Zomer 2017 - 2 weken Moravië van dag tot dag

[Leo]

Na een zeer geslaagde vakantie in Kutná Hora en Liberec (zie verslag 2016) stond het vast: ook in de zomervakantie van 2017 gaan we twee weken Tsjechië doen.
Het schrijven van de dagverslagen heeft wat tijd gekost (wat heet: het laatste dagverslag werd pas ruim een jaar na dato online geplaatst), maar ook dit jaar meenden we dat het wellicht leuk is anderen deelgenoot te maken van het moois dat Tsjechië te bieden heeft.
Daarom in dit nieuwe forumtopic weer een serie dagverslagen met foto's van twee weken kunst, cultuur, natuur en een sporadische zijsprong cq randbeleving in dit mooie land.


De voorbereiding.
Net als vorig jaar werden hier op het forum alvast wat ideeën opgedaan.
En net als vorig jaar werden in eerste instantie flink wat vlaggetjes op de kaart geplant.
Groene vlaggetjes voor: “willen we beslist zien”, blauwe vlaggetjes voor “is misschien ook de moeite waard”, rode vlaggetjes voor “is gesloten of lukt deze dag niet”, rode ovaaltjes voor “benzinestation met prima literprijs en ruime openingstijden” en een aantal anders gekleurde vlaggetjes en symbolen voor zaken die eveneens iets zinnigs onderweg zouden kunnen betekenen.

Veel lezen op wikipedia (vooral de Duitstalige en met behulp van Google-translate ook af en toe de Tsjechische), wat recensies op tripadvisor.com, een paar toeristische suggesties van czechtourism.com en www.jizni-morava.cz en foto’s kijken op mapy.cz.

De lijst met vlaggetjes groeit al surfend en rondkijkend gestaag. Uiteindelijk tekenen zich een paar kernregio’s af waaruit we een keuze maken. Rond de kerst wordt de eerste regio duidelijk: Brno en wijde omgeving.
Wie Tsjechië en stedentrip zegt, komt automatisch op hoofdstad Praag uit, maar bij nadere beschouwing lijken ons in ’s lands tweede stad Brno en omgeving toch ook heel wat interessante dingen te zien.
Brno dus in ieder geval.

Met het verder planten van vlaggetjes valt op dat de hoeveelheid groene vlaggetjes in de regio Valtice-Lednice aardig groter wordt dan verwacht. Aanvankelijk meenden we dit landschapscomplex te kunnen bezoeken op één dag vanuit Brno. Het ligt immers op nog geen 50 km van het stadscentrum van Brno, dus in een uurtje ben je er wel en met een dag ben je er wel uitgekeken. Dachten we.

De lijst met vlaggetjes groeit gestaag...​

Totdat ons oog valt op het stadje Mikulov aan de Oostenrijkse grens en we lezen dat je naast het stadsbezoek zelf er misschien ook een mooie wandeling door de Pálava heuvels kunt maken. Eenmaal alles op een rijtje gezet is de conclusie: aan één dag hebben we hier niet echt genoeg.

Aldus belanden vier dagen Valtice en omgeving op het programma en wordt er gezien het beperkte aantal beschikbare hotels dat we daar bij de grotere boekingssites vinden eerst eens gezocht naar een geschikte accommodatie.
De voorwaarden: liefst in een wat groter dorp met een paar restaurants in de buurt, inclusief ontbijt en graag op een plek waar we (eventueel ook op zondag) een fiets kunnen huren.

We vinden op het wereldwijde web een leuk klein pensionnetje in Valtice, vlakbij het kasteel, vier kamers, knus maar prachtig ingericht, elk in een eigen kleur en eigen stijl en –ook niet onbelangrijk- niet te duur. Volgens de boekingskalender zouden 3 van de 4 kamers nog vrij moeten zijn in de door ons gewenste periode. Na eenmaal het formulier op de website ingevuld te hebben en twee keer een e-mail (beide keren zowel in het Engels als in het Duits) gestuurd te hebben krijgen we nog steeds geen reactie. Aan de taal kan het niet liggen. Ook hun website kent een Duitse en een Engelse versie dus er moet iemand daar een woordje over de grens spreken. Ondanks de lovende kritieken van andere gasten lijkt dit niet bepaald een teken van gastvrijheid of klantgerichtheid die zal leiden tot een aangenaam verblijf dus gaat de zoektocht verder zonder er nog eens een derde e-mail tegenaan te gooien.

Door een aantal door een Tsjechische bureau uitgedeelde sterren valt onze aandacht op een gegeven moment op een hotel/pension met de weinig fantasierijke naam Penzion Valtice. Hun website ziet er een stuk minder saai uit dan de naam in eerste instantie doet vermoeden.
Hier wordt onze mail binnen 24 uur beantwoord. Vriendelijk, duidelijk, geen poespas en tot onze verrassing zelfs geen aanbetaling noodzakelijk.
Vriendelijke eigenaar, prima prijs/kwaliteit verhouding, eigen Italiaans restaurant ernaast en een familielid met een Tsjechisch restaurant erachter, afgesloten parkeerterrein en de mogelijkheid om fietsen te huren. Mooi gelegen aan het centrale plein en op loopafstand van het kasteel. Wat willen we nog meer?
Prima. Die staat vast.

Volgende vraag: als we vier dagen in Valtice blijven, hoe lang en waar verblijven we dan aansluitend in Brno?
Het waar is snel duidelijk: ergens aan de rand van Brno zodat we met de auto snel op de autoweg zitten als we wat verder willen gaan richting bv Olomouc en Kroměříž, maar toch niet te ver uit het centrum zodat we als we Brno zelf bezoeken de heilige koe kunnen laten staan en met het openbaar vervoer de stad kunnen verkennen.

Na wat gezoek valt de keuze op een onopvallend pension met ontbijt ongeveer 3 km ten zuiden van het centrum van Brno dat op booking.com vooral veel lovende woorden scoort met betrekking tot de gastvrijheid van de bazin en voor ons ideaal nabij snelweg en tramstation gelegen is.
Hoeveel overnachtingen in Brno is een wat moeilijker vraag.
Na veel gestoei met allerlei plekken die ons de moeite waard lijken, wat geschrap, enkele toevoegingen en nog wat twijfels worden het zeven nachten Brno.

Voorlaatste vraag: in hoeveel stops rijden we vanuit Nederland naar Valtice en wat valt er onderweg te zien? Ook daar vinden we redelijk snel een antwoord op.
Bij het trekken van een lijn van de D5 naar Valtice zien we Unesco werelderfgoedstadje Telč op de kaart vlakbij liggen. Dat willen we zeker zien. In één keer vanuit Nederland naar Telč zou in principe moeten kunnen, maar we willen het op ons gemak doen en waar wat te zien valt willen we er ook de tijd voor nemen.
Dus wordt overnachting één vooral gekozen op een praktische plek: het niet ver van de snelweg naar Praag gelegen stadje Beroun met een groot voormalig Best Western hotel met ontbijt, eigen parking en de mogelijkheid laat in te checken. Van daaruit verder voor een overnachting in Telč en pas op de derde dag naar Valtice.

De laatste vraag: na Brno in één ruk terug naar Nederland?
Antwoord: nee, ook dat doen we in twee etappes. Aldus wordt als overnachting op de terugweg gekozen voor het niet ver voor de Tsjechisch-Duitse grens gelegen kuuroord Mariánské Lázně, bij sommigen beter bekend onder de Duitse naam Marienbad.

Om aan de grens op de heenweg niet voor verrassingen te komen staan kopen we net als vorig jaar al in Nederland een maandvignet voor de Tsjechische snelwegen. Het vooraf bestellen van Tsjechische Kronen bij de bank hebben we ditmaal achterwege gelaten. Tijdens de vorige vakantie bleek er in vrijwel ieder dorp van enige betekenis wel een bank met een pinautomaat te zijn. En daarnaast is bij pinnen in Tsjechië de omrekenkoers gunstiger dan die in Nederland en worden er ook nog eens geen extra administratiekosten in rekening gebracht.

Het meenemen van eigen bronwater bleek vorig jaar een geslaagde zet, dus die werd dit jaar herhaald. Net als de Here WeGo app met Tsjechische wegenkaarten op de Android-telefoon. Met als bijkomend voordeel dat we sinds kort dankzij de nieuwe Europese telefonieregels af zijn van de relatief hoge kosten met buitenlands mobiel internet, dus af en toe eens online de file-informatie checken behoort vanaf deze zomer ook tot de mogelijkheden.

De planning
Al vlagjes schrappend en toevoegend komen we uiteindelijk tot het vastleggen van de volgende overnachtingen en dagdoelen:
1 overnachting in Beroun
1 overnachting in Telč
4 overnachtingen in Valtice
7 overnachtingen in Brno
1 overnachting in Mariánské Lázně

Dag 1 Naar Beroun met een langere stop in Wertheim (D.)
Dag 2 Telč met onderweg een bezoek aan Pelhřimov
Dag 3 Telč, daarna via Znojmo naar Valtice
Dag 4 Mikulov
Dag 5 fietsen door het Lednice-Valtice cultuurlandschap
Dag 6 wandelen in de Pálava
Dag 7 Slavkov/Austerlitz
Dag 8 Kroměříž
Dag 9 Brno stad
Dag 10 Bouzov & Javoříčko
Dag 11 Brno stad
Dag 12 Olomouc
Dag 13 Pernštejn & Kunštát
Dag 14 Mariánské Lázně
Dag 15 Naar huis met een langere stop in Fulda (D.)

Uiteindelijk is het dit programma ook daadwerkelijk geworden, op het bezoek aan Kunštát na.
Misschien lag het aan het nummer van de dag (13), maar we waren er net te laat voor de laatste bezichtigings-ronde in de grot. Anyway, we vonden een passend alternatief, maar daarover later meer.

 

[bruinh]

Ik denk dat we ook van dit verslag weer gaan genieten, goedereis en veel plezier.

 

[Leo]

We doen ons best.
Foto's sorteren, kladnotities uitwerken tot een verslagje en over een dag of twee drie volgt dag 1.

 

[hgmw]

Ik zie er naar uit! Moravië staat ook op ons verlanglijstje voor 2018 dus ik hoop nog wat leuke ideeën op te doen!

 

[Leo]

Dag 1: Dinsdag 8 augustus 2017, van Nederland naar Beroun

Vanochtend zijn we tegen 05.30 uur opgestaan met de bedoeling rond 06.30 uur te vertrekken. Vorig jaar hebben we ervoor gekozen om de eerste dag 625 km te rijden tot aan de Duits-Tsjechische grens bij Vohenstrauss in de Oberpfalz. Dat beviel mede dankzij een wat langere tussenstop in Aschaffenburg prima. Omdat onze vakantie dit jaar een stuk oostelijker Tsjechië in voert hebben we besloten wat vroeger te vertrekken dan vorig jaar, weer halverwege een langere pauze te houden en daarna verder te rijden tot Beroun. De keuze voor die eerste overnachting is vooral een praktische. Beroun ligt makkelijk bereikbaar langs de D5 kort voor Praag en van daaruit kunnen we dan morgenvroeg in nog geen anderhalf verder rijden naar Pelhřimov. Dat stadje schijnt de moeite waard te zijn als we diverse sites en een enkel reisverslag mogen geloven.
Daarnaast is het Hotel Grand Litava dat we in Beroun geboekt hebben er een met 24-uurs receptie, zodat we niet in de problemen komen mochten we onverhoopt in Duitsland ergens in een flinke file komen vast te zitten. Daarbij heeft het hotel een eigen afgesloten parkeergarage zodat je je over je auto ’s-nachts niet druk hoeft te maken en liggen er tevens een paar restaurantjes op loopafstand zodat je zeker weet dat je een fatsoenlijke avondmaaltijd binnen krijgt. Voor een overnachtingprijs van 45 euro voor 2 personen, inclusief ontbijt en gratis parkeergarage hoeven we het ook niet te laten, dus de keuze voor Beroun is snel gemaakt.

Uiteindelijk duurt het vertrek door omstandigheden allemaal wat langer dan verwacht en zijn we niet om 06.30 weg, maar rijden we pas een uur later de straat uit.
Maar ja, wat maakt het allemaal uit. Het is vakantie en we hebben immers tijd genoeg.
Op de A76 valt het reuze mee in de ochtendspits en na een kwartier rijden we bij Aachen op de A4 de Duitse grens over richting Keulen. Ook voor Keulen geen files zodat we na een dik uur rijden de Rijn passeren bij de Autobahnbrücke Rodenkirchen. Na het oversteken van de brug krijgen we het gevoel dat we nu echt onderweg zijn. Het is moeilijk te beredeneren waarom, maar het “thuis” gevoel houdt ongeveer op na een uur rijden, precies daar waar de Rijn Keulen doormidden deelt.

De rijnbrug bij Keulen, grens tussen "thuis" en "uit"​

Rond half tien, de kilometerteller staat inmiddels op 195, wordt het tijd de benen eens te strekken. We hebben twee uur in de auto doorgebracht en stoppen voor een XXL-koffie bij Rasthof Heiligenroth-West. Over de juiste betiteling van het formaat hebben we onze twijfels als we aan de overigens prima smakende koffie zitten. Bestel je hier een XXL-Schnitzel, maak je borst dan maar nat, want bij menig restaurant mag je iets ter grootte van een halve deurmat verwachten. Zetten we die analogie door naar een dito koffiebeker dan zou je bij XXL op zijn minst iets van vergelijkbaar formaat verwachten, maar helaas voor ons, de beker valt ruim in het niet bij de halve regenton die we in gedachten hadden.
De prijs daarentegen is wel van het formaat XXL. De zes Sanifair-bonnetjes à 50 eurocent per stuk die we inwisselen verzachten de pijn weer een beetje en als we dan door het fototoestel de bekers in close-up bekijken krijgen we toch nog een beetje dat XXL-gevoel

XXL in close-up​

Even na tien uur laten we de Rasthof achter ons en rijden we verder naar pauzeplek twee.
Op ongeveer 375 km, nu dus nog zo’n 180 km te gaan en daarmee ongeveer halverwege de 775 km die we vandaag in totaal zullen rijden, ligt het plaatsje Wertheim. Wertheim is mede bekend van het in de buurt gelegen designer outlet center Wertheim Village. Op een van de toeristische sites lezen we: “Hier kunnen liefhebbers van stedentrips, dagjesmensen uit de omgeving en internationale vakantiegangers winkelen in een rustige en exclusieve ambiance.”
We zijn liefhebbers van stedentrips en ook zijn we internationaal onderweg, maar winkelen op vakantie, dat geniet niet bepaald prioriteit. De noodzakelijke boodschappen doen we, uiteraard. En etalages kijken kan ook best leuk zijn.
Maar vandaag zijn we onderweg naar Tsjechië en willen we eigenlijk starten met een vakantiegevoel en niet met shoppen.
We bezoeken dan ook iets heel anders waar de ambiance misschien niet exclusief is, maar het tentoongestelde zeker wel: het glasmuseum in Wertheim.

Glasmuseum Wertheim​

In een uit 1577 stammend vakwerkhuis wordt de bezoeker ondergedompeld in 3000 jaar geschiedenis rondom glas en de glasindustrie. Vooral de audioguide maakt dat je terwijl je al dat moois bekijkt toch achtergrondinformatie over het tentoongestelde meekrijgt zonder je ogen er van af te moeten halen om de begeleidende teksten te lezen. Een deel van de tentoonstelling is opgezet aan de hand van een soort alfabet. Je begint bij de A van Antikes Glas (Romeinse en Egyptische tijd) en passeert via allerlei letters het alfabet om te eindigen bij de Z van Zahnersatz durch Glaskeramik (glazen tanden). Audiostations 7, 8 en 9 dragen extra bij tot ons vakantiegevoel: de “B” van Böhmisches Glas, glas uit Bohemen.

Ook een deel van de “C” komt van Tsjechische zijde: Christbaumschmuck aus Gablonz/Spinnen.
Volgens de legende zouden Jozef en Maria tijdens hun vlucht voor een sneeuwstorm beschutting gezocht hebben in een grot. Toen ze in de grot zaten zouden spinnen een fijn web voor de ingang gesponnen hebben en zo de heilige familie voor kou en vijanden beschut hebben.
Deze legende verklaart waardoor spinnen een geliefd element in kerstbomen vormden. In de regio Jablonec nad Nisou (Duits: Gablonz) worden sinds 1860 fantasievolle glazen kerstboomdecoraties gemaakt die toentertijd samen met de al langer aanwezige productie van glazen juwelen, knopen en parels een belangrijk exportproduct vormden voor de koninklijke monarchie.
Als voorbeeld is in een vitrine een in Jablonec gefabriceerde spin te zien die is opgebouwd uit zilver en goudkleurige door blazers uitgeholde parels. De parels werden zowel met de hand geblazen of met een zogenaamde parelvormmachine vervaardigd. Waren de glasblazers in Thüringen in staat om de parels stuk voor stuk te blazen en dan aan elkaar te rijgen, in Jablonec verstond men de kunst met behulp van voorgevormde mallen meervoudige series parels in één keer te blazen. Met een vijlachtig mesje werden deze parels vervolgens van elkaar gescheiden en dan in kerstboomversieringen verwerkt.

Tussen de vele prachtig gekleurde presse-papiers, afkomstig uit een grote verzameling van enkele honderden stuks zien we een paar uit Tsjechië afkomstige exemplaren, waaronder een met een beeltenis van T.G. Masaryk, van 1918 tot 1935 de eerste president van Tsjecho-Slowakije.

De "B" van Boheems glaswerk​

De "C" van Christbaumschmuck, een spin uit Jablonec​

Tsjechische beroemdheden in pressepapier​

glaskunst uit Engeland​

Ergens op de tweede verdieping staat bij de “T” van Textilglas een mysterieus apparaat dat iets wegheeft van een halve fiets die ondersteboven staat, aangedreven wordt door een elektromotor, een beetje weg heeft van een spinnewiel en waarop aan de bovenkant een gasbrander gemonteerd is.

Op een kaartje staat te lezen: “Engelshaarmaschine, Thüringen, 1920”.

Engelenhaarmachine, 1920, Thüringen​

De audiogids licht het mysterieuze apparaat verder toe:
“Sinds het midden van de negentiende eeuw werden in Lauscha in het Thüringer woud uit dikkere glasstaven flinterdunne glasdraden getrokken. De daarvoor gebruikte spinnewielen werden engelenhaarmachines genoemd. Rechte glasdraadjes dienden voor vogelstaarten, rozetten en engelenvleugels. Gekrulde glasdraadjes dienden als engelenhaar voor Rauschgoldengel (een soort gevleugelde engel die bovenin de kerstboom werd aangebracht ) en als algemene decoratie voor kerstbomen of als wolk rond de piek.

In tegenstelling tot het gladde rechte engelenhaar werden voor de gekrulde versie twee verschillende glassoorten gebruikt: het harde Duranglas en het zachtere AR-glas. Slechts als deze twee glassoorten met verschillend smeltpunt en verschillende uitzettings-coëfficient in de vlam met elkaar versmelten ontstaat de voor de lokken benodigde spanning in het glas en trekken de vezels krom tijdens het afkoelen.

Uitgaand van dit patent heeft Werner Schuller met zijn firma Schuller Textilglas in 1936 in Thüringen het zogenaamde staaftrommeltrekprocédé voor de eerste spinbare glasvezels ontwikkelt. Ondanks dat het procedé inmiddels voor industriële doeleinden geoptimaliseerd is, vormt het uittrekken van glasstaven ook tegenwoordig nog het basisprincipe bij het fabriceren van glasvezels.”

Een waarachtig bijzonder apparaat. We kennen het engelenhaar allemaal, maar meestal vraag je je bij dit soort dingen nooit af hoe het ontstaan is of hoe het gefabriceerd wordt. Bij het zien van deze honderd jaar oude engelenhaarmachine en de iets grotere industriële glasvezelmachine die ernaast staat valt er plots een kwartje dat nooit eerder gevallen is. Althans niet bij ons.
Glasvezel is gewoon engelenhaar. Of andersom, het is maar hoe je het bekijkt.

...aan de ene kant gaat de glasstaaf erin​

... aan de andere kant komt de uitgetrokken draad er boven de brander weer uit​

Als we weer in de buurt van de ingang komen blijkt de glasblazer achter zijn tafel plaats te hebben genomen en staan we een tijdje toe te kijken hoe hij uit lange staven kleinere buisjes trekt die zo te zien verwerkt gaan worden tot een groter geheel.

Twee uur lang lopen we rond tussen vitrines en genieten van een gevarieerde verzameling aan glazige zaken die men hier tentoongesteld heeft. Een tweeduizend jaar oude geribbelde Romeinse schaal, middeleeuwse bierglazen, bekende en minder bekende merken parfumflesjes (waaronder de beroemde Chanel no. 5), Venetiaans glas, tientallen presse-papiers in prachtige kleuren, kerstboomdecoraties, handgeblazen thermosflessen enz enz.

nog meer kleurige pressepapiers​

glazen ogen voor medisch gebruik​

wintersfeer in glas​

Model van een glasblazerij, zo ging het er in de 19e eeuw aan toe​

De glasblazer van Wertheim aan het werk​

Uiteindelijk wordt het dan toch een keer tijd om verder te gaan.
De eerste paar kilometers buiten Wertheim leiden langs de zogenaamde Romantische Strasse, maar afgezien van een paar velden met slaphangende zonnebloemen die helemaal niet zo’n romantische indruk maken krijgen we daar weinig van mee. Al snel draaien we de autoweg op voor de tweede helft richting Beroun.
Op die autoweg is het inmiddels een stuk drukker dan vanochtend. Er rijden plots opvallend veel opleggers en vrachtwagens gevuld met personenauto’s om ons heen. Veel personenauto’s hebben (nog) geen nummerplaat en lijken rechtstreeks uit de fabriek afkomstig. Maar er zitten ook heel wat wel genummerde exemplaren tussen, soms flink vol met deuken. Aan de nummerplaten van de opleggers waarmee ze vervoerd worden te oordelen zijn er voldoende Tsjechen, Slowaken en Hongaren die ergens in Duitsland of nog westelijker wat tweedehands wagens opkopen, huiswaarts vervoeren en daar weer opknappen of doorverkopen.

Wijsheid op de Autobahn:
"Op een dag wordt je wakker en heb je geen tijd meer om alles te doen wat je altijd al wilde doen.
Daarom: doe het nu"​

Na iets meer dan een uur rijden maken we nogmaals een korte sanitaire stop, nuttigen een bakje huisgemaakte salade en na een kwartiertje gaat het weer verder oostwaarts. De bedoeling is uiteindelijk in de buurt van de grens nog een keertje te stoppen voor een bakje koffie, maar helaas, op de laatste 100 kilometer voor Waidhaus/Rozvadov geen Rasthof met koffie meer te bekennen.
Jammer.
Na de grens gaat het van 3-baans terug naar 2-baans en wordt het weer een heel stuk rustiger dan aan Duitse zijde. Veel minder vrachtverkeer, afgezien van een enkele oplegger met personenauto’s. Als we het grensbord al gemist zouden hebben, zien we wel aan het landschap dat we in Tsjechië zijn. Om de twee á drie kilometer ergens een levensgrote adelaar in het veld die reclame maakt voor Mattoni bronwater en talloze van voor tot achter met pokertent en casino-reclames vol gehangen viaducten geven het landschap de eerste kilometer na Rozvadov een beetje een rommelige aanblik. Gelukkig is het maar van korte duur en is de omgeving van de autoweg daarna een stuk minder overdreven voorzien van reclame-uitingen.
Tegen half zeven, een uur vroeger dan verwacht, komen we aan in Beroun.
Als we uitstappen merken we dat het nog warmer is dan in Wertheim. Was het thuis bij vertrek nog 17 graden en schijnt het daar de rest van de dag geregend te hebben, in Wertheim scheen het zonnetje al bij 25 graden en hier in Beroun is het vanavond laat zelfs 29 graden.

Tatra 603​

Na ingechecked te hebben stallen we de auto in de garage onder het hotel en maken we een foto van een gestroomlijnde auto op leeftijd die daar ook gestald staat: een zwarte Tatra 603 van rond 1970. Ooit hèt representatieve luxe voertuig van de hogere klassen in het toenmalige oostblok. Op youtube vinden we later nog een 12 minuten durend nostalgisch promofilmpje uit 1962 van de oudere T-1 versie.

Zo worden ze tegenwoordig niet meer gemaakt!​

Pyjama en tandenborstel dumpen we op de hotelkamer, de rest blijft in de auto, we logeren hier immers toch maar 1 nacht. We lopen langs wat etalages waaronder een wel heel aparte met een paar degelijk uitziende muizen en rattenvallen tussen verder uitsluitend huishoudelijke apparatuur.
We passeren de Plzeňská brána (Pilsen-stadspoort) waarvan het bovenste stuk er in de avondzon een beetje uitziet als een verbaasd gezicht en lopen binnen in een van de eerste restaurants die we tegenkomen. Volgens het bord naast de deur hebben ze ook een Nederlandstalige menukaart. Nu zal dat het probleem niet zijn want met Engels, Duits of Italiaans zou men je er ook moeten verstaan volgens hetzelfde bord.
Binnen vraagt de baas cq kok. die zelf Duits blijkt te kunnen spreken, enigszins gepikeerd op zijn Duits waarom we Engels tegen hem praten omdat hij veronderstelt dat we Duitsers zijn. Wij zijn even later op onze beurt weer verrast als we de dame die de bestelling opneemt in het Duits aanspreken en zij hopeloos aankijkt en dan in het Engels reageert dat ze geen woord Duits verstaat.
Ja ja, lekker handig zo.

De maaltijd is er simpel, betaalbaar en lekker.
Twee borden soep, vier grote cola, een steak champignonsaus, varkensmedaillons in champignonsaus, kroketjes (volgens de menukaart dan) in de vorm van Parijse aardappeltjes en twee salades voor omgerekend 25 euro. Met vanachter de geraniums gratis uitzicht op het balkon van de buurman

Plzeňská brána, met zijn verbaasd gezicht nog net in de zon

Medvědárium​

Als toetje trakteren we onszelf na afloop op een wandelingetje bergop.
Bovenop de heuvel naast het stadscentrum schijnen de twee stadsberen Kuba en Matěj te wonen. Met wat geluk kunnen we net voor het donker wordt er misschien nog een glimp van opvangen.
Helaas hebben we pech, als we aankomen blijken de beren al in hun nachtverblijf te zitten.
Als troost mogen we in de verte de bijna volle maan vanachter een schoorsteen zien opkomen.

We hobbelen de heuvel weer af, komen in het park een paar luidruchtige feestgangers met een flinke winkeltas vol drank tegen, schrijven in het hotel een kort mailtje naar familie en vrienden en kort na tien uur vallen onze oogluiken dicht.

Morgen gaat het verder naar Pelhřimov en Telč.
Welterusten / dobrou noc.

 

[bruinh]

Mooi begin

 

[henniekootstradekiel]

We reizen graag mee en hopen zo veel te zien

 

[Leo]

Dag 2: Woensdag 9 augustus 2017: Pelhřimov en Telč

Na een prima nachtrust worden we vanochtend wakker bij min of meer dezelfde weersomstandigheden als die waarbij we gisteravond in slaap vielen. Met dit verschil dat maan en zon van plaats gewisseld hebben.
De uitblik uit het hotelraam is niet bepaald het meest prachtige dat je kunt bedenken, maar ach ja, ’s nachts zijn doorgaans je ogen gesloten dus wat maakt het uit.
Aan het ontbijt keus te over. Vinden wij. Maar daar is niet iedereen het mee eens. Een twee tafels verderop zittend Nederlands stel vindt dat het aanbod “onverantwoord zoet”. Teveel zaken waar suiker in zit, tè verleidelijk, aldus hun oordeel. Naar ons idee zijn we onafhankelijk van het aanbod (dat qua zoetigheid reuze meevalt) toch voornamelijk zelf verantwoordelijk voor wat naar binnen gaat en wat niet. En inderdaad, het lukt mij niet om alles naar binnen te krijgen want een stukje spek met ei zoekt zijn weg naar een tot een half uur geleden nog smetteloos uitziend nieuw hemd dat ik gisteren pas voor de eerste keer droeg.
Ojee, een vlek.
Op de een of andere manier krijg ik zulk soort dingen iedere keer weer opnieuw klaar. Ook daar zijn we dus zelf verantwoordelijk voor ;-)
Gelukkig ontfermt mijn vrouw zich na het ontbijt over de vlek en hoeft het nieuwe hemd niet direct de wasmand in.

Even een vlekje wegwerken...​

Even voor tien uur checken we uit en rijden we via de ringweg rond Praag richting Pelhřimov. Een afstand van 140 km die in ongeveer anderhalf uur te doen moet zijn. We hebben het geluk letterlijk aan onze zijde. Als we bij wat lichte regen de ringweg rond Praag verlaten blijkt in tegengestelde richting op het laatste stuk van de D1 van een enorme file te staan. Door werkzaamheden aan een tunnel is er plaatselijk maar één rijstrook beschikbaar en is er een kilometers lange rij ontstaan van personen- en vrachtverkeer richting Praag.
Oei, dat belooft wat als we hier over anderhalve week op maandagochtend langskomen. Met wat pech staan we hier zo twee uur (of langer) vast en kunnen we het middagje Mariánské Lázně op onze buik schrijven.
Vandaag hebben we zoals gezegd geluk.

Het geluk is letterlijk aan onze zijde​

Bij Píšt verlaten we de D1 en is het nog een dik kwartier rijden tot Pelhřimov. We rijden niet rechtsreeks daar naar toe, maar gaan even “onder” de D1 een kijkje nemen. De D1 is de oudste snelweg van Tsjechië. Met de bouw ervan werd gestart in 1939 ten tijde van de tweede wereldoorlog. Daarbij werd onder andere een boogbrug over het dal van de Želivka geconstrueerd, waarvan de bouw gestaakt werd in 1942. Na de oorlog werd de bouw hervat en uiteindelijk was de boogbrug gereed in 1950. De bouw van de D1 zelf was echter tussentijds ook gestaakt en werd pas hervat in de jaren 60, deels via het geplande, deels via een nieuw traject. Toen bleek er een probleempje ontstaan te zijn. De bestaande betonnen boogbrug lag zo diep in het dal dat de helling vanaf de D1 voor snelverkeer te steil zou zijn. Bovendien was het wegdek te smal voor het gemoderniseerde verkeer en zou de brug misschien niet meer stevig genoeg zijn na al die jaren. De hellingen uitgraven en de bestaande brug verbreden zou te duur worden. Daarom besloot men naast en op de bestaande betonnen boogbrugdelen nieuwe pilaren te bouwen met een tweede verdieping in de vorm van een stalen brug er bovenop. Uiteindelijk werd deze nieuwe brug in de jaren 70 in gebruik genomen.

De voormalige D1 onder de huidige D1​

Van de oude, oorspronkelijk als D1 snelweg bedoelde boogbrug is slechts het zuidelijke weggedeelte in gebruik. Op het noordelijk deel ligt wel asfalt, maar dat is nooit in gebruik genomen. Logisch ook want er komt slechts sporadisch wat lokaal verkeer langs en die ene helft is breed genoeg voor twee richtingen.
Als we de juiste toegangsweg gevonden hebben blijkt dat er herstelwerkzaamheden aan de nieuwe brug plaatsvinden. Het geheel vormt een rare gewaarwording. Staande op een vrijwel verkeersloze weg, ooit bedoeld als autosnelweg, is het vrij rustig, terwijl 10 meter hoger boven je hoofd op de tweede verdieping het verkeer van Brno naar Praag en andersom onwetend en met hoge snelheid voortraast.
Een deel van de betonnen boogbrug met zijn voeten in het water is komen te staan, toen in de jaren zeventig het Svihov stuwmeer met waterkrachtcentrale gereed was en het waterpeil van de rivier als gevolg van het ontstane stuwmeer verhoogd werd.
We proberen nog te voet met een omtrekkende beweging de boel van de zijkant te bekijken, maar helaas verhindert het groen aan de bomen overal een vrij zicht op de brug.
We moeten het doen met de plaatjes die we op internet thuis al zagen.

Na dit intermezzo rijden we verder richting Pelhřimov waar we even voor het middaguur arriveren. De zon is inmiddels volop doorgebroken en de temperatuur loopt opnieuw tegen de dertig graden aan. Toch is het dankzij de lage luchtvochtigheid niet zo drukkend warm als we in eigen land gewend zijn bij dit soort temperaturen.

Pelhřimov is een stadje van 17.000 inwoners waarvan het centrum in 1969 tot Tsjechisch beschermd stadsgezicht werd uitgeroepen. Bij het binnenrijden van de stad zien we wat industriegebouwen en saaie woonwijken, maar als we van de parkeerplaats naar het centrale plein lopen wordt snel duidelijk dat het centrum danig contrasteert met de buitenwijken. We passeren een gymnasium met twee mooie beelden naast de entree, gaan onder een stadspoort door, komen langs een opvallend rood gekleurd kasteel en zien meerdere kerkgebouwen in en om het centrum. Aan het vierkante centrale plein ligt rondom een bonte schakering van lichtgekleurde huisgevels, een enkel museum, winkeltjes en sporadisch zien we een terras met twee of drie tafeltjes. Nu de zon schijnt lijken de kleuren nog eens extra fel naar voren te springen.

De entree van het gymnasium​

Zámek Pelhřimov​

We maken een kort wandelingetje over het plein en gaan op zoek naar een restaurantje. We zouden graag ergens onder een parasol gaan zitten, maar in eerste instantie vinden we niks aan de pleinzijde waar er naast een drankje ook wat eetbaars valt te krijgen.
De gevels liggen allemaal aaneengesloten en nergens is goed te zien of er een plek achterom is waar je buiten kunt zitten
Totdat we ergens bij een restaurant waar een deur open staat op de gok naar binnen lopen, een stel trappen omhoog volgen, wat gangen en wat trappen omlaag gaan, een zaal met tap passeren en aan de andere kant op een soort binnenhof belanden.
Met parasols.
Daar staan, naast de koperen ketels van de eigen bierbrouwerij, een tiental tafels waarvan het grootste deel al bezet is. Het ziet er allemaal nieuw en netjes uit. We krijgen in eerste instantie een Tsjechische menukaart, maar als de ober ziet dat we druk in de weer zijn met Google-translate komt er snel een Duits/Engelstalige versie achteraan.
Die blijkt niet helemaal 1 op 1 hetzelfde te zijn; het dagmenu staat niet in de Duits/Engelse klapper vermeld, wellicht omdat er hier niet zo veel anderstalige toeristen tussen de middag komen. Dat dagmenu lijkt ons echter, als Google translate het correct vertaald heeft, wel lekker.
Onze gok blijkt juist.
Voor omgerekend nog geen 16 euro nuttigen we een prima middagmaal: een zwart bier, een huisgemaakte limonade, 1 maal vlindermacaroni ovenschotel, 1 maal gefrituurde schnitzelachtige vleesrondjes met aardappelpuree , voor allebei een salade en nog allebei een cappuccino om af te sluiten.

Toch handig zo'n vertaalassistent ;-)​

Na het heerlijke middagmaal gaan we dat bekijken waar het stadje, naast het mooie centrum, vooral bekend voor staat: Pelhřimov wordt ook wel de stad der records genoemd.
Een paar deuren verder als waar we zojuist gegeten hebben hangt op de hoek van het plein een houten kastje aan de muur waar menig voorbijganger geïnteresseerd bij stil blijft staan.
Wij ook.

Op de hoek van het Masarykplein...​

...hangt een kastje met een piepkleine ruiter

​

In het kastje is een doorzichtige bol met, als je er van dichtbij naar binnen kijkt, een superklein mannetje op een paard.
In het Tsjechisch en in het Engels valt onder de titel “ ’s-Werelds kleinste ruiterstandbeeld ” te lezen dat het president T.G. Masaryk (dezelfde van de presse-papier van gisteren) te paard voorstelt. Paard en ruiter hebben een afmeting van 9 x 9 x 2 mm en zijn door ene Lubomír Vaněk gemaakt van geharde Fimo-klei voor het Museum van Records en Curiositeiten. Aan de hand van 4 foto’s van Masaryk is Vaněk met een kleine naald 6 uur aan het boetseren geweest voordat het ruiterbeeld klaar was. De keuze voor president Masaryk als ruiter is niet geheel toevallig. De plek waar we ons nu bevinden heet ook Masarykovo náměstí, oftewel Masarykplein.
In de kast is ook het certificaat te zien waarmee het record in 2009 officieel bevestigd werd. Sinds 1991 wordt het plein ieder jaar in het tweede weekend van juni omgetoverd tot een recordtoneel en zijn er twee dagen lang allerlei pogingen om nationale en internationale records te verbreken.
Een paar stuks uit een eindeloze rij: met 157 man op een tractor, 5 auto’s trekken met je tanden, 20 bierkratten balanceren op je kin, een tennisbal meer dan 10000 keer op je voorhoofd omhoog kaatsen, een cake bakken met een diameter van ruim 3 meter enz. enz.

We volgen de pijl onder op de kast die de richting wijst naar het bijbehorende museum. Dat is gevestigd in een van de middeleeuwse stadspoorten. Eenmaal binnen in het museum zien we een bonte verzameling aan curiositeiten en records. Het valt op dat er behoorlijk wat gezinnen met kinderen rondlopen en inderdaad is dit voor kinderen niet bepaald een saai museum te noemen. Ook de ouderen verbazen zich overigens over tal van zaken die je niet voor mogelijk houdt. Veel objecten zijn naast een Tsjechische toelichting ook voorzien van Engelstalige en Duitstalige teksten zodat we tenminste snappen wat we zien.
De grootste tandenborstel, de langste stropdas, de grootste sneeuwmuts en de breedste winterjas, ze mogen er zijn. Maar ook het andere uiterste is vertegenwoordigd: bijvoorbeeld piepkleine gevouwen papieren bootjes en een uit papier geknipt silhouet van Michael Jackson dat 1x1 millimeter meet.

Recorddag in juni op het plein
​

Achtergrond: normaal formaat papieren boot, voorgrond: miniatuur papieren bootjes​

Nadat we ons verbaasd hebben over alles dat in de stadstoren te zien is, lopen we een stukje door naar een paar honderd meter verderop geopend tweede tentoonstelling: Zlaté české ručičky (Gouden Boheemse handen). Hier zijn voornamelijk door Tomáš Korda gemaakte modellen van lucifershoutjes opgesteld, waaronder een tot de het kleinste detail nagebouwd zestiende-eeuws galjoen, de Gouden Hinde van Francis Drake.
Daarnaast een indrukwekkende werken als een Korinthische vaas, een Spaanse gitaar, een afbeelding van Nefertiti en een Mexicaanse danseres. Ongelofelijk wat de man in veertig jaar tijd allemaal gemaakt heeft van lucifers.

Tomáš Korda maakte in 1973 dit 16e eeuwse galjoen met 11554 lucifers, bouwtijd: 1126 uur​

Na het bekijken van beide tentoonstellingen lopen we langs een steegje met de toepasselijke naam “Nábřeží rekordů a kuriozit” terug naar het centrale plein. Ook onderweg worden we er nog enkele malen aan herinnerd dat Pelhřimov “město rekordů” (de stad van de records) is.
Een enorme trechter waarin water uit de hele wereld door in het beekje naast het museum gegoten wordt, een postbus die ietsje groter is dan het standaardmodel, een schaakpion van een meter of twee. Het centrum staat vol met dit soort curiositeiten.

oversized brievenbus aan de rand van het centrum​

Uit toeristisch oogpunt een slimme zet, ook voor gezinnen met kinderen die desgewenst nog het muzeum strašidel kunnen bezoeken (museum voor monsters en legenden). Wij laten het gegriezel links liggen. Het is al wat later op de middag geworden en we lopen even verderop naar de kostel sv. Bartoloměje. De toren (1576) van deze eind 13e eeuwse gotische kerk is 61 meter hoog en je kunt er via een trap naar boven om ongeveer halverwege op 30 meter van het uitzicht te genieten. Tot 1930 schijnt hier nog een torenwachter gewoond te hebben.
Als we even na half vijf naar binnen willen haalt een medewerker net het reclamebord weg.
Huh? De toren zou toch tot vijf uur open zijn?
We hebben geluk. Het loopt niet over met bezoekers vandaag en de beste man wil waarschijnlijk op tijd thuis zijn. Na 140 treden zijn we boven en het uitzicht is inderdaad de moeite waard. Wat van boven goed opvalt is het contrast tussen roodbruin gekleurde pannendaken en het omringende groene heuvellandschap. We genieten van het uitzicht, kijken nog wat historische foto’s in de toren en zijn vlak voor sluitingstijd weer beneden. Achter ons wordt de deur op slot gedaan. We waren de laatste bezoekers vanmiddag.
We nemen op weg terug naar de parkeerplaats nog een kijkje bij de Křížová cesta. Dit pseudo-gotische kerkje uit 1886 was ons al opgevallen toen we er eerder vanmiddag langsreden. Het ligt op een heuveltje langs een drukke verkeersweg en doordat het helder wit is steekt het sterk af tegen zowel het groene gras als de blauwe hemelachtergrond. Helaas blijkt het kerkje gesloten en blijven we verstoken van een blik op het interieur.

Křížová cesta (1886)​

Als we voor de kerkdeur staan komt er een les-tractor met aanhangwagen de bocht om. Hij heeft -met dank aan een onhandige tegenligger- moeite om die bocht goed te nemen. Nog geen minuut later komt ook een les-vrachtwagen langs die met de nodige problemen dezelfde bocht neemt. Populair straatje voor de rijschoolhouders kennelijk.

Zelf gooien we tegen half zes onze rijvaardigheid in de strijd en proberen zonder kleerscheuren de veertig kilometer tot Telč af te leggen hetgeen inderdaad in drie kwartier lukt.
Ergens onderweg moeten we de grens tussen Bohemen en Moravië zijn gepasseerd, maar we hebben geen idee waar dat was.
Tegen half zeven checken we in bij hotel Celerin dat in een hoekje van het centrale plein ligt. De medewerkster waarschuwt ons voor het ontbijt morgenvroeg. We kunnen het beste zorgen dat we ofwel heel vroeg, ofwel pas na half negen ontbijten want het hotel zit vol met kleine Chineesjes die veel kabaal aan de ochtendtafel zouden maken. Omdat zij vooral aan de achterkant logeren krijgen wij een kamer aan de voorkant. Dat is leuk want van daaruit hebben we uitzicht op het plein dat voor filmliefhebbers wellicht bekend is uit Woyzeck (1979) met Klaus Kinski.

sgraffito gevel aan het centrale plein​

Telč heeft –net als Pelhřimov- een (nog mooier) centraal plein met aaneengesloten renaissance gevels en arkaden. In tegenstelling tot het recordstadje is het plein van Telč niet vierkant maar langgerekt. In het hotel aangekomen kiezen we ervoor om eerst een uurtje te relaxen en aansluitend nemen we plaats op een van de vele terrasjes.
Via een Duitstalige beschrijving op de gemeentelijke website lezen we details over de meest opvallende gevels, onder het genot van Tiramisu en Apfelstrudel, cappucino en latte macchiato.
We zitten er nog niet lang als het al merkbaar begint te schemeren. Het wordt hier bijna een uur eerder donker dan bij ons.
We zitten aan de rustige oostkant van het plein. Aan de drukkere westkant staat het vol met marktkraampjes en houten tafels met bankjes waar het in plastic bekers geschonken bier kennelijk nòg goedkoper is.

de rustige oostzijde​

en een wat drukkere westzijde​

weinig klandizie voor de smid​

Telč vanaf de andere kant van het water​

na zonsondergang​

Als de gevels verkend zijn en de lekkernijen in de maag zwemmen maken we een wandelingetje door het kasteelpark van waar we een mooi zicht hebben op het dorp vanaf de andere kant van de langgerekte vijver.
Bij terugkomst in het centrum ziet het centrale plein er ook na zonsondergang nog steeds erg gezellig uit. Aan de oostzijde wordt de uit 1720 stammende barokke Mariánský sloup mooi aangestraald door een stel felle lampen. We genieten nog wat na vanaf het terras met een cola en een zwart bier en tegen half elf lopen we terug naar het hotel om ons bedje op te zoeken.
Een mooie dag is ten einde.

Mariánský sloup​

 

[cor]

prachtig. klasse!!!!!!!!!

 

[sador]

Weer een mooi begin van het vakantie verhaal, TOP.

 

[Ad Verschoor]

Ik zie alweer uit naar het volgende deel. Werkelijk fantastisch om te lezen en de bijbehorende foto's te zien.

 

[Leo]

Ik zie alweer uit naar het volgende deel. Werkelijk fantastisch om te lezen en de bijbehorende foto's te zien.

Ad, cor en sador, bedankt voor het commentaar. Ik ben alweer aan het typen, maar dat duurt weer twee of drie dagen

 

[hgmw]

We wachten geduldig af!

 

[PuNkEnStEiN]

Ik ben alweer aan het typen, maar dat duurt weer twee of drie dagen

Ik ken het. Met 1 vinger typen is verdomde moeilijk en tijdrovend.
Maar maakt niet uit, je verslagen zijn het lezen meer dan waard!

 

[kukel]

Ontzettend leuk om te lezen en de foto's te bekijken.
Vele plaatsen ook gezien, maar toen in deplorabele staat.
Fantastisch om te zien hoe mooi alles is opgeknapt.
Maaruh, volgende keer welkom rond Karlovy Vary.

 

[Leo]

Dag 3: Donderdag 10 augustus 2017: Telč en Znojmo


Vanmorgen gaan we op aanraden van de receptiedame een half uurtje later ontbijten omdat tot half negen de ontbijtruimte bezet zou zijn door 25 kleine Chineesjes. Als we even na half negen beneden komen zitten er nog een paar kinderen en een enkele begeleider aan een tafel . De rest van de tafels is een waar slagveld van restjes half opgegeten boterhammen, half leeggedronken kopjes chocomel en glazen met bodempjes thee en melk. Bij gebrek aan gedekte tafels gaan we buiten in de tuin gaan ontbijten, waar het eigenlijk net zo lekker zitten is.

Het ontbijt is eenvoudig maar prima. Met gratis uitzicht op kleine Chinese T-shirtjes die op verschillende verdiepingen hangend in de geopende ramen aan het drogen zijn
Na het ontbijt checken we uit en brengen we onze spullen alvast naar de auto.
En we vragen 260 Kronen terug omdat ze ons gisteren meer in rekening gebracht hebben dan op onze reserveringsbevestiging stond.
Volgens de receptiedame ligt dat aan het feit dat we lang geleden geboekt hadden en er nu een nieuwe eigenaar in zit. Volgens ons is het gewoon een truc die men vaker probeert want als we aan de balie via de online site weer proberen te boeken voor volgende week krijgen we weer dezelfde prijs te zien als waarvoor we nu ook gereserveerd hebben. Als we dat plus onze oorspronkelijke reservering aan de receptioniste laten zien gaat ze zonder verdere discussie overstag en krijgen we ons teveel betaalde geld terug met nog enkele excuses erbij en wordt ons nog een aangename dag gewenst. Zo kan het dus ook.

Huis 15 aan het centrale plein met bijbelse voorstellingen in sgraffito​

Eerste bezoekdoel vanochtend is het kasteel van Telč. Daar hoeven we niet ver voor te gaan. Ook dat ligt aan het uiteinde van het centrale plein waar we gisteravond al enkele uurtjes doorgebracht hebben. Bij het kasteel blijkt dat naast tal van Tsjechische rondleidingen er om 10.30 uur ook een Engelstalige rondleiding is, dus kiezen we die. Kost wat meer, maar dan heb je ook wat. Zo dachten we, maar uiteindelijk blijkt de gidsende jongedame die verder goed haar best doet vooral moeite te hebben met voor ons verstaanbaar Engels te spreken. Ze weet precies waar ze het over heeft, kan de Engelse woorden die ze uitspreekt waarschijnlijk ook foutloos schrijven, maar haar Tsjechische accent maakt dat ze af en toe wat moeilijk te volgen is.

Kasteel Telč: gotische hal​

Het kasteel van Telč is mooi en ligt eigenlijk een beetje verstopt in een hoekje van het centrale plein dat vernoemd is naar de belangrijkste eigenaar van het kasteel in de 16e eeuw: Zacharias von Neuhaus, oftewel Zachariáš z Hradce. Alhoewel er al langer een kasteel op de huidige plek lag, is het deze Zacharias geweest die het slot tot een renaissance-kasteel met twee binnenhoven liet ombouwen. Hij en zijn eerste vrouw, Katharina von Wallenstein liggen overigens in een mooie kapel naast de ingang van het kasteel begraven.
Er zijn meerdere rondleidings-routes; wij kiezen voor ronde 1, een rondleiding door de grote renaissance vertrekken die ongeveer een uur duurt. We zien een mooie balzaal met dansvakken in het parket waarbinnen ieder stel moest blijven tijdens het dansen, een wapenkamer met 40kg zware harnassen (70 kg zelfs voor de paarden), een jachttrofeeën kamer inclusief olifantenoor, witte tijger, nijlpaard enz, een kamer met porselein waaronder Delfts Blauw en Meissen porselein, de keuken, een kleine kapel, prachtige 16e eeuwse sgraffito plafondschilderingen enz enz enz.

balzaal​

een prachtig plafond​

jachttrofeeën uit Afrika​

Op een gegeven moment staan we in een wat grotere zaal en de gids vraagt of iemand kan raden welke ruimte zich achter een bepaalde deur is voordat ze de deur openmaakt en we naar binnen kunnen gaan. Een paar mensen wagen een gok maar niemand heeft het antwoord juist. Grote hilariteit als de gids de deur opendraait. Je kunt er helemaal niet naar binnen want achter de deur is een muur. En aan die muur hangt een telefoon.

Een ander interessant detail wordt ons op het binnenhof aangewezen. Daar is aan de muur een beeltenis van Adam en Eva in het paradijs te zien waarbij links en rechts van de voorstelling een haak in de muur hangt. Die haak was bedoeld om in de barokke tijd, toen men niet meer zo gecharmeerd was van al dat naakt, de private lichaamsdelen met een voorgehangen doek netjes af te dekken.

Adam & Eva in het paradijs met links en rechts een haakje voor preutser tijden​

Na de rondleiding maken we een wandeling door de binnentuin waar we een en ander lezen over de geschiedenis van Telč. Ook beklimmen we de naastgelegen toren van de Sint Jacobskerk (149 stappen naar boven als we goed geteld hebben, net ietsje meer dan gisteren in Pelhřimov) en worden we getrakteerd op een mooi uitzicht over het plein. Telč lijkt van hieruit net een miniatuurstadje met al die kleine gevels daarbeneden op een rijtje.

uitzicht vanaf de St. Jacobskerk​

Als we uitgekeken zijn lopen we via een andere route terug naar de auto. Schuin tegenover de parkeerplaats is een tractor bezig om met minimale tussenruimte onder een stenen poort door te rijden. Gezien de stuurmanskunsten moet hij dat vaker gedaan hebben want op haast onmogelijke wijze lukt het hem zich door de poort te wurmen zonder ook maar een schrammetje te maken.
Zo roekeloos als de gemiddelde Tsjech soms over provinciale wegen rijdt, zo behendig en beheerst is deze chauffeur met zijn tractor. Petje af.

stuurmanskunst op de centimeter​

We nemen plaats in onze eigen auto en rijden in een uurtje naar het 60 km verderop gelegen Znojmo. Znojmo is een stad met ruim 30000 inwoners die op ongeveer 10 km van de Tsjechiisch-Oostenrijkse grens ligt. Er zijn een aantal bezienswaardigheden die in vrijwel iedere reisgids standaard genoemd worden:
- de Sint-Nicolaas kerk en de Wenceslas kapel
- het ondergronds gangenstelsel
- een bierbrouwerij met museum
- een 80 meter hoge raadhuistoren
- het uitzicht over het dal van de Diye
- het kasteel
- de Rotunda

Znojmo: Rotunda (links) en raadhuistoren (rechts)​

St. Nicolaaskerk (sv. Mikuláš) en Wenceslas kapel (sv. Václav) met in de verte de spoorbrug over de Diye​

Diye dal, stuwdam en Rotunda (rechtsboven)​

We hebben voor Znojmo maar een middagje, dus moeten een keuze maken uit de vele mogelijkheden. Dat worden de kerk met de kapel, het uitzicht over de Diye (Thaya) en een bezoek aan de Rotunda.
We parkeren de auto op het marktplein, niet ver van het raadhuis en gaan op zoek naar het Infopoint voor kaartjes voor een bezichtiging van de Rotunda.
De Rotunda, voluit Rotunda svaté Kateřiny, oftwel de rotonde van de heilige Catharina, is een Romaans gebouw dat van buiten niet bepaald spectaculair uitziet. Het lijkt een beetje op een ronde lage toren met een kegelvormig pannendak erop met aan de achterkant een iets kleinere halfronde ruimte eraan vast geplakt. Het is tevens het oudste monument dat in de stad te vinden is.
De echte schoonheid van de Rotunda is aan de binnenzijde te vinden.
In 1949 werden er in het gebouw op de muren fresco’s ontdekt die uiteindelijk uit 1134 bleken te stammen. Op de fresco’s zijn scènes uit de levens van de Premyslide vorsten afgebeeld, zowel op de wanden als op het plafond. Het jaartal van oorsprong is op het pleisterwerk vermeld, vandaar dat men het zo precies wist te dateren. Eerst werd er gedacht dat de inscriptie een vervalsing was, maar nader wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat inscriptie en jaartal wel degelijk echt en origineel zijn. Na de stichting van de stad Znojmo in het jaar 1226 werd de rotonde als parochiekerk gebruikt. In de veertiende eeuw kwam het bouwwerk in het bezit van de orde der clarissen, die het in 1555 aan de stad verkocht.

Omdat de fresco’s gevoelig zijn voor vocht en licht wordt er iedere dag maar een beperkt aantal toeristen toegelaten. Maximaal 20 mensen per keer en dat maar een paar keer per dag. Op de website van Znojmo hebben we al gelezen dat bij ongunstige weersomstandigheden de boel dicht blijft.
In eerste instantie waren we bang dat we daardoor achter het net zouden vissen, maar het omgekeerde blijkt het geval. Het aantal toeristen in Znojmo valt reuze mee en als we ons aan de ingang van de rotonde melden op de afgesproken tijd blijkt dat we de enige bezoekers zijn.

De eerste seconden na binnenkomst zien we helemaal niks. Om mosvorming tegen te gaan is er maar een enkele lamp in de rotonde aan en dat ook nog op behoorlijk gedempt niveau. Als we een minuut of twee binnen zijn en onze ogen langzaam wennen aan de duisternis beginnen zich steeds meer details op de wanden af te tekenen. Een audiogids vertelt in het Duits wat er allemaal op de wanden te zien is. Wat in het begin nog een gebleekte detailloze muur lijkt te zijn geeft steeds meer van zijn geheimen prijs en dankzij de toelichting van de audiogids wordt duidelijk waar we hier naar kijken.
Je krijgt het gevoel dat je op een heel aparte plek bent en eigenlijk is het dat ook. Stel je eens voor, we kijken hier naar afbeeldingen die bijna 900 jaar oud zijn!
In 1962, al 13 jaar na de ontdekking, werd de rotonde in het nationale cultuurerfgoed opgenomen.
Helaas –maar begrijpelijk- mag je binnen geen foto’s maken.
Om toch een herinnering in beeld te hebben plukken we een foto van wikipedia af. Het stelt Přemysl de Ploeger voor, een mythische voorouder van de Přemysliden-dynastie van hertogen en koningen die in Bohemen regeerde van het eind van de negende eeuw tot de moord op koning Wenceslaus de 3e in 1306. We herkennen de naam nog van vorig jaar toen we Přemysl de Ploeger als kunstwerk in de rotsen zagen bij Kopicův Statek (regio Turnov).

Fresco met Přemysl de Ploeger (bron: wikipedia)​

Na iets meer dan een kwartier zit het bezoek met de audioguide erop en worden we bij het naar buitenkomen verblind door het felle zonlicht. Snel de zonnebril weer op en even wennen aan zoveel licht na die duisternis in de Rotunda.

Naast de Rotunda ligt een klein terrasje. We nemen plaats aan een tafel en hebben van daar uit zicht op de rivier de Diye (Duits: Thaya). We bestellen een huisgemaakte limonade met een chocoladetaartje erbij en kijken ondertussen over het dal uit wat er allemaal te zien is.

Daarna gaan we de Sint Nicolaaskerk even verderop binnen. Behalve dat er enkel mooie kapellen en altaren te zien zijn wordt onze aandacht vooral getrokken door de overblijfselen van de heilige Bonifatius. Achterin aan de zijkant ligt op een verhoging een glazen kist met daarin aan de contouren duidelijk herkenbaar een menselijk skelet. Beenderen, schedel, voeten en vingerkootjes zijn gedecoreerd met edelstenen en juwelen. In tegenstelling tot alle andere heiligen zoals we die in Tsjechië of in Waldsassen/Beieren gezien hebben heeft men het grootste deel van het skelet in een doek ingewikkeld.

Als Google-Translate de Tsjechische tekst op het bord dat onder de kist staat vertaald heeft lezen we het volgende:
“in deze glazen doodskist zijn de botten opgeslagen van de heilige Bonifatius, één van de vele martelaren die alleen bekend zijn bij naam, een gewelddadige dood zijn gestorven omwille van hun geloof en die werden begraven in de Calixtus catacomben te Rome. In de 18e eeuw wilde Paus Benedictus XIV dat de relieken van de martelaren uit de Romeinse catacomben over de grote kerken van de wereld verspreid zouden worden zodat de verering van de martelaren zou toenemen en deze relieken in de toekomst een steun zouden kunnen vormen voor lijdende christenen. Op 7 juni 1750 werden zo de relieken van de heilige Bonifatius, de heilige Olympia en de heilige Severa overgebracht naar hier en kwamen, voorzien van een officieel certificaat van echtheid, respectievelijk terecht in de St. Nicolaaskerk, de St. Michaelkerk en de kerk in Louka.”

St. Bonifatius​

Uiteindelijk zijn na de opheffing van diverse kloosters meerdere relikwieën van meerdere heiligen in de overgebleven parochies bijeengebracht, hetgeen waarschijnlijk verklaart waarom we vandaag hier in Znojmo iets zien dat een compleet skelet zou vormen onder de noemer “botten van Bonifatius” maar in werkelijkheid wellicht bestaat uit bijeengebrachte botten van verschillende heiligen, waaronder Bonifatius. Tegelijkertijd is in de kerk van Fulda (D.) de graftombe te vinden van de heilige Bonifatius, terwijl in de kerk van Dokkum dan weer een (gedeelte van een) schedel van Bonifatius afkomstig van uit de graftombe van Fulda als relikwie te vinden is. En ook het Groningse Warfhuizen bezit een 7 cm lang botfragment afkomstig van de heilige Bonifatius. De oorspronkelijke Bonifatius is dus waarschijnlijk nergens meer en tegelijk toch overal, want verspreid over half Europa. De uitspraak “gaat heen en vermenigvuldigt u” krijgt in dit opzicht onbedoeld een wel heel aparte dimensie erbij.

Wie weet dat er meerdere gradaties relikwieën zijn, namelijk 1e graads (botten van de heilige zelf), 2e graads (voorwerpen die met de heilige in contact zijn gekomen tijdens zijn leven) en 3e graads (voorwerpen die met de heilige in contact zijn gekomen na zijn dood), kan zich voorstellen dat niet alleen Bonifatius, maar met hem vele andere heiligen middels relikwieën op meerdere plaatsen aanbeden worden. Niet verwonderlijk dat er in de middeleeuwen een rijke handel aan relikwieën plaatsvond (tegenwoordig door de kerk verboden) en dat als gevolg daarvan vele protestanten de verering van relikwieën afwijzen.

Echt of niet echt, het fenomeen skelet-relikwie in een glazen kist blijft onverminderd boeiend en trekt ook hier in de Kostel svatého Mikuláše zeer geïnteresseerde bezoekers, maar bij sommigen ook zeer gefronste wenkbrauwen.

Raam Nicolaaskerk​

Na het bezoek aan de Nicolaaskerk gaan we naar de naar de naastgelegen Wenceslas-kapel van waaruit we weer een mooie uitkijk hebben op het dal van de Diye. Aansluitend lopen we door wat steegjes in het zuidwestelijke gedeelte van Znojmo als ons plots opvalt dat we van alle kanten in onze eigen taal aangemoedigd worden. Niet door inwoners of toeristen, maar door deurtjes in de gevels van huizen. Vrijwel ieder huis heeft een metalen deurtje waarop in geperforeerde letters de kreet “HUP HUP” te lezen vallen. Geen idee wat het betekent, maar het lijkt iets op een kastje van de elektriciteit- of watervoorziening. We zien ze later nog op een enkele plaats, maar nergens zijn het er zoveel als hier in Znojmo.

Overal waar we kijken worden we aangemoedigd ​

De middag is al een flink stuk gevorderd als we tegen een uur of half vijf richting de auto gaan. We lopen nog even langs de smalle hoge raadhuistoren want ook die willen we als we toch in de buurt zijn op zijn minst gezien hebben. We kopen nog twee blikjes fris voor onderweg en rijden de volgende 65 km verder naar Valtice.

Onderweg wordt de lucht langzaam wat donkerder. We komen door kleine dorpjes waar bijna overal de luiken dichtgeklapt zijn. Geen mens op straat te zien. De lucht trekt behoorlijk grijs, we hebben zelf een paar korte maar stevige buitjes op ons dak en zien in de verte nog veel meer donkergrijze wolken en een serie flinke bliksemschichten. We hebben geluk, op ons stuk is de weg grotendeels droog. Het laatste stukje van de route loopt over Oostenrijks grondgebied. Ook daar lijkt zowat ieder dorpje dat we passeren uitgestorven. Slechts in één dorpje een vrouw die vanuit de voordeur van haar woning op ons zwaait. Blij dat er eens een buitenlander door het dorp rijdt?

Tegen kwart voor zes zijn we in Valtice waar we ontvangen worden door een supervriendelijke hoteleigenaar. We mogen kiezen welke tussen twee vrije kamers. Aan de voorzijde van het hotel heb je weliswaar vrij uitzicht op kerk en plein, maar we kiezen voor de kamer aan de achterzijde die voorzien is van een zeer nette en ruime badkamer.
Dit wordt ons thuis voor de komende vier dagen.

Hier houden we het wel 4 overnachtingen uit​

Even onder de douche en dan bij de Italiaan ernaast (Pizzeria Nonna, zelfde eigenaar als het pension) voor het avondeten. Het is na de buitjes weer opgeklaard en met een trui aan kunnen we op het buitenterras genieten van drank en spijs. Het zit hier behoorlijk vol op het terras als je bedenkt dat het een doordeweekse avond is. Kennelijk een goed lopende zaak.
Totaalprijs met drie cola, een cappuccino, een latte macchiato, een gnocchi met kip en spinazie en een goed gevuld bord spaghetti bolognaise omgerekend 20 euro. We blijven ons verbazen over de prijzen hier.
Als we afgerekend hebben is de hemel weer bijna overal blauw en de met de buien meegebrachte kou is ook weer uit de lucht. We maken een wandelingetje langs het kasteel en lopen achterom door de grote kasteeltuin. Aan de rand van de tuin komen we bij een stel uitgestrekte druivenvelden waarlangs we weer terugwandelen naar Valtice.

Kasteel Valtice in de schemering​

Onderweg spotten we nog een grote kever die we zonder flits op de foto proberen te krijgen maar daarvoor is het al te donker geworden.
Terug bij het kasteel horen we ergens muziek vandaan komen. Als we dichterbij zijn blijkt dat het ergens van een binnenhof vandaan komt. Daar is een podium gebouwd waarop een band uit Brno voor een honderdtal bezoekers speelt. Bier en grilltent draaien op volle toeren.

Dextreat, rock uit Brno​

We kijken er een kwartiertje, maar de muziek is niet echt onze stijl.
Tegen de klok van tien zijn we terug bij het hotel.

Met het ART-filter aan doet de toegangspoort van het kasteel ons een beetje denken aan de clip van Vienna (Ultravox)​

We sturen een mailtje met wat foto’s van vandaag naar het thuisfront en checken de weersvoorspellingen nog even. Het wordt zeker geen fietsweer. Men voorspelt temperaturen van boven de 30 graden met kans op onweer.
Het fietsen stellen we voorlopig daarom uit tot zondag.
Tegen kwart voor elf liggen we in bed, nog onwetend wat hetgeen de komende nacht te wachten staat…

Nanebevzetí Panny Marie (Maria Hemelvaartkerk)​

 

[Pelhřimov]

HUP = hoofdafsluiter van het gas is mij ooit verteld

 

[Leo]

HUP = hoofdafsluiter van het gas is mij ooit verteld

Met behulp van die info wat gegoogled en het volgende gevonden:

Hlavní Uzávěry Plynu = Hoofdgassluitingen

Weer wat wijzer geworden, met dank aan Pelhřimov

 

[Leo]

Dag 4: Vrijdag 11 augustus 2017

Lagen we er gisteravond vóór elf uur in, na nog geen twee uurtjes met de ogen dicht worden we vannacht door één klap klaarwakker. Één klap gevolgd door een enorme stilte. Geen geluid van de airco, geen geluid van buiten, geen brandend licht van het nachtlampje naast het toilet, geen laadstroom meer aan de telefoon. Niks.
Een blik door het raam leert ons dat we niet de enigen zijn. Alle huizen in de buurt zitten in het donker. Geen licht uit de huizen zelf, geen licht op straat want ook de straatlantaarns zijn van stroom verstoken. In de verte zien we meerdere bliksemflitsen en eens in de zoveel tijd komt er weer eentje met een knal wat korter in de buurt. Het regent (nog) niet, maar als we een tijdje staan te kijken begint het steeds harder te waaien, haast op het stormachtige af en op een gegeven moment komt er flink wat regen, gevolgd door weer een paar series met bliksem en donder. Het gaat er een uurtje heftig aan toe en dan sterft alles weer langzaam weg. Uiteindelijk gaan we maar weer naar bed.

Als we ’s ochtends wakker worden werkt de elektriciteit weer als vanouds. Dat blijkt nog niet voor iedereen in de regio zo te zijn vernemen we wat later op de dag. Er zijn een paar dorpen waar het nog de hele ochtend duurt voordat de stroomvoorziening hersteld is.
De Oostenrijkse krantenkoppen vermelden vanochtend al “Tornado-Unwetter aus Italien zog nach Österreich”. De restanten van die onweersbuien is wat we gisterenmiddag op afstand zagen toen we naar Valtice reden. Als we op internet wat verder speuren zien we dat afgelopen nacht in Zuid-Moravië het onweer opnieuw flink heeft huisgehouden en dan vooral daar waar we zelf nu logeren: in het heuvellandschap rond Valtice.

De weersituatie van afgelopen nacht​

We lezen nog wat over het (on)weer en even na achten schuiven we aan de ontbijttafel aan.
Keuze te over: brood, broodjes, worstjes in allerlei soorten en maten, spek, ei, yoghurt, vier soorten sap, koffie, thee, melk, water, groenten, fruit enz enz. Wie hier met honger van tafel gaat is het zelf schuld. Er zitten deze vrijdagochtend niet echt veel mensen aan het ontbijt. Het lijkt erop alsof men het hier vooral van de gasten die in de weekends naar wijnproeverijen komen moet hebben want op zaterdag en zondagochtend is het een stuk drukker.

Na het ontbijt doen we het op ons gemakje en tegen 11 uur rijden we naar Mikulov, ongeveer 10 km verderop.
Vlak voor aanvang van de tweede wereldoorlog was het grootste deel van de inwoners Duits. Ook was ongeveer 10% van de inwoners Joods. Met de oorlog veranderde veel in Mikulov. Joden leven er sinds het begin van de oorlog nauwelijks meer, de Duitsers werden aan het eind van de oorlog verdreven. Wat de taal betreft, van Duits hebben de meesten hier (bewust?) geen kaas gegeten. Met Engels kom je er een stuk verder. Vrijwel ieder huis, grondstuk, kasteel of ander gebouw van enig belang dat ooit een Duitse eigenaar kende, werd door de Beneš-decreten na 1945 Tsjechisch staatseigendom, vandaar dat nogal wat musea en kastelen ook tegenwoordig nog in staatshanden zijn.

In Mikulov blijkt het erg druk te zijn, veel drukker dan we verwacht hadden. Ook blijken er naar verhouding in het centrum maar weinig parkeerplaatsen te zijn. Nadat we een kwartiertje door Mikulov steeds hetzelfde rondje hebben gedraaid, op zoek naar een vrije plek, kunnen we er uiteindelijk eentje vinden op een grotere parkeerplaats aan de oostelijke rand van het centrum. Het schijnt dat er in het weekend redelijk wat Oostenrijkers hier komen, maar vandaag is het behoorlijk vol met bijna uitsluitend Tsjechische dagjesmensen. Slechts twee keer horen we mensen Nederlands praten, we horen een keer Frans, zien een stel Slowaakse nummerborden, komen nog drie Engels sprekende mensen tegen tijdens een rondleiding en dan heb je het ver gehad met de buitenlandse toeristen hier. Mikulov is kennelijk wereldberoemd in Tsjechië, maar nauwelijks gekend daarbuiten.
Geheel onterecht, zo moeten we zelf aan het eind van de dag constateren.

De voorspellingen zeiden dat het vanmiddag 32 graden zou worden, dus na een bezoekje aan de VVV waar we wat folders meenemen nemen we eerst plaats op een terrasje vlakbij het mooie Historické náměstí voor een lekker fris glas limonade.
Midden op dit historische plein (want dat is de letterlijke vertaling van de straatnaam) staat een mooi beeld van de heilige drie-eenheid (Nejsvetejší Trojice). Op de hoek van het plein een prachtig huis met de naam “dům U Rytířů”, letterlijk “Huis bij de ridders”, waarvan de gevel vol staat met sgraffitto-afbeeldingen die Bijbelse (Oude Testament) en antieke taferelen representeren. De bovenste verdieping van het huis, gebouwd na een stadsbrand in 1561, is verrassenderwijs helemaal vrij van sgraffito. Uit één van de VVV-folders blijkt waarom: deze verdieping werd er pas in de 19e eeuw op gebouwd.

dům U Rytířů met sgraffito op de onderste verdieping maar zonder op de bovenste​

dům U Rytířů (links), Kostel sv. Václava (in de steigers) en Nejsvetejší Trojice (rechts) op het historische plein​

Het kasteel van Mikulov, gezien vanaf een heuvel buiten de stad​

Vanaf het plein kun je ook het kasteel van Mikulov goed zien. Eigenlijk kun je dat het beste zien van buiten het stadje, want het ligt bovenop de centrale heuvel waartegen in eerste instantie het Joodse ghetto gebouwd is geworden en later ook de rest van Mikulov eromheen is geplakt. In 1421 werden veel Joden door hertog Albrecht V uit Oostenrijk verdreven en streek een groot gedeelte neer in Mikulov omdat ze daar beschermd werden door de vorsten van Liechtenstein. Ook de beroemde Rabbi Löw, degene die de golem in Praag gecreëerd zou hebben, heeft in de 16e eeuw twintig jaar als plaatsvervangend rabbijn in Mikulov gewerkt. Uit vele omliggende regio’s trokken Joden naar de stad en tot ver in de 19e eeuw zou de Joodse bevolking meer dan 1/3 deel van de totale bevolking uit blijven maken.

In een hoekje van het plein, een beetje weggedrukt van de rest, ligt de Dietrichsteinská hrobka (de graftombes van de adellijke familie Dietrichstein). Een zijtak van deze van oorsprong Oostenrijkse adellijke familie kwam in 1575 in bezit van Mikulov (toen nog bekend onder de Duitse naam Nikolsburg) en een groot deel van deze adellijke lijn heeft zijn laatste rustplaats in Mikulov gevonden. De oorspronkelijke Loreto kapel uit 1623 werd later in de 17e eeuw door Maximilian van Dietrichstein omgebouwd tot de St. Annakerk waarin een groot deel van de adellijke familie begraven werd. Bij een stadsbrand in 1784 kwam ook de St. Annakerk er niet zonder kleerscheuren af en raakte uiteindelijk in verval. Totdat in 1845 Franz Joseph van Dietrichstein besloot de kerk te herstellen, aan te passen en om te bouwen tot familiegraf. Onder de kerk is er een crypte waar de geïnteresseerde bezoeker tegenwoordig tijdens een rondleiding een kijkje nemen kan.

Historisch plein met Dietrichsteinská hrobka, Nejsvetejší Trojice en op de achtergrond de heilige heuvel​

Al lezend in de folders wordt onze aandacht plots gevangen door een fantastisch gespeelde pianomelodie. Vanaf het terras zien we aan de overkant van de straat onder een boogvormige overkapping een piano en een boekenkast. Beide zijn vrij te gebruiken door iedereen die wil. Een leuk idee. Sommige voorbijgangers nemen een boek uit de kast mee om thuis verder te lezen, sommigen bladeren door enkele boeken heen en zetten ze na een tijdje weer terug. Ook de piano is door iedereen vrij te gebruiken. Aan de deuntjes te horen lopen hier heel wat mensen rond die pianoles gehad hebben. Er is één mevrouw die ontzettend mooi speelt, waaronder de titelmuziek van de film Amélie. Tientallen voorbijgangers blijven stilstaan om te luisteren naar het mooie spel. We vinden het zo leuk dat we nog een extra huisgemaakte limonade bestellen en vanaf het terras blijven toekijken wat er allemaal gebeurt rond de piano en de boekenkast.

voorbijgangers luisteren naar het pianospel op straat​

Na deze wat langere muzikale pauze met twee verfrissingen lopen we eerst naar de in de steigers staande Kostel sv. Václava. We hebben in een folder gelezen dat zich daar een ossuarium in zou bevinden. Bij de kerk aangekomen staat de poort half open, maar we vragen ons af of die vanwege bouwwerkzaamheden en gevaar voor vallende stenen niet gesloten zou moeten zijn. Als we toch een kijkje nemen en binnen in de kerk twee mannen met net pak zien en er voor in de kerk een kist staat begrijpen we waarom de kerk eigenlijk dicht is, maar nu toevallig even niet.
We maken een paar foto’s van het interieur en als de eerste gasten voor de dienst binnenkomen besluiten we dat we op dit moment hier niet thuis horen.

Het gaat verder naar een volgende religieuze instelling. Om de bocht aan de andere kant van de kasteelheuvel ligt een prachtige barokke synagoge. We brengen ruim een uur door in de synagoge waar op de tweede verdieping een tentoonstelling over het Joodse leven en Joodse gebruiken te zien is. Alle begeleidende teksten zijn weliswaar in het Tsjechisch geschreven, maar we krijgen een in het Engels vertaald schrijven mee waardoor we toch van het grootste deel van de tentoongestelde objecten de betekenis of geschiedenis kunnen volgen.

De synagoge in het begin van de 20e eeuw (links) en in 2017 (rechts)​

...met een prachtig barok interieur​

Vanaf de synagoge lopen we verder noordwaarts richting de Joodse begraafplaats.
In de ceremonie-hal waar tegen een verwaarloosbaar klein bedrag een en ander uit de Joodse geschiedenis van de stad te zien is, zit een jongeman van wereldse wijsheid achter de kassa. Hij heeft zo veel belangstelling voor de internetpagina’s op zijn computer dat hij ons pas opmerkt als we allebei al binnen zijn. Als ik hem vraag of ik als man op de begraafplaats geen keppeltje op moet, antwoordt de jongeman: “Nee dat hoeft niet, want de doden daar zien dat toch niet.”
Waarop ik antwoordt: “Maar de Heer daarboven ziet toch alles?”
En daarop hij weer: “Mmm, als er een bestaat”, om vervolgens weer achter zijn pc te duiken.
Tsja, zo’n antwoord hadden wij op deze plek toch niet verwacht.
Maar goed, dan maar zonder keppeltje de begraafplaats op.

De begraafplaats blijkt enorm te zijn. Op die van Praag na blijkbaar de grootste van Tsjechië. Eigenlijk achteraf gezien wel logisch als je beseft dat hier ooit zo’n grote Joodse gemeenschap geweest is.
Ook hier lopen we bijna een uur rond, om te kijken, te lezen en foto’s te maken.
Erg indrukwekkend is het graf van een Rabbi, waar een soort ijzeren huisje bij staat met daarin kaarsjes en lampjes en eronder een fles olijfolie. Op zijn graf een berg met stenen, steentjes en in het Hebreeuws geschreven briefjes. Helaas kan Google Translate met Hebreeuws iets minder goed uit de voeten dan met Tsjechisch, dus veel wijzer dat er een aantal zinnen van de dochter van ene Brecht (Bertold?) op het ijzeren huisje staat worden we ter plekke niet. Ook van de VVV-folders worden we niet veel wijzer.
Vanuit ons pension zijn we ’s avonds al googelend wel wat wijzer geworden.

Toegangsweg naar de Joodse begraafplaats​

het komt wat chaotisch over, maar het blijft een bijzondere plek​

Het schijnt dat we op de zogenaamde “Rabbi-heuvel” stonden bij het graf van Rabbi Mordechaj ben Abraham Benet die leefde van 1753-1829 en dermate hoog in aanzien stond dat sommigen hem zelfs al bij leven als heilig beschouwden. Hij werd geboren in een klein Hongaars dorpje, onderhield al vroeg banden met Moravië waar hij op jonge leeftijd trouwde met de dochter van een rijke burger uit Mikulov. In 1789 werd hij verkozen tot Moravische rabbijn en nam hij definitief zijn intrek in Mikulov. Toen hij in 1829 overleed in Karlovy Vary werd hij in eerste instantie daar ook begraven maar na zeven maanden besloot men hem toch terug te brengen naar Mikulov en werd hij permanent op de Joodse begraafplaats begraven.

De Rabbi-heuvel met het graf van Rabbi Mordechaj ben Abraham Benet

...met boodschappen, wensen en opgebrande theelichtjes​

Na het bezoek aan de ietwat vervallen maar zeer sfeervolle Joodse begraafplaats gaan we bij de christenen kijken hoe men zijn (rijke) doden begroef; bij de tombes van de familie Dietrichstein in de door Franz (die het tot kardinaal geschopt had) in 1623 opgerichte en later vele malen verbouwde kerk. Met een tiental mensen kunnen we –weer met vertaalpapier, ditmaal in het Duits- mee op rondleiding door de kerk en door de kelder waar het volgestouwd ligt met een vijftigtal kisten op houten verhogingen, de een met nog mooiere leeuwenhoofden dan de ander. Ook indrukwekkend: de originele jurk (deels gerestaureerd) waarin Karolina Maximiliana, Fürstin von Dietrichstein in 1734 in de kelder bijgezet werd. Mocht er na dit bezoek nog iemand twijfelen aan de kleur van de rouw toentertijd, dan weet je het nu zeker: zwart was uit, bruin was helemaal in de mode als rouwkleur. Ja ja, de tijden veranderen zong Bob Dylan al.

Dietrichsteinská hrobka
​

enkele van de tientallen Dietrichstein tombes​

tombe van Moritz, Graf von Dietrichstein-Proskau-Leslie (1775-1864)​

Omdat het zo lekker zitten was gaan we na het bezoek aan de Dietrichstein tombe terug naar hetzelfde terrasje als waar we een paar uur geleden zaten en bestellen opnieuw wat van de huisgemaakte limonade om tegelijkertijd weer van de piano en zijn bezoekers te kunnen genieten.

Het is hier zo leuk toeven dat we de tijd helemaal uit het oog verliezen. Totdat we plots zien dat het al voorbij vijf uur is. En we wilden nog de heilige heuvel op !

De top van de Heilige Heuvel (Svatý kopeček)​

Het is tegen half zes als we ons op weg begeven naar de voet van de heuvel. Met licht knorrende maag lopen we langs de door kardinaal Dietrichstein opgerichte staties omhoog naar de top van de Heilige Heuvel (Svatý kopeček). Hoogteverschil tussen voet en top zo’n dikke 120 meter. De temperatuur valt zo laat op de middag reuze mee en er heerst een heerlijk fris windje dat de middagwarmte snel doet vergeten. De heuvel is een beschermd natuurgebied. Op de witte rotsen groeien doornige struiken maar op de vlakkere stukken staan ook redelijk wat bomen. Verder schijnen er een paar zeldzame planten en diersoorten voor te komen. Wij staan een hele tijd stil halverwege om twee kleine valken te bekijken die met wind tegen stil in de lucht hangen, zoekend naar een prooi. Waarschijnlijk zijn ze aan het jagen op de hagedissen die er zitten.

jagende valken​

Het uitzicht is de moeite waard op de heuvel. Prima zicht op de stad en de kasteelheuvel en een bijna 360 graden uitzicht rondom op het omringende landschap. Zelfs de kerk van Valtice, hemelsbreed bijna 11 km verder, aan hetzelfde plein als ons pension, kunnen we vanaf de top van de berg zien.
Iets verder naar het Noorden is de 12 km verder liggende minaret van Lednice ook probleemloos te traceren.

Uitzicht op Mikulov vanaf de Heilige Heuvel​

Kostel sv. Šebestiána​

Bovenop de heuvel staat een witte kapel die alleen op zaterdag en zondag geopend is voor de pelgrims. We lopen nog een paar honderd meter verder tot aan de Kaple božího hrobu, de heilig graf kapel, een van de vele kopieën van het graf van Jezus in Jeruzalem.
Als we omdraaien om de weg naar beneden te hervatten moeten we goed opletten. Bergaf gaat makkelijker dan bergop, maar plaatselijk is het goed uitkijken op het pad vanwege de vele gladde stenen. Al doende krijgen we er behendigheid in de meest gladde plekken te ontwijken en gaat het steeds sneller.
Met de auto rijden we terug naar Valtice alwaar we tegen kwart over zeven aan tafel aanschuiven in restaurant Albero. Vriendelijke bediening, lekker eten, prima prijzen en dat alles op een steenworp afstand van het pension. Wat willen we nog meer.
De parking van het pension blijkt vol met weekendtoeristen dus in eerste instantie moeten we de auto buiten de afgesloten eigen parkeerplaats laten staan.
Om half elf ’s avonds wippen we nog snel even naar buiten als er een vrij plekje is om de heilige koe binnen de poort te stallen.
Zo, die staat goed en veilig.
We lezen nog wat, googelen een en ander over vandaag en voor morgen, sturen een mailtje en een paar foto’s naar Nederland en tegen half twaalf gaat het licht definitief uit. Mikulov was een mooie stad.

Voor nu: bedtijd.
Welterusten en tot morgen.​

 

[cor]

smullen van die verhalen en werkelijk schitterende foto,s