Tsjechische achternaam

Welkom op Tsjechie.net

Het Tsjechisch Forum, in een nieuw jasje!

Maar is jouw vrouw niet Tsjechisch, Kobus? In dat geval houdt ze gewoon de naam die op jullie huwelijksakte staat. De verandering geldt alleen voor Nederlandse vrouwen en heeft ermee te maken dat die in Nederland na hun huwelijk officieel altijd hun meisjesnaam houden (hoewel ze ook de achternaam van hun man kunnen gebruiken). Je krijgt dan in je paspoort bijv. Monique Jansen e.v. de Vries. Bij Tsjechische vrouwen verandert de achternaam wel officieel; in hun paspoort staat dan ook alleen de naam die ze bij hun huwelijk hebben gekozen (meestal de achternaam van hun man met -ová).

De Tsjechische vreemdelingenwet is een aantal jaren geleden zo gewijzigd, dat je in je verblijfsvergunning de achternaam volgens je paspoort krijgt en niet meer volgens je huwelijksakte. Bij Nederlandse vrouwen is dit dus hun meisjesnaam. Toen ik ca. 6 jaar geleden mijn verblijfsvergunning moest verlengen, dachten ze nog dat dat "e.v. Fikejs" in mijn paspoort betekent dat ik Fikejs heet, vandaar dat ze mijn achternaam Fikejsová (volgens huwelijksakte) veranderden in Fikejs. Maar ondertussen zijn ze erachter dat dat alleen betekent dat mijn man zo heet, vandaar dat ik bij de volgende verlenging (als ik het goed begrepen heb) weer Brouwers wordt.

De enige manier voor Nederlandse vrouwen om wel officieel de achternaam van hun Tsjechische man te kunnen gebruiken (met of zonder -ová) is een officiële naamsverandering in Nederland. Maar dan komt je meisjesnaam volledig te vervallen en dat vind ik dan weer vrij rigoreus.
 
Dan wordt het toch tijd dat je Officieel Tsjech gaat worden. Dat maakt het leven schijnbaar toch een stuk simpeler.
Maar dan blijft de vraag over alle documenten die nu op de naam van Fikejsova staan. Want wat zegt de bank ls je met een andere naam in je pas je rekening komt leeghalen?
 
Tot nu toe heb ik er geen echte problemen mee gehad, want op pagina 11 van mijn verblijfsvergunning staat met pen vermeld "Achternaam volgens huwelijksakte Fikejsová". Ik woon bovendien in een dorp waar ze me bij de bank, gemeente, bibliotheek enz. enz. allemaal kennen, dus als ik het even uitleg, dan doen ze niet moeilijk.

En ik heb wel overwogen om de Tsjechische nationaliteit aan te nemen, maar ik wil de Nederlandse niet opgeven, omdat ik me altijd Nederlands ben blijven voelen (ook al woon ik hier al langer dan ik ooit in Nederland heb gewoond).
 
Dat hoeft niet, als jullie getrouwd zijn. Je kan je Nederlandse nationaliteit behouden en de Tsjechische er bij krijgen.
https://www.rijksoverheid.nl/onderw...017/01/03/nederlandse-nationaliteit-verliezen

Trouwens, Tsjechië eist van je ook geen opgeven van je Nederlandse nationaliteit als je de Tsjechische aanneemt. Sinds niet zo lang geleden verliezen de Tsjechen hun Tsjechische nationaliteit ook niet meer bij het aannemen van een ander nationaliteit. Dat was vroeger anders, uitzondering alleen voor echtgenoten, zoals nu in Nederland.
https://www.mvcr.cz/clanek/udeleni-statniho-obcanstvi-ceske-republiky.aspx

Dus gewoon doen. Geen nadelen, alleen maar voordelen! Het kost in Tsjechië ook maar 80 euro (In Nederland 900), maar er zijn meer eisen met bewijzen dat je geïntegreerd bent dan in Nederland.

Ik vind dat het in Europa allemaal prima kan en geen probleem moeten zijn zolang de EU iets serieus mag zijn. Meerdere nationaliteiten zou gewoon moeten kunnen!​

Ik woon al een aantal jaren in Tsjechië, en ben een paar weken geleden met mijn Tsjechische partner hier getrouwd.

Ik wilde de naam van mijn partner overnemen + mijn eigen naam behouden

Heeft iemand hier ervaring mee?
Van wat ik heb ervaren gaan de Nederlandse instituties beide namen combineren zodra je de gegevens aan de Nederlandse GBA doorgeeft. Volgens mij kan je het ook weigeren, en ze zijn nogal niet consequent in wat ze doen.

Dat is je zou in de Nederlandse GBA dan als "Franciene Oost Daněk" of "Franciene Oost Daňková" staan.
 
^^
Om nog even een antwoord op de eerste vraag van deze draad te geven. Lees hier, misschien helpt het.

https://www.justis.nl/producten/naa...de-achternaam-van-mijn-partner-gebruiken.aspx

U mag de achternaam van uw partner gebruiken als u getrouwd bent of als u geregistreerde partners bent. Het gaat hierbij om dagelijks gebruik, uw eigen officiële achternaam wijzigt niet. U heeft hiervoor geen toestemming van uw partner nodig.



Voor het gebruik van de achternaam van uw partner heeft u 3 mogelijkheden:

  1. Eerst de naam van uw partner, gevolgd door uw eigen naam;
  2. Eerst uw eigen naam, gevolgd door de naam van uw partner;
  3. De naam van uw partner in plaats van uw eigen naam.
U hoeft niet dezelfde achternaam te kiezen als de achternaam die uw partner kiest.

Let op: Kinderen kunnen geen samengestelde naam krijgen.

U kunt uw naamgebruik (laten) registreren in de Basisregistratie personen (BRP) van de gemeente waar u staat ingeschreven. De BRP geeft dit door aan overheidsinstellingen, zoals de Belastingdienst, pensioenfondsen, het waterschap en de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW).

Op officiële documenten, zoals uw paspoort, identiteitskaart of rijbewijs, blijft uw eigen achternaam staan. U kunt wel bij de aanvraag van een paspoort of identiteitskaart aan uw gemeente vragen ook de achternaam van uw partner in uw paspoort of op uw identiteitskaart te vermelden. Deze komt onder uw eigen naam te staan.

Ik weet niet of het je zou lukken de Nederlandse autoriteiten te overtuigen dat de naam van je partner is in het geval van een vrouw "Daňková" en niet "Daněk".

Maar als je in Tsjechië trouwt, mag je als een buitenlandse, in plaats van "Daňková" gewoon "Daněk" heten. Je hoeft niet "ova" aannemen. In dat geval voorkom je de problemen en je naam wordt in beide landen hetzelfde: "Franciene Oost Daněk"
 
Laatst bewerkt:
Dit klopt helaas niet, zie mijn bijdrage nr. 9. De Tsjechische wetgeving gaat uit van de officiële achternaam (en zoals het citaat aangeeft, wijzigt die voor een Nederlandse vrouw niet naar haar huwelijk). Daarom houd je nu als Nederlandse vrouw gewoon je meisjesnaam in je Tsjechische verblijfsvergunning, evt. met een opmerking op een andere pagina in de verblijfsvergunning dat je volgens je Tsjechische huwelijksakte Daněk/Daňková/Daněk Oost/Daňková Oost heet.
 
Wat klopt niet?

Je wordt in Tsjechië getrouwd. Je neemt het naam van je partner aan, zonder of met "ová", zoals het de Tsjechische autoriteiten moeten toegestaan. De Tsjechische wet geeft je deze mogelijkheden:

https://www.zakonyprolidi.cz/cs/2000-301

§ 69a

(1) Na základě žádosti ženy, jejíž příjmení je zapsáno v matriční knize v souladu s pravidly české mluvnice, lze uvést její příjmení v mužském tvaru, jde-li o

a) cizinku,

...

§ 70

(1) Občan může užívat více příjmení pouze za těchto podmínek:

a) nabyl-li je podle dříve platných předpisů a je oprávněn je užívat podle tohoto zákona, anebo

b) prohlásil-li souhlasně při uzavírání manželství, že příjmení druhého snoubence užívajícího více příjmení bude jejich příjmením společným, anebo

c) prohlásil-li při uzavírání manželství, že spolu se společným příjmením bude užívat a na druhém místě uvádět příjmení předchozí,

Je mag dus of

a) beide je oorspronkelijke naam behouden
b) kiezen voor de naam van je partner me "ova" als je vrouw bent.
c) kiezen voor de naam van je partner zonder "ova"
d) kiezen voor de combinatie van jullie namen "Oost Daňková" of "Oost Daněk".


Met de Tsjechische documenten die je na de bruiloft krijgt ga je je huwelijk in Nederland bij de autoriteiten melden en je zeg voor welke gebruik je kiest. Dan kies je voor beide namen, en je kiest om ze op je ID etc te hebben:

U kunt wel bij de aanvraag van een paspoort of identiteitskaart aan uw gemeente vragen ook de achternaam van uw partner in uw paspoort of op uw identiteitskaart te vermelden. Deze komt onder uw eigen naam te staan.

Dan is het toch opgelost als op je Nederlandse paspoort staat hetzelfde naam?
 
Dat lijkt inderdaad zo, maar Met "de achternaam van uw partner komt onder uw eigen naam te staan" bedoelen ze zoals ik het ook heb:

Brouwers
e/v Fikejs = "echtgenote van".

Dit betekent dus dat mijn man zo heet, dat ik deze naam in NL mag gebruiken, maar niet dat het mijn officiële achternaam is. En daar hebben ze hier in Tsjechië problemen mee. Zoals ik al schreef in bijdrage nr. 9 had de vreemdelingenpolitie bij de laatste verlenging van mijn verblijfsvergunning (6 jaar geleden) nog niet in de gaten wat dat e.v. nu precies inhoudt en werd mijn achternaam Fikejsová op grond van dat e/v Fikejs veranderd in Fikejs. Een jaar later ging een Nederlandse vrouw uit mijn woonplaats haar verblijfsvergunning verlengen, en toen wisten ze bij de vreemdelingenpolitie blijkbaar al dat Nederlandse vrouwen na hun huwelijk officieel altijd hun meisjesnaam houden, ook als ze dat e/v in hun paspoort hebben staan. Deze mevrouw had 40 jaar zeg maar Petříčková geheten (vanwege haar huwelijk met Petříček), maar heet nu weer Van Dam. Met op pagina 11 van de vergunning ook de aantekening dat ze volgens haar huwelijksakte Petříčková heet. Maar bij alle instanties staat ze nu dus na al die jaren weer als Van Dam geregistreerd. Dus als dit nog steeds zo is, dan heet ik over vier jaar als mijn verblijfsvergunning weer verlengd moet worden ook weer Brouwers. En kan Franciene dus ook alleen maar Oost heten.
 
Ok, maar dan zou je moeten de Nederlandse instellingen aanspreken om de Tsjechische akte te erkennen en dus je naam werkelijk aanpassen. Volgens mij moeten de Nederlandse instanties dat gewoon doen.

Ik las even hier over en volgens mij heeft Duitsland geen speciale behandeling hier.
https://www.nederlandwereldwijd.nl/landen/duitsland/wonen-en-werken/trouwen-in-het-buitenland

Trouwen in Duitsland: keuze voor andere achternaam
Als u in Duitsland trouwt, kunt u kiezen voor het Nederlandse of Duitse naamrecht. Kiest u voor het Duitse naamrecht dan heeft de naamkeuze na het huwelijk gevolgen voor de naamvoering in uw Nederlandse paspoort of op uw Nederlandse ID-kaart. Dit is anders dan bij een huwelijk in Nederland, waar men altijd de eigen achternaam behoudt en optioneel de naam van de echtgenoot kan toevoegen als extra vermelding.

Trouwt u in Duitsland en kiest u voor het Nederlandse naamrecht? Dan verandert er niets. U behoudt uw eigen achternaam en kunt de naam van uw partner optioneel laten toevoegen bij het aanvragen van een nieuw reisdocument.

Trouwt u in Duitsland en kiest u voor het Duitse naamrecht? Dan zal de naamkeuze die u bij het huwelijk heeft gemaakt daarna in uw nieuwe paspoort of op uw nieuwe ID-kaart worden overgenomen. Dit betekent dat uw eigen achternaam mogelijk wegvalt en in de plaats daarvan de nieuwe naam komt te staan. Dit kan ook een dubbele naam zijn zoals in Nederland. Het Duitse naamrecht staat dit namelijk toe. Als u dat wilt, kies dan voor vermelding van Ehename-Begleitname. Hierbij voegt de persoon van wie de naam niet als gemeenschappelijke huwelijksnaam (Ehename) is gekozen, zijn of haar eigen achternaam toe aan de huwelijksnaam. Dit laatste wordt Begleitname genoemd, deze kan met een verbindingsstreepje voor of achter de Ehename worden geplaatst. Eventuele kinderen die binnen dit huwelijk worden geboren krijgen dan de Ehename, dus geen dubbele naam. De Ehename is de achternaam van één van de partners of de naam die door één van de partners op dat moment gevoerd wordt, niet zijnde de achternaam (dit kan bijvoorbeeld de naam van een vorige partner zijn).

Lijk me wel zinvol. Want Lees hier Burgerlijk Wetboek Boek 10, artikel 24:

Artikel 24


Indien de geslachtsnaam of de voornamen van een persoon ter gelegenheid van de geboorte buiten Nederland zijn vastgelegd of als gevolg van een buiten Nederland tot stand gekomen wijziging in de persoonlijke staat zijn gewijzigd en zijn neergelegd in een overeenkomstig de plaatselijke voorschriften door een bevoegde instantie opgemaakte akte, worden de aldus vastgelegde of gewijzigde geslachtsnaam of voornamen in Nederland erkend. De erkenning kan niet wegens onverenigbaarheid met de openbare orde worden geweigerd op de enkele grond dat een ander recht is toegepast dan uit de bepalingen van deze wet zou zijn gevolgd.
 
Laatst bewerkt:
Een Tsjechische vriendin van mij is jaren geleden getrouwd met een Nederlander.
Die heette van zijn achternaam Hendriksen en zij heet nu ook Hendriksen. Niks iets met ova.
Voor zover ik begrepen heb, levert dat geen problemen op.
 

kuurgast

Donateur
Er wordt momenteel veel geschreven over het (vrijwillig) afschaffen van -ova in de Tsjechische media.

Vrouwen hebben een kans dat ze met de naam kunnen doen zonder -ová, de minister zal dit ondersteunen.


Volgens de huidige versie van de Registerwet kan de achternaam van een vrouw worden gegeven op verzoek van een vrouw, in het geval van een buitenlander, een burger, die in het buitenland woont, als haar man een vreemde is of partner vreemdeling of wanneer zij zelf heeft een andere nationaliteit dan Tsjechisch.
Bron idnes.cz.
 

kuurgast

Donateur
Nieuw debat losbarst over gebruik van -ová-achtervoegsel in Tsjechische vrouwelijke achternamen.

Moeten Tsjechische vrouwen kunnen kiezen of ze de uitgang -ová al dan niet in hun achternaam gebruiken? Een debat over de kwestie is weer oplaaien nadat het kabinet een wetsontwerp inzake geboorteregisters heeft goedgekeurd, dat vrouwen de mogelijkheid ontzegt dit te doen. De Piratenpartij noemt het discriminerend en wil de beslissing in de Tweede Kamer ongedaan maken.

De meeste Tsjechische vrouwelijke achternamen eindigen vaak met het achtervoegsel –ová, dat dient om het grammaticale geslacht aan te duiden. De laatste jaren is er echter een trend geweest onder Tsjechische vrouwen om het einde te dumpen en de mannelijke vorm van hun achternaam te gebruiken.

De regering heeft vorige week een wetsontwerp goedgekeurd over geboorteregisters, namen en achternamen, waarin de optie wordt afgewezen. Volgens vice-premier Jan Hamáček maakt het einde van de -ová deel uit van de Tsjechische grammatica.
De meeste taalkundigen, waaronder Karel Oliva, hebben de beslissing verwelkomd:
“In vergelijking met het Engels is de structuur van de Tsjechische zin anders. We onderscheiden geen categorieën zoals een onderwerp met een sentiment of een object met een sentiment op basis van hun positie in een zin, maar op het einde van een zaak.
"Als we niet iets als -ová of een soortgelijk achtervoegsel toevoegen aan de namen van Tsjechische vrouwen, kunnen we de zaak niet uiten, maar ook het geslacht uitdrukken. Als we het niet toevoegen, lijkt het erop dat de naam geen geval heeft en dat het een mannelijke naam is. Dat brengt duidelijk wat discrepanties met zich mee in de communicatie."

Oliva wijst er ook op dat het gebruik van de typische uitgang –ová werd gedocumenteerd in de oudste geschreven bronnen van de Tsjechische taal. Hij zegt dat hoewel vrouwen de vrijheid moeten hebben om elke gewenste achternaam te gebruiken, de officiële codificatie de Tsjechische grammatica moet respecteren:
“De wet die momenteel ter discussie staat, is een wet over hoe deze namen in officiële documenten moeten worden opgenomen. Er is geen wet betreffende de Tsjechische taal die op enigerlei wijze voorschrijft hoe de namen informeel moeten worden gebruikt. Iedereen is vrij om te kiezen welke naam ze in dit geval in het dagelijks leven wil gebruiken. Wat de bureaucratie betreft, zou ik zeggen dat de traditionele aanpak moet worden gevolgd.”

Degenen die voor verandering zijn, beweren dat een dergelijke praktijk vrouwen discrimineert en hen het recht ontzegt om te beslissen over iets dat zo belangrijk is als hun eigen naam.
Gender-taalkundige Jana Valdrová:
“Een vrouw kan het einde -ová alleen weigeren als ze een buitenlander is, een vreemde nationaliteit heeft, bij een buitenlander woont of een tijdelijk verblijf in een vreemd land heeft. Waarom geeft de staat om waar ik wil wonen? Dat doet de staat zich gedragen als Big Brother die ons bespioneert en onze plannen wil kennen."

Het wetsontwerp inzake geboorteregisters, namen en achternamen wordt momenteel behandeld door parlementsleden in de Tweede Kamer. De Piratenpartij hoopt een wetswijziging door te voeren die vrouwen hun zeggenschap zou geven in de zaak.
Of ze nu slagen of niet, de nieuwe wet zou van kracht moeten worden vanaf juli volgend jaar.
Bron goochelvertaling radio.cz/en.
 

Ad Verschoor

Donateur
Discussie bij de Tsjechen: waarom hebben vrouwen wel en mannen geen –ová achter hun naam?

Een aparte uitgang bij vrouwennamen: een oud gebruik. En een vorm van discriminatie, vindt de Tsjechische Piratenpartij. Weg ermee, dus?

763

De Tsjechische atlete Nikola Ogrodníková. De Tsjechische Piratenpartij wil aan de de uitgang –ová een einde maken, omdat het discriminatoir zou werken. Beeld AFP

Niets zo Tsjechisch als de achternaam van vrouwen. Martina Navratilová, Vera Jourová, Eva Herzigová: ze kregen na hun huwelijk allemaal de uitgang –ová. Maar nu wil de Tsjechische Piratenpartij aan die eeuwenoude praktijk een einde maken, omdat het discriminatoir zou werken. Mannen krijgen de toevoeging namelijk niet. In het wetsvoorstel moeten vrouwen zelf de vrijheid krijgen om wel of geen –ová achter de familienaam te plakken. De Tsjechische senaat buigt zich over het voorstel.
‘Het Tsjechisch mag geen openluchtmuseum worden’, zei parlementslid Ondrej Profant, één van de initiatiefnemers om vrouwen meer keuzevrijheid te geven. ‘We moeten meegaan met moderne trends.’ Voorlopig lijkt de regeringspartij van premier Babis er niks voor te voelen, zodat de kans vooralsnog klein lijkt dat de wijziging erdoor komt.

Ondertussen woedt onder taalkundigen al weken een ware stammenstrijd, die in veel gevallen langs lijnen van sekse loopt. Karel Oliva, taalkundige (m), hield staande dat de drie letters teruggaan tot de oudste, middeleeuwse bronnen van het Tsjechisch. Bovendien krijgt een woord in het Tsjechisch pas betekenis dankzij de naamval. Die naamvallen zijn bij vrouwen anders dan bij mannen, en dus vreest Oliva dat het in de dagelijkse communicatie een janboel wordt.

Jana Valdrová, taalkundige (v), wees erop dat vrouwelijke achternamen met en zonder -ová aan het begin van de 20ste eeuw nog gewoon naast elkaar bestonden. Pas na de Tweede Wereldoorlog werd dat strikter. Tsjechische vrouwen kunnen op dit moment alleen van de toevoeging af als ze in het buitenland wonen, een dubbel paspoort hebben of met een buitenlander getrouwd zijn.

De traditie om -ová toe te voegen aan de familienaam stuit buiten Tsjechië op praktische bezwaren. Tsjechen lopen nu geregeld tegen het probleem aan dat ze op vakantie niet als familie gezien worden, omdat hun paspoorten verschillende achternamen vermelden. Zo kan de achternaam van de man Valdr zijn, en die van zijn echtgenote Valdróva. In sommige Arabische culturen is een gezamenlijke hotelkamer boeken dan geen optie.

Tsjechische journalisten worstelen intussen met de naamgeving van beroemde buitenlandse vrouwen. Wie wel eens een Tsjechische krant onder ogen krijgt, is bekend met schilderachtige verbasteringen als Angela Merkelová, Greta Thunbergová en Kim Kardashianová. Ook daaraan zal bij een eventuele wetswijziging een einde komen.

Bron: volkskrant.nl
 
Bovenaan