Wandelen in het Boheems Paradijs - deel 2 (Riegrova stezka - Kamenickeho stezka)

[Lina]

Iets ten noorden van de plaats Semily, tussen Bítouchov en Podspálov vind je over een lengte van 3 km een opmerkelijke en romantische vallei, door de eeuwen heen uitgeslepen en gecreëerd door de rivier de Jizera.

Het gehele gebied is natuurreservaat (sinds 1951) waarin een diepe kloof, gesneden uit verschillende lagen gesteente, (groene leisteen, graniet en vulkanische basalt) met aan weerszijden een gemengd bos en rotsformaties langs de randen.

Langs de oostkant van deze vallei ligt de Riegrova Stezka, oftewel het Rieger’s pad, welke zijn oorsprong vindt in Železný Brod en afbuigt bij Podspálov. Op dit punt vindt de samenvloeiïng van de rivieren de Jizera en de Kamenice plaats en is tevens het knooppunt voor het mooie Palackeho cesta, waarover ik al eerder heb geschreven. Via het Jizera dal en het rotsachtige ravijn “galerij Jizera” eindigt de route uiteindelijk in Semily. Het pad is genoemd naar Dr František Ladislav Rieger (1818-1903), een belangrijk politicus en Tsjechisch publicist.


Het eerste gedeelte van het pad dateert uit de late 19e eeuw toen de Czech Tourist Assocation (CTA) het oude gedeelte aanlegde, een 1,3 km lange route van Železný Brod tot aan de samenvloeiing. In 1901 kwam het voorstel tot uitbreiding van het parcours door het dal van de Jizera richting Semily. Toch begon men pas in 1908 met de aanleg van het nieuwere gedeelte. Het realiseren was niet eenvoudig, in het parcours moest namelijk een 12 meter lange tunnel en een 77 meter lange galerij aangelegd worden. Hiervoor was 304 kg dynamiet nodig, die zorgden voor 2053 ontploffingen. De ceremoniële opening vond plaats in oktober 1909 en trok het eerste jaar alleen al 80.000 toeristen. Langs de hele route vind je trouwens interessante informatieborden over de aanleg en de omgeving, welke in meerdere talen geschreven zijn.

Onze tocht begint in tegengestelde richting, vertrekpunt is Bítouchov, waar we direct al geconfronteerd worden met één van de mooiste stukken van de wandeling. Als een soort van toegangspoort betreden we de galerij (hangbrug) boven de Jizera.


Helemaal verrast waren we niet, in maart waren we ook al op deze plek maar moesten toen, vanwege de spekgladde ondergrond, de tocht na ongeveer een kilometer staken.
Maart 2011

De kloof schijnt sterk te lijken op het Slowaaks paradijs, met zijn steile rotswanden van wel 40 meter hoog. Volgens de historische gegevens was de kloof in de 19e eeuw een stuk smaller en vormde daardoor ook een gevaar voor overstromingen in o.a. de stad Semily, zeker wanneer er blokkades door omgevallen bomen of ijsschotsen ontstonden. Met explosieven is de huidige breedte van 15-20 meter gerealiseerd. Een wandeling over de galerij is indrukwekkend, de galerij is 77 meter lang en hangt zo’n 6 meter boven het water.

Direct na de galerij komen we aan bij de stuw voor de even verderop gelegen kleine waterkrachtcentrale in Spálov. Het bijbehorende huis is destijds gebouwd voor de sluiswachter.


Wordt vervolgd

 

[Lina]

Het feit dat de echte rivier hier in het dal ontbreekt wordt dus veroorzaakt door deze stuw. Het water wordt opgevangen uit de rivier en via watertunnels en pijpleidingen naar de centrale gevoerd. Deze tunnels en leidingen gaan dwars door de rotsen. Alleen bij hevige regenval en in het voorjaar is de waterstand hoger maar in de zomer zul je op dit stuk hoofdzakelijk een bijna droge rivierbedding vinden.


We volgen de gestaag omhooglopende route (rood) en komen aan bij Böhmova vyhlídka, vernoemd naar één van de oprichters van het CTA in Semily. Vanaf hier heb je een fantastisch uitzicht over de vallei. We zijn niet alleen vandaag, op dit punt hebben zich meerdere wandelaars verzameld om de inwendige mens te versterken en tegelijkertijd te genieten van het prachtige uitzicht. En aan de steen te zien waren er 85 jaar geleden ook wandelaars die er vast hetzelfde over gedacht hebben.



Het is exact op dit punt waar je aan de andere kant van de vallei het uitzichtpunt Krkavčí skála (ravenrots) kan vinden, alleen is deze een stuk hoger gelegen. Het schijnt dat het uitzicht over het diepe dal vanaf deze rots, welke zich 100 meter boven het wateroppervlak bevindt, fenomenaal is. Krkavčí skála bereik je via de 292, slechts 2 km vanaf Semily. Het laatste stuk naar de rots (omhoog) is het groene wandelpad.
(Krkavčí skála-Foto panoramio)

Aan deze kant vind je ook de interessante technische constructie van de spoorlijn tussen Pardubice en Liberec, die ook in de 19e eeuw gebouwd werd. Je hoort de treinen regelmatig voorbij komen. De spoorwegbouwers werden tijdens de aanleg op dit stuk geconfronteerd met bijna 70 meter hoge verticale rotspartijen, een hele uitdaging. Voor dit stuk spoorlijn in de kloof (3 km) moest op een relatief kort stuk vier tunnels aangelegd worden met een gezamenlijke lengte van 743 meter. Hiervoor werd bijna 50 ton buskruit gebruikt en waren er 1340 wagons nodig om het gesteente af te voeren. De bouw van het gehele traject was voltooid in 1859 en nam 5 jaar in beslag. In 2009 bestond de spoorlijn dus 150 jaar, dit werd oa gevierd met een stoomtreinritje langs deze route.
Speciaal uitgegeven postzegel ter ere van het jubileum.

Wordt vervolgd

 

[ave271]

Bedankt Lina voor weer een mooi geschreven verhaal met leuke foto's.:top:

 

[Lina]

Op de hellingen van de vallei groeit een semi-gemengd bos, deze bestaat voornamelijk uit beuk, haagbeuk, esdoorn en spar. In deze tijd (begin mei) is het bos nog onwerkelijk fris groen en vind ik het leuker fotograferen dan de zomer, omdat het bladerdek dan geen zonlicht meer doorlaat.


In de ondergroei vind je de flora van een gemengd hoogland, met dezelfde plantensoorten die je ook in het Reuzen- en IJzergebergte zou kunnen vinden. De bouw van de waterkrachtcentrale en de bijbehorende stuw hebben wel een negatieve impact op het oorspronkelijke leven in dit deel van de rivier, welke in miljoenen jaren gevormd is.


Andere flora en fauna daarentegen hebben hier hun voordeel uit gehaald, zij hebben juist een uitgesproken voorkeur voor deze omgeving. In de rivier vind je nog steeds het natuurlijke karakter, het draaien van het water, de stroomversnellingen en eilanden van steen geeft een esthetische uitstraling. Het is niet ongewoon dat je tijdens een wandeling ijsvogels of waterspreeuwen ziet vliegen, maar ook de zeldzamere zwarte specht leeft op de hellingen in deze vallei.
Panoramio

Het pad maakt een voortdurende golvende beweging, dan weer een stuk omhoog en vervolgens zitten we weer zo laag dat we het water van de rivier bijna aan kunnen raken.


Wordt vervolgd

 

[RoJo]

Prachtig, ik ben benieuwd naar het vervolg ..................

 

[Lina]

We passeren de 12 meter lange tunnel uit 1909 waar ik in het begin al over heb geschreven. Het vulkanische gesteente was zo hard dat het destijds 1086 staven dynamiet en 6 weken arbeid kostte om de tunnel te realiseren. Niet ver van de tunnel vind je in de winter en in het voorjaar een bijzondere ijsval van 20 meter breed en 10 meter hoog, die als een gordijn langs het pad hangt en daarmee een soort van grot creëert. Helaas zijn wij afgelopen winter door de gladheid niet zover gekomen.


De bron van de Jizera vindt zijn oorsprong op de zuidelijke helling van de Smrk in het IJzergebergte. Zijn 50 km lange reis door één van de meest interessante landschappen van Tsjechië brengt hem uiteindelijk in deze vallei. Een gedeelte van de Jizera behoort, naast geopark Unesco ook tot Natura 2000, een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden op het grondgebied van de lidstaten van de Europese Unie. Dit netwerk vormt de hoeksteen van het beleid van de EU voor behoud en herstel van biodiversiteit. Natura 2000 is niet enkel ter bescherming van die gebieden, maar draagt ook bij aan soortenbescherming. *
Op de lijst van beschermde soorten in de Jizera staat onder andere de Cottus Gobio (rivierdonderpad), vissen die te vinden zijn in schone, snel stromende ondiepe rivieren. Doelstelling van Natura 2000 is dat het verlies aan soorten planten en dieren in 2020 is gestopt en zoveel mogelijk hersteld.

Onderweg vanaf de Jizerabron in het IJzergebergte sluiten natuurlijk diverse watertjes en beekjes op deze rivier aan. Zo ook hier in het bos, op de hellingen van de Medenec (544), waar het regenwater langzaam in de grond sijpelt en zo de bodem vormt van bronnen en beekjes. Het water dringt door nauwe rotsspleten (uit het Siluur tijdperk, 444 tot 416 miljoen jaar geleden) door tot een diepte van 10 meter en legt slechts een paar meter per dag af. Op deze weg wordt het water gezuiverd en verrijkt met mineralen.

We zijn bij één van de mooiste bronnen aangekomen (Pramen Staška) welke een snellere doorlooptijd heeft en met water wat prima te drinken is. Uiteraard is de bron vernoemd naar een locale beroemdheid en wel naar de Antal Stašek, advocaat in Semily (1843-1931).

Na het vele groen in het bos wordt het ons nu geel voor de ogen van de vele paardenbloemen, we zijn aangekomen in Podspálov, waar zich de waterkrachtcentrale bevindt.

 

[kuurgast]

Lina :top: mooie foto's en je hebt helemaal gelijk. In het voor- en ook het najaar is de verscheidenheid
van de bladeren en lichtinval in de bossen prachtig.

 

[Antonio]

Ik geniet, grote kans dat we een keer deze of andere routes dankzij jullie gaan volgen !

Groet Antonio

 

[Pelhřimov]

Ik krijg zo'n zin om te gaan wandelen...
(nog een week of 6)

 

[Lina]

Nog 6 weken? Ik weet dat jouw conditie nogal kan schommelen Jeanne maar bij die mooie hangbrug kom je altijd. Het ligt niet ver van de ingang/parkeerplaats na de waterzuivering, al in de eerste bocht.

De rode cirkel is de ingang en parkeerplaats.

 

[hilde_kees]

Lina ik heb weer genoten. Prachtige foto`s en een verhaal met inhoud.
En zelfs de EHS heb je genoemd. Je zou zo kunnen gidsen.

Of beter gezegd doe je dat eigenlijk al.:top:

Het voorjaar, ook mijn favoriet en over zo`n 15 jaar ,als ze de pensioenleeftijd niet weer verhogen, hoop ik meer in Tsjechie te zijn in het voorjaar.

 

[Els van den Heuvel]

Wat is het toch mooi in Tsjechie!

 

[Lina]

ook mee wandelen Els?
Bedankt allen maar ik ben nog niet klaar met mijn verhaal. het is altijd veel werk om te vertalen.
En gidsen Hilde, vraag maar aan Gorrit, dat staat al lang op de planning, mochten wij ooit voor langere periodes in Tsjechië zijn. Ik weet wel een goede lerares inmiddels. Trouwens Hilde, EHS is onderdeel van Natura 2000?

 

[hilde_kees]

http://www.groeneruimte.nl/dossiers/ehs/

http://www.groeneruimte.nl/dossiers/natura2000/

Natura 2000 is het Europese plaatje en EHS het Nederlandse plaatje.Even kort samengevat. De links verwijzen naar de uitgebreide uitleg. Ik verwissel ze vaak. Maar hun doelen zijn voor mij hetzelfde. Natuurgebieden op elkaar laten aansluiten, zodat er verbindingen blijven om van het ene gebied naar het andere te komen. En er mogelijkheden blijven om te verplaatsen, om voedsel, broedplekken of een partner te vinden b.v.

:offtopic: Hier in de Hoekse Waard is net `het Vlietproject `afgerond.

In het kort:

Natura 2000
Samen met de Nationale Landschappen is de EHS onderdeel van de Ruimtelijke Hoofdstructuur. Het droge deel van de EHS is onderdeel van een Europees netwerk van natuurgebieden, Natura 2000. Natura 2000 bestaat uit gebieden die zijn aangewezen in het kader van de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn. In Nederland maken de Habitatrichtlijn geheel en de Vogelrichtlijngebieden gedeeltelijk onderdeel uit van de EHS. Dit netwerk van droge en natte natuur vormt na realisatie een aaneengesloten netwerk, dat over de grenzen van ons land aansluit bij het Pan-Europees Ecologisch Netwerk (PEEN). Ongeveer 45% van alle hectares EHS op het land is ook Natura 2000-gebied.

Meer informatie over Natura 2000 is te vinden in het dossier Natura 2000 op de website van GroeneRuimte.nl.

Hilde

 

[Lina]

Bedankt voor de aanvulling Hilde!

 

[Lina]

In het begin van de 20 eeuw was elektriciteit een teken van vooruitgang en de opkomst van een nieuw tijdperk. Tastbaar bewijs is vandaag de dag de waterkrachtcentrale van Podspalov. De stijlvolle centrale is ontworpen door de art nouveau architect Emil Králíček en gebouwd tussen 1921 en 1926.
*

In 1998 heeft de centrale een complete restauratie ondergaan, het belangrijkste motto was om het unieke karakter, authenticiteit en schoonheid te behouden en daarentegen de kracht, jeugd en frisheid te herstellen. Het doel werd bereikt, tijdens de restauratie werd dit architectonisch juweeltje met respect hersteld en de capaciteit met 30% verhoogd naar 12 GWh. Deze waterkrachtcentrale is een voorbeeld van hoe technologie een bijna perfecte symbiose met de natuur kan worden.



Sinds mei 2009 is de centrale in het zomerseizoen open voor het publiek. (Mei tot september)
Van maandag tot en met vrijdag vanaf 14:00 uur en op zaterdag en zondag van 10.00 tot 14.00 uur.
Wij bezoeken de centrale niet maar strijken neer op het terras van het nabijgelegen Hotel Pod Spálov voor een verfrissend drankje. We wandelen niet alleen maar zijn in het aangename gezelschap van Rob en José. Het weer is fantastisch, het is gezellig druk maar uiteindelijk moeten verder, we hebben nog een stevige wandeling voor de boeg. Voor ons betekent dit wel het einde van de Riegrova Stezka.


Wij pakken een stukje asfalt van de 288 mee maar schieten al snel het bos weer in om een andere route op te pakken, de Kamenického stezka. Het eerste stuk is behoorlijk steil, de hele route, inclusief Riegrova, bevat sowieso geen vlak stuk. Een heel klein beetje conditie is wel vereist om de gehele tocht te lopen maar verder vrij eenvoudig en prima te doen. De Kamenického stezka loopt langs de bovenrand van de Jizeravallei, hoog boven de Riegrova Stezka. Het verbindt Bítouchov met Podspálov en is gemarkeerd in twee gedeeltes, Podspálov – Medenecis, de blauwe route en aansluitend de gele route, Medenec – Bítouchov.

Na de eerste klim van naar schatting enkele honderden hoogte meters kunnen we even op adem komen, hoewel het uitzicht adembenemend is.



Wordt vervolgd

 

[barenbor]

Alweer zo'n prachtig in beeld en woord beschreven wandelverslag, kan zo de boeken in!
Zoek je alle informatie zelf op of is er een website waar je informatie afhaald?
En wat is de volgende wandeling die op het programma staat?
Zelf komen we eigenlijk veel te weinig aan wandelen toe maar deze verslagen motiveren wel om eens wat vaker het werk het werk te laten en er op uit te trekken. Heb je toevallig ook al eens iets over het "rotsenpark" in Besedice geschreven? Steeds als we daar komen vraag ik me af wat de betekenis van de verschillende monumentjes c.q. gedenkplaatsen zijn.
En mochten jullie weer eens door Navarov rijden, kom gerust aan voor een koffie of een borrel

 

[Lina]

Bedankt barenbor, ik maak ze met veel plezier, deze is nog steeds niet af trouwens. In maart zijn we wel nabij Besedice in Malá Skála geweest maar hebben het labyrint nog niet bezocht. Toen was er sowieso teveel sneeuw en ijs op de paden. Gaat zeker nog weer eens aan bod komen, misschien komen we er achter wat de bordjes betekenen. Wat betreft de informatie, veel kun je vinden op internet maar bij deze route Riegrova gaat dat eenvoudig, namelijk zo:

ik fotografeer bijna alle informatieborden op de route. Bijna niemand leest zo'n informatiebord volledig (dat soms ook wel heel veel tekst bevat), zeker als je de taal niet goed kent. Mijn Engels is prima, dus ik kan achteraf op mijn gemak terug lezen wat we gezien hebben om het vervolgens op mijn gemak te vertalen en hier maak ik dan weer mijn eigen verhaaltje van in verkorte versie. Wel een hoop werk, maar het is een leuke hobby, zoals een ander een boek leest zeg maar. Het is in ieder geval heel leerzaam. Mochten deze borden er niet zijn dan probeer ik het op te zoeken op het web.

We komen regelmatig langs Navarov en zullen de volgende keer stoppen als we een auto zien staan. Ik kan wel zeggen dat jullie in Vysoké ook welkom zijn voor een bakkie maar dan moet je wel weten waar we "wonen". Doe ik via pm

 

[Lina]

We zijn aangekomen in het plaatsje Spálov, een klein, rustig en gemoedelijk dorp, dat waarschijnlijk mede veroorzaakt wordt omdat er geen doorgaande weg is. Het lijkt alsof de tijd hier heeft stilgestaan, in gedachten zien we de bekende boer met kar en paard van Wim Sonneveld, wat natuurlijk ook in deze tijd nog best mogelijk zou kunnen zijn.


Aan de rand van het dorp staat een lief kapelletje, gebouwd in 1888. In de communistische periode raakte het, net als vele andere religieuze gebouwen, vervallen en werd het gedeeltelijk gesloopt. Na de val van de muur in 1989 veranderde deze situatie langzaam maar uiteindelijk kreeg de kapel een nieuwe impuls door een lokale traditie.


De Praagse schilder Vladimir Vesely, die in Spálov een buitenhuisje had, hield in de vroege jaren 90 in het verwoeste interieur van dit protestants kapelletje zijn eerste tentoonstelling en legde hiermee de basis voor een jaarlijks terug kerende kunst en muziek tentoonstelling waar liefhebbers van kunst elkaar ontmoeten. Met vrijwillige bijdrages werd de inmiddels lopende renovatie van de kapel, die werd bekostigd door de stad Semily, een aanzienlijke uitgave van de oorspronkelijke staat. Je kunt vrij het kapelletje bezoeken, de deur is gewoon los. Maar de dorpsbewoners houden je wel van een afstand in de gaten, dat bleek wel toen we even de deur open lieten staan. Vanuit het dorp werd luidkeels geroepen of we de deur weer wilden sluiten!


In ganzenpas vervolgen we onze weg op de smalle paadjes richting het bos.


Wordt vervolgd

 

[Lina]

Kamenického stezka


In 1939 ontdekte een groepje toeristen dit nauwelijks waarneembaar pad. In de jaren daarop werd het parcours verder aangelegd, inclusief het beloopbaar maken van enkele mooie uitzichtpunten. In 1941 was de Kamenického stezka met 5,8 kilometer lengte officieel een feit. Op de route leidt een smal bospad ons van rots naar rots langs de steile hellingen van de Medenec, met af en toe een leuk uitzichtpunt waaraan we duidelijk zien dat we weer veel hoogtemeters afgelegd hebben.


Eén van de mooiste uitzichtpunten die we op dit stuk tegen komen is Myší skála. Het beklimmen van deze rots is niet zo eenvoudig als de andere uitzichtpunten in deze vallei. Je draait een rondje rond de rots om op het plateau te komen en dat vergt enige klimtechniek. Ook zijn er geen relingen aan de buitenzijde van het steile pad. Onze vrienden hebben aan het eind van de middag nog een afspraak en willen niet in tijdnood komen. Het beklimmen van de rots lijkt niet zo snel en simpel te klaren dus besluiten we door te lopen. Wie de moed heeft om Myší skála te beklimmen zal er geen spijt van krijgen, het opent een prachtig vergezicht van de regio waar twee valleien samenkomen.
*foto Mojmír
Na enkele kilometers verlaten we de blauwe wandelroute en stappen over op de gele.