kuurgast
Donateur
Aanvragen en deadlines: hoe EU-mensen kunnen stemmen bij lokale verkiezingen in Tsjechië.
Volgende week vrijdag en zaterdag vinden in Tsjechië lokale verkiezingen plaats. Niet alleen Tsjechen hebben stemrecht, maar ook buitenlanders uit de EU kunnen hun favoriete vertegenwoordigers en partijen in de stadsparlementen kiezen. Maar hoe schrijf je je in voor de verkiezingen? En kan een buitenlander eigenlijk burgemeester worden? We hebben de belangrijkste zaken voor je op een rijtje gezet.
Alle EU-burgers in Tsjechië met een permanente of tijdelijke verblijfsvergunning die 18 jaar of ouder zijn - mogen stemmen bij de komende lokale verkiezingen vanwege een richtlijn van de Europese Unie.
Tomáš Jirovec leidt de afdeling verkiezingen van het Tsjechische ministerie van Binnenlandse Zaken. In een interview met Radio Prague International licht hij de voorwaarden toe die gelden voor buitenlanders:
“De EU-burger moet op de tweede dag van de verkiezingen, dat is 24 september, minstens 18 jaar oud zijn. Naast het staatsburgerschap in een EU-lidstaat is ook een tijdelijke of permanente verblijfsvergunning in Tsjechië vereist.”
Maar dat is niet alles. Om hun stem te kunnen uitbrengen, moeten vreemdelingen eerst de inschrijving in de bijlage in het kiezersregister aanvragen. De aanvraag kan elektronisch worden gedaan, maar hiervoor is wel een registratie nodig voor elektronische communicatie met de autoriteiten of een bericht met een digitale handtekening. Een simpele e-mail of zelfs een telefoontje is niet genoeg. Tomáš Jirovec benadrukt ook:
"Omdat de verkiezingen op handen zijn en ik er vanuit ga dat de persoon verblijft waar hij wil stemmen, is het raadzaam om zich persoonlijk aan te melden bij het gemeentehuis. Dit sluit miscommunicatie uit en voorkomt ongewenste vertragingen.”
Belangstellenden moeten niet onnodig wachten, want de inschrijving in de bijlage bij het kiezersregister moet volgende week woensdagmiddag gebeuren.
Om zijn identiteit te bewijzen op het stadskantoor, moet de burger zowel zijn identiteitskaart als de door Tsjechië afgegeven verblijfsvergunning overleggen. Hoewel het maar één bezoek aan de autoriteiten is, kan dit een van de redenen zijn waarom EU-burgers in Tsjechië nauwelijks gebruik maken van hun rechten. Volgens Tomáš Jirovec zijn van de meer dan 100.000 buitenlanders die aan de verkiezingen in Tsjechië mochten deelnemen, er maar een paar duizend ingeschreven in het register. Het aantal mensen dat daadwerkelijk gaat stemmen ligt waarschijnlijk nog lager. Het proces moet in de toekomst eenvoudiger worden...
“Het ministerie van Binnenlandse Zaken komt nu met een voorstel voor hervorming van het kiesstelsel. Het zorgt ervoor dat buitenlanders automatisch op de kiezerslijst worden opgenomen”, zei Tomáš Jirovec. Het wetsvoorstel wordt daarom deze week overhandigd aan de overheidsinstanties. Volgens Jirovec is er vanaf begin 2026 een wijziging van de procedure gepland, zodat een aparte aanvraag bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen wellicht niet meer nodig is.
Het is in ieder geval geruststellend dat u zich maar één keer hoeft aan te melden voor inschrijving in het kiezersregister. Ook als u binnen Tsjechië verhuist, wordt u automatisch geïnformeerd over de verkiezingen en opgenomen in de lijst.
Maar wat gebeurt er nadat u voor het eerst in het register bent ingeschreven? Enkele dagen voor de verkiezingen krijgen kiezers post van hun gemeente. Het bevat niet alleen informatie over waar en wanneer de verkiezing zal plaatsvinden, het bevat ook het stembiljet. Als u echter op het laatste moment op de kiezerslijst wordt opgenomen, is het mogelijk dat u het stembiljet niet per post ontvangt. Maar er is geen reden tot paniek, zegt Tomáš Jirovec: “De stembiljetten bij lokale verkiezingen zien er relatief ingewikkeld uit. We verwachten dan ook dat kiezers hun stembiljetten thuis invullen en meenemen. Mocht dit niet het geval zijn, het Ministerie van Binnenlandse Zaken zorgt voor genoeg stembiljetten ter plaatse. Er is een reserve in elk stembureau.”
EU-burgers moeten echter zeker hun verblijfsvergunning in Tsjechië bij zich hebben. Overigens bestaat stemmen per post niet bij lokale verkiezingen in dit land. Het is ook niet mogelijk om in een ander stembureau of zelfs in het buitenland te stemmen.
Als het stembiljet in de stembus glijdt, zit het werk van de meeste kiezers erop en genieten ze van de rest van het weekend. Anderen willen echter bijzonder betrokken zijn en de stemmen tellen. Maar kunnen buitenlanders in Tsjechië ook verkiezingswerkers zijn?
"Ja, dat kan. Een lid van de verkiezingscommissie kan een Tsjech zijn of een burger van een ander EU-land”, zegt Jirovec. Maar er zijn de gebruikelijke voorwaarden: "Bij het afleggen van de eed om te stemmen, moet de persoon minstens 18 jaar oud zijn en mogen er geen obstakels zijn die iemand ervan weerhouden te stemmen."
En de rechten gaan nog verder. Omdat EU-burgers zich zelf kandidaat kunnen stellen bij lokale verkiezingen in Tsjechië. Maar dan zijn er weer totaal andere deadlines en aanvragen nodig. En je moet niet te hoge ambities hebben, want de Tsjechische Gemeentewet bepaalt dat de burgemeester en loco-burgemeester de Tsjechische nationaliteit moeten hebben.
Bron deutsch.radio.cz.
Volgende week vrijdag en zaterdag vinden in Tsjechië lokale verkiezingen plaats. Niet alleen Tsjechen hebben stemrecht, maar ook buitenlanders uit de EU kunnen hun favoriete vertegenwoordigers en partijen in de stadsparlementen kiezen. Maar hoe schrijf je je in voor de verkiezingen? En kan een buitenlander eigenlijk burgemeester worden? We hebben de belangrijkste zaken voor je op een rijtje gezet.
Alle EU-burgers in Tsjechië met een permanente of tijdelijke verblijfsvergunning die 18 jaar of ouder zijn - mogen stemmen bij de komende lokale verkiezingen vanwege een richtlijn van de Europese Unie.
Tomáš Jirovec leidt de afdeling verkiezingen van het Tsjechische ministerie van Binnenlandse Zaken. In een interview met Radio Prague International licht hij de voorwaarden toe die gelden voor buitenlanders:
“De EU-burger moet op de tweede dag van de verkiezingen, dat is 24 september, minstens 18 jaar oud zijn. Naast het staatsburgerschap in een EU-lidstaat is ook een tijdelijke of permanente verblijfsvergunning in Tsjechië vereist.”
Maar dat is niet alles. Om hun stem te kunnen uitbrengen, moeten vreemdelingen eerst de inschrijving in de bijlage in het kiezersregister aanvragen. De aanvraag kan elektronisch worden gedaan, maar hiervoor is wel een registratie nodig voor elektronische communicatie met de autoriteiten of een bericht met een digitale handtekening. Een simpele e-mail of zelfs een telefoontje is niet genoeg. Tomáš Jirovec benadrukt ook:
"Omdat de verkiezingen op handen zijn en ik er vanuit ga dat de persoon verblijft waar hij wil stemmen, is het raadzaam om zich persoonlijk aan te melden bij het gemeentehuis. Dit sluit miscommunicatie uit en voorkomt ongewenste vertragingen.”
Belangstellenden moeten niet onnodig wachten, want de inschrijving in de bijlage bij het kiezersregister moet volgende week woensdagmiddag gebeuren.
Om zijn identiteit te bewijzen op het stadskantoor, moet de burger zowel zijn identiteitskaart als de door Tsjechië afgegeven verblijfsvergunning overleggen. Hoewel het maar één bezoek aan de autoriteiten is, kan dit een van de redenen zijn waarom EU-burgers in Tsjechië nauwelijks gebruik maken van hun rechten. Volgens Tomáš Jirovec zijn van de meer dan 100.000 buitenlanders die aan de verkiezingen in Tsjechië mochten deelnemen, er maar een paar duizend ingeschreven in het register. Het aantal mensen dat daadwerkelijk gaat stemmen ligt waarschijnlijk nog lager. Het proces moet in de toekomst eenvoudiger worden...
“Het ministerie van Binnenlandse Zaken komt nu met een voorstel voor hervorming van het kiesstelsel. Het zorgt ervoor dat buitenlanders automatisch op de kiezerslijst worden opgenomen”, zei Tomáš Jirovec. Het wetsvoorstel wordt daarom deze week overhandigd aan de overheidsinstanties. Volgens Jirovec is er vanaf begin 2026 een wijziging van de procedure gepland, zodat een aparte aanvraag bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen wellicht niet meer nodig is.
Het is in ieder geval geruststellend dat u zich maar één keer hoeft aan te melden voor inschrijving in het kiezersregister. Ook als u binnen Tsjechië verhuist, wordt u automatisch geïnformeerd over de verkiezingen en opgenomen in de lijst.
Maar wat gebeurt er nadat u voor het eerst in het register bent ingeschreven? Enkele dagen voor de verkiezingen krijgen kiezers post van hun gemeente. Het bevat niet alleen informatie over waar en wanneer de verkiezing zal plaatsvinden, het bevat ook het stembiljet. Als u echter op het laatste moment op de kiezerslijst wordt opgenomen, is het mogelijk dat u het stembiljet niet per post ontvangt. Maar er is geen reden tot paniek, zegt Tomáš Jirovec: “De stembiljetten bij lokale verkiezingen zien er relatief ingewikkeld uit. We verwachten dan ook dat kiezers hun stembiljetten thuis invullen en meenemen. Mocht dit niet het geval zijn, het Ministerie van Binnenlandse Zaken zorgt voor genoeg stembiljetten ter plaatse. Er is een reserve in elk stembureau.”
EU-burgers moeten echter zeker hun verblijfsvergunning in Tsjechië bij zich hebben. Overigens bestaat stemmen per post niet bij lokale verkiezingen in dit land. Het is ook niet mogelijk om in een ander stembureau of zelfs in het buitenland te stemmen.
Als het stembiljet in de stembus glijdt, zit het werk van de meeste kiezers erop en genieten ze van de rest van het weekend. Anderen willen echter bijzonder betrokken zijn en de stemmen tellen. Maar kunnen buitenlanders in Tsjechië ook verkiezingswerkers zijn?
"Ja, dat kan. Een lid van de verkiezingscommissie kan een Tsjech zijn of een burger van een ander EU-land”, zegt Jirovec. Maar er zijn de gebruikelijke voorwaarden: "Bij het afleggen van de eed om te stemmen, moet de persoon minstens 18 jaar oud zijn en mogen er geen obstakels zijn die iemand ervan weerhouden te stemmen."
En de rechten gaan nog verder. Omdat EU-burgers zich zelf kandidaat kunnen stellen bij lokale verkiezingen in Tsjechië. Maar dan zijn er weer totaal andere deadlines en aanvragen nodig. En je moet niet te hoge ambities hebben, want de Tsjechische Gemeentewet bepaalt dat de burgemeester en loco-burgemeester de Tsjechische nationaliteit moeten hebben.
Bron deutsch.radio.cz.
