Hrad Kost

[Lina]

Nabij de plaats Sobotka, in één van de mooiste streken van Tsjechië, genaamd het Boheems Paradijs, ligt Hrad Kost, een goed bewaard gebleven gotisch kasteel uit de 14e eeuw.
Op de laatste dag van de vakantie is dit het doel van deze dag en trekken we eropuit met Tabe en Doety, die een paar dagen bij ons logeren. Onderweg genieten we van de prachtige omgeving en stoppen we een paar keer om enkele foto’s te maken in Údolí podkostecké, Plakánek en Prokop, de valleien rond Kost. We genieten van de vergezichten en de prachtige felgele koolzaadvelden in de omgeving doen zelfs de gele panda van Tabe en Doety verbleken. Burchtruïne Trosky op de achtergrond maakt het plaatje helemaal af.



Ik bracht in het verleden al meerdere keren een bezoek aan dit kasteel, maar vandaag lijkt het nog weer anders als anders te worden.

In mei vindt hier ieder jaar een historisch weekend plaats, diverse historische voorstellingen nemen de bezoeker mee naar het verleden. Naast demonstraties van oude ambachten of ridders die elkaar te lijf gaan, kunnen we ook (koord)dansers, valkeniers en muzikale optredens verwachten. Maar op de parkeerplaats wanen we ons eerst nog heel even in België, als we onze Belgische forumvriend Freddy tegen het lijf lopen. We trekken tijdens onze tocht door het kasteel voortdurend met elkaar op.

We lopen het pad omhoog richting de ingang. Het kasteel ligt idyllisch, in een prachtige omgeving met kleine meertjes en nog voordat we binnen zijn hebben wij al het gevoel dat we teruggaan in de tijd.



Kasteel Kost is het best bewaarde gotische kasteel van Tsjechië, gelegen op een zandsteenrots, verborgen in een vallei en omgeven door beboste rotsen. Je hoeft niet door het kasteel te lopen om de grootsheid ervan te erkennen. Het kent een interessante geschiedenis met veel historie en leuke fabels, voor de liefhebber hier de leuke link naar de website van Kost om eens door te lezen.

 

[Lina]

Nadat we kaartjes hebben gekocht in het infocentrum lopen we door de poort naar de eerste binnenplaats van het kasteel. Niet te missen zijn de vele zwaluwen, die ons in de eerste doorgang al luid kwetterend tegemoet vliegen. Ze hebben blijkbaar dankbaar bezit genomen van de restanten wild aan de muur, gezien de vele uitwerpselen op de keien onder de geweien.





Dmv een verbindingsbrug nemen de eerste ingang van het kasteel. Via een trap belandden we gelijk in een expositieruimte met attributen die je de rillingen over het lijf doen lopen, we zijn in de martelkamer. De enige leuke informatie die is te geven in deze: oorspronkelijk was dit een wijnkelder, maar dat zou natuurlijk niet zoveel bezoekers trekken als een martelkamer.
Het is bijna ongelooflijk dat de martelwerktuigen die hier tentoongesteld worden ooit werkelijk zijn gebruikt. En of je nu toegaf of ontkende, men werd zelfs gestraft voor eenvoudige “misdaden”. Wilde je geen varkensvlees? Gedroeg je je anders dan anderen? Dacht men dat je ziel verbonden was met het kwaad? Aan de galg met u!

In de bovenkamer hangt een ijzeren kooi voor heksen. De zogenaamde heks (met andere woorden: de gewone vrouw die niet voldeed aan de middeleeuwse verdragen) werd opgesloten in de kooi en daarna liet men de kooi voor 5 minuten onder water zakken. Indien ze stierf, was ze uitgesproken onschuldig en werd ze begraven met alle Christelijke eer. Als ze overleefde, werd het beschouwd als een bewijs van hekserij. De arme vrouw werd vervolgens op de brandstapel gegooid. Ook is boven de enige functionele guillotine in Tsjechië tentoongesteld. Deze werd zelfs gebruikt in de Amerikaanse drama The Silence of the Lambs. Het origineel van deze guillotine is te vinden in de Pankrác gevangenis in Praag. Via een stenen trap beland je in de onderste kelders, waar men op beestachtige wijze werd gedwongen schuld te bekennen, de foto’s spreken voor zich.

 

[Lina]

We kunnen niet bij het allertreurigste gedeelte van het kasteel. Een voormalig kerker werd ommuurd en dient als eeuwige slaapkamer van dode soldaten. Toen Zweden Kost belegerde, heerste er de “zwarte dood”, waarschijnlijk builenpest. Veel soldaten stierven niet door de handen van de vijand, maar dankzij deze ziekte. Wie weet waar hun zielen gingen maar het probleem was, wat te doen met lichamen. Ze begraven op de zandsteenrotsen was onmogelijk en ze buiten de kasteelmuren brengen was een teken van zwakte richting de vijand. De enige mogelijkheid was om de dode soldaten in de kerker achter een muur in te metselen. Hier “slapen” ze nu al zo’n 400 jaar. Het feit dat de Zweden hun belegering doorbraken en het kasteel niet veroverden, maakt dat hun slaap rustgevend is.



Op de grote binnenplaats worden we geamuseerd door koorddansers, een demonstratie kanon schieten en ridders die met nogal veel kabaal elkaar te lijf gaan. Maar ik heb meer oog voor de toeschouwers in middeleeuwse kleding, "de kasteelbewoners" die langslopen, ze zien er werkelijk prachtig uit.



Als ik het goed heb begrepen is Kasteel Kost, samen met het kasteel in Chlumec nad Cidlinou eigendom van de broers Giovanni en Pius Kinský. Begin 1948, toen de communistische dictatuur werd geïnstalleerd in Tsjecho-Slowakije, vluchtte deze familie naar Italië en zoals alle Tsjechische monumenten werd ook Kost staatseigendom tijdens het communistische bewind. De familie heeft veertig jaar moeten wachten voordat hun rijkdom terug werd gegeven. De lange en rijke geschiedenis van deze oude aristocratische familie, die al begint in de 13e eeuw, is vol van dramatische veranderingen, successen, mislukkingen en ongelooflijke verhalen. Volgens de romantische legende, begint het Kinsky verhaal trouwens zo’n 1000 jaar geleden in Centraal Europa, toen een mooie prinses op jacht in het bos werd aangevallen door een roedel wolven. Haar verzorgers waren inmiddels al gevlucht voor de verschrikkelijke scène, met uitzondering van 1 jonge man, die de prinses redde door het doden van een aantal wolven en haar de rest van haar weg begeleide. Uit dankbaarheid veredelde de vader van het meisje deze jongeman en gaf hem een wapenschild met drie wolventanden, als een embleem van zijn moed. Overigens heb ik verschillende versies gelezen over wat de afbeelding op het schild voor moet stellen.

 

[Lina]

Terwijl we ons tegoed doen aan een hapje en een drankje op de binnenplaats valt ons oog op de vele gaten in de kolossale stenen waarmee het kasteel is opgebouwd. Het idee dat het wel eens zou kunnen zijn om de stenen tijdens de bouw mee op te tillen wordt later bevestigd op de site van Kost. In de tijd van Karel IV probeerden bouwers onneembare kastelen te bouwen. Kleine stenen werden vervangen door grote, met een gewicht van wel meer dan 400 kg. De weerbaarheid van het kasteel was dus toegenomen, maar het werk van de bouwers werd er niet gemakkelijker op. Om de stenen daar te krijgen waar de bouwers ze nodig hadden gebruikte men een lier (rumpál). De stenen werden geboord ter hoogte van het zwaartepunt en vervolgens tot de benodigde hoogte getild met speciale tangen, de zogenaamde krepny. Er worden trouwens nog enkele van deze tangen tentoongesteld in het kasteel. Dit proces was gebruikelijk bij de bouw van elke gotische burcht maar elders werden de stenen zo gedraaid dat de gaten niet zichtbaar waren. Bij Kost was dat niet nodig omdat de muren werden geschilderd met een dekkende verf. Nu na eeuwen de verf is verdwenen zien we de kale muren met hun kleine gaatjes terug.




Het kasteel kent verschillende paleizen, oa het Vartemberg en Šelemberg paleis.
Op de onderste verdieping van het Vartemberg paleis is alleen het plafond nog oorspronkelijk. Het hout blijft "gezond" dankzij traditionele en functionele impregnatie, koeienbloed. In 1982 is het voor de laatste keer op deze manier behandeld. Op deze verdieping vind je een breed wapenarsenaal en zijn de 5 meter lange geweren het meest interessant. Met deze geweren werd er vanaf de kasteelmuren geschoten, maar het effect hiervan was zo sterk dat het in staat was de soldaat naar beneden te laten vallen. Om dit te voorkomen werden er haken aan de geweren bevestigd waarmee vervolgens het geweer weer aan de muur werd vastgemaakt.

 

[Lina]

De bovenste verdieping diende als woonkamer, eetkamer, slaapkamer, badkamer en toilet, de kasteeleigenaren leefden hier. Ze hadden hogere tafels dan we vandaag de dag hebben, terwijl ze aten raakten hun voeten zelfs niet de grond. Dit was omdat ze van boven af op hun personeelsleden wilden kijken, ook als ze zaten te eten. Ze aarzelden trouwens niet om hun kleding of haar in plaats van niet-bestaande servetten gebruiken. Er zijn vele interessante exposities in de kamer.

Een bezoeker zou op het eerste gezicht niet onder de indruk zijn van een afbeelding van de kleine Filip Kinský, men zou denken dat het om een klein meisje gaat, maar het is Filip die is afgebeeld in meisjeskleren. Hij was echter niet vreemd, aristocraten kleden hun zonen meestal in de meisjes kleding, want dit was de gemakkelijkste manier om ontvoeringen te voorkomen. Jongens als toekomstige leiders van een regerende familie waren gewild onder ontvoerders, meisjes waren dat niet. Vanuit materieel oogpunt gezien hadden meisjes sowieso een meer negatieve waarde voor de familie. Er moest een bruidsschat betaald worden als zij trouwden.



In het sfeervolle kapelletje maken jeugdigen zich op voor weer een prachtige voorstelling, hun zang is puur en zuiver. Wanneer de voorstelling begint sta ik nog buiten te dromen, helaas is het kleine kapelletje in no-time gevuld met publiek, zodat ik enkel buiten van de klanken kan genieten. De deurklopper op de deur van het kapelletje is volgens mij niet authentiek, ik heb het al eens elders gefotografeerd, het staat ergens in de fotogalerij van 2009.

 

[Lina]

We wachten op een voorstelling van een valkenier, de roofvogels hebben we inmiddels gespot op de buitenplaats. Doety en ik besluiten een rondje te maken langs de kraampjes maar voor ons is er weinig interessants te koop. Enkel het groene glaswerk, waar we thuis al enkele delen van hebben, trekt mijn aandacht. Kinderen daarentegen staan geruime tijd met open mond te staren naar al het moois wat er voor hun te koop is.



We hadden natuurlijk het liefst deze prachtige adelaar in het wild zien vliegen, daar horen ze thuis maar we hebben niet het idee dat erg ongelukkig is. Het zit ontspannen en geniet zichtbaar van het voorjaarszonnetje, totdat “de baas” even later arriveert. Enkele buizerds worden direct onrustig, met een lekkere kuiken in het vooruitzicht. De valkenier verteld veel over de vogels, hun bouw, snelheid etc., helaas begrijpen wij er weinig van. Wel krijgen we ruim de gelegenheid om de vogels van dichtbij te bekijken. Helaas staan we verkeerd om de vogels in vlucht te fotograferen, ze vliegen rakelings voor ons langs.

 

[Lina]

Terwijl de anderen nog even elders kijken loop ik onder het poortje door naar de laatste open deur.
Hier bevind zich de Černá kuchyně. (zwarte keuken)



Met één blik in de keuken weet je waar de keuken zijn naam aan te danken heeft.

 

[Lina]

Ik heb het geluk enige tijd als enige in de keuken aanwezig te zijn, samen met enkele Middeleeuwse dames die gewillig voor mij poseren, geweldig! Ze hebben vaker met dit bijltje gehakt, dat kan niet missen. Ik maak zoveel mogelijk gebruik van het warme lichtinval, welke voor mij de sfeervolste plaatjes geven, de tijd van weleer. Een eenvoudig geklede keukendame (alleen jammer van de bril) legt me uit hoe men destijds werd verlost van het afvalwater; gewoon in een goot met een uitgang naar buiten. Maar voordat ze dat gaat demonstreren kijkt ze eerst uit het raam of er toevallig niet iemand onder in de kasteeltuinen loopt. Dan gooit ze de emmer leeg en horen we even later het geluid van kletterend water, wat tientallen meters naar beneden is gevallen.



Het is letterlijk en figuurlijk middeleeuwse sfeer proeven in de keuken, bezoekers krijgen de gelegenheid een aantal zaken te proeven die eerder al waren klaargemaakt. Boter, brood en de stukjes perník (peperkoek) vallen bij ons zeer in de smaak. Potten, pannen en keurige zakjes met kruiden sieren de keuken van toen.



Onze tour door de middeleeuwen zit erop, we kopen tot slot nog een flesje medové vino bij één van de stalletjes en genieten samen nog even van het prachtige uitzicht. Het was een zeer geslaagd uitstapje!



Als afsluiter nog één sfeervol plaatje:



Freddy was here!

 

[Lina]

Met dank aan Kuurgast die elders op het forum een melding maakte naar dit historisch weekend.

 

[Pelhřimov]

Lina ik heb genoten van je verhaal en de foto's.
BEDANKT!!! :top:

 

[ave271]

En ik ook. Dank jullie wel. Eva.:top:

 

[C.Berendse]

Mooi verhaal en die prachtige foto's! Bedankt Lina.

 

[Esther]

Super, Lina.
Deze voegen we toe aan ons toeristische tips en to do.

 

[Freddy2005]

Prachtig gebracht Lina, mooi verhaal en schitterende foto's. Het was echt een heel mooie dag en alles in kasteel Kost was mooi gebracht door de vele medewerkers.

 

[Corrie]

Alweer mijn complimenten, ook deze serie is weer compleet!!

 

[Tabe]

Doety en ik hebben ook genoten van een mooie dag; een leuk uitstapje met mooi weer. Het bier smaakte ook uitstekend, moet ik zeggen. Ik wist aanvankelijk niet dat Kuurgast de tipgeefster was. Alsnog bij deze bedankt.

Hier nog een paar fotootjes van mij, waaronder een ouwe bommenwerper.

 

[Tabe]

Het was gelukkig niet erg druk (aan één kant), daardoor konden we volop genieten van de georganiseerde festiviteiten die door Lina al zijn genoemd. Hierbij nog wat fotootjes waaronder één van mijn persoontje op het koord! en een foto van driftig sms-enden dames uit de middeleeuwen.

 

[Tabe]

Voor de dames: ik kwam ook nog deze twee knappe jongelingen uit de middeleeuwen tegen. Verder nog een (kasteel)gezinnetje.

 

[Aad Piekaar]

Lina, bedankt voor dit schitterende verhaal; ook wij zijn een paar jaar geleden hier geweest, echter zonder het Middel-eeuwse gebeuren. Toen vonden wij Kost al prachtig.
Trouwens hoe was de medové vino ? Of staat hij nog klaar voor gebruik....

 

[Lina]

Ha dat is leuk Tabe, al die extra foto's!
Op één van de eerste foto's van Tabe de víno-verkoper, nogal een charmeur, verkooptechniek.
De fles staat er nog Aad, maar natuurlijk hebben we even geproefd in het stalletje. Ze hadden echt heel veel soorten, als ik ze allemaal geproefd had....:proost:. Wij hebben de naturel meegenomen, lekker puur natuur. De wijn is ook zonder toegevoegde rotzooi! :top: (Geen kleurstoffen etc)