Ad Verschoor
Donateur
‘Tsjechische Trump’ in het nauw
Met nog ruim een maand te gaan tot de parlementsverkiezingen in Tsjechië, staat de waarschijnlijke winnaar en toekomstige minister-president Andrej Babis onder verdenking van gesjoemel met EU-subsidies. Woensdag besluit het parlement of justitie hem mag vervolgen.
Zakenman Babis, leider van de liberaal-populistische ANO-partij, staat aan het hoofd van de Agrofert Group, een conglomeraat van bedrijven in de chemie, landbouw en media en tevens de grootste werkgever van Tsjechië. Justitie verdenkt hem ervan tien jaar geleden een bedrijfsonderdeel te hebben losgekoppeld van Agrofert met het doel EU-subsidies in de wacht te kunnen slepen die eigenlijk bedoeld zijn voor mkb’ers.
Politicus en zakenman Andrej Babis moest eerder dit jaar aftreden als minister van financiën na verdenkingen van gesjoemel met EU-subsidies.Foto: AP/ HH
Babis is via dit bedrijfsonderdeel eigenaar van Het Ooievaarsnest, een luxeresort voor rijke Tsjechen even buiten Praag. Het resort ontving bijna €2 mln aan subsidies. Volgens Babis was dit volstrekt legaal omdat het resort in 2008 niet zijn eigendom was, maar dat van familieleden. Dat Het Ooievaarsnest een paar jaar later weer terugkeerde in de schoot van Agrofert, doet volgens hem niet ter zake.
Ooievaarsnest
Het schandaal kostte eerder dit jaar Babis zijn baan als minister van financiën, een functie die hij sinds 2014 had vervuld in de regering van de sociaaldemocratische minister-president Bohuslav Sobotka. De twee mannen konden slecht met elkaar overweg. Babis noemde Sobotka ‘de grootste klootzak’ die hij kent en typeerde de minister van buitenlandse zaken Michaela Marksova als een ‘onbekwame idioot die zuipt als een koe’. Volgens Babis probeert Sobotka de zaak rond de EU-subsidies nu te gebruiken om hem vlak voor de verkiezingen van 21 en 22 oktober zwart te maken.
Politieke rivaal
Volgens Babis probeert premier Sobotka de zaak rond de EU-subsidies nu te gebruiken om hem vlak voor de verkiezingen van 21 en 22 oktober zwart te maken.
De kans dat dit lukt is klein. Het onderzoek tegen Babis loopt al sinds 2015, en het heeft ANO tot op heden geen stemmen gekost. In de peilingen ligt ANO met 30% van de stemmen een straatlengte voor op de sociaaldemocraten, die kunnen rekenen met 10% à 15%. ANO is daarmee favoriet om met Babis de nieuwe premier te leveren. Een stembuszege zou hem zijn immuniteit teruggeven, wat vervolging in Tsjechië onmogelijk maakt.
Kil tegenover EU
Andere partijen die kans maken de kiesdrempel te halen zijn de communistische partij, de christendemocraten, de liberaal-conservatieve partij Top 09, en de nationaal-populistische partij Vrijheid en Directe Democratie.
Politicologen zien in Babis’ boodschap, een combinatie van streng migratiebeleid, een kille houding tegenover de EU en — o ironie — een strenge aanpak van corrupte politici, de sleutel tot zijn populariteit. Petr Jüptner van de Karelsuniversiteit in Praag beschrijft Babis als een mengeling van Donald Trump en Silvio Berlusconi: een puissant rijke outsider van wie kiezers verwachten dat hij de gezapige politiek kan opschudden. ‘De Tsjechen denken heel zwart-wit over Babis’, zegt Jüptner. ‘De ene helft vindt hem fantastisch omdat hij een succesvol zakenman is die constant afgeeft op de politieke elite en met Agrofert werk biedt aan duizenden mensen. De andere helft haat hem vanwege zijn rijkdom en schimmige zakendeals.’
Klein begonnen
Babis werd rijk door in de jaren negentig handig gebruik te maken van de privatiseringsgolf die over Tsjechië rolde. Hij begon klein, maar wel met een fantastisch netwerk dat hij had opgebouwd als lid van de communistische partij en werknemer van de Tsjechische handelsmaatschappij Petrimex in Marokko. In de media doken berichten op dat hij in de jaren tachtig voor de KGB zou hebben gespioneerd, maar dat is nooit bewezen.
Met Agrofert nam Babis vanaf 1993 het ene na het andere staatsbedrijf over. Woordvoerder Karel Hanzelka zegt dat Agrofert meer dan 1500 dochtermaatschappijen heeft en werk biedt aan 34.000 werknemers in 18 landen. Het concern bezit 23 kranten, 3 tv-stations en een radiozender.
Agrofert is in Nederland actief met GreenChem, een in Breda gevestigd bedrijf dat zich richt op de productie en distributie van AdBlue, een vloeistof die in dieselauto’s wordt gebruikt om de uitstoot van stikstofoxide te neutraliseren. Met al die belangen en bedrijven lijkt het probleem van belangenverstrengeling levensgroot. ‘Hij heeft Agrofert weliswaar overgedragen aan zijn vrouw, maar is dat genoeg’, vraagt Jüptner zich af.
Bron: fd.nl
Met nog ruim een maand te gaan tot de parlementsverkiezingen in Tsjechië, staat de waarschijnlijke winnaar en toekomstige minister-president Andrej Babis onder verdenking van gesjoemel met EU-subsidies. Woensdag besluit het parlement of justitie hem mag vervolgen.
Zakenman Babis, leider van de liberaal-populistische ANO-partij, staat aan het hoofd van de Agrofert Group, een conglomeraat van bedrijven in de chemie, landbouw en media en tevens de grootste werkgever van Tsjechië. Justitie verdenkt hem ervan tien jaar geleden een bedrijfsonderdeel te hebben losgekoppeld van Agrofert met het doel EU-subsidies in de wacht te kunnen slepen die eigenlijk bedoeld zijn voor mkb’ers.
Politicus en zakenman Andrej Babis moest eerder dit jaar aftreden als minister van financiën na verdenkingen van gesjoemel met EU-subsidies.Foto: AP/ HH
Babis is via dit bedrijfsonderdeel eigenaar van Het Ooievaarsnest, een luxeresort voor rijke Tsjechen even buiten Praag. Het resort ontving bijna €2 mln aan subsidies. Volgens Babis was dit volstrekt legaal omdat het resort in 2008 niet zijn eigendom was, maar dat van familieleden. Dat Het Ooievaarsnest een paar jaar later weer terugkeerde in de schoot van Agrofert, doet volgens hem niet ter zake.
Ooievaarsnest
Het schandaal kostte eerder dit jaar Babis zijn baan als minister van financiën, een functie die hij sinds 2014 had vervuld in de regering van de sociaaldemocratische minister-president Bohuslav Sobotka. De twee mannen konden slecht met elkaar overweg. Babis noemde Sobotka ‘de grootste klootzak’ die hij kent en typeerde de minister van buitenlandse zaken Michaela Marksova als een ‘onbekwame idioot die zuipt als een koe’. Volgens Babis probeert Sobotka de zaak rond de EU-subsidies nu te gebruiken om hem vlak voor de verkiezingen van 21 en 22 oktober zwart te maken.
Politieke rivaal
Volgens Babis probeert premier Sobotka de zaak rond de EU-subsidies nu te gebruiken om hem vlak voor de verkiezingen van 21 en 22 oktober zwart te maken.
De kans dat dit lukt is klein. Het onderzoek tegen Babis loopt al sinds 2015, en het heeft ANO tot op heden geen stemmen gekost. In de peilingen ligt ANO met 30% van de stemmen een straatlengte voor op de sociaaldemocraten, die kunnen rekenen met 10% à 15%. ANO is daarmee favoriet om met Babis de nieuwe premier te leveren. Een stembuszege zou hem zijn immuniteit teruggeven, wat vervolging in Tsjechië onmogelijk maakt.
Kil tegenover EU
Andere partijen die kans maken de kiesdrempel te halen zijn de communistische partij, de christendemocraten, de liberaal-conservatieve partij Top 09, en de nationaal-populistische partij Vrijheid en Directe Democratie.
Politicologen zien in Babis’ boodschap, een combinatie van streng migratiebeleid, een kille houding tegenover de EU en — o ironie — een strenge aanpak van corrupte politici, de sleutel tot zijn populariteit. Petr Jüptner van de Karelsuniversiteit in Praag beschrijft Babis als een mengeling van Donald Trump en Silvio Berlusconi: een puissant rijke outsider van wie kiezers verwachten dat hij de gezapige politiek kan opschudden. ‘De Tsjechen denken heel zwart-wit over Babis’, zegt Jüptner. ‘De ene helft vindt hem fantastisch omdat hij een succesvol zakenman is die constant afgeeft op de politieke elite en met Agrofert werk biedt aan duizenden mensen. De andere helft haat hem vanwege zijn rijkdom en schimmige zakendeals.’
Klein begonnen
Babis werd rijk door in de jaren negentig handig gebruik te maken van de privatiseringsgolf die over Tsjechië rolde. Hij begon klein, maar wel met een fantastisch netwerk dat hij had opgebouwd als lid van de communistische partij en werknemer van de Tsjechische handelsmaatschappij Petrimex in Marokko. In de media doken berichten op dat hij in de jaren tachtig voor de KGB zou hebben gespioneerd, maar dat is nooit bewezen.
Met Agrofert nam Babis vanaf 1993 het ene na het andere staatsbedrijf over. Woordvoerder Karel Hanzelka zegt dat Agrofert meer dan 1500 dochtermaatschappijen heeft en werk biedt aan 34.000 werknemers in 18 landen. Het concern bezit 23 kranten, 3 tv-stations en een radiozender.
Agrofert is in Nederland actief met GreenChem, een in Breda gevestigd bedrijf dat zich richt op de productie en distributie van AdBlue, een vloeistof die in dieselauto’s wordt gebruikt om de uitstoot van stikstofoxide te neutraliseren. Met al die belangen en bedrijven lijkt het probleem van belangenverstrengeling levensgroot. ‘Hij heeft Agrofert weliswaar overgedragen aan zijn vrouw, maar is dat genoeg’, vraagt Jüptner zich af.
Bron: fd.nl