Literatuur Madeleine Albright

Welkom op Tsjechie.net

Het Tsjechisch Forum, in een nieuw jasje!

kuurgast

Donateur
Nieuw boek: Praagse winter. Het verhaal van mijn jeugd in oorlogstijd, 1937-1948.

9789026323553.jpg


De vroegere Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Albright gaat op zoek naar haar joods-Tsjechische wortels. Behalve een persoonlijke familiegeschiedenis krijgt de lezer een uitstekend tijdsbeeld.

Madeleine Albright was 59 toen ze te weten kwam dat ze joodse wortels heeft. Nooit had iemand haar verteld – ook haar ouders niet – dat het gezin op de vlucht was geslagen voor het nazisme en dat meer dan 20 familieleden de oorlog niet hadden overleefd. In Praagse Winter gaat de voormalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken - onder president Clinton - op zoek naar haar persoonlijke geschiedenis in Tsjechoslowakije, Joegoslavië en Londen voor, tijdens en na de oorlogsjaren.

“Anti-Joodse discriminatie”
De wereld leert Madeleine Albright in 1993 kennen als Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties. Het is een ‘zichtbare’ job en Albright begint brieven te ontvangen van mensen die vertellen dat ze haar familie gekend hebben in Tsjechoslowakije voor de Tweede Wereldoorlog. Eén brief viel op, in december 1996. Een vrouw van 74 schreef dat haar familie zaken had gedaan met Albrights grootouders van moederskant, “die in de oorlog slachtoffer waren geworden van anti-Joodse discriminatie”. Albright wist – gezien haar functie – dat ze dit meteen moest uitzoeken. Maar journalist Michael Dobbs van The Washington Post was haar voor: Albright had joodse roots en drie van haar grootouders waren omgekomen in de concentratiekampen.

De kleine Madlenka
Madeleine Albright is geboren in Praag, in 1937, als Marie Jana Korbelová. Haar vader Jozef Korbel was een Tsjechische diplomaat. Haar moeder Anna Spiegelová noemde haar lieflijk Madlenka. Albright houdt van haar vaderland, dat blijkt uit de beschrijving van land en volk. Ze bejubelt de pracht van Praag "op haar best in de lente, als de linden geuren naar bloesem, de forsythia goud kleurt en de hemel onbestaanbaar blauw lijkt", en heeft niks dan lof over haar bewoners "die bekendstaan om hun ijver, taaiheid en nuchterheid’".

Meteen na de Duitse invasie vlucht het gezin weg uit Praag, richting Engeland. Vader Korbel werkt in Londen voor de radio-uitzendingen op de BBC van de Tsjechische regering in ballingschap. In die functie volgt hij van dichtbij wat er gebeurt op het diplomatieke en politieke toneel, hoe getracht wordt om Hitlers opmars een halt toe te roepen door samen te werken en hoe dat niet lukt.

Van joods tot katholiek
Toen het gezin Korbel in Londen woonde, bekeerden haar ouders zich allebei tot het rooms-katholicisme. Ook de kleine Madeleine werd gedoopt. Albrights ouders hebben nooit een woord verteld over hun joodse afkomst. Toen zij het te weten kwam, kon ze het hen niet meer vragen. In 'Praagse Winter' speculeert ze over hun motieven. De auteur is ervan overtuigd dat haar ouders zich niet bekeerden om te ontsnappen aan de Holocaust en vertelt dat het zeker geen religieuze kwestie was. De bekering naar het christendom had vermoedelijk wel te maken met identiteit: haar ouders wilden onderstrepen dat ze Tsjechoslowaakse democraten waren en dat kon best met een katholieke achtergrond. Vooral is Albright ervan overtuigd dat haar ouders dachten dat het leven gemakkelijker zou zijn als christenen dan als joden.

De ring van Tito
In 'Praagse Winter' maken we – uiteraard - ook kennis met historische figuren. Niet uit eerste hand, beschrijft Albright de capaciteiten van T.G. Masaryk, de stichter en eerste president van Tsjechoslowakije. We leren hoe haar persoonlijke goede vriend Vaclav Havel als jongen begin jaren 40 erg gefascineerd was door ... uniformen. "Elke dag, als hij maar even de kans had, ging de jongen naar een winkel waar uniformen en medailles in de etalages waren uitgestald. Daar stond hij dan net zolang te kijken tot een volwassene hem bij de arm greep en wegtrok."

Albright vertelt hoe de Finnen de Molotovcocktail uitvonden, genoemd naar de Russische minister van Defensie. En toen haar vader na de oorlog ambassadeur werd in Belgrado, ontmoette ze Tito één keer. "Toen werd de dictator tot ergernis van mijn moeder zachtjes in de richting van zijn eigen meegebrachte eetwaar geduwd" …. De Joegoslavische leider was duidelijk niet geliefd ten huize Korbel, zo blijkt uit het verhaal over de ring die haar moeder van hem kreeg, een ring met een smaragd gevat in veertien diamantjes. "We noemden hem Tito’s ring, en toen mijn vader hem onder ogen kreeg, bromde hij: “Je vraagt je af van wie ze een vinger hebben afgesneden om hieraan te komen". Uiteindelijk kreeg ik de ring; ik droeg hem in 1980 bij Tito’s begrafenis.

Onmenselijke ellende
Albright heeft heel haar leven in exclusieve milieus vertoefd, maar dat maakt haar totaal niet blind voor de gruwelen van de oorlog voor gewone mensen, die niet de mogelijkheid hadden om weg te vluchten of zichzelf in veiligheid te brengen. Ze weet hoe zeker 25 familieleden die in Praag waren gebleven uiteindelijk gedwongen werden om te verhuizen naar het getto van Terezin (Theresienstadt), om nooit meer naar huis terug te keren. Ook haar grootmoeder Ruzena Spiegelova moest in 1942 naar Terezin. Een paar dagen later ging het verder richting oosten. Daar is ze – vermoedelijk in Oost-Polen – geëxecuteerd. Albright brengt Terezin tot leven en kan ondanks alle ellende mooie en hoopvolle momenten en gebeurtenissen naar voren schuiven. Mensen blijken erg creatief in de donkerste dagen van de geschiedenis om fysiek en psychisch te overleven. De joodse gevangenen organiseren theater- en muziekvoorstellingen en behouden een opmerkelijk gevoel voor humor. Ze lachen wanneer ze ongemerkt het Tsjechische volkslied kunnen ‘verstoppen’ in een opvoering. Die momenten staan in schril contrast met de onmenselijke ellende. Ze beschrijft hoe in het getto een chirurg en een vrouw samen – geen van beiden kan het alleen aan – een kerngezonde pasgeboren baby doden. Want een kind baren was verboden. Zo proberen ze het leven van de moeder te redden.

Verenigde Staten
In 1945 keert het gezin Korbel terug naar Praag. In juli van dat jaar vliegt Madeleine met haar moeder, zus en nichtje – haar vader is eerder gevlogen – in de buik van een RAF-bommenwerper weer naar huis, naar Tsjechoslowakije. Ze is dan acht en houdt aan die turbulente vlucht jarenlang vliegangst over. In 1948 ontvlucht het gezin Praag nogmaals, dan vanwege het communisme. De familie Korbel trok naar de Verenigde Staten en kreeg daar in 1949 politiek asiel. En zo werd Madeleine Albright in 1957 een Amerikaanse staatsburger.

Ideale mix
Albright ondernam haar zoektocht naar de familiegeschiedenis niet alleen. Ze kreeg hulp van haar zus Kathy en broer John. Haar persoonlijke familiegeschiedenis maakt dit boek uniek. Bij momenten voel je de hopeloosheid en uitzichtloosheid van oorlog. Maar door verder te gaan dan het persoonlijke verhaal, schetst Albright ook een ruim historisch en politiek kader en krijg je een vollediger beeld van de oorlogsjaren.

Bron: cobra.be
Leesfragment van Praagse winter op athenaeum.nl

Auteur: Madeleine Albright
Vertaald door Corrie van den Berg en Carola Kloos
Ambo/Anthos Uitgevers
ISBN: 9789026323553
 

kuurgast

Donateur
Op 26 november 2012 gaat Madeleine Albright in gesprek met Eva Jinek over haar boek Praagse winter. Voor dit gesprek in Amsterdam bij het John Adams Institute zijn alle kaarten al uitverkocht.

Tijdens een signeersessie in Praag zijn er wat strubbelingen geweest vanwege de Balkanoorlog en haar werk indertijd als minister van buitenlandse zaken in Amerika.

Bron: lidovky.cz.
 
Een beetje laat vervolg, maar ik heb het boek gelezen. Het is een fascinerend levensverhaal, met interessante informatie over Tsjechië voor, tijdens en na de tweede wereldoorlog. Best een aanrader dus.
 
Dan ben je sneller dan ik. Ik schreef in oktober dat ik er al in was begonnen, maar daar is het vooralsnog bij gebleven... Niet uit desinteresse, maar omdat er gewoon te veel interessante titels in mijn boekenkasten staan, en ik te weinig tijd heb...
 
Net het boek "Praagse winter" gelezen. De schrijfster is Madeleine Albright, voormalig minister van buitenlandse zaken in Amerika van 1997 tot 2001, zij is van Tsjechische Joodse afkomst.
Het boek is indrukwekkend en als je iets van de geschiedenis van Tsjechië en Slowakije wil weten is dit boek aan te bevelen.
Ik heb er veel van opgestoken en het met plezier gelezen.
 
In dezelfde sfeer heeft BBC 2 een serie: long shadow. Prachtig! Gisteren heb ik gekeken en veel over Tsjechoslowakije gezien.
Weet niet of het terug te zien is, maar echt de moeite waard!
 

Ad Verschoor

Donateur
De Tien Geboden - Madeleine Albright

Waarom Madeleine Albright iedere ochtend opstaat met de gedachte: what’s next?

Madeleine Albright (Praag, Tsjechoslowakije, 1937) is politica en diplomate. Van 1993 tot 1997 werkte ze als ambassadeur bij de Verenigde Naties. Tijdens de regering van Bill Clinton was ze, van 1997 tot 2001, minister van buitenlandse zaken. Op 19 juni verschijnt bij Ambo|Anthos haar boek ‘De hel en andere bestemmingen, memoires 2001 - 2009’.

Madeleine-Albright-De-hel-en-andere-bestemmingen-Recensie.jpg

I Gij zult geen andere goden voor mijn aangezicht hebben
“Als meisje van vijf, zes jaar oud was ik al zeer religieus. Thuis speelde ik priestertje en ik was degene die voorstelde om ’s zondags naar de kerk te gaan. Hoewel God in de loop der jaren van vorm is veranderd, geloof ik nog steeds dat Hij bestaat. Tegelijkertijd geloof ik ook dat we een vrije wil hebben gekregen en dat we ons dus niet moeten afvragen waarom God zoveel narigheid kan toestaan, maar waarom wij zélf al deze dingen laten gebeuren.

“Tijdens de oorlog woonden we in Londen. Mijn ouders hadden hun families in Tsjechoslowakije achtergelaten en waren voor de nazi’s gevlucht. Vanwege de bombardementen brachten we veel tijd in de schuilkelders door. Mijn ouders wisten niet waar of wanneer er bommen zouden vallen; het enige waar ze invloed op hadden was hun gedrag. Kalm blijven, vertrouwen houden. Daarin zijn ze voor mij voorbeeldig geweest. Wij moeten bepalen hoe we ons in deze moeilijke tijden gedragen en hoe we met elkaar omgaan. Houden we ons aan de regels die de verspreiding van het coronavirus kunnen voorkomen? Respecteren we het recht op vrije meningsuiting of slaan we demonstraties neer? Doen we iets aan de armoedebestrijding of gaan we liever een potje golfen? Je zult moeten geloven – althans, dat doe ik in ieder geval – dat er een hogere macht bestaat en ik denk dat Hij op dit moment waarschijnlijk bijzonder teleurgesteld is in de keuzes die wij maken.”

II Gij zult u geen gesneden beeld maken noch enige gestalte van wat boven in de hemel, noch van wat beneden op de aarde, noch van wat in de wateren onder de aarde is
“Voor God zijn we allemaal gelijk, maar sommige mensen weten op een bewonderenswaardige manier hun persoonlijkheid in te zetten om zo het verschil te maken. Om goed te doen. Ik zal niet ontkennen dat ik het leuk vond om, door mijn positie, makkelijk in contact te kunnen komen met veel van die bijzondere mensen. Ik ontmoette de dalai lama, paus Johannes Paulus II, Barbra Streisand, maar vooral ook Václav Havel, die later een zeer goede vriend van me is geworden. Laatst heb ik zijn politieke essay uit 1978, ‘The power of the powerless’, nog eens gelezen. Hij had het vermogen om zijn land, mijn geboorteland, gewetensvol door een verschrikkelijke periode heen te loodsen en toch nederig te blijven, zichzelf niet al te serieus te nemen. Dat heeft me altijd enorm aangesproken.

“Het heeft lang geduurd om mijn stem te vinden, maar toen ik hem eenmaal had gevonden, was ik niet van plan nog langer stil te blijven. Ik was alleen niet voorbereid op wat daarna kwam; dat ik zowel opgehemeld als neergesabeld zou worden. Als ik eerlijk ben, moet ik zeggen dat ik niet zo goed tegen kritiek kan. Ik heb moeten leren begrijpen dat al die op- en aanmerkingen te maken hadden met wat ik deed, met de functie die ik bekleedde, en niet met mij als persoon.”

III Gij zult de naam van de Here, uw God, niet ijdel gebruiken
“Als ik bid, voel ik een directe connectie met God. Ik weet niet of de manier waarop ik me tot Hem richt de juiste is. Ik heb ook moeite met het idee dat we God aan onze zijde hebben. Hoezo? God is toch geen Amerikaan? Niemand kan zich God toe-eigenen. Als je over Hem spreekt, moet je er zeker van zijn dat je intenties goed zijn. En dan komen we vanzelf uit bij die krankzinnige vertoning van president Trump op 1 juni. Waar moet ik beginnen? Eerst ondermijnt hij het fundament van de Amerikaanse democratie, de vrijheid van meningsuiting en het recht om te demonstreren, door vredelievende betogers met traangas uit het Lafayettepark te verdrijven, vervolgens slentert hij, omringd door een paar militaire figuren en persoonlijke beveiligers, naar St. John’s Church om daar voor het oog van de hele wereld een bijbel omhoog te houden. Ik moet je eerlijk zeggen: het is heel vervelend – niet alleen als voormalig diplomaat, maar ook als staatsburger – om je eigen land te bekritiseren, maar ik wil zo veel mogelijk mensen duidelijk proberen te maken dat dit absurde toneelstukje van de president helemaal niets te maken heeft met de manier waarop de Amerikanen denken. Het was echt een afschuwelijke vertoning. Puur blasfemisch. Trump heeft met deze publiciteitsstunt vooral laten zien hoe je de naam van God ijdel kunt gebruiken.”

IV Gedenk de sabbatdag, dat gij die heiligt, zes dagen zult gij arbeiden en al uw werk doen; maar de zevende dag is de sabbat van de Here uw God, dan zult gij geen werk doen
“De laatste drie maanden heb ik vanwege het virus huisarrest, maar ik werk gewoon door. Ik denk dat ik zo hard werk vanuit een gevoel van dankbaarheid. Door bepaalde beslissingen te nemen – of juist niet – kwam ik op een dag achter het bordje ‘United States of America’ te zitten en mocht ik mijn land vertegenwoordigen in de Verenigde Naties. Ik, een vluchteling uit Tsjechoslowakije, een kind dat, als het aan de nazi’s lag, nooit geboren had mogen worden. Ik voel een verplichting om iedere dag opnieuw het allerbeste uit mezelf te halen. Ik heb inmiddels wel begrepen dat ik niet voor eeuwig leef – dat heb ik lang niet willen geloven – maar dat maakt mijn werklust eigenlijk alleen maar groter. Ik sta iedere ochtend op met de gedachte: what’s next?”

V Eer uw vader en uw moeder
“Mijn ouders kwamen allebei uit gegoede families. Ze bewoonden een mooi, modern appartement in Praag, maakten deel uit van de high society en deelden een prachtig leven samen tot in september ’38 het Verdrag van München werd getekend en de fascisten het land konden overnemen. Ineens zaten ze in Engeland, als vluchteling. Mijn vader sprak een beetje Engels, mijn moeder nauwelijks. Ze moesten helemaal opnieuw beginnen. Na de oorlog werd mijn vader ambassadeur in Joegoslavië, maar toen de communisten oprukten, besloten mijn ouders wéér te vluchten, dit keer naar de Verenigde Staten van Amerika. Ze hebben er werkelijk alles aan gedaan om ons – mijn broer, mijn zus en mij – te beschermen, om ons een betere toekomst te geven.

“Ik merkte aan mijn ouders wel dat ze hun familie in Tsjechoslowakije misten, dat leek me logisch want we vormden als gezin een soort eilandje, daar in Denver, Colorado. Toch zou ik er pas na hun dood achterkomen wat hen vooral zo bezorgd en verdrietig had gemaakt.

“In 1997, toen ik minister van buitenlandse zaken werd, ontdekten een paar journalisten dat ik een Joodse achtergrond had. Sterker nog: 26 familieleden, onder wie drie van mijn grootouders, zijn tijdens de Holocaust omgekomen. Ik kreeg al snel te horen dat ik mijn verleden had ‘verzwegen’, mensen begrepen niet hoe mijn ouders zo’n gruwelijk verhaal voor hun kinderen verborgen hadden kunnen houden. Volgens mij heeft het ook te maken met wat ik je eerder vertelde over onze tijd in Londen, tijdens de bombardementen: ze wilden ons niet opzadelen met een verhaal waar we toch niets meer aan konden veranderen.

“Ik herinner me dat ik weleens naar mijn grootouders had gevraagd. Kennelijk nam ik genoegen met de mededeling dat ze overleden waren, want ja: opa’s en oma’s zijn oud en wie oud is, gaat dood. Een paar jaar geleden vond ik het dagboek van mijn oma, mijn moeders moeder. Ze was 54 toen ze haar laatste aantekeningen maakte. Ze schrijft over alledaagse dingen, maar ook over het feit dat er ineens een onderscheid werd gemaakt tussen Ariërs en niet-Ariërs en dat ze hun winterkleren moesten afstaan aan Duitse soldaten. Af en toe schrijft ze iets over mij, ‘Madlenka’, en over al de schattige dingen die ik had gezegd. Ik voelde het bloed uit mijn gezicht wegtrekken toen ik dat las. Het was net alsof ik flessenpost kreeg van een andere generatie. Ineens was de vrouw die ik nooit had gekend een oma die met liefde naar mij, haar kleinkind, had gekeken, maar vooral ook: iemand die op 22 april 1942 plotseling was gestopt met schrijven, naar een concentratiekamp werd afgevoerd waar ze niet veel later zou worden vermoord.

“Ik ben me altijd bewust geweest van de Holocaust. Ik heb daar ook politiek naar gehandeld, door fascisme te bestrijden, etnische zuiveringen tegen te gaan en me, bijvoorbeeld, in te zetten voor de totstandkoming van het Joegoslaviëtribunaal in 1993. Maar ik heb nooit geweten dat die geschiedenis ook op mijzelf betrekking had.

“Ik ben met mijn drie dochters en mijn kleinkinderen naar Terezin (Theresienstadt, AV), in de Tsjechische republiek, gegaan. We hebben de plaats bezocht waar de namen van onze familie tussen die van al die andere oorlogsslachtoffers staan. Het is belangrijk om dit verhaal door te geven, om onze geschiedenis te kennen. Door alles wat ik over mijn verleden te weten ben gekomen, heb ik nog meer eerbied voor mijn ouders gekregen. Het idee dat ze ons deze last niet wilden bezorgen, heeft me enorm aangegrepen, vooral ook omdat ik nu weet hoe zwaar het voor hen zelf moet zijn geweest.”

IV Gij zult niet doodslaan
“Dat is een makkelijk gebod. En tegelijkertijd ook helemaal niet. Want wat moet je doen als er op grote schaal mensen worden afgeslacht, niet om wat ze doen, maar om wie ze zijn? Omdat ze een andere religie aanhangen, bijvoorbeeld. Ik ben als VN-ambassadeur betrokken geweest bij de beslissing om tijdens de Balkanoorlog twee keer – in 1995 in Bosnië en vier jaar later in Kosovo – militair in te grijpen om zo een einde aan het bloedvergieten te maken. Ik heb niet persoonlijk iemand om het leven gebracht, maar ik werd toch een ‘horrible human being’ en ‘Madam War’ genoemd om iets wat we, als VN, hadden gedaan: voorkomen dat er nog meer onschuldige burgerslachtoffers zouden vallen. Ik ben er nog steeds van overtuigd dat het de juiste beslissing was. Ik geloof in vrede, maar ik ben geen pacifist.”

VII Gij zult niet echtbreken
“Daar ben ik het helemaal mee eens, maar mijn man vertelde me op een dag dat hij verliefd was op een andere vrouw – mooier en jonger, zei hij – en dat, wat hem betrof, ons huwelijk ontbonden kon worden. Ik was 54. Tot dat moment had ik al mijn beslissingen genomen op basis van een ‘wij’; nu moest ik ineens voor mezelf gaan spreken. De paradox is dat ik waarschijnlijk nooit minister van buitenlandse zaken was geworden als ik met Joe getrouwd was gebleven, omdat ik in die periode, toen hij net weg was, alleen ging reizen, een onafhankelijk leven begon te leiden en ongelooflijk veel heb geleerd.

“Soms heb ik er spijt van dat ik eerder zo openhartig ben geweest over die echtscheiding, maar er zijn zoveel vrouwen die hetzelfde hebben meegemaakt en me juist dankbaar zijn dat ik erover heb verteld, dat ik er uiteindelijk toch vrede mee heb. Ik ben nu eenmaal geen perfect rolmodel. Ik heb iets meegemaakt wat heel erg verdrietig is. Hoewel mijn man in gebreke is gebleven, heb ik tóch het gevoel dat ik heb gefaald. Het is me niet gelukt om getrouwd te blijven. Maar goed, mijn ex-man was een goede vader voor onze drie fantastische dochters. Daar kan ik alleen maar heel dankbaar voor zijn. Of ik ooit nog eens zal trouwen? Haha, nee, dat zit er voor mij niet in. Ik denk dat ik mannen afschrik.”

VIII Gij zult geen andere goden voor mijn aangezicht hebben
“Veel mensen hebben het minder goed dan ik en ik doe mijn best om, waar mogelijk, verandering in hun situatie te brengen. Ik zie mezelf dus niet als een rijker iemand die van de armen steelt, al geloof ik wel dat dit probleem wereldwijd, maar vooral ook in Amerika, beter moet worden aangepakt. Amerikanen hebben altijd vooropgestaan in het opvangen van vluchtelingen, in het hulp bieden aan de mensen die ons nodig hebben. Van dat beleid is weinig over. Ik heb ooit gezegd dat het Vrijheidsbeeld huilt. Zo zie ik het nog steeds.”

IX Gij zult geen valse getuigenissen spreken tegen uw naaste

“Wat is de waarheid? Dat is, in deze tijden van fake news, hacking en social media, misschien wel een van de lastigste vragen die je kunt stellen. Als ik lesgeef, willen mijn studenten weten waar ze betrouwbaar nieuws vandaan moeten halen en het eerlijke antwoord is: ik weet het ook niet. Je moet zo veel mogelijk bronnen raadplegen om erachter te komen waar bepaalde feiten vandaan komen, niet zomaar overal achteraan hollen.

“We zitten, zeker in Amerika, in een cruciale periode; het kan echt twee kanten op gaan. Kijk bijvoorbeeld naar alles wat er is gebeurd sinds 25 mei, de dag waarop George Floyd werd vermoord. Dit is het moment om je af te vragen waar die raciale ongelijkheid vandaan komt, hoe we ervoor kunnen zorgen dat we ons gedrag gaan veranderen. We hebben de mogelijkheid om antwoord te vinden op lastige vragen, maar we lopen als samenleving ook een enorm gevaar omdat we geleid worden door een man die dit proces juist lijkt te willen tegenhouden en op geen enkele manier behulpzaam is. Ik denk dat het goed zou zijn als ook onze president eens iets langer over de Tien Geboden na zou denken.”

X Gij zult niet begeren uws naasten huis; gij zult niet begeren uws naasten vrouw, noch zijn dienstknecht, noch zijn dienstmaagd, noch zijn rund, noch zijn ezel, noch iets dat van uw naaste is
“Oké, ik wil je eerst iets vertellen. Ik ben goed bevriend geraakt met Gabriel Garcia Márquez en op een dag, toen we door Cartagena wandelden en hij me de plekken liet zien die een rol spelen in zijn roman ‘Liefde in tijden van cholera’, vroeg hij of ik van plan was om mijn memoires te schrijven. Dat klopt, zei ik. Goed, dan wilde hij me één advies geven: wees niet boos als je dat gaat doen. Vandaar deze – onuitstaanbare, ik weet het – reactie: verhalen over afgunst en jaloezie houd ik liever voor me.

“Ik weet niet of ik wijzer word, ik probeer mezelf wel iedere dag te verbeteren. Geduldiger te zijn, bijvoorbeeld. Het is wel zo dat ik de omstandigheden steeds beter begrijp waardoor ik zaken soms iets sneller kan relativeren. Dat is het voordeel van ouder worden, sure, maar als ik de keuze had, zou ik toch veel liever jonger zijn.”

Bron: trouw.nl
 
Amerikaanse oud-minister Madeleine Albright (84) overleden

1937-2022 Madeleine Albright, de eerste vrouwelijke minister van Buitenlandse Zaken in de VS, is overleden. Ze is 84 jaar oud geworden. Dat heeft haar familie bekendgemaakt. Albright leed aan kanker.


Bron: PZC.nl - 23 maart 2022

download.jpg

De Tsjechisch-Joodse Albright werd in 1937 in Praag geboren als Marie Jana Korbelová. In haar geboorteland vluchtte ze als kind voor de nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog.

De Democratische politica en diplomate was van 1997 tot 2001 minister van Buitenlandse Zaken onder president Bill Clinton. Daarmee was ze de eerste vrouw op die post in de Verenigde Staten.
Albright werd in 1993 de Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties. Ze werd beschouwd als een taaie diplomaat die - in tegenstelling tot haar regering - niet aarzelde om zich te mengen in de twee grootste buitenlandse crises in de jaren negentig: de genocides in Rwanda en Bosnië-Herzegovina.

Terwijl de Amerikanen terughoudend waren om zich te mengen in de Bosnisch-Servische oorlog, uit angst voor een tweede Vietnam, pleitte Albright juist voor harder optreden tegen de Serviërs. Uiteindelijk dwongen de Amerikanen samen met de Navo pas na drie jaar met luchtaanvallen de Serviërs op de knieën.
In latere jaren groeide Albright uit tot een icoon van de feministische beweging.
 
Eerste vrouwelijke buitenlandminister van de VS Madeleine Albright (84) overleden

Bron: NU.nl - 23 maart 2022

Voormalig minister van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten Madeleine Albright is woensdag op 84-jarige leeftijd overleden aan de gevolgen van kanker. Dat laat haar familie weten op Twitter.

Albright was tussen 1997 en 2001 minister van Buitenlandse Zaken in de regering van president Bill Clinton. Ze was de eerste vrouw met die functie in de Amerikaanse geschiedenis. Voordat ze minister werd, werkte ze als de Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties. Naast Engels sprak ze ook goed Frans, Tsjechisch, Russisch, Duits en Pools.

In een poging om het nucleaire programma van Noord-Korea te beëindigen, reisde Albright in 2000 naar Pyongyang om toenmalig leider Kim Jong-il te ontmoeten. Ze werd daarmee de eerste hooggeplaatste Amerikaanse diplomaat die het zeer afgesloten land bezocht.

'Een speciale plek in de hel'
Na haar tijd als minister zette ze zich in om kansen te creëren voor jonge vrouwen. Eén van haar gevleugelde uitspraken was: "Er is een speciale plaats in de hel voor vrouwen die elkaar niet helpen." Albright werd geboren in het toenmalige Tsjechoslowakije en vluchtte op jonge leeftijd voor de nazi's naar de Verenigde Staten. Een paar jaar later kreeg ze het Amerikaanse staatsburgerschap.

Servische president achter de tralies
Albright maakte carrière als diplomaat. In die rol viel ze op met gedurfde uitspraken over de genocides in Rwanda en Bosnië en Herzegovina, waar de VS moeite had om een standpunt te bepalen. In 1993 werd Albright namens de VS ambassadeur bij de Verenigde Naties. Ook in die rol bleef ze zich inzetten voor stevige maatregelen om het conflict tussen Servië, Bosnië en Herzegovina op te lossen. Hierdoor belandden uiteindelijk de Servische president Slobodan Milosevic en andere Bosnisch-Servische leiders in de gevangenis.

In 2003 publiceerde Albright haar memoires Madam Secretary. Daarnaast werkte ze als professor aan de Georgetown Universiteit.
De Democraat overleed in het bijzijn van haar familie en vrienden.
 

kuurgast

Donateur
Madeleine Albright, de Madam Secretary die ondiplomatiek was met haar broches

Madam Secretary, luidde de titel van Madeleine Albrights autobiografie. Toepasselijk, want de 84-jarige Amerikaanse, die woensdag overleed, was van 1997 tot 2001 onder president Bill Clinton de eerste vrouwelijke minister van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten. Albright overleed aan de gevolgen van kanker.


'Om Europa te begrijpen moet je een genie zijn. Of Frans', is een van haar bekendste quotes, waarmee ze de onmogelijkheid van Amerikanen om Europa te begrijpen vatte. De clou is dat ze zelf als Marie Jana Korbelová in een Tsjecho-Slowaaks gezin in Praag werd geboren. Nog voor het begin van de Tweede Wereldoorlog vluchtte haar familie, van Joodse komaf, naar Londen.

Na de oorlog keerde Albright terug naar Praag. Al was haar verblijf van korte duur. In 1948 moest haar gezin opnieuw vluchten - deze keer voor de communisten. Zo belandde ze in New York. De naam Albright kreeg ze via haar man, met wie ze 23 jaar was getrouwd. Haar voornaam Madeleine koos ze toen ze in Zwitserland Frans leerde.

Via connecties aan de universiteit belandde Albright als medewerkster bij Zbigniew Brzezinski, de nationale veiligheidsadviseur van president Jimmy Carter. Later werd ze diplomatiek adviseur van verschillende andere Democratische politici. Toen Bill Clinton in 1993 president werd, benoemde hij haar tot ambassadeur bij de Verenigde Naties.

Clinton promoveerde haar tijdens zijn tweede ambtstermijn tot minister van Buitenlandse Zaken. Als de belangrijkste Amerikaanse diplomate kreeg ze de Balkanoorlog op haar bord, streed ze voor het inperken van het aantal kernwapens en was ze een voorvechtster van mensenrechten en democratie.

Albright vervulde haar functie met flair en humor. Ze gebruikte haar kenmerkende broches als een wapen. Toen de Iraakse pers haar als een slang afschilderde, ontmoette ze haar Iraakse ambtsgenoot met een slang op haar revers. De Servische generaal Ratko Mladic, die haar een geit had genoemd, ging ze tegemoet met een viervoeter op de borst.

Albright zag de Verenigde Staten als de indispensable nation, het land dat de anderen de weg naar de democratie toont. 'Ik weet dat de Amerikaanse mannen en vrouwen in uniform altijd bereid zijn offers te brengen voor vrijheid, democratie en de Amerikaanse manier van leven', klonk het in 1998. De latere oorlogen in Afghanistan en Irak betekenden echter het failliet van die kijk.

Na haar politieke carrière bleef Albright actief in het politieke debat. Ze streed voor de emancipatie van vrouwen. 'Er is een speciale plaats in de hel voor vrouwen die elkaar niet helpen' is een van haar klassieke uitspraken.

Ook haalde ze herhaaldelijk zwaar uit naar Donald Trump, die ze de 'meest ondemocratische president in de moderne Amerikaanse geschiedenis' noemde. Atypisch voor een diplomate. Maar, zo stelde ze, 'het heeft me veel tijd gekost om een stem te vinden, nu ik die gevonden heb, ga ik niet zwijgen.'
Bron tijd.be.
Zie ook artikel over haar broches op hedendaagsesieraden.nl.
---------------------------------------------------------------------------------

In 2019 waarschuwde ze al vanwege Poetin
Ze sprak toen ook over het Rusland van Poetin: "Ik ben nerveus dat de Russen ons uit Europa willen verwijderen en willen dat we geen partners hebben."

Een maand voordat de Russische invasie van Oekraïne in februari 2022 begon, schreef ze een opmerking aan de New York Times, waarin ze de Russische heerser Vladimir Poetin waarschuwde dat ze een "historische fout" zou maken in de agressie in Oekraïne, die verwoestende gevolgen zou hebben voor zijn land .
"In plaats van de weg vrij te maken voor Rusland, zou een invasie van Oekraïne Poetin beschaamd maken, waardoor zijn land diplomatiek geïsoleerd, economisch verlamd en strategisch kwetsbaar zou worden tegenover een sterkere en meer verenigde westerse alliantie", schreef Albright.
Ze deelde ook een notitie van haar eerste ontmoeting met Poetin.
"Poetin is klein en bleek. Zo koud dat hij bijna een reptiel is."
Bron oa nytimes.com.
-----------------------------------------------------------------------
In navolging van haar vader Josef Korbel heeft Madeleine Albright diverse boeken geschreven waarvan enkele in het Nederlands vertaald zijn:

Fascisme, een waarschuwing.
Uitgeverij De Arbeiderspers, Amsterdam, 2018.
Praagse winter, het verhaal van mijn jeugd in oorlogstijd, 1937-1948.
Uitgeverij Ambo, Amsterdam, 2013
Mevrouw de minister, het persoonlijke verhaal van de machtigste vrouw van de VS.
Uitgeverij Anthos, Amsterdam, 2003
De macht en de almacht, over Amerika, God en de toestand van de wereld.
Uitgeverij Anthos, Amsterdam, 2006
Memo aan de nieuwe president.
Uitgeverij Ambo, Amsterdam, 2008
De hel en andere bestemmingen, memoires 2001-2019.
Uitgeverij Ambo|Anthos, Amsterdam, 2020
 

kuurgast

Donateur
Een geweldig en inspirerend persoon. Politici rouwen om Albrights dood.

De dood van de in Praag geboren en voormalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Madeleine Albright heeft in Tsjechië veel ontzetting veroorzaakt. Na de Fluwelen Revolutie in 1989 was ze adviseur van president Václav Havel en in 1997 ontving ze de Orde van de Witte Leeuw, de hoogste Tsjechische staatsonderscheiding.
Talloze politici betuigden onmiddellijk hun condoleances op Twitter.

De Tsjechische premier Petr Fiala verklaarde dat Albright buitengewone verdiensten heeft voor de Tsjechische Republiek en dat de Tsjechische Republiek veiliger is dankzij zijn lidmaatschap van de Noord-Atlantische Alliantie. "Ze verdient grote bewondering en we buigen voor haar nagedachtenis", zei Fiala.

"Niemand in de VS heeft zoveel voor ons gedaan als zij. We denken hierover na op een moment dat de NATO ons beschermt tegen de arrogante expansie van Rusland", schreef Europarlementariër Alexandr Vondra op Twitter.

Albright was verantwoordelijk voor de democratisering van Oost-Europa na de Koude Oorlog, ze was een groot figuur in de Amerikaanse en Tsjechische geschiedenis, zei de directeur van de Václav Havel-bibliotheek, Michael Žantovský, die bevriend raakte met Albright en ook haar memoires vertaalde. Hij sprak twee weken geleden nog met Madeleine Albright.
"Ze is een groot figuur geweest in zowel de Amerikaanse als de moderne geschiedenis, omdat ze een enorme bijdrage heeft geleverd aan de democratisering van ons deel van Europa na het einde van de Koude Oorlog en het einde van de oorlog in het voormalige Joegoslavië, en ons heeft geholpen om een zeer nauwe banden met de Verenigde Staten en hen te helpen "zei Žantovský.

De voorzitter van de Kamer van Afgevaardigden, Markéta Pekarová Adamová schreef: "De dood van Madeleine Albright heeft me hard geraakt. Ze heeft een enorme bijdrage geleverd aan het feit dat Tsjechië een integraal onderdeel is van de NAVO, ze heeft altijd geprobeerd de wereld veiliger te maken. Mijn innige deelneming gaat uit naar haar dierbaren.
Dank u wel, mevrouw de secretaris!"

Minister van Cultuur Martin Baxa herinnerde eraan dat Albright zeer geïnteresseerd was in de toetreding van Tsjechië, Polen en Hongarije tot de NATO. "We waarderen deze daad meer dan ooit tevoren. Eer haar nagedachtenis!”, schreef hij op Twitter.

"De nobele dame en onze man in Washington zijn vertrokken", zei parlementslid Marek Výborný op twitter. Hij herinnerde eraan dat haar joodse familie haar wortels had in Letohrad in de regio Orlické Ústí, dat wil zeggen in de regio waar Výborný vandaan komt. "Dank daarvoor, dat ze haar afkomst niet is vergeten en dichtbij bleef. Eer aan haar nagedachtenis."

Het Památník Terezín herinnerde zich ook de joodse wortels van Albright op Twitter.
"De voormalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Madeleine Albright is vandaag overleden. Ze had 26 leden van haar familie in Terezín tijdens de oorlog, en ze bezocht Terezín verschillende keren. Eer aan haar nagedachtenis en oprechte deelneming aan de hele familie."

Martin Netolický, de gouverneur van Pardubice, herinnerde zich ook de ontmoeting met Albright, wiens vader Josef Korbel een inwoner was van Letohrad. "Tijdens onze ontmoeting in Washington of toen in mijn geboorteland Letohrad, zag ik een persoon met natuurlijk gezag, maar toch bescheiden en fatsoenlijk. Het kan zijn dat we haar inzicht en diplomatieke ervaring nu missen', zei hij.

Bronnen irozhlas.cz + seznamzpravy.cz + deutsch.radio.cz + novinky.cz.
 

kuurgast

Donateur
Ruim een maand later.....
Vandaag 27 april, was de uitvaartdienst in de Washington National Cathedral.

Er waren begrafenistoespraken van de Amerikaanse president Joe Biden en ex-president Bill Clinton.
In zijn toespraak zei president Biden dat "niemand in deze eeuw de democratie meer heeft verdedigd dan Albright".
"We herinneren ons de trotse Amerikaanse vrouw en dochter van Tsjechië", zei hij ook. Ze wist hoe het was om oorlog te doorstaan en vervolging te ontvluchten, niemand in de 20e en 21e eeuw verdedigde vrijheid zoals zij. Ze is ook nooit haar afkomst vergeten, voegde de chef van het Witte Huis eraan toe.
De voormalige Amerikaanse president Bill Clinton zei toen tijdens de ceremonie dat Albright een vol leven had geleefd. "Soms maakte ze ons aan het lachen, soms maakte ze ons boos, maar ze leefde een vol leven omdat ze wist wat ze geloofde en wat ze verdedigde. "Vrijheid is nooit zeker en de verleiding om macht te misbruiken is erg groot", zei Clinton.

Ook alle drie haar dochters gaven samen een beschrijving over haar leven als moeder die ondertussen van alles deed.
Een Tsjechische delegatie onder leiding van minister van Buitenlandse Zaken Jan Lipavský was ook aanwezig bij de uitvaartdienst voor de ex-minister van Buitenlandse Zaken Albright, die uit Praag kwam. Leden van de delegatie waren Senaatsvoorzitter Miloš Vystrčil, Senaatsondervoorzitter Jiří Růžička en Voorzitter van de Senaatscommissie Buitenlandse Zaken Pavel Fischer.
Havels weduwe Dagmar had ook een uitnodiging ontvangen, maar was volgens haar verklaring verhinderd wegens werkdruk.
De mensen in de kathedraal dragen maskers op verzoek van de familie.
Bron oa seznamzpravy.cz.

Zie hele uitvaart op video van youtube:
 
Laatst bewerkt:
Bovenaan