in iedere toeristenfolder beschreven. Onze bezoekjes aan het Rudolfinum (genoemd naar erfprins Rudolf, wie kent hem niet van het Mayerling drama) met zijn prachtige concerten brengt me weer terug in Sint Petersburg, waar we vaste klant waren van de Philharmonie (grote zaal), hier iets minder Glinka enTsjakovski en iets meer Dvorak en Bartok. De ervaring dat je in de Peterburgse philharmonie via een soort miraculeuze tijdmachine in een ander wereld terecht bent gekomen, waarin de dagelijkse zorgjes van de eenentwintigste eeuw er niet meer toe doen, die gewaarwording ondervind ik precies zo in het Rudolfinum, vanwege de mooie muziek een paleis voor een kortdurend escapisme.

De eerste Tsjechische winter zit er bijna op. Kerstmis en de Nieuwjaarsviering met familie in onze nieuwe woning was een bijzondere ervaring. We hebben niet veel gelanglauft, want de sneeuw in en rondom Praag was niet overdadig, maar wanneer we dit jaar wat meer tijd hebben, gaan we wat verder gelegen gebieden ontdekken. En te ontdekken valt er genoeg in dit land. Wij verheugen ons op de voortzetting van onze ontdekkingstocht van Tsjechie.

Ed Hoeks, Praag.

Bron:tsjechie.nlambassade.org.

 

[Ad Verschoor]

Blog van de ambassadeur: Op de fiets het voorjaar in.

Nieuwsbericht | 4 april 2013
De lente mag dan een moeizaam gevecht leveren met de restanten van Koning Winter, de buitenlucht roept!
Na de geslaagde fietspromotie-tour in Praag van september vorig jaar, lokt een nieuw programma om het fietsen in Tsjechië aan te prijzen. Zo was ik gisteren in Plzen, waar ik met de NGO Automat een persconferentie gaf over het Bike2Work programma van dit voorjaar, waaraan in totaal elf steden deelnemen. Zo staan, naast de hoofdstad, ook steden als Brno, Ostrava, Liberec, Jihlava en Ceske Budjovice op het programma. Behalve de bekende voordelen van het fietsen (gezond, goedkoop en schoon) biedt dit de deelnemende steden ook een mooie kans om hun aantrekkelijke kanten over het voetlicht te brengen. Zowel vanuit toeristisch als vanuit historisch, maar, waarom niet, ook economisch gezichtspunt. Zo is Plzen natuurlijk wereldwijd bekend om zijn fameuze brouwerijen en vele minibrouwerijtjes. En zo is pils naast coca cola de enige drank ter wereld waarvan de naam samenvalt met het product. Het is me in deze mooie stad opgevallen hoe sterk de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog en de periode onmiddellijk daarna nog leeft. De bevrijding door de Amerikaanse generaal Patton was lange tijd een politiek taboe, maar de voorbereidingen voor een plaatsing van zijn standbeeld nemen nu vaste vorm aan. Het aanvankelijk ontwerp van dit gedenkteken werd snel verworpen, toen men er achter kwam dat de maker ervan een voormalig collaborateur was geweest. De nieuwe plannen bestemmen Patton’s plaatsing vlakbij het historisch stadsplein in het centrum. De hoofdverkeersader in de stad draagt reeds de naam van de bevrijders, nadat in vroeger tijden een reeks van voormalige leiders hun naam met deze straat verbonden zag. Juist deze belangrijke hoofdstraat is de enige weg in Plzen, die ook een eigen fietspad kent. In het kader van de cyclo-absurditeiten, moet wel vermeld worden dat dit fietspad op ongemakkelijke punten onderbroken wordt en waar de fietser dus gedwongen wordt de fiets aan de hand mee te nemen. Het Bike2work programma heeft een prijsvraag uitgeschreven om dergelijke absurditeiten op de foto vast te leggen. De winnaar krijgt vast een fiets.
Is de lente een jaargetijde waarmee de stad Praag wereldwijd geassocieerd wordt, de aarzelende voorjaarszon heeft gisteren zijn licht ook laten schijnen op een Tsjechisch-Europese dooi. De onlangs geïnstalleerde president Zeman had namelijk Commissievoorzitter Barroso uitgenodigd om het ceremonieel van het hijsen van de Europese vlag op de Burcht bij te wonen. De president zette daarbij tevens zijn handtekening onder het door het Tsjechische parlement reeds goedgekeurde Europees Stabiliteits Mechanisme (ESM), daarmede de nieuwe wind richting Brussel vanuit de Burcht bevestigend. Nu de Euro nog steeds in fragiele omstandigheden verkeert, is deze symbolische daad een hart onder de Brusselse riem, die tegelijkertijd bevestigt wat minister Schwarzenberg niet moe wordt te herhalen: Tsjechië ligt in het hart van Europa! Natuurlijk mag er daarnaast een eigen nationale trots blijven bestaan. Zo is de ambassade dezer dagen druk met de voorbereidingen om onze eigen nationale trots, ons koningshuis, in volle glorie te vieren, en wel op 30 april a.s., onze laatste Koninginnedag. Wij hopen op een grote opkomst op de Nederlandse residentie, waar we dankzij de techniek van Philips getuige zullen kunnen zijn van de plechtigheden van de troonswisseling. De ambassade zal daarbij niet alleen het Nederlandse bedrijfsleven, maar ook onze contacten uit de culturele wereld betrekken. Een prachtige tentoonstelling van Nederlandse en Vlaamse meesters uit de Rademakers-collectie zal onmiddellijk na de Koninginnedagviering (op 2 mei a.s.) in het beroemde Salmovski paleis de eerstvolgende Nederlandse culturele manifestatie zijn. Maar voor die tijd hopen we velen van u nog te treffen op de vele fietsevenementen die deze maand gepland zijn, hetzij in Praag, hetzij elders in het land.


Ed Hoeks

 

[kuurgast]

Blog van de ambassadeur: Van het Liberec van toen naar het Olomouc van nu.

Nieuwsbericht | 15 mei 2013.

Mijn kennismakingstour door het land bracht me onlangs in het noorden (Liberec) en het oosten (Olomouc) van het land, waar ik in aanraking kwam met verschillende facetten van de Tsjechische cultuur.

Liberec is het voormalige Reichenberg, waar voor de Tweede Wereldoorlog 90% van de bevolking Duits was. Reichenberg was als het ware de hoofdstad van Sudetenland. Thans heeft Liberec iets meer dan honderdduizend inwoners en wordt de welvaart van de stad niet meer primair gevoed door de textiel- en glasindustrie, maar door de nabijgelegen Skoda-fabrieken. Het rijk geornamenteerde stadhuis (1893) heeft een prachtige kopie van het schilderij van Velazques, waarin de sleutels van mijn geboortestad Breda worden overgedragen aan de Spaanse veroveraar. Vanwege de Duitse geschiedenis van Reichenwald heeft nog steeds een groot aantal inwoners Duitse wortels, zo vertelde een van de vice-burgemeesters mij. Sommige van zijn oudooms waren indertijd opgeroepen voor de Wehrmacht en waren naar het Oostfront gestuurd. Van Stalingrad keerden weinigen terug. Zijn naaste familie was gelukkig in het bezit van de noodzakelijke Tsjechische papieren geweest om aan deze hel te ontsnappen.

De Sudetenduitse kwestie is, zo valt me hier op, nog steeds hypersensitief. Minister Schwarzenberg zag tijdens zijn verkiezingscampagne voormalig premier Benes als misdadiger, die in de huidige omstandigheden voor het Haagse tribunaal zou zijn gesleept. President Zeman noemde onlangs tijdens zijn eerste staatsbezoek aan Oostenrijk de verdrijving van de Duitsers gerechtvaardigd. Dit laatste schoot weer in het verkeerde keelgat van premier Necas. Men raakt er niet over uitgepraat. Na bijna zeventig jaar ontstaat in Tsjechië eindelijk een debat over de verdrijving van drie miljoen Duitsers en het leed dat daarmee gepaard ging. In dit verband zijn de recent gepubliceerde memoires van Barbara Coudenhove-Kalergi (“Zu Hause ist überal”) interessant. Zij vertelt over haar adellijke katholiek-Boheemse wortels, over haar kinderjaren in Praag en de logeerpartijtjes bij haar grootouders op kasteel Breznitz. Verdreven na de oorlog, bouwde zij een journalistenbestaan in Wenen op, maar Praag bleef haar geestelijk ijkpunt. Haar beschrijvingen van het Wenen van vlak na de Tweede Wereldoorlog zijn overigens bijzonder treffend (“Schmisse im Gesicht. Die Ständestaat lässt grüssen”, maar ook: “die Nazizeit war nicht so lange her. Das grosse Schweigen regiert”). Na de “Wende” van 1989 heeft zij dan ook overwogen weer naar Bohemen terug te keren, maar neen, de verdrijving was daarvoor voor haar toch te definitief geweest.

De stad Olomouc was voor de oorlog voor ongeveer een kwart Duits (Olmütz). Met zijn huidige honderdduizend inwoners heeft de stad een rijke geschiedenis: volgens de legende gesticht door Julius Caesar, met een universiteit die ouder is dan onze Leidse Universiteit. De Habsburgse keizerin Maria Theresia onthulde er de pestzuil (thans UNESCO-erfgoed) en keizer Franz-Josef werd in 1848 in Olomouc gekroond. Wenen werd in dat jaar geplaagd door liberale roerselen en Praag moest vermeden worden, omdat de Boheemse adel niet erg “Kaiser-freundlich” was. Dat de stad ook het toneel van godsdiensttwisten is geweest, daaraan werden de inwoners herinnerd tijdens het bezoek van Paus Johannes-Paulus II aan Olomouc in 1995, waarbij de Paus een katholieke oud-inwoner van de stad heilig verklaarde. Over de Universiteit gesproken, een honderdtal Tsjechische studenten studeert er Neerlandistiek. De Nederlandse taal is vooral populair, omdat ons land gezien wordt als een voorbeeld in vooruitstrevendheid, tolerantie en welvarendheid. Omdat ik de faculteit midden in de examenperiode bezocht, was mijn praatje tot een nogal nerveus gehoor gericht, maar de belangstelling was er niet minder om: vragen over mijn tijd in Rusland, waarschijnlijk ook omdat de Russische overheersing bij de jeugd via verhalen van hun ouders diepe indruk heeft nagelaten. Ja, ik weet dat het een taboe is, maar soms, als ik een oude film zie bijvoorbeeld, voel ik nog wel eens heimwee naar het Moskou van de tachtiger jaren: de kalme straten, de stille witte bossen in de winter en de picknicks langs de oever van de Moskwa in de warme zomernamiddagen. Over de verdrijving van de Sudetenduitsers is bij de jeugd weinig bekend: “Drie miljoen? Waren het er zoveel?”

Het was echter niet alleen het verleden dat kleur gaf aan mijn bezoek aan Olomouc. Met het stadsbestuur besprak ik o.a. de plannen om de drie rivieren Elbe, Donau en Oder met elkaar te verbinden om zo een logistieke waterweg te creëren. Van deze kanalen zou ook Olomouc, in het verleden vaak door overstromingen geplaagd, profijt kunnen hebben. Hoewel dit dossier vooral tot het domein van de regering in Praag behoort, is de lokale opinie niet te verwaarlozen. Het Nederlands bedrijfsleven zou bij een dergelijk project goed betrokken kunnen worden, al was het maar omdat aanleg van waterwegen tot onze bijzondere expertise behoren. Overigens goed om te horen dat de assistente van de burgemeester vloeiend Nederlands spreekt.

Olomouc onderhoudt zo’n achttal stedenbanden, waaronder met de Nederlandse stad Veenendaal. Wat men ook van stedenbanden moge denken, Veenendaal heeft Olomouc zeer gesteund bij de grote en verwoestende overstromingen van 1997. Deze stedenband wordt door het stadsbestuur dan ook gekoesterd. De avond in Olomouc sloten we af met een experimentele toneelvoorstelling van een artiestengroep uit Eindhoven. Het Tsjechisch publiek was wild-enthousiast.

Door deze reizen door het land krijg ik, bijna negen maanden na onze aankomst, eindelijk het idee geland te zijn in Tsjechië. Dat de Tsjechische taal door een hofnar zou zijn uitgevonden om een aartshertog van zijn melancholie te genezen, komt me ondertussen steeds geloofwaardiger voor. Van alle talen die ik geprobeerd heb te leren, is “die Böhmische Sprache” met afstand het moeilijkst. Men zegt hier dat, toen de Duitse leenwoorden waren uitgeput, het Tsjechisch bij de Russische taal leentjebuur is gaan spelen, maar dat onder achterlating van de klinkers in Moskou.

Na terugkeer in Praag heb ik de voetbalwedstrijd Dukla-Praag tegen FC Zbrojovka uit Brno gezien (uitslag 3-2). Wat een prachtig stadion, met vanuit de heuveltop een heerlijk uitzicht over de stad. Bij de ingang van het stadion hangt een levensgrote foto uit 1967 van de beste Tsjechoslowaakse voetballer ooit, Josef Masopust (Dukla-Praag), die op de middenstip de hand schudt van Gerd Bals (Ajax). In de kwartfinale van de Europacup van dat jaar werd Ajax door Dukla-Praag uitgeschakeld (1-1 in Amsterdam en 2-1 in Praag). Dukla-Praag is oorspronkelijk een club van het Tsjechoslowaakse leger en is daarom niet bij iedereen even populair. FC Zbrojovka uit Brno is genoemd naar de fameuze Tsjechoslowaakse wapenfabriek uit het oosten van het land. Een beetje ironisch: het leger tegen de wapenproducent.

Het is in Tsjechië niet alleen Praag wat de klok slaat, hoe luid deze hier ook moge klinken. Voor een ambassadeur is het belangrijk het hele land te leren kennen en mijn korte tripjes naar het noorden en oosten van het land hebben dit belang opnieuw bevestigd.

Ed Hoeks, Praag

Bron:tsjechie.nlambassade.org.
(Heb er enkele links als aanvulling toegevoegd)

 

[kuurgast]

Een artikel over de Nederlandse ambassadeur staat in olomouc.idnes.cz waar hij het fietsen voor studenten onder de aandacht bracht. De Palacky Universiteit in Olomouc is nu de eerste universiteit in Tsjechië die een eigen fietsverhuur heeft. Voor 50 Kč kunnen de studenten 1 dag een fiets huren.
Meer foto's van het bezoek aan Olomouc op facebook van de Nederlandse ambassade in Praag.

 

[Ad Verschoor]

Buiten de oevers van de rivier

Toch nog onverwacht werd op zondag jongstleden in Praag de noodtoestand afgekondigd. Was het dan zo erg?
Bij nader onderzoek bleek niet zozeer de rivier de Vltava, die midden door Praag stroomt, de boosdoener. Deze kronkelende stroom was door aanhoudende regens weliswaar ver buiten haar oevers getreden, maar de toevloed vanuit de aftakkingen van de hoofdrivier was nog gevaarlijker. Buiten Praag stonden grote delen van het platteland blank. In de stad werden metrobanen die onder de rivier door leiden, gesloten, bruggen gingen dicht en het autoverkeer zag zich verstopt in ongekende files. Op taxi’s moest vaak meer dan een uur gewacht worden en dat in onophoudelijk stromende regen. Ook in Praag zelf vonden evacuaties plaats, o.a. van het vlak bij de rivier gelegen ziekenhuis. Dit alles kwam op een uiterst ongelegen moment, omdat Praag zich door politiek gekibbel net in een bestuurscrisis bevindt, zonder burgemeester. De waarnemend burgemeester, een jonge geograaf, kon meteen laten zien dat zijn geroemde daadkracht ook onder druk stand hield.
Een hoogwaterstand als de huidige komt volgens de statistieken eenmaal in de twintig jaar voor, niet te vergelijken met de waterstand van 2002, die een duizendjarig ritme schijnt te kennen, en die aanzienlijke schade aan de oude binnenstad veroorzaakte. Het nadien uitgevoerde Praagse Deltaplan werd nu voor het eerst getest: door de brandweer werden stalen wallen geïnstalleerd en daarnaast moesten vele zandzakken potentiele schade voorkomen.
De ambassade hield tijdens deze noodtoestand contact met Nederlanders in bedreigd gebied en ook het ministerie in Den Haag werd minutieus op de hoogte gehouden, mocht eventuele steun nodig zijn. Zo heeft een contingent Nederlandse militairen dat toevallig in Tsjechië op oefening was, zich beschikbaar gehouden voor hulpverlening.
Moest ik een geplande dienstreis naar het oosten van het land nu wel of niet laten doorgaan? Bellen, overleg met de tweede man Christoffer Jonker, alles was al voorbereid, ja, gewoon gaan, we kunnen altijd nog omkeren. En zo reisde ik gisteren met de inspirerende professor Hans Renner en de altijd alerte ambassademedewerkster Klara Reznickova naar Listomysl, ongeveer tweeëneenhalf uur van Praag. Doel van ons bezoek was kennismaking met de regio, met het stadsbestuur en bezoek aan een lokale school, die waarschijnlijk de naam van onze oud-minister van buitenlandse zaken, Max van der Stoel, gaat dragen. Onderweg konden we ons nu bovendien een beter beeld vormen van de overstromingen in het land en de daardoor veroorzaakte schade. Hier en daar moesten we omrijden omdat een brug gesloten was, maar uiteindelijk hebben we ons doel veilig bereikt.
Listomysl heeft al stadsrechten sinds 1245, is daarmee een van de oudste steden van Tsjechië en was lievelingsoord van voormalig president Vaclav Havel, die er zijn buitenlandse gasten graag mee naartoe nam. De koning van Spanje heeft er met Havel in de lokale kroeg zijn biertje gedronken. De stedenband met de Nederlandse gemeente Roden is enigszins slapend, maar de kennis van het stadsbestuur over Nederland was er niet minder om. Ook hier weer gesproken over het ambitieuze plan om de rivieren Elbe, Donau en Oder via een kanaalconstructie met elkaar te verbinden, in het licht van de landelijke overstromingen een aansprekend onderwerp.
Listomysl heeft een prachtig behouden renaissance kasteel, voorheen eigendom van de familie von Trautmannsdorf, mijn huidige Oostenrijkse collega in Praag. Omdat de stad de geboorteplaats is van de beroemde Tsjechische componist, Bedrich Smetana, vindt in dat kasteel het jaarlijkse Smetana-opera-festival plaats, dat volgende week donderdag begint en internationale aandacht geniet. Het kasteel is gered door de communistische Tsjechoslowaakse minister van cultuur Zdenek Neyedli, ook wel de Tsjechische Zhdanov genoemd, die een plan van de communisten dit cultureel erfgoed om te bouwen tot een tractorgarage met meerdere verdiepingen wist te voorkomen. De enige reden waarom een standbeeld van deze communistische minister van cultuur, die veel kapot heeft gemaakt, nog enigszins gerechtvaardigd is. Dat dit beeld pal voor de school staat die de naam van dissidenten-aanmoediger Max van der Stoel zal mogen dragen, daar moeten we misschien nog eens over praten met het stadsbestuur.
En dat we op de terugweg de meeste moeite hadden om door Pardubice te komen, de enige stad in het land waar de noodtoestand niet heerste, tevens woonplaats van Klara, en daar vanwege gesloten bruggen meer dan een uur oponthoud hadden, dat zal wel toeval geweest zijn.


Ed Hoeks, Praag, 5 juni 2013

 

[jan nijdam]

De ambassade hield tijdens deze noodtoestand contact met Nederlanders in bedreigd gebied

Ik heb het idee dat ze wel een aantal zijn vergeten.

 

[wereldreiziger]

Dat is alleen voor de Nederlanders die in Praag wonen, de rest telt waarschijnlijk niet mee.
Die wonen te ver weg.....

 

[Vodnik]

Dat is alleen voor de Nederlanders die in Praag wonen,.............................

Dan zijn ze ook mij (wonend in Praag) vergeten te informeren!

(niet dat ik erop zat te wachten, ik los m'n problemen zelf wel op!)

Pieter

 

[jan nijdam]

(niet dat ik erop zat te wachten, ik los m'n problemen zelf wel op!)

Wij zitten er ook niet op te wachten en wij hadden ook geen problemen, maar als een paar honderd meter verderop kelders leeggepompt moeten worden en een paar kilometer verder ook nog mensen geëvacueerd moesten worden en daar ook veel schade is, vind ik het een heel klein beetje vreemd dat de ambassadeur zegt dat er contact is gehouden met Nederlanders in bedreigd gebied. Ook met Nederlanders die de volle laag hebben gekregen, is niet altijd contact geweest.

 

[Groentje]

Tia, misschien zouden wij ons ook 's een keer bij de Ambassade moeten registreren