Bier & Wijn Brouwen in Brno: nog altijd springlevend

Welkom op Tsjechie.net

Het Tsjechisch Forum, in een nieuw jasje!

Bierbrouwen in Brno: nog altijd springlevend

Bron: www.radio.cz - Vít Pohanka - 7 december 2018

Het bekendste Tsjechische bier is ongetwijfeld Pilsner Urquell. Budvar (verkocht als Czechvar in de Verenigde Staten en enkele andere landen) is waarschijnlijk de tweede meest prominente. De bekendheid van deze twee merken overtreft veel andere lagers en andere soorten bier die in heel Tsjechië worden gebrouwen. En dat is jammer, want er is zoveel meer te ontdekken voor elke bierliefhebbende bezoeker van dit land.


1.jpg
Een deel van de historische Starobrno-brouwerij is nu een restaurant, foto: archief van de Starobrno-brouwerij

Hana Dokládalová is duidelijk trots op de gerenoveerde Starobrno-brouwerij. Hij staat in het centrum van de op één na dichtstbevolkte stad in Tsjechië. "Starobrno" betekent "het oude Brno". Het pils dat hier sinds de tweede helft van de 19e eeuw wordt geproduceerd, is een van de symbolen van deze trotse regionale hoofdstad van Moravië, het oostelijke deel van de Tsjechische Republiek. De andere is kasteel Špilberk, hoog op een heuvel. Hana neemt me mee op een korte excursie door de geschiedenis van bier of "vloeibaar goud", zoals de Tsjechen en Moraviërs het noemen.

2.jpg
Grootschalig brouwen in de 21e eeuw vereist automatisering, foto: archief van de Starobrno-brouwerij

"Bier werd 5000 jaar geleden gebrouwen in Mesopotamië, Syrië en Egypte. De eerste historisch geregistreerde brouwerij in de Tsjechische landen werd in 993 na Christus gesticht in het klooster Břevnov in Praag."
De kunst van het brouwen verspreidde zich snel in de kloosters en al snel werd bier ontdekt door de gewone bevolking. "Hier in Brno werd bier eerst gebrouwen in privé-huizen in dit deel van de stad, genaamd 'Staré Brno'. Deze traditie ging vervolgens verder in het nabijgelegen Cisterciënzerklooster, waar aan het begin van de 14e eeuw een brouwerij werd gebouwd."

Natuurlijk was het bier in die tijd heel anders dan het bier dat we vandaag kennen. Het had een lager alcoholgehalte en het werd dagelijks gebruikt, zelfs in de keuken thuis, voor het bereiden van soepen of verschillende soorten sauzen. Kinderen dronken het, want bier was eigenlijk veel veiliger dan het beschikbare water, vooral in de steden. Putten waren vaak verontreinigd en een frequente bron van dysenterie en andere ziekten. En hoewel drinkwater tegenwoordig geen gevaar meer vormt, geven veel mensen toch de voorkeur aan bier.

Starobrno, nu onderdeel van het Nederlandse Heineken International, promoot verantwoord alcoholgebruik, zoals de meeste andere producenten van alcoholische dranken. Zonder te oordelen over de Tsjechische drinkgewoonten, blijft het een hardnekkig feit dat de bierconsumptie per hoofd van de bevolking al vele jaren de hoogste ter wereld is.

3.jpg
Brouwerij Starobrno staat hier al meer dan 150 jaar, foto: archief van de Starobrno-brouwerij

De gemiddelde Tsjech (inclusief baby's) consumeert jaarlijks twee keer zoveel bier dan een Amerikaan, en meer dan drie keer zoveel als een Japanner. Het gebruikelijke excuus voor deze aanhoudende drinkgewoonte is dat Tsjechische bieren gewoon zo goed zijn dat mensen er niets aan kunnen doen. Hoe dan ook, Hana Dokládalová legt uit dat je vier hoofdingrediënten nodig hebt om uitstekend bier te brouwen. Starobrno heeft ze allemaal:
"Water, mout, hop en gist. Deze moeten allen van de beste kwaliteit en smaak zijn. We gebruiken geen water uit bronnen hier, maar halen het uit Březová, zo'n 60 kilometer verderop. Onze mout is van speciale gerstkorrels met voldoende zetmeel en niet zoveel eiwitten. De hop die we gebruiken komt uit de bekende regio Žatec in Bohemen. Dan voegen we gewoon gist toe: micro-organismen die fermentatie veroorzaken."

Sinds het midden van de 19e eeuw kregen brouwers in Midden-Europa een voorkeur voor koele gisting, of "bodemgisting". Dit produceert "pils", de dominante biersoort in Tsjechië, Oostenrijk en Duitsland.

Starobrno-bier wordt op vijf verschillende manieren gedistribueerd. Speciale tankwagens brengen het naar de restaurants en pubs die het bier direct vanuit hun eigen tanks serveren. Een deel van het bier gaat naar klanten in glazen flessen of aluminium blikjes.

4.jpg
De helft van de Starobrno-bierproductie wordt gedistribueerd in plastic flessen, foto: archief van de Starobrno-brouwerij

En dan is er een controversiële trend van het distribueren van bier in plastic of PET-flessen. Ongeveer de helft van de productie van Starobrno-bier gaat tegenwoordig in plastic naar de klanten. Veel bierliefhebbers vinden dit ketterij. Sommigen beweren zelfs dat het in plastic doen van het 'vloeibare goud' is alsof je diamanten in gebruikte kranten verpakt.
Het is makkelijk om kritiek te leveren, maar de voorkeuren van de consument, de concurrentie en marktdruk zijn meedogenloos naarmate de tijd verstrijkt. En tenslotte, de puristische bierliefhebbers hebben honderden microbrouwerijen om uit te kiezen als ze iets bijzonders of strikt traditioneels willen. Hana Dokládalová zegt dat behoudende bierdrinkers zeker kunnen zijn van één ding: als ze naar een Tsjechische of Moravische pub gaan, wordt bier op de traditionele manier geleverd - uit biervaten en fusten.

Brouwen in Brno is dus springlevend, net als in heel Tsjechië. De pub-cultuur overleeft niet alleen, maar is booming. Bezoeker, wees gewaarschuwd: het is de moeite waard iets anders te proberen dan de internationaal gevestigde Tsjechische biermerken. Misschien wacht u een zeer aangename verrassing.
 
Bovenaan