Door: Peter de Bruijn, nrc 12-09-07
Van de meer dan driehonderd films in Toronto heeft het Tsjechische 'Empties' de beste buzz, Regisseur Jan Sverak over leven, dood en leugens.
Het Tsjechische 'Empties' (Lege flessen) heeft bereikt waarop alle makers van de meer dan 300 films die in Toronto te zien zijn, hopen: hij heeft een goede buzz. Vakblad Variety noemde Empties een sterke kandidaat voor de buitenlandse Oscar, hoewel nog niet zeker is of Tsjechië hem zal inzenden. Zon zinnetje is goed voor lange rijen journalisten en distributeurs bij de vertoningen van de film, in zaaltjes die plotseling te klein zijn. Dat de Empties in eigen land alle records voor bezoekersaantallen heeft gebroken, helpt natuurlijk ook.
Empties (Vratné Lahve) van Jan Sverak is een soms wat tuttige, maar vooral charmante en zelfs zonnige film over ouderdom, uitgerangeerd zijn en angst voor de dood. Het scenario is geschreven door de vader van de regisseur, Zdenek Sverak, die ook de hoofdrol speelt. Het gaat over een leraar op leeftijd, die zijn baan opgeeft omdat hij zijn leerlingen niet meer begrijpt. Van hele dagen bij zijn vrouw thuis zijn wordt hij echter ook gek (Ik hou ervan om mijn vrouw te begroeten. Maar om mijn vrouw te kunnen te begroeten, moet ik eerst weg gaan). Na een korte mislukte carrière als fietskoerier, gaat hij aan de slag in een supermarkt, waar hij lege flessen inneemt. Daar bloeit hij op, vooral omdat hij zo (Als er in de hemel geen werk is, ga ik niet.) de kans krijgt om naar vrouwen te kijken. Automatisering van zijn baantje ligt echter op de loer.
De film zit vol sterke dialogen. Als de man op straat een jongen passeert die zijn mobiele telefoon aanneemt, zegt hij tegen zijn vrouw: Dat is tenminste een aardige jongen, die nog gedag zegt. En dat terwijl hij kiespijn heeft.
In een interview beantwoordt regisseur Jan Sverak voor de hand liggende vraag: is het lastig om professioneel samen te werken met je eigen vader? Nee, zegt hij. Door met mijn vader te gaan werken, zijn we vrienden geworden. Het is heerlijk om tijdens het filmen iemand in de buurt te hebben aan wie je kunt vragen hoe hij iets zou aanpakken. Wat wel lastig is: om tegen je eigen vader te zeggen dat je zijn script niet goed vindt.
Ook de vraag of de 42-jarige Sverak ook persoonlijk affiniteit heeft met het thema van zijn film, heeft hij vaker beantwoord. Ik ben 42, waarschijnlijk over de helft van mijn leven. Dan word de dood een realiteit. Ik snap niet hoe oude mensen met dat besef kunnen leven. Hoe doen ze dat?
De film was een hit in Tsjechië. Dat had ik helemaal niet verwacht, omdat dit een film is over een onderwerp waar jonge mensen weinig mee hebben. Maar ze kwamen toch naar de bioscoop en ze gingen daarna nog een keer om de film met hun ouders te zien.
De leraar kan de moderne wereld niet bijbenen, extra lastig voor iemand van een generatie die het grootste deel van zijn leven onder het communisme heeft doorgebracht. Sverak: Wij konden de media absoluut niet vertrouwen. Die verspreidden alleen maar leugens. Mensen moesten dus wel met elkaar praten om iets te weten te komen. In de wereld van nu praat niemand meer met elkaar. Dat wordt in de film gesymboliseerd door het moment waarop een machine wordt geplaatst in het hok waar de man de flessen inneemt. Het laatste restje menselijk contact verdwijnt.
Van de meer dan driehonderd films in Toronto heeft het Tsjechische 'Empties' de beste buzz, Regisseur Jan Sverak over leven, dood en leugens.
Het Tsjechische 'Empties' (Lege flessen) heeft bereikt waarop alle makers van de meer dan 300 films die in Toronto te zien zijn, hopen: hij heeft een goede buzz. Vakblad Variety noemde Empties een sterke kandidaat voor de buitenlandse Oscar, hoewel nog niet zeker is of Tsjechië hem zal inzenden. Zon zinnetje is goed voor lange rijen journalisten en distributeurs bij de vertoningen van de film, in zaaltjes die plotseling te klein zijn. Dat de Empties in eigen land alle records voor bezoekersaantallen heeft gebroken, helpt natuurlijk ook.
Empties (Vratné Lahve) van Jan Sverak is een soms wat tuttige, maar vooral charmante en zelfs zonnige film over ouderdom, uitgerangeerd zijn en angst voor de dood. Het scenario is geschreven door de vader van de regisseur, Zdenek Sverak, die ook de hoofdrol speelt. Het gaat over een leraar op leeftijd, die zijn baan opgeeft omdat hij zijn leerlingen niet meer begrijpt. Van hele dagen bij zijn vrouw thuis zijn wordt hij echter ook gek (Ik hou ervan om mijn vrouw te begroeten. Maar om mijn vrouw te kunnen te begroeten, moet ik eerst weg gaan). Na een korte mislukte carrière als fietskoerier, gaat hij aan de slag in een supermarkt, waar hij lege flessen inneemt. Daar bloeit hij op, vooral omdat hij zo (Als er in de hemel geen werk is, ga ik niet.) de kans krijgt om naar vrouwen te kijken. Automatisering van zijn baantje ligt echter op de loer.
De film zit vol sterke dialogen. Als de man op straat een jongen passeert die zijn mobiele telefoon aanneemt, zegt hij tegen zijn vrouw: Dat is tenminste een aardige jongen, die nog gedag zegt. En dat terwijl hij kiespijn heeft.
In een interview beantwoordt regisseur Jan Sverak voor de hand liggende vraag: is het lastig om professioneel samen te werken met je eigen vader? Nee, zegt hij. Door met mijn vader te gaan werken, zijn we vrienden geworden. Het is heerlijk om tijdens het filmen iemand in de buurt te hebben aan wie je kunt vragen hoe hij iets zou aanpakken. Wat wel lastig is: om tegen je eigen vader te zeggen dat je zijn script niet goed vindt.
Ook de vraag of de 42-jarige Sverak ook persoonlijk affiniteit heeft met het thema van zijn film, heeft hij vaker beantwoord. Ik ben 42, waarschijnlijk over de helft van mijn leven. Dan word de dood een realiteit. Ik snap niet hoe oude mensen met dat besef kunnen leven. Hoe doen ze dat?
De film was een hit in Tsjechië. Dat had ik helemaal niet verwacht, omdat dit een film is over een onderwerp waar jonge mensen weinig mee hebben. Maar ze kwamen toch naar de bioscoop en ze gingen daarna nog een keer om de film met hun ouders te zien.
De leraar kan de moderne wereld niet bijbenen, extra lastig voor iemand van een generatie die het grootste deel van zijn leven onder het communisme heeft doorgebracht. Sverak: Wij konden de media absoluut niet vertrouwen. Die verspreidden alleen maar leugens. Mensen moesten dus wel met elkaar praten om iets te weten te komen. In de wereld van nu praat niemand meer met elkaar. Dat wordt in de film gesymboliseerd door het moment waarop een machine wordt geplaatst in het hok waar de man de flessen inneemt. Het laatste restje menselijk contact verdwijnt.
